Στη σημασία αξιοποίησης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου με σκοπό την ενεργειακή απεξάρτηση την Ρωσία και την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας αναφέρεται άρθρο του The Hill (15/3/22).Το άρθρο με τίτλο «Οι ΗΠΑ θα πρέπει να συνδέσουν το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου με την Ευρώπη για να υποσκάψουν τη Ρωσία», υπογράφουν ο Nicholas Saidel, αναπληρωτής διευθυντής του Ινστιτούτου Στρατηγικής Ανάλυσης και Αντίδρασης Απειλών στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια και ο Godfrey Garner, καθηγητής Αντιτρομοκρατίας στο Κολέγιο του Μισισιπή και επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Tulane και στο Πανεπιστήμιο Belhaven.
Ακολουθεί μετάφραση του άρθρου:
H κυβέρνηση Μπάιντεν θα πρέπει να σταματήσει την υπερβολική της εστίαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να υποστηρίξει τις προσπάθειες για την αποτροπή του ρωσικού ενεργειακού εκβιασμού εναντίον των Ευρωπαίων συμμάχων μας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει δηλώσει ότι θα μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο κατά τα δύο τρίτα. Εάν οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν σοβαρά την ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη, πρέπει να βοηθήσουν να διασφαλιστεί ότι το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου θα φτάσει στις ακτές της Ευρώπης.
Στα τέλη Ιανουαρίου, ο Πρόεδρος Μπάιντεν ακολούθησε την αντίθετη οδό, εκπλήσσοντας την Ελλάδα, το Ισραήλ και την Κύπρο –τις περιφερειακές οντότητες στο πλαίσιο συνεργασίας «3+1» που χρηματοδοτείται από τις ΗΠΑ– αποσύροντας τη στήριξη για τον αγωγό EastMed, μια μη χρηματοδοτούμενη ιδέα πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων που επινοήθηκε. το 2016 που θα έφερνε το αέριο της Ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη μέσω ενός υπόγειου αγωγού. Ο Μπάιντεν ανέφερε ανησυχίες για την κλιματική αλλαγή και την οικονομική βιωσιμότητα, και οι δύο αναμφισβήτητα λογικές θέσεις εκείνη την εποχή. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις του, ο Μπάιντεν πρέπει να δείξει ευελιξία και να προσαρμόσει την πολιτική του για το φυσικό αέριο.
Το φυσικό αέριο από την ανατολική Μεσόγειο θα μπορούσε να διαφοροποιήσει το ενεργειακό χαρτοφυλάκιο της Ευρώπης. Μόνο το Ισραήλ έχει περίπου 2,2 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου εν αναμονή για εξόρυξη. Αν και δεν θα ικανοποιούσε όλες τις ανάγκες της Ευρώπης, θα βοηθούσε στην αντιστάθμιση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου. Οι χώρες του ΝΑΤΟ όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Τουρκία θα μπορούσαν να επωφεληθούν από νέους προμηθευτές, ειδικά από τη στιγμή που ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς σταμάτησε το έργο του αγωγού Nord Stream 2 που θα είχε αυξήσει την εξάρτηση της χώρας από το ρωσικό αέριο. Όπως η Γερμανία, έτσι και η Ιταλία αναζητά εναλλακτικές πηγές.
Διαβάστε επίσης: EastMed εναντίον αγωγού Τουρκίας-Ισραήλ και η περίπτωση ΥΦΑ
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος συναντήθηκε με Ισραηλινούς ηγέτες την περασμένη εβδομάδα, δήλωσε ότι η Τουρκία είναι πρόθυμη να διερευνήσει τις δυνατότητες αγωγών με το Ισραήλ που θα μπορούσαν να ενσωματωθούν στο ευρωπαϊκό δίκτυο αγωγών φυσικού αερίου. Φυσικά, οποιαδήποτε συνεργασία με την Τουρκία πρέπει να βασίζεται στην εκπλήρωση ορισμένων προϋποθέσεων από τον Ερντογάν, δεδομένης της ιστορίας του ανταγωνισμού κατά των συμμάχων στην ανατολική Μεσόγειο και της υπερβολικά εκτεταμένης ερμηνείας του για τα θαλάσσια σύνορα και τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες.
