Την ανάγκη άμεσων αλλαγών στη νομοθεσία που περιορίζει την ανάπτυξη νεοφυών επιχειρήσεων (startups) αλλά και στους σχεδιασμούς για πράσινη μετάβαση ανέδειξαν ακαδημαϊκοί της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργεια, Εμπορίου Βιομηχανίας και Τουρισμού.

Σε συζήτηση στο Πανεπιστήμιο Κύπρου την Παρασκευή, οι ακαδημαϊκοί έθεσαν θέματα όπως το πως η υφιστάμενη νομοθεσία εμποδίζει την ανάπτυξη νεοφυών επιχειρήσεων, τις αδυναμίες του σχεδιασμού για το κλίμα και για την ενεργειακή μετάβαση, όπως και τη μη επίτευξη των στόχων για τους ρύπους που επιφέρει στην Κυπριακή Δημοκρατίας μεγάλα πρόστιμα.

Όπως ανέφερε η Κοσμήτορας της Πολυτεχνικής Σχολής Μαρίνα Νεοφύτου, αυτό που επιδιώκεται είναι ο διάλογος της επιστημονικής κοινότητας με τους πολιτειακούς θεσμούς, ιδιαίτερα σε σχέση με την ενεργειακή πολιτική και βιώσιμη ανάπτυξη και στο πλαίσιο της επετείου των 25 ετών από την ίδρυση της Σχολής, η οποία όπως ανέφερε κατάφερε πλέον στα στέκεται δίπλα σε πολυτεχνικές σχολές με εμπειρία εκατοντάδων ετών.

Ανάγκη αλλαγής κανονισμών που βάζουν φρένο στις νεοφυείς επιχειρήσεις

-----------------------------------------------

Ακαδημαϊκοί εξέφρασαν τον προβληματισμό τους για υφιστάμενη νομοθεσία η οποία ψηφίστηκε το 2018 και «πνίγει», όπως ανέφεραν την ανάπτυξη νεοφυών εταιρειών, που θα αξιοποιούσαν τα πολύ καλά ερευνητικά αποτελέσματα του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Όπως ανέφερε ο καθηγητής του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Κύπρου Ιούλιος Γεωργίου, η υφιστάμενη νομοθεσία δεν επιτρέπει την εκκόλαψη νεοφυών εταιρειών που προκύπτουν από την πανεπιστημιακή έρευνα, με αποτέλεσμα πολλά παιδιά που έχουν εκπαιδευτεί στο Πανεπιστήμιο να φεύγουν στο εξωτερικό.

Το πρόβλημα δημιουργείται αφού με βάση τον υφιστάμενο κανονισμό το ποσοστό που πρέπει να παίρνει το Πανεπιστήμιο Κύπρου σε αυτές τις εταιρείες πρέπει να είναι 1% περισσότερο από αυτό που παίρνουν οι εφευρέτες, κάτι που αποτρέπει επενδυτές.

Ο κ. Γεωργίου σημείωσε ότι η ΕΕ διαθέτει δισεκατομμύρια για startups και λόγω της προβληματικής νομοθεσίας η Κύπρος μένει εκτός αυτού του παιχνιδιού.

Ο καθηγητής στο ίδιο τμήμα Ματθαίος Παντελή, συμπλήρωσε ότι το φρένο ισχύει κυρίως για τα δημόσια Πανεπιστήμια και ότι τα ιδιωτικά μπορούν να προχωρήσουν ελεύθερα, με αποτέλεσμα τα δημόσια να βρίσκονται σε μειονεκτική θέση.  

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας, Βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννη εξήγησε ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση είναι στο πλαίσιο κανονισμού και όχι νόμου, αφού είχε τότε επικρατήσει η άποψη ότι «την ανακάλυψη πρέπει να την κρατικοποιήσουμε» και να είναι ελάχιστη η συμμετοχή των ερευνητών επειδή είναι εργαζόμενοι σε δημόσιο Πανεπιστήμιο. Χαρακτήρισε άκρως απαράδεκτη τη λογική αυτή, προσθέτοντας ότι ήρθε η ώρα να αλλάξει.

