Διευκρινίσεις για τα νέα μέτρα που εξήγγειλε νωρίτερα σήμερα η Κυβέρνηση για αντιμετώπιση της κατάστασης με την πανδημία του κορωνοϊού έδωσαν οι Υπουργοί Οικονομικών, Υγείας και Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, στο πλαίσιο κοινής δημοσιογραφικής διάσκεψης στο Προεδρικό Μέγαρο.
Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, ο Υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, είπε, μεταξύ άλλων, ότι είναι «μια εξαιρετικά δύσκολη και πρωτόγνωρη κατάσταση που δεν έχουμε βιώσει ξανά ως χώρα και καμία κυβερνητική πολιτική όσο καλά μελετημένη και να είναι δεν μπορεί να αντικαταστήσει την συλλογική και ατομική ευθύνη που πρέπει να έχουμε όλοι».
«Μείνετε σπίτι, δουλέψτε από το σπίτι, σταματήστε τις αχρείαστες μετακινήσεις, από τις κυβερνητικές πολιτικές μπορεί να παρουσιαστούν πρακτικά προβλήματα», είπε και πρόσθεσε ότι «είναι μια δοκιμασία για όλους μας».
Ο Υπουργός Υγείας, Κωνσταντίνος Ιωάννου, ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι είναι αυτονόητο ότι θα αυξηθούν τα κρούσματα και ότι η Κύπρος από την αρχή προχωρεί σε άμεσο εντοπισμό και ιχνηλάτηση των επαφών των κρουσμάτων και τίθενται σε αυτοπεριορισμό με στόχο να σπάσει η αλυσίδα μετάδοσης.
Ενδεικτικά, είπε ότι σε αναλογία αριθμού η Κύπρος έχει διενεργήσει τον πιο μεγάλο αριθμό εξετάσεων μαζί με την Ιταλία, ενώ σε απόλυτο αριθμό έχει διενεργήσει πιο πολλές εξετάσεις από πολύ πιο μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες.
Απαντώντας σε ερώτηση για το πόσο θα επηρεάσει το χρέος και την ανάπτυξη αυτή η κατάσταση, ο Κωνσταντίνος Πετρίδης ανέφερε ότι «επιβεβαιώνεται η κυβερνητική πολιτική η οποία έχει κατακριθεί τα περασμένα χρόνια, ότι η δημοσιονομική πολιτική πρέπει να είναι συνετή μέσω ισοζυγισμένων προϋπολογισμών ή πλεονασμάτων, ούτως ώστε να έχουμε ένα σημαντικό μαξιλάρι, να έχουμε εργαλεία την ώρα της ανάγκης».
Ήταν μια πολιτική η οποία αμφισβητήθηκε, είπε, προσθέτοντας ότι «αν δεν ασκούσαμε αυτή την συνετή δημοσιονομική πολιτική τότε σήμερα δεν θα ήμασταν στην θέση να μπορούμε να παρέμβουμε δυναμικά στην οικονομία, για να προστατέψουμε και να θωρακίσουμε το σύστημα υγείας, το οποίο δοκιμάζεται, το δίχτυ κοινωνικής προστασίας ή την κυπριακή επιχείρηση και τον μικρομεσαίο».
Σύμφωνα με τον Υπουργό Οικονομικών, «είναι καθήκον μας στα πλαίσια του δυνατού αυτή την περίοδο να στηρίξουμε την οικονομία. Αυτό κάνουμε». Σε δύο- τρεις μήνες, εκτίμησε, «ενδεχομένως θα ξέρουμε ποιες θα είναι οι δημοσιονομικές επιπτώσεις». Σίγουρα, πρόσθεσε, δεν μιλάμε για τα πλεονάσματα τα οποία είχαμε, δεν μιλάμε για ρυθμό ανάπτυξης του 2,8% ή 2,9% για το χρόνο και δεν θα μπορούσαμε να μιλήσουμε. Αλλά, ανέφερε, και στην ΕΕ υπάρχει αναθεώρηση των προβλέψεων.
«Εγώ είμαι πεπεισμένος ότι θα αρχίσει να ανακάμπτει η οικονομία, μακάρι να πάνε καλά τα πράγματα, να καταφέρουμε να περιορίσουμε τον ιό, αυτό που προέχει αυτή την στιγμή και για την οικονομία, γιατί η οικονομία είναι η κοινωνία, είναι να εμποδίσουμε την ταχεία διασπορά του ιού, των κρουσμάτων στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό». Και αυτό, πρόσθεσε ο κ. Πετρίδης, «θα έχει πολύ περισσότερες θετικές συνέπειες και στην οικονομία και στην κοινωνία στο μακροπρόθεσμο. Σίγουρα δεν μπορώ να κάνω ακριβείς προβλέψεις», είπε.