Διαβάστε επίσης: Υπουργείο Ενέργειας ΗΠΑ: Ξαναβλέπουμε τον αγωγό Eastmed
Ενώ το μεγαλύτερο μέρος της συζήτησης σχετικά με το αέριο της Ανατολικής Μεσογείου και την Ευρώπη επικεντρώνεται στους αγωγούς, το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) παρουσιάζει επίσης επιλογές για τη μεταφορά του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη με πλοία και από την ξηρά. Επί του παρόντος, μια σχετικά μικρή ποσότητα ισραηλινού αερίου φτάνει στην Ευρώπη μέσω εγκαταστάσεων LNG στην Αίγυπτο, που φιλοξενεί το Φόρουμ Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF). Οι ΗΠΑ θα πρέπει να δώσουν έμφαση στην υποστήριξη του EMGF, όπως και στο 3+1, ενισχύοντας την ικανότητα LNG του Ισραήλ ώστε να μπορεί να είναι πραγματικός παίκτης στην ευρωπαϊκή αγορά. υποστηρίζοντας το δυναμικό LNG της Αιγύπτου· και ενθαρρύνοντας περαιτέρω επενδύσεις των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) και του Κατάρ σε LNG, έτσι ώστε να μπορούν να προσεγγιστούν οι ευρωπαϊκοί προορισμοί και η υποδομή να επαρκεί για την κάλυψη της ζήτησης.
Υπάρχουν πολιτικοί και οικονομικοί κίνδυνοι σε όλα αυτά. Πολλά από αυτά τα κράτη έχουν παγωμένες διπλωματικές σχέσεις, αν όχι καθόλου. Οι τιμές ρεκόρ του φυσικού αερίου και η αστάθεια της αγοράς είναι ο νέος κανόνας. Επιπλέον, καμία από αυτές τις προτάσεις δεν θα ίσχυε για χρόνια, όταν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα μπορούσαν ενδεχομένως να τις καταστήσουν σχεδόν απαρχαιωμένες. Δεδομένου αυτού, πολλοί λογικοί αναλυτές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το φυσικό αέριο της ανατολικής Μεσογείου θα παραμείνει περιφερειακό.
Διαβάστε επίσης: Le Monde: Ο Eastmed ως επιλογή για μείωση εξάρτησης Ε.Ε από ρωσικό Φ.A
Αλλά η έκτακτη ανάγκη που αντιμετωπίζουμε στην Ουκρανία θα έχει επιπτώσεις στις παγκόσμιες αγορές ενέργειας και στις διεθνείς υποθέσεις για τα επόμενα χρόνια. Η πολιτική των ΗΠΑ μπορεί να προσαρμοστεί για μεσοπρόθεσμες ανάγκες, υποστηρίζοντας την πρόσβαση στο φυσικό αέριο της ανατολικής Μεσογείου και εξακολουθεί να αναζητά βραχυπρόθεσμες λύσεις όπως η συνεργασία με το Κατάρ και το Αζερμπαϊτζάν — όλα αυτά παρακολουθώντας μακροπρόθεσμους στόχους για την κλιματική αλλαγή, όπως η σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων. Όσον αφορά τις ανησυχίες σχετικά με τη σκοπιμότητα, μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Chevron, Michael Wirth, μίλησε υπέρ του αγωγού EastMed λόγω της τρέχουσας κρίσης.
