Η τακτική του Προέδρου Αναστασιάδη, σε σχέση με τον χειρισμό της γενικότερης εικόνας του κυπριακού προβλήματος, συνεχίζει να με εκπλήττει.

 

«Παντρεύει» περίτεχνα και με μαεστρία, Ψυχολογία και Επικοινωνία, σε μια προσπάθεια ανατροπής ρητορικών (μίσους) του παρελθόντος, που βάζουν μπλόκο στη διαδικασία επίλυσης του κυπριακού.

 

Επιχειρεί ουσιαστικά να πολεμήσει την μεταπολεμική προπαγάνδα, που αναπτύχθηκε στην Ε/κ κοινότητα (κυρίως μέσω της Παιδείας), με σύγχρονες μεθόδους της Στρατηγικής Επικοινωνίας και της Ψυχολογίας.

 

Κατά την ανάλυση του Ε. Gilboa η προπαγάνδα επιδιώκει τη χειραγώγηση, και είναι ουσιαστικά πλύση εγκεφάλου ενώ η Στρατηγική Επικοινωνία είναι μέθοδος δημοκρατική, που βασίζεται στο σεβασμό, την αμοιβαιότητα και τη συνεργασία. Επιπλέον, η προπαγάνδα αποτελεί μια μονόδρομη διαδικασία επιβολής απόψεων ενώ η Στρατηγική Επικοινωνία προωθεί τον διάλογο και την ανταλλαγή απόψεων.

 

Αντιμάχεται ουσιαστικά, όπως το αντιλαμβάνεται ο Πρόεδρος (και όπως είναι), το «παλιό» με το «νέο». Η υπερίσχυση του «νέου» αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για διάνοιξη σημαντικών οδών προς την κατεύθυνση της επίλυσης του κυπριακού (σημαντικών οδών και όχι την αδιαπραγμάτευτα κύρια αιτία).

 

Προσεγγίζει παράλληλα, ο Νίκος Αναστασιάδης, το κυπριακό πρόβλημα, με έναν επιστημονικό τρόπο, εντάσσοντας στην επικοινωνιακή διαδικασία τον παράγοντα ψυχολογία.

 

Η πρόσφατη, για παράδειγμα, αναφορά του Προέδρου σε «παραλυτικό φόβο», ως ψυχολογικό παράγοντα, τον οποίο «δεν θα επιτρέψει», παρόλο που και ο ίδιος «ανησυχεί», δείχνει ότι ο Νίκος Αναστασιάδης, συνειδητοποιημένα πλέον επιχειρεί ανατροπή της ρητορικής του διχασμού, της βίαιης διάρρηξης της συνέχειας, του νοήματος, της ύπαρξης, του βίου και των σχέσεων. 

 

Αυτή η προσέγγιση ή «πάντρεμα» καταδεικνύει ότι ο Πρόεδρος αντιλαμβάνεται πλέον ότι οι κοινότητες του (η Ε/κ, αλλά και η Τ/κ κοινότητα) «πάσχουν» από έλλειψη νοήματος, γεγονός που αποτελεί μια από τις αιτίες, για τις οποίες δεν επιτεύχθηκε, μέχρι στιγμής, λύση του κυπριακού προβλήματος (μια από τις αιτίες και όχι την αδιαπραγμάτευτα κύρια αιτία). Ο «παραλυτικός φόβος», στον οποίο αναφέρεται ο Πρόεδρος λειτουργεί ανασταλτικά στην προσπάθεια των ανθρώπων να δημιουργήσουν νέα αφήγηση και συνεπώς νόημα. Ουσιαστικά, από τη διαδικασία καλλιέργειας εδάφους προς επίλυση του κυπριακού εξέλειπε μέχρι πρότινος, κατά κάποιον τρόπο, το «νόημα», ως επέκταση της απουσίας νοήματος ανάμεσα στους ανθρώπους.

 

Ελλείψει ικανότητας δημιουργίας αφηγήσεων, μετά από μια βίαιη ανατροπή-κρίση (εισβολή 1974) οι άνθρωποι είναι ανίκανοι να αντεπεξέλθουν στις συγκρούσεις της ζωής και ανέτοιμοι να ζήσουν εντός πολιτισμικού πλαισίου. Η διάρρηξη του νοήματος, την οποία δημιουργεί η κρίση, πρέπει να συνοδεύεται από μια νέα αφήγηση ώστε να δοθεί νέο νόημα στην ύπαρξη  και τη ζωή. 

 

[Πάντως, ο Σαρτρ αναφέρεται στην ανάγκη του ανθρώπου για συνεχή εξέλιξη, γεγονός που μπορεί να αποτελεί τελικά και τη σωτηρία του ανθρώπου. Η «συνεχής εξέλιξη» του Σαρτρ θα μπορούσε να κωδικοποιηθεί ως  καθολική και συνεχής ανάγκη για ύπαρξη αφήγησης].

 

Η βίαιη διάρρηξη του νοήματος καθιστά βαθμιαία αδύνατες την αναζήτηση νέων αντικειμένων επένδυσης και τη συμβολοποιήση ενώ η απειλή ενός κόσμου χωρίς σημεία αναφοράς και χωρίς ένα μίνιμουμ συμβολικών εγγυήσεων επιτείνει το αίσθημα της εσωτερικής απειλής, που οφείλεται στην ευθραυστότητα του εγώ και στην ενορμητική αταξία. 

 

Με αυτό τον  τρόπο προκύπτει η αίσθηση «ανημποριάς» του ατόμου ή του συνόλου και το μούδιασμα, το οποίο εμποδίζει το υποκείμενο να ενεργήσει άμεσα προς αποκατάσταση του νοήματος ή προς τη δημιουργία νέας αφήγησης με σκοπό τον εντοπισμό νέου νοήματος. Αξίζει να σημειωθεί ότι, οι άνθρωποι, που βιώνουν μια τέτοια κατάσταση είναι πιο ευάλωτοι και ως εκ τούτου ενