Από τους Τούρκους εθνικιστές προήλθε η πρώτη αντίδραση στο ηχηρό μήνυμα του Οικ. Πατριάρχη Βαρθολομαίου κατά της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
Όπως μεταδίδει η ανταποκρίτρια του ΣΙΓΜΑ στην Τουρκία, Μαρία Ζαχαράκη, ο γενικός γραμματέας του κόμματος της Εθνικής Δράσης του Ντεβλέτ Μπαχτσελί (ΜΗΡ), Ισμέτ Μπουγιούκαταμάν σε δήλωσή του στο twitter έκανε λόγο για «υπέρβαση ορίων» και για «σφάλμα» του Οικουμενικού Πατριάρχη.
«Επειδή ο Βαρθολομαίος δεν μπορεί να πει ‘η Αγία Σοφία να μετατραπεί σε εκκλησία’, λέει ότι ‘η Αγία Σοφία ήταν στην υπηρεσία των Χριστιανών για 900 χρόνια και των Μουσουλμάνων για 500 χρόνια, άρα πρέπει να διατηρήσει το καθεστώς του μουσείου, πέρα από ένα μαθηματικό σφάλμα, προβαίνει και σε ένα σημαντικό λάθος λογικής», σημειώνει ο ΓΓ του εθνικιστικού κόμματος, υποστηρίζοντας ότι η Αγία Σοφία έχει ήδη… «τουρκοποιηθεί» με τη σφραγίδα του Σουλτάνου του Πορθητή το 1453 «και είναι ένα σημαντικό τουρκο-ισλαμικό έργο της Κωνσταντινούπολης που θα ανήκει πάντοτε στην τουρκική πατρίδα».
Ο Βαρθολομαίος προειδοποιεί για επιθέσεις κατά των Μουσουλμάνων
Σχολιάζοντας την έκφραση του κ. Βαρθολομαίου ότι ‘η τυχόν μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος, θα στρέψει εκατομμύρια Χριστιανούς σε όλον τον κόσμο κατά του Ισλάμ’, ο Ισμέτ Μπουγιούκαταμάν αναφέρει ότι αυτό αφενός ξεπερνά τα όρια ενός Χριστιανού Πατριάρχη και αφετέρου εκλαμβάνει αυτή την πρόβλεψη ως «προαναγγελία» επιθέσεων κατά των Μουσουλμάνων.
«Ο ισχυρισμός του ότι εκατομμύρια Χριστιανοί στον κόσμο θα λυπηθούν υπερβαίνει τα όρια της σιωπής του», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Τούρκος αξιωματούχος, συμβουλεύοντας μάλιστα τον κ. Βαρθολομαίο να λυπάται καλύτερα για τα ισλαμικά έργα που η Ελλάδα ειδικά κατέστρεψε.
«Θα συμβουλεύαμε τον Βαρθολομαίο να εκφράζει τη λύπη του για όλα αυτά τα μουσουλμανικά έργα που καταστράφηκαν σε πολλά μέρη του κόσμου και ειδικά στην Ελλάδα.
Προειδοποιεί για προγραμματισμένες επιθέσεις της Δύσης κατά του Ισλάμ και των Μουσουλμάνων», καταλήγει ο ΓΓ του εθνικιστικού κόμματος της Τουρκίας.
Ήπια αντίδραση στην έκκληση Βαρθολομαίου από τον τουρκικό τύπο
Μία ημέρα, πάντως, μετά την ιστορική έκκληση του Οικ. Πατριάρχη η Αγία Σοφία να παραμείνει μουσείο και να μην μετατραπεί σε… πεδίο αντιπαράθεσης και σύγκρουσης, ο τουρκικός τύπος αντέδρασε σχετικά ήπια και ψύχραιμα απέναντι στον ηγέτη της Ορθοδοξίας.
Από την πλευρά της, η φιλο-κυβερνητική εφημερίδα «Γενί Σαφάκ» προβάλλει πρωτοσέλιδα σήμερα το θέμα της απόφασης του ΣτΕ αύριο με τίτλο «Αγωνία για την Αγία Σοφία».
Πολίτες από ολόκληρη την Τουρκία εκφράζουν στην εφημερίδα την προσμονή τους για την αυριανή «θετική» απόφαση του ΣτΕ για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ενώ νέα δημοσκόπηση που δημοσιεύει σήμερα, μία ημέρα πριν από την ημέρα της κρίσης, η εφημερίδα αποτυπώνει εμφανώς το κλίμα «πίεσης» που έχει ήδη διαμορφωθεί στην κοινή γνώμη της Τουρκίας απέναντι στη δικαιοσύνη.
Αυξάνεται το ποσοστό υπέρ της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί
Στην έρευνα της εταιρείας Areda Survey, το ποσοστό των Τούρκων πολιτών που επιθυμεί να λειτουργήσει ως τζαμί η Αγία Σοφία ανήλθε στο 79,4% (σε σχέση με το 77% πριν από λίγες εβδομάδες αντίστοιχης δημοσκόπησης).
Το ποσοστό εκείνων που είπαν «όχι» ήταν 20,6%.
Στο ερώτημα «πώς θα επηρεάσει η λειτουργία ως τέμενος τον αριθμό των επισκεπτών και τουριστών στην Αγία Σοφία» το 29,5% απάντησε ότι οι επισκέψεις θα αυξηθούν, ενώ το 52,9% σχολίασε ότι τίποτα δεν θα αλλάξει και το 17,6% ότι ο αριθμός των επισκεπτών θα μειωθεί.