Η σύνδεση του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου με την Ευρώπη θα μπορούσε να έχει βαθιά ψυχολογική επίδραση στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Θα υπονόμευε τη Ρωσία ως παίκτη στην ενεργειακή αγορά της περιοχής και στρατιωτικά. Ο Πούτιν χρησιμοποιεί τη βάση της Ρωσίας στο Ταρτούς της Συρίας και την άνετη σχέση του με το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ ως μοχλό για να εκμεταλλευτεί τις υπεράκτιες ενεργειακές ευκαιρίες και να προβάλει ισχύ. Η Ρωσία παρέχει επίσης στην Ελλάδα σημαντική ποσότητα φυσικού αερίου της.
Οι επενδύσεις των ΗΠΑ για την ενοποίηση των οικονομιών της Ανατολικής Μεσογείου και της Ευρώπης μέσω της πώλησης φυσικού αερίου θα ενίσχυαν τις σχέσεις της Δύσης με τα παράκτια κράτη της ανατολικής Μεσογείου και θα μείωναν την ικανότητα της Ρωσίας να βρει οικονομικές συνεργασίες πέρα από τη Συρία. Αυτή ήταν ίσως η σκέψη της ΕΕ όταν πρόσφατα χρηματοδότησε μια πρωτοβουλία για τη σύνδεση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας του Ισραήλ, της Ελλάδας και της Κύπρου με αυτό της Ευρώπης.
Η ανατολική Μεσόγειος είναι ένα σημείο ανάφλεξης για ανταγωνισμό μεγάλων δυνάμεων - και πιθανές τριβές - καθώς οι κύριοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ και εκτός ΝΑΤΟ αυξάνουν τις κοινές στρατιωτικές ασκήσεις και ασκήσεις για να προστατεύσουν τα υπεράκτια περιουσιακά τους στοιχεία και τα χωρικά τους ύδατα από ξένες απειλές. Οι ΗΠΑ δεν προβάλλουν μεγάλη στρατιωτική ισχύ στην ανατολική Μεσόγειο, παρά τη γεωπολιτική τους σημασία και την εγγύτητά τους σε ζωτικής σημασίας πλωτές οδούς όπως η Διώρυγα του Σουέζ. Καθώς οι ΗΠΑ απομακρύνονται από την περιοχή, πρέπει να αφήσουν σε εφαρμογή μια αρχιτεκτονική περιφερειακής ασφάλειας που να παρέχει σταθερότητα, σεβασμό για το κράτος δικαίου και αποτρεπτικούς παράγοντες σε κακούς παράγοντες όπως ο Πούτιν. Η χρηματοδότηση ενεργειακών συνδέσεων με την Ευρώπη θα σήμαινε στον Πούτιν ότι οι ΗΠΑ (και έμμεσα το ΝΑΤΟ) παραμένουν αφοσιωμένες στους συμμάχους τους στην ανατολική Μεσόγειο, οι οποίοι σίγουρα θα ενισχύσουν τη στρατιωτική συνεργασία καθώς αυξάνονται τα διακυβεύματα.
Όπως αναφέρεται στη δικομματική Πράξη Ασφάλειας και Ενεργειακής Συνεργασίας της Ανατολικής Μεσογείου (EastMed Act) του 2019: «Οι εξελίξεις του φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο έχουν τη δυνατότητα να παράσχουν οικονομικά οφέλη και να συμβάλουν στην ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή και την Ευρώπη, καθώς και να υποστηρίξουν τις ευρωπαϊκές προσπάθειες για διαφοροποίηση από φυσικό αέριο που προμηθεύεται από τη Ρωσική Ομοσπονδία». Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία μαίνεται, οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη έχουν φτάσει σε υψηλά ρεκόρ.
Οι στόχοι για την αλλαγή του κλίματος είναι σημαντικοί και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορεί να είναι το μέλλον, αλλά πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε την εστίασή μας σε αυτούς τους επικίνδυνους καιρούς. Ο Μπάιντεν θα πρέπει να ανατρέψει την απόρριψή του για τον αγωγό EastMed και να βάλει τις ΗΠΑ να πάρουν ηγετική θέση στην εκπόνηση ενός σχεδίου για να φέρουν το τόσο απαραίτητο φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου στην ευρωπαϊκή αγορά.
