Συνεχίζονται οι πιέσεις  προς την Αμερικανική Κυβέρνηση για να αναθεωρήσει την στάση της απέναντι στο θέμα του αγωγού EastMed ειδικά υπό το βάρος της Ουκρανικής κρίσης.  Μετά την εκδήλωση ενδιαφέροντος από την Chevron για στήριξη του έργου και την πρόθεση των ΗΠΑ να «ξαναδούν» το έργο, αυτή την φορά οι πιέσεις εκφράζονται από το Εβραϊκό Ινστιτούτο Εθνικής Ασφάλειας της Αμερικής (JINSA), το οποίο ζητάει από τον πρόεδρο Μπάιντεν, να πάρει πίσω την απόφαση για τον EastMed.

Ακολουθεί το κείμενο:

Με την Ανατολική Μεσόγειο να είναι άφθονη σε ενεργειακούς πόρους και με την προσπάθεια της ΕΕ να μειώσει την εξάρτησή της από τη Ρωσία, η κυβέρνηση Μπάιντεν θα πρέπει να ανακαλέσει την απόφασή της.

Στις αρχές Ιανουαρίου το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ενημέρωσε ανεπίσημα την Ελλάδα ότι οι ΗΠΑ αποσύρουν την υποστήριξή τους στον αγωγό, ο οποίος θα έφερνε φυσικό αέριο από το Ισραήλ και την Κύπρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) μέσω Ελλάδας και Ιταλίας. Πηγές της ελληνικής κυβέρνησης ισχυρίστηκαν ότι το σκεπτικό της απόφασης των ΗΠΑ ήταν οι περιβαλλοντικές ανησυχίες, η έλλειψη εμπορικής βιωσιμότητας και οι εντάσεις με την Τουρκία.

Γιατί είναι σημαντικό

Ακόμη και πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Ανατολική Μεσόγειος γινόταν μια ολοένα και πιο σημαντική στρατηγική περιοχή για τις Ηνωμένες Πολιτείες, λόγω

1) των σημαντικών πρόσφατων υπεράκτιων ανακαλύψεων ενέργειας

2) της ανόδου της τουρκικής επιθετικότητας και

3) η επιστροφή του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων με την επέκταση της Ρωσίας στη Συρία και Λιβύη, καθώς και οι πρωτοβουλίες Belt and Road της Κίνας στη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη.

Υπό το πρίσμα της σύγκρουσης στην Ουκρανία και της νέας έμφασης της ΕΕ στις εναλλακτικές λύσεις στις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία, η απόφαση της κυβέρνησης Μπάιντεν να τερματίσει την υποστήριξη των ΗΠΑ στην EastMed υπονομεύει άμεσα την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια, ιδιαίτερα τον επιταχυνόμενο πλέον στόχο της ΕΕ για την επίτευξη ενεργειακής ανεξαρτησίας από τη Ρωσία.

 Η σκοπιμότητα αυτού που θα ήταν ο μακρύτερος (1.150 μίλια) και ο βαθύτερος υποθαλάσσιος αγωγός ενέργειας στον κόσμο ήταν αμφίβολο πριν από τη σύγκρουση στην Ουκρανία, λόγω του προβλεπόμενου κόστους 6-7 δισεκατομμυρίων δολαρίων και αβέβαιο για μελλοντική ζήτηση της ΕΕ

Ωστόσο, δεδομένου ότι η ΕΕ εξαρτιόταν από τη Ρωσία για το 40-45 τοις εκατό της συνολικής κατανάλωσης φυσικού αερίου το 2021, η δυνητική ικανότητα του σχεδιαζόμενου αγωγού EastMed να παραδώσει έως και 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ανά έτος (bcm/έτος) προς την Ευρώπη – αντισταθμίζοντας περίπου το 12-15 τοις εκατό των ετήσιων εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ από τη Ρωσία – έχει πλέον αποκτήσει νέα γεωστρατηγική και οικονομική σημασία υπό το φως των βασικών βημάτων της ΕΕ μέλη να μειώσουν τις εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία:

– Στις 23 Φεβρουαρίου, η Γερμανία ανακοίνωσε ότι θα σταματήσει την πιστοποίηση του αγωγού Nord Stream 2 που θα παρέδιδε φυσικό αέριο από τη Ρωσία και στις 27 Φεβρουαρίου το Βερολίνο είπε ότι θα κατασκευάσει τερματικούς σταθμούς εισαγωγής υγροποιημένους φυσικού αερίου (LNG) ως εναλλακτική λύση.