Ο κ. Πετρίδης είπε ότι από τα μέτρα που έχουν ληφθεί, νομοθετική ρύθμιση χρειάζονται τα μέτρα για την προσωρινή μείωση του ΦΠΑ, για την μη καταβολή των αυξημένων εισφορών για το ΓεΣΥ αλλά και για αρκετά θέματα που εμπίπτουν στα μέτρα του πακέτου που αφορούν την κοινωνική προστασία.
«Έχω ήδη έρθει σε επικοινωνία με τον Γενικό Εισαγγελέα και θα βρεθούμε αύριο ή μεθαύριο ούτως ώστε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα να πάρουμε την σύμφωνο γνώμη του ούτως ώστε να κατατεθούν στην Βουλή. Από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών και Υπουργείου Εργασίας, τα νομοσχέδια είναι ήδη έτοιμα», είπε και πρόσθεσε ότι εξέφρασε την πεποίθηση ότι μετά και από την διαβούλευση με τα κόμματα τα οποία έχουν εκφράσει την θέλησή τους για την νομοθετική ρύθμιση των μέτρων, αυτό θα γίνει το ταχύτερο δυνατόν.
Για τον τουριστικό τομέα, είπε ότι είναι σε επικοινωνία με τον υφυπουργό Τουρισμό όσον αφορά την πραγματοποίηση εκστρατείας ανάκαμψης του τομέα την περίοδο μετά τον Ιούνη και για τον χειμερινή τουρισμό. Εξέφρασε, επίσης, την ελπίδα ότι δεν θα χρειαστούν επιπρόσθετα μέτρα.
Σε ερώτηση τι γίνεται από όσους φτάνουν αύριο στα αεροδρόμια της Κύπρου μετά τις 1800, ο Υπουργός Υγείας επανέλαβε ότι από τις 1800 αύριο και μέχρι τις 30 Απριλίου θα επιτρέπεται η είσοδος στην Δημοκρατία μόνο σε όσους έχουν πιστοποιητικό εξέτασης για τον κορωνοϊό από εργαστήρια αναφοράς τα οποία είναι κρατικά στην χώρα αναχώρησης τους ή έχουν συμφωνία με το κράτος για να διεξάγουν εργαστηριακές αναλύσεις.
Είπε επίσης ότι έχει εκδοθεί οδηγία NOTAM από το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, με βάση την οποία οι αεροπορικές εταιρείες δεν μπορούν να επιτρέψουν την επιβίβαση κάποιου στο αεροπλάνο αν δεν έχει το πιστοποιητικό να επιβιβαστεί.
«Προτρέπω τον κόσμο αν δεν έχει αυτό το πιστοποιητικό να μην μπει καν στον κόπο να πάει στο αεροδρόμιο στην χώρα αναχώρησης», τόνισε. Πρόσθεσε ότι όσοι έρθουν και έχουν πιστοποιητικό και πάλι προληπτικά θα μπαίνουν σε καραντίνα για 14 μέρες, σε χώρους που έχει εξεύρει η Κυπριακή Δημοκρατία.
Σε ερώτηση για το Ηνωμένο Βασίλειο, συγκεκριμένα, είπε ότι «δεν μπορούμε να κάνουμε εξαίρεση για κανένα. Αν δεν κάνουν εξετάσεις, δυστυχώς θα πρέπει να μείνουν στην Αγγλία»
Σε δική του παρέμβαση στο ζήτημα, ο κ. Πετρίδης ανέφερε ότι ο σκοπός δεν είναι να διευκολυνθεί η κάθοδος. Το ορθό είναι να μην έρθουν οι φοιτητές στην Κύπρο. Και γι' αυτό παίρνουμε αυστηρά μέτρα. Τα αυστηρά μέτρα τα οποία παίρνουμε είναι για σκοπούς δημόσιας υγείας. Έδωσε το παράδειγμα της Κίνας όπου το 80% των κρουσμάτων ιού διαδόθηκαν από συγγενικά πρόσωπα.