Πρόσθεσε ότι το θέμα έχει εγγραφεί αυτεπάγγελτα στην Επιτροπή και θα συζητηθεί το συντομότερο δυνατό. Αν πρόσθεσε δεν έρθει οποιαδήποτε αλλαγή του κανονισμού από την εκτελεστική εξουσία τότε η Επιτροπή μπορεί να προχωρήσει με πρόταση νόμου.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρύσης Παντελίδης, ανέφερε ότι δεν μπορεί η Βουλή να τροποποιήσει κανονισμό, αλλά μπορεί να ασκήσει πίεση στη εκτελεστική εξουσία - αν όλοι πιστεύουν ότι αυτό πρέπει να γίνει- για να τον αλλάξει. Διαφορετικά, όπως είπε, μπορεί να έρθει με τροποποίηση η Βουλή.

Σημείωσε ωστόσο και την ανάγκη της πολιτείας να κρατά μια ισορροπία ανάμεσα σε ιδιωτικά και δημόσια Πανεπιστήμια και να μην δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός.

Καθυστερήσεις στην ενεργειακή μετάβαση

---------------------------------

Προβληματισμοί εκφράστηκαν και σε σχέση με τον σχεδιασμό της πολιτείας για την ενεργειακή μετάβαση.

Ο διδακτορικός φοιτητής στην Πολυτεχνική Σχολή Ορέστης Μάτσας σημείωσε ότι το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα δεν έχει ακόμα υποβληθεί στην ΕΕ. Ωστόσο ανέφερε ότι ο δεκαετής σχεδιασμός είναι ούτως ή άλλος προβληματικός, αφού στο μοναδικό σενάριο που βασίζεται είναι στην έλευση του φυσικού αερίου, που είναι ένα ορυκτό καύσιμο και δεν συνάδει με την ευρύτερη αντίληψη για κλιματική ουδετερότητα ως το 2050.

Σημείωσε την ανάγκη να υπάρξει και ένα δεύτερο σενάριο που δεν θα περιλαμβάνει το φυσικό αέριο, η έλευση του οποίου ούτως ή άλλως καθυστερεί. Παράλληλα ανέφερε ότι και με το σενάριο του φυσικού αερίου η Κύπρος είναι πίσω από τους κλιματικούς της στόχους. Στα αρνητικά σημείωσε επίσης το πλάνο για πλήρη λειτουργία του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού Δεκέλειας μέχρι το 2030, παρά την προγραμματισμένη έλευση του φυσικού αερίου.  

Ο καθηγητής Ματθαίος Παντελής σημείωσε ότι η Κύπρος υστερεί στα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας και στην τεχνολογία υδρογόνου, κάτι που ήδη έχει δοκιμαστεί σε άλλα κράτη και για τα οποία υπάρχει τα τελευταία χρόνια μείωση του κόστους.

Σημείωσε την ετοιμότητα του Πανεπιστημίου Κύπρου να συμβάλει στην ενεργειακή μετάβαση με την τεχνογνωσία του, με τη σύσταση συμβουλευτικής ομάδας για την πολιτεία, τη Βουλή ή την ΑΗΚ. Τάχθηκε επίσης υπέρ της χρηματοδότησης μπαταριών αποθήκευσης για οικιακούς καταναλωτές, ώστε να αντιμετωπιστούν και οι συνεχόμενες αποκοπές στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής Σωκράτης Στρατής έθιξε την ανάγκη χρησιμοποίησης του δημοσίου χώρου για εμπέδωση και διαπαιδαγώγησης των προκλήσεων της πράσινης μετάβασης.

Ο καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών Λουκάς Δημητρίου μίλησε για τους ρύπους στις συγκοινωνίες για τους οποίους η Κύπρος δεν έκανε αυτά που έπρεπε με αποτέλεσμα να στερηθεί πόρους εκατοντάδων εκατομμυρίων. Σημείωσε επίσης ότι το θέμα των συγκοινωνιών είναι πολυτμηματικό και στην Κύπρο δεν γίνεται η απαραίτητη θεσμική συνεννόηση, αφού για παράδειγμα το Τμήμα Πολεοδομίας, δεν μιλά με το Τμήμα Δημοσίων Έργων.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας μίλησε για ευθύνες πολιτικών, θεσμών, συνδικαλιστών και άλλων συμφερόντων στην Κύπρο, οι οποίοι, όπως είπε, μη αναλογιζόμενοι το συμφέρον των φορολογούμενων πολιτών δεν προχώρησαν στις αλλαγές που έπρεπε για να προληφθούν τα πρόστιμα για τους ρύπους.

Πρόσθεσε ότι η Επιτροπή τάσσεται σθεναρά και πιεστικά υπέρ της εισαγωγής πολιτικών στον τομέα της ενέργειας καθώς και της ενεργειακής δημοκρατίας.

Πηγή: ΚΥΠΕ