Νέα «φωτιά» στην αντιπαράθεση Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο, αλλά και στη συζήτηση για τη Συνθήκη της Λωζάνης βάζει ο αντιναύαρχος Τζιχάτ Γιαϊτζί, ο «αρχιτέκτονας» της συμφωνίας Τουρκίας – Λιβύης, με το νέο του βιβλίο, που κυκλοφόρησε στις 9 Απριλίου, με τίτλο: «Οι Ελληνικές Απαιτήσεις: Τα Προβλήματα του Αιγαίου: Με Ερωτήσεις και Απαντήσεις».
Σύμφωνα με την ανταποκρίτριά μας, Μαρία Ζαχαράκη, ο εν ενεργεία Τούρκος αξιωματικός του ναυτικού υποστηρίζει ότι για να λυθούν τα προβλήματα στο Αιγαίο «Η Ελλάδα θα πρέπει να επιστρέψει στα 3 μίλια χωρικών υδάτων στο Αιγαίο, όπως προβλέπει η Συνθήκη της Λωζάνης», διαφορετικά θα πρέπει η Συνθήκη της Λωζάνης να επικαιροποιηθεί.
Στο βιβλίο του ο Τζιχάτ Γιαϊτζί ισχυρίζεται ότι το 1936 η Ελλάδα επέκτεινε «μονομερώς» τα χωρικά της ύδατα στο Αιγαίο, αλλά οι συγκυρίες της εποχής δεν επέτρεψαν στην Τουρκία να αντιδράσει. «Η Ελλάδα έχει θέσει μονομερώς υπό την κυριαρχία της περίπου το 25% της υπεράκτιας περιοχής του Αιγαίου», αναφέρει ο Τούρκος αντιναύαρχος, προειδοποιώντας παράλληλα ότι, όπως προβλέπει το άρθρο 16 της Συνθήκης της Λωζάνης, η Τουρκία δεν πρόκειται να παραιτηθεί των κυριαρχικών της δικαιωμάτων επί των νησιών και βραχονησίδων που βρίσκονται 3 ναυτικά μίλια πέρα των τουρκικών ακτών.
Ο Τζιχάτ Γιαϊτζί υπενθυμίζει μάλιστα ότι κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Τούρκου προέδρου Ερντογάν στην Αθήνα το 2018 ο τότε πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, είχε δηλώσει ότι «η συνθήκη έχει καθορίσει τις διμερείς σχέσεις και τα σύνορα και ότι δεν τίθεται θέμα αμφισβήτησης της συνθήκης».
«Εάν υπάρξει αλλαγή στο πλάτος των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο Πέλαγος, τότε θα ήταν σκόπιμο να εφαρμοστεί το πλάτος των 3 ναυτικών μιλίων και για τις δύο χώρες, που προβλέπει η Συνθήκη της Λωζάνης», προτείνει.
Σύμφωνα με τον Τούρκο αντιναύαρχο, «η βάση όλων των προβλημάτων στο Αιγαίο μεταξύ των δύο αυτών κρατών έγκειται στην παραβίαση της ισορροπίας, που θέτει στην περιοχή η Λωζάνη, από την πλευρά της Ελλάδας. Διότι η Ελλάδα χάλασε την ισορροπία, αυξάνοντας τα χωρικά της ύδατα σε 6 μίλια στο Αιγαίο το 1936 και οπλίζοντας τα νησιά από το 1964».
«Αναγκαία η επικαιροποίηση της Λωζάνης»
Ο Τζιχάτ Γιαϊτζί κάνει λόγο ακόμη και για επικαιροποίηση της συνθήκης της Λωζάνης, αν η Ελλάδα δεν συμμορφωθεί και δεν επιστρέψει στα 3 ναυτικά μίλια χωρικών υδάτων.
«Στο σημείο που έχουμε φτάσει, αν δεν υπάρξει επιστροφή στη συνθήκη της Λωζάνης, τότε υπάρχει ανάγκη επιβεβαίωσης έστω του σημερινού status quo. Διαφορετικά, η ‘παρεκτροπή’ (της συνθήκης) που έχει ξεκινήσει με το Αιγαίο, μπορεί να προετοιμάσει το έδαφος για μία επανεξέταση και αμφισβήτηση ολόκληρης της συνθήκης της Λωζάνης, που αποτελεί το θεμέλιο λίθο της Τουρκικής Δημοκρατίας», αναφέρει στο βιβλίο του ο Τούρκος αντιναύαρχος.
