Η συμφωνία για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Αίγυπτο και την Κυπριακή Δημοκρατία προκαλεί αντιδράσεις στην τουρκική πλευρά. Το λεγόμενο ‘Υπουργείο Εξωτερικών’ του ψευδοκράτους απέρριψε κατηγορηματικά τη συμφωνία, χαρακτηρίζοντάς την "άκυρη" και "χωρίς καμία ισχύ".

Η Μπουσρά Ζεϊνέπ Οζντεμίρ, ειδική σε θέματα ενέργειας στο think tank SETA, φίλα προσκείμενο στην τουρκική κυβέρνηση, σχολίασε στην ιστοσελίδα Patronlardunyası ότι "η συμφωνία δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τις ‘τουρκικές πλευρές’ αφενός μεν διότι υλοποιείται σε ένα από τα αμφισβητούμενα οικόπεδα, αφετέρου δε διότι η Ε/Κ ΔΝΚ, που ενεργεί ως η μοναδική αρχή στο νησί, παραβλέπει τα δικαιώματα των T/K".

Οι τουρκικές ενστάσεις

Σύμφωνα με την Οζντεμίρ, η ιταλική ENI, η οποία είχε ανακαλύψει σημαντικά κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, αναβίωσε τη συμφωνία με την Αίγυπτο:

"Ωστόσο, αυτή τη φορά το αντικείμενο της συμφωνίας δεν είναι το κοίτασμα Αφροδίτη. Η συμφωνία έγινε για το κοίτασμα φυσικού αερίου Κρόνος που ανακάλυψε η ENI το 2022 στο οικόπεδο 6, το οποίο έχει προσδιοριστεί μονομερώς από την 'Ε/Κ ΔΝΚ' και βρίσκεται κι εντός της θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Τουρκίας", ανέφερε, βασίζοντας τη θέση της στο τουρκικό αφήγημα ότι οι Τουρκοκύπριοι αποκλείονται από ενεργειακές εξελίξεις που επηρεάζουν το μέλλον του νησιού.

Πόσο επηρεάζει την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια;

Η νέα συμφωνία, η οποία περιλαμβάνει τη μεταφορά του αερίου στο κοίτασμα Zohr της Αιγύπτου και στη συνέχεια στις ευρωπαϊκές αγορές μέσω της Damietta, ενισχύει την ενεργειακή συμμαχία Αιγύπτου - Κύπρου - ΕΕ.

Παρά τις πολιτικές διαστάσεις της συμφωνίας, η ενεργειακή της σημασία για την Ευρώπη είναι περιορισμένη, κατά την Οζντεμίρ. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, το κοίτασμα Κρόνος διαθέτει αποθέματα περίπου 85 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, τη στιγμή που η ευρωπαϊκή κατανάλωση φυσικού αερίου το 2024 ξεπέρασε τα 450 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.

"Λαμβάνοντας υπόψη ότι το φυσικό αέριο που θα παραχθεί από το κοίτασμα θα περιοριστεί σε λίγα μόνο δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι θα συμβάλει στη διαφοροποίηση, όμως θα μπορεί να ωφελήσει μόνο τις χώρες με σχετικά πολύ χαμηλότερη κατανάλωση φυσικού αερίου, όπως τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης".

Η Άγκυρα προειδοποιεί: «Δεν θα μείνουμε θεατές» στη συμφωνία Κύπρου-Αιγύπτου

Δεν αποκλείεται, μάλιστα, όπως αποκαλύπτει η Τουρκάλα ερευνήτρια, η Άγκυρα να κινηθεί εκ νέου δυναμικά για να εμποδίσει την εκμετάλλευση του κοιτάσματος, όπως είχε κάνει στο παρελθόν με την ιταλική ENI.

«Είναι αρκετά πιθανό η Άγκυρα να προβεί σε πρωτοβουλίες προκειμένου να υπερασπιστεί τόσο τα δικά της δικαιώματα όσο και των T/K», σημειώνει, επιμένοντας ότι το οικόπεδο 6 βρίσκεται εντός της δικής της υφαλοκρηπίδας. «Δεδομένου ότι το εν λόγω κοίτασμα φυσικού αερίου είναι μέσα στο οικόπεδο 6, που βρίσκεται και εντός της υφαλοκρηπίδας της Τουρκίας, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από την Τουρκία», επισημαίνει, προσθέτοντας ότι η «μονομερής στάση» της Λευκωσίας αποτελεί ταυτόχρονα «οικονομικό και νομικό πρόβλημα».

Η Άγκυρα υπενθυμίζει ότι στο παρελθόν είχε καταφέρει να μπλοκάρει τη δραστηριότητα της ENI στην περιοχή και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να πράξει κάτι αντίστοιχο.

«Προηγουμένως η Τουρκία είχε εξασφαλίσει να σταματήσει η ENI τις δραστηριότητές της στο εν λόγω οικόπεδο. Είναι αρκετά πιθανό η Άγκυρα να αναλάβει μια παρόμοια πρωτοβουλία προκειμένου να υπερασπιστεί τόσο τα δικά της δικαιώματα όσο και τα δικαιώματα των T/K».

Προτείνεται, μάλιστα, η αναβίωση του Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, αυτή τη φορά με τη συμμετοχή της Τουρκίας και του ψευδοκράτους, ή η δημιουργία ενός νέου σχήματος που θα περιλαμβάνει όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές. «Και για το σκοπό αυτό, ενδέχεται να τεθεί στην ημερήσια διάταξη η αναβίωση του Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, αυτή τη φορά με τη συμμετοχή της Τουρκίας και της ΤΔΒΚ, οι οποίες προηγουμένως είχαν αγνοηθεί όταν δημιουργήθηκε, ή η δημιουργία ενός νέου σχηματισμού όπου θα βρεθούν μαζί όλες οι πλευρές», προτείνει η Οζντεμίρ.