«Η παράκληση και η έκκληση είναι ότι τα άτομα αυτά πρέπει να μείνουν στο εξωτερικό γι' αυτή την περίοδο», σημείωσε, προσθέτοντας ότι «χρειάζονται αυστηρά μέτρα για να διασφαλίσουμε την δημόσια υγεία».
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, ο Υπουργός Υγείας επανέλαβε τις επιχειρήσεις που επηρεάζονται με την αναστολή, προσθέτοντας ότι όλες οι άλλες δραστηριότητες επιτρέπονται, απλώς όσον αφορά το λιανεμπόριο κάποιο κατάστημα που πουλάει ρούχα για παράδειγμα, δεν μπορεί να έχει πέραν των 5 υπαλλήλων ανά πάσα στιγμή στο χώρο εργασίας. Επίσης, στους χώρους εξυπηρέτησης πελατών δεν μπορεί να είναι περισσότερο από ένα άτομο ανά 8 τετραγωνικά μέτρα ωφέλιμου χώρου. Αυτό ισχύει και για τα take-away, διευκρίνισε.
Πρόκειται για απόσταση ασφαλείας. 2 μέτρων που πρέπει να τηρείται, επανέλαβε.
Σε ερώτηση ποιους φοιτητές αφορά το επίδομα που θα δοθεί, ο Υπουργός Οικονομικών διευκρίνισε ότι «δεν υπάρχουν διακρίσεις, είναι για τους φοιτητές οι οποίοι βρίσκονται στο εξωτερικό». Είπε, επίσης, ότι ενδεχομένως θα δοθούν λεπτομέρειες για τις αιτήσεις από το αρμόδιο Υπουργείο αύριο, Δευτέρα.
Ερωτηθείς σχετικά με τα εργοτάξια, ο Υπουργός Υγείας είπε ότι τα εργοτάξια είναι ανοικτός χώρος και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα γι΄αυτό και δεν έχουνε εκδώσει κάποια ανακοίνωση γι΄αυτά. Συνεχίζουν κανονικά τη λειτουργία τους λαμβάνοντας τα μέτρα αυτοπροστασίας, είπε.
Ο κ. Ιωάννου είπε ότι διανύουμε μια περίοδο κρίσης και η κατάσταση είναι ρευστή και από ώρα σε ώρα αλλάζουν τα δεδομένα, τα οποία εμείς συνεχώς αξιολογούμε και ενεργούμε προληπτικά.
«Όλα τα μέτρα που έχουμε λάβει μέχρι στιγμής ήταν πολύ πιο αυστηρά από ό,τι απαιτείτο από τον ΠΟΥ και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Λοιμωδών Νοσημάτων. Ακόμα και τα σημερινά μέτρα που έχουμε πάρει πιθανόν να είναι τα πιο αυστηρά στην ολότητα τους που έχει πάρει χώρα της ΕΕ», είπε.
Αναφορικά με το προσωπικό ασφαλείας στα αεροδρόμια, ο υπουργός Υγείας είπε ότι πρέπει να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα αυτοπροστασίας με βάση τις οδηγίες που τους έχουν σταλεί.
Κάλεσε όλους να δείξουν κατανόηση στους επαγγελματίες υγείας, ειδικά στα δημόσια νοσηλευτήρια οι οποίοι θα φορτωθούν το βάρος αντιμετώπισης αυτής της πανδημίας, όπως είπε.
Ερωτηθείσα για την βοήθεια που θα παρέχεται κατ’ οίκον σε ηλικιωμένους και ευάλωτες ομάδες, η Υπουργός Εργασίας ανέφερε με την σειρά της ότι ο στόχος είναι να προστατέψουμε και να βοηθήσουμε ανθρώπους οι οποίοι δεν έχουν υποστηρικτικό περιβάλλον έτσι ώστε αν χρειαστούν με τρόφιμα, φάρμακα ή οποιαδήποτε άλλα αγαθά πρώτης ανάγκης θα υπάρχουν κινητά συνεργεία εξυπηρέτησης αυτών των ανθρώπων. Το Υπουργείο έχουν προσεγγίσει εθελοντικοί οργανισμοί προσεγγίσει οι οποίοι έχουν δώσει όλη την βοήθεια που χρειάζεται για υλοποίηση του μέτρου. Η πρακτική διαδικασία θα ανακοινωθεί αύριο, πρόσθεσε.
