Οι ταραντούλες είναι από τις πιο διαβόητες αράχνες στον κόσμο, σε μεγάλο βαθμό λόγω του μεγέθους και της εμφάνισής τους - με τριχωτά πόδια, μεγάλα σαγόνια και ζωντανά χρώματα, οι ταραντούλες τείνουν να προκαλούν πανικό κάθε φορά που εμφανίζονται. Αλλά ένα πράγμα μπερδεύει τους ερευνητές σχετικά με ταραντούλες: γιατί είναι τόσο διαδεδομένες σε όλο τον κόσμο; Υπάρχουν πολλές ταραντούλες στην Κύπρο.
Απάντηση σε μια σειρά από σχετικά ερωτήματα δίνει δημοσίευμα του Zme Science, σημειώνοντας πως οι ταραντούλες βρίσκονται σε όλες τις ηπείρους (εκτός της Ανταρκτικής) και είναι διασκορπισμένες σε πολλά μέρη του κόσμου. Αυτό είναι ιδιαίτερα εκπληκτικό δεδομένου ότι οι μεμονωμένες ταραντούλες δεν θέλουν πραγματικά να μετακινούνται πολύ.
«Είναι αρκετά διαδεδομένες και βρίσκονται σε όλες τις υποτροπικές περιοχές κάθε ηπείρου», εξηγεί σε μια νέα έρευνα μια επιστημονική ομάδα με επικεφαλής τον βιοπληροφορικό Saoirse Foley από το Πανεπιστήμιο Carnegie Mellon.
"[Οι] συμπεριφορές τους δεν υποδηλώνουν ότι οι ταραντούλες θα ήταν επιτυχημένοι διασκορπιστές, αλλά έχουν εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο και έχουν αποικίσει εντυπωσιακά διαφορετικές οικολογικές θέσεις."
Τα θηλυκά και τα νεαρά άτομα σπάνια βγαίνουν έξω από τα λαγούμια τους, και τα αρσενικά συνήθως επιχειρούν μόνο να αναζητήσουν συντρόφους. Λοιπόν, πώς είναι τόσο διαδεδομένες;
Προκειμένου να απαντήσουν σε αυτήν την ερώτηση, ο Foley και οι συνάδελφοί του ακολούθησαν δύο διαφορετικά μονοπάτια: τα βιογεωγραφικά πρότυπα διασποράς των ταραντούλων σε όλη την ιστορία, καθώς και τη γενετική τους ιστορία (από μεταγραφικές βάσεις δεδομένων). Στη συνέχεια μοντελοποίησαν πώς οι ταραντούλες θα μπορούσαν να έχουν διασκορπιστεί στην εξελικτική τους ιστορία, οικοδομώντας ένα εξελικτικό δέντρο ταραντούλας και βαθμονομήνοντάς το με γνωστά στοιχεία από απολιθώματα.
Διαπίστωσαν ότι οι ταραντούλες πιθανότατα εμφανίστηκαν πριν από 120 εκατομμύρια χρόνια κατά την διάρκεια της Κρητιδικής περιόδου, όταν τυραννόσαυροι, velociraptors και άλλοι δεινόσαυροι περιπλανιόντουσαν στον πλανήτη. Αυτό οδήγησε τους ερευνητές σε ένα ενδιαφέρον συμπέρασμα: η γεωλογία λειτούργησε πολύ για την ταραντούλα.
Εκείνη την εποχή, πολλές από τις σημερινές ηπείρους του κόσμου συσσωρεύτηκαν μαζί σε μια υπερήπειρο που ονομάζεται Γκοντβάνα κι η οποία περιελάμβανε την Ανταρκτική, την Νότια Αμερική, την Αφρική, την Μαδαγασκάρη και την Αυστραλία, καθώς και την Αραβική Χερσόνησο και την ινδική υποήπειρο. Ωστόσο, ορισμένες ταραντούλες φαίνεται επίσης να είναι εκπληκτικά ικανές στην διασπορά.
Ορισμένες ταραντούλες από την Ινδία έμειναν στην περιοχή, αλλά άλλες μετακινήθηκαν και διαφοροποιήθηκαν σε ολόκληρη την Ασία, ενώ η ινδική τεκτονική πλάκα ήταν ακόμη απομονωμένη και μετατοπίστηκε προς την Ασία. Αυτές οι δύο γενεές αποικίζουν την Ασία σε απόσταση 20 εκατομμυρίων ετών.
«Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι και οι δύο αυτές ασιατικές γενεαλογίες αποκλίνουν, ενώ η Ινδική Πλάκα εξακολουθεί να κατευθύνεται προς την Ασία… Είναι ενδιαφέρον ότι οι δύο γενεές φαίνεται επίσης να είναι οικολογικά αποκλίνουσες», σημειώνουν οι ερευνητές.
Υπάρχουν επί του παρόντος περίπου 1.000 είδη ταραντούλας, που κυμαίνονται σε μέγεθος από μικρότερο από ένα νόμισμα έως τόσο μεγάλες όσο ένα πιάτο. Η έκθεσή τους είναι αξιοθαύμαστη και, καθώς τα απολιθώματά τους είναι τόσο αραιά, υπάρχουν ακόμα πολλά που δεν γνωρίζουμε για την εξέλιξη και τη διαφοροποίησή τους - γι' αυτό και μελέτες όπως αυτή είναι τόσο σημαντικές.
Τελικά, η μελέτη υποδηλώνει ότι η γεωλογία έδωσε στις ταραντούλες ένα βοήθημα στην εξάπλωση σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά θα μπορούσαν επίσης να οδηγήσουν τους ερευνητές να επανεξετάσουν την ικανότητα διασποράς και προσαρμοστικότητας των ταραντούλων.
Ταραντούλες Κύπρο
Στην Κύπρο υπάρχουν δυο είδη ταραντούλας: Η Chaetopelma gracile και η Chaetopelma karlamani.
Τα λαγούμια τους έχουν ιστούς γύρω από την είσοδο. Μπορούν να είναι επιθετικές, αλλά μόνο αν εισβάλετε στο χώρο τους). Η ικανότητά της να πηδά μπορεί να σας εκπλήσσει. Αν σας δαγκώσει δεν είναι πολύ ανησυχητικό, είναι μόνο ελαφρώς δηλητηριώδεις.
Το μεγαλύτερο είδος από όλα είναι η ταραντούλα Γολιάθ, που ζει στα τροπικά δάση της Νοτίου Αμερικής και φτάνει τα 10–12 cm σωματικό μήκος (εκτός τα πόδια), ενώ ένα άλλο είδος τρέφεται και με πουλιά.
Φωτογραφίες από ταραντούλες στην Κύπρο από JasonWildLife Photography