– Στις 8 Μαρτίου, αξιωματούχοι της ΕΕ παρουσίασαν ένα σχέδιο μείωσης των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου κατά τα δύο τρίτα πλήρως το 2022, και να επιτευχθεί ενεργειακή ανεξαρτησία από τη Ρωσία «πολύ πριν από το 2030».

– Ταυτόχρονα, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) εξέδωσε σχέδιο για τη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο, μεταξύ άλλων με την ενίσχυση των εισαγωγών άλλων αγωγών και LNG.

– Το 2020, ο ΔΟΕ προέβλεψε ότι η Ευρώπη θα παραμείνει εξαρτημένη από τη Ρωσία για να προμηθεύει το 30-40 τοις εκατό των ανάγκών φυσικού αερίου τουλάχιστον έως το 2025.

Μια από τις σαφείς δικαιολογίες της κυβέρνησης Μπάιντεν για την απόσυρση της υποστήριξης προς τον EastMed, που ήταν η εκδήλωση επιθυμίας να «στραφεί προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας», έχει αποδειχθεί λανθασμένη από τη γεωπολιτική αναγκαιότητα και την άμεση ενεργειακή ασφάλεια των συμμάχων της στο ΝΑΤΟ.

» Σε απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Γερμανία – ο μεγαλύτερος καταναλωτής ενέργειας της ηπείρου – και αλλες ευρωπαϊκές χώρες δίνουν πλέον έμφαση στις μη ανανεώσιμες εναλλακτικές λύσεις από τη ρωσική ενέργεια – όχι μόνο το φυσικό αέριο (συμπεριλαμβανομένου του LNG), αλλά και την παράταση της ζωής του άνθρακα και των πυρηνικών σταθμών

» Αυτή η στενή έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κινδυνεύει επίσης να υπονομεύσει τις μελλοντικές προοπτικές για την περεταίρω ανάπτυξη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο.

 Συγκεκριμένα, η Κύπρος, η Αίγυπτος και το Ισραήλ διερευνούν ταυτόχρονα επιλογές, όχι αμοιβαία αποκλειόμενες για τον EastMed, για την κατασκευή ή την επέκταση τοποθεσιών LNG για τη μεταφορά του φυσικού αερίου της περιοχής στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου, ενδεχομένως, τη διοχέτευση περισσότερου ισραηλινού φυσικού αερίου στην Αίγυπτο για να μπορέσει το Κάιρο να εξάγει περισσότερο LNG.

• Με την ενθάρρυνση της Τουρκίας να πιστέψει ότι ο ζωτικός ενεργειακός ρόλος της Ανατολικής Μεσογείου έχει πλέον περιέλθει σε αυτήν, το τέλος της υποστήριξης των ΗΠΑ προς την EastMed επιδεινώνει επίσης την περιφερειακή ανασφάλεια που προκαλείται από την επιθετική δράση της Άγκυρας για την  ειρηνική ενεργειακή ανάπτυξη.

» Το 2019, η Τουρκία συνήψε μια παράνομη συμφωνία οριοθέτησης με τη Λιβύη που σκόπιμα παραβιάζει τις ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου – τα όρια των οποίων βασίζονται στον ΟΗΕ.

» Τόσο πριν όσο και μετέπειτα, η Τουρκία έχει χρησιμοποιήσει διπλωματία κανονιοφόρων και άλλες μορφές παρενόχλησης για να απειλήσει τις έρευνες στα ελληνικά και κυπριακά χωρικά ύδατα.