Η Υπουργός Εργασίας διαβεβαίωσε επίσης ότι υπάρχει ευρωστία του ταμείου κοινωνικών ασφαλίσεων να αντιμετωπίσει πάρα πολλά από τα θέματα που απασχολούν τους εργαζομένους σήμερα.
Σε ερώτηση για το ενδεχόμενο μια επιχείρηση να έχει απώλεια 25% του ετήσιου κύκλου εργασιών, απάντησε ότι σε τέτοια περίπτωση θα μπορούν να αποταθούν με αίτηση για το σχέδιο αναστολής εργασιών και οι εργαζόμενοι θα μπορούν να βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής και όχι απόλυσης αλλά να λαμβάνουν απεργιακό επίδομα. Έτσι όταν περάσει η έκτακτη ανάγκη να επανέλθουν στην εργασία τους.
Σε δική του παρέμβαση, ο κ. Πετρίδης διευκρίνισε ότι ένας από τους κύριους σκοπούς αυτού του πακέτου είναι να αποτραπεί η οριστική απώλεια θέσεων εργασίας. «Όταν λόγω μιας βαθιάς κρίσης, όσο βραχείας ή μακράς διάρκειας κι αν είναι, δημιουργηθούν πάρα πολύ άνεργοι τότε είναι πάρα πολύ δύσκολο να αντιμετωπίσει αυτό το θέμα μια οικονομία». Είναι γι αυτό που έχουμε επενδύσει σε αυτά τα σχέδια ούτως ώστε να αντέξουμε τους μεγάλους κραδασμούς της οικονομίας, χωρίς να απολυθεί στο μέτρο του δυνατού κόσμος, χωρίς να χρεοκοπήσουν στο μέτρο του δυνατού επιχειρήσεις».
Η κ. Αιμιλιανίδου τόνισε ότι τα μέτρα αναστολής καθώς και άδειας είναι ακριβώς για να προστατέψουμε τους εργαζόμενους και να αποφευχθούν απολύσεις. «Πρέπει όλοι οι εργοδότες να ζητήσουν όπως ενταχθούν στα σχέδια αναστολής και να μην προβούν σε απολύσεις εργαζομένων», σημείωσε.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, η Υπουργός Εργασίας είπε ότι ο στόχος του μέτρου της αναστολής εργασιών των επιχειρήσεων είναι όπως αυτές οι επιχειρήσεις μην απολύσουν τους υπαλλήλους τους. Με αυτό τον τρόπο, διασφαλίζουμε ότι όσοι εργάζονται σ’ αυτές τις επιχειρήσεις θα δικαιούνται ανεργιακό επίδομα κατ'εξαίρεση, όπως είναι η αναστολή εργασιών στον ξενοδοχειακό τομέα και τις συναφείς επιχειρήσεις, εξήγησε.
Η κα Αιμιλιανίδου είπε ότι όσον αφορά το σχέδιο αναστολής εργασιών, οι επιχειρήσεις που πληρούν τα κριτήρια μπορούν από αύριο να υποβάλλουν αίτηση με μια απλή επιστολή.
Για το σχέδιο στήριξης μικρών επιχειρήσεων μέχρι 10 εκ. ευρώ, είπε ότι υπάρχουν αιτήσεις τις οποίες θα μπορούν οι δικαιούχοι να τις προμηθευτούν τις επόμενες ημέρες. Όσον αφορά την καταβολή επιδόματος ασθενείας, είπε ότι υπάρχουν ήδη αιτήσεις και μπορούν οι δικαιούχοι να τις υποβάλουν. Η αίτηση για την ειδική άδεια θα είναι διαθέσιμη της επόμενες ημέρες και ηλεκτρονικά έτσι ώστε «να διευκολύνουμε την όλη διαδικασία», ανέφερε η Υπουργός.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, είπε ότι το συνδικαλιστικό κίνημα έχει αποδείξει και το 2013, όταν η ανεργία ήταν 17% και όταν η χώρα ήταν σε κατάσταση χρεοκοπίας και είχε αποδεχθεί και μειώσεις μισθών και όλοι με σύμπνοια μπορέσαμε να εφαρμόσουμε πολιτικές που μας δίνουν σήμερα την δυνατότητα να εφαρμόσουμε αυτά τα μέτρα. Είπε, τέλος, ότι η συνετή πολιτική έχει οδηγήσει το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων σε ευρωστία για αντιμετώπιση των προβλημάτων των εργαζομένων σήμερα.