Οι Τούρκοι πολίτες ρωτήθηκαν επίσης για «πώς θα επηρεαστεί η σχέση της Τουρκίας με τις ευρωπαϊκές χώρες, εάν η Αγία Σοφία μετατραπεί σε τζαμί».
Το 63,8% των ερωτηθέντων απάντησαν, ότι «οι σχέσεις μας δεν επηρεάζονται, επειδή το ζήτημα της Αγίας Σοφίας είναι εσωτερικό μας ζήτημα», ενώ το 36,2% πιστεύει ότι «οι σχέσεις μας θα επιδεινωθούν».
Ελίφ Σαφάκ: Η Αγία Σοφία να ανοίξει και ως εκκλησία
Μόνο η διάσημη Τουρκάλα συγγραφέας, Ελίφ Σαφάκ, είναι από τις ελάχιστες φωνές στην Τουρκία που δηλώνουν -κόντρα στο γενικό ρεύμα- ότι η Αγία Σοφία θα μπορούσε να γίνει παράλληλα και τζαμί και εκκλησία και να διατηρήσει και το καθεστώς του μουσείου.
«Γιατί να μην λειτουργεί μία συγκεκριμένη ημέρα την εβδομάδα ως εκκλησία, μία άλλη ως τζαμί και τις υπόλοιπες ημέρες να μην είναι ανοιχτή προς τους επισκέπτες ως μουσείο;», δήλωσε σε εκπομπή του καναλιού CNN Türk, προκαλώντας ωστόσο έντονα επικριτικά σχόλια για την πρότασή της να γίνει «ΚΑΙ εκκλησία».
Η Ελίφ Σαφάκ, μία από τις πιο δυνατές επικριτικές φωνές κατά του Ερντογάν, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «όσο μεγαλύτερο γίνεται ένα αίτημα, τόσο όλο και πιο πολλοί άνθρωποι δεν δίνουν σημασία στην ιστορία».
Γιατί να μην λειτουργεί μία συγκεκριμένη ημέρα την εβδομάδα ως εκκλησία, μία άλλη ως τζαμί και τις υπόλοιπες ημέρες να μην είναι ανοιχτή προς τους επισκέπτες ως μουσείο;
Όσο μεγαλύτερο γίνεται ένα αίτημα, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν δίνουν σημασία στην ιστορία.
Σχέδιο Β από την Άγκυρα για την Αγία Σοφία
Πάντως, η Άγκυρα φαίνεται να έχει και σχέδιο Β σε περίπτωση απόρριψης της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί από το τουρκικό Συμβούλιο της Επικρατείας.
Σύμφωνα με τη φιλο-κυβερνητική εφημερίδα «Τουρκιγέ», βουλευτές-νομικοί του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) υπέβαλαν μία μελέτη στον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν, σύμφωνα με την οποία, «αν το ΣτΕ αποφασίσει η Αγία Σοφία να διατηρήσει το καθεστώς του μουσείου, όπως έχει γίνει πολλές φορές και στο παρελθόν, θα μπορούσε να ετοιμαστεί προεδρικό διάταγμα που να τη μετατρέπει σε τζαμί».
Νομικοί, που μιλούν στην εφημερίδα, υποστηρίζουν ότι αύριο το ΣτΕ μπορεί ενδεχομένως να απορρίψει την υπόθεση με την αιτιολογία ότι δεν αντιβαίνει στο νόμο η χρήση της Αγίας Σοφίας ως μουσείο. Επομένως, η υπόθεση, η οποία αναμένεται να εξεταστεί πάλι αύριο, μπορεί επίσης να απορριφθεί για τους ίδιους λόγους.
«Η κυβέρνηση μπορεί να μετατρέψει οποιοδήποτε μέρος σε μουσείο ή ο,τιδήποτε άλλο. Αυτό δεν είναι ζήτημα στο οποίο μπορούν να παρεμβαίνουν τα δικαστήρια. Η Κωνσταντινούπολη κατακτήθηκε το 1453 και αυτή η εκκλησία μετατράπηκε σε τζαμί. Παρόμοια γεγονότα συνέβησαν και στην Ευρώπη την ίδια περίοδο. Στην Ισπανία, το τζαμί Kurtuba μετατράπηκε σε εκκλησία», υποστήριξε ο δικηγόρος Τζουνέιτ Τορομάν.
Σε 15 ημέρες η απόφαση
Το ίδιο υποστηρίζει και η προσκείμενη στην αντιπολίτευση εφημερίδα «Σοζτζού», η οποία εκτιμά ότι το ΣτΕ είχε και παλαιότερα αποφασίσει ότι δεν είναι νομικό το θέμα, αλλά πολιτικό.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, όπως αναφέρει η εφημερίδα, η όποια απόφαση του τουρκικού ΣτΕ δεν πρόκειται να ανακοινωθεί αύριο 2 Ιουλίου, ημέρα της εξέτασης της υπόθεσης, αλλά σε 15 ημέρες.
«Ανοίγει» ο δρόμος και για τη Χάλκη;
Αρθρογράφος της ίδιας εφημερίδας σημειώνει πάντως ότι δεν αποκλείεται η απόφαση του ΣτΕ για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί να οδηγήσει και σε μία άλλη θετική εξέλιξη για την ορθοδοξία. Στην επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.
«Ας σημειώσουμε από τώρα ότι μετά την άρση του καθεστώτος του μουσείου στην Αγία Σοφία, ενδέχεται να έρθει στην ημερήσια διάταξη και το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης», υποστηρίζει.