Διαβάστε επίσης: «Οι ΗΠΑ να σύνδεσουν Φ.Α από Αν.Μεσόγειο με Ευρώπη για υπόσκαψη ισχύος Μόσχας»

Τι πρέπει να κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στη συνέχεια;

• Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν πρέπει να αποκλείσει καμία επιλογή για εξαγωγήw toy φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου και αντ' αυτού να επιτρέψουν στις αγορές να οδηγήσουν την πιο εφικτή λύση.

• Η Κυβέρνηση των ΗΠΑ  θα πρέπει να δεσμευτεί ρητά ότι θα υποστηρίξει την ειρηνική ανάπτυξη φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο ως κρίσιμο πυλώνα τόσο της περιφερειακής όσο και της ευρωπαϊκής ασφάλειας υπό το πρίσμα της αναζωπύρωσης του μακροπρόθεσμου στρατηγικού ανταγωνισμού με τη Ρωσία.

» Αυτό περιλαμβάνει την υποστήριξη πιθανής ανάπτυξης του αγωγού EastMed, αλλά και επιλογές LNG που αφορούν την Αίγυπτο που θα μπορούσε να φέρει ισραηλινό και κυπριακό αέριο στην Ευρώπη.

– Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο να υποστηρίξουν τις ισραηλοαιγυπτιακές προσπάθειες για ένα νέο αγωγό φυσικού αερίου που συνδέει τα υπεράκτια κοιτάσματα του Ισραήλ απευθείας με τις αιγυπτιακές εγκαταστάσεις εξαγωγής LNG.

»Η Αμερικανική Διοίκηση θα πρέπει επίσης να υποστηρίξει την ανάπτυξη της Ελλάδας ως κρίσιμης σημασίας κόμβου εισαγωγής και διανομής φυσικού αερίου στην Ε.Ε , συμπεριλαμβανομένης της βοήθειας για ταχεία δρομολόγηση της νέας εγκατάστασης LNG στο βόρειο ελληνικό λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, η οποία επί του παρόντος προβλέπεται να ολοκληρωθεί στα τέλη του επόμενου έτους.

– Μόλις ολοκληρωθεί, ο τερματικός σταθμός της Αλεξανδρούπολης θα διοχετεύει φυσικό αέριο μέσω δικτύου αγωγών συνδέοντας την Ελλάδα με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ τη Βόρεια Μακεδονία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, ακόμη και με τη Μολδαβία και την Ουκρανία. Το δίκτυο αγωγών της Ελλάδας θα μπορούσε επίσης να παρέχει φυσικό αέριο στην Ιταλία και τα Δυτικά Βαλκάνια.

• Μέσω των υφιστάμενων περιφερειακών πλαισίων όπως το Φόρουμ Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF) και «τριμερείς» Ελλάδας-Κύπρου με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να ενισχύσουν τη διπλωματική τους εμπλοκή στην προώθηση της συνεργατικής ενεργειακής ανάπτυξης μεταξύ των περιφερειακών εταίρων των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στο ΝΑΤΟ στην Ευρώπη.

» Όπως έχει ήδη κάνει για το Ιράν, την Υεμένη και την κλιματική αλλαγή, μεταξύ άλλων ζητημάτων, αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει διορισμό Ειδικού Απεσταλμένου για την Ανατολική Μεσόγειο για να σηματοδοτήσει την ιεράρχηση της διοίκησης τη μεταφορά των πολύτιμων αποθεμάτων της περιοχής στο ενεργειακό δίκτυο όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά και γρήγορα.

 

Στο ίδιο περίπου πνεύμα είναι το άρθρο του Jewish News Syndicate, όπου σημειώνει το γεγονός  πως  ισραηλινές φωνές ζήτησαν την επανεκκίνηση του αγωγού EastMed. 

 

Διαβάστε επίσης: Πηλείδου: Η υλοποίηση ΕastMed εξαρτάται από ποσότητες & προθέσεις Ισραήλ (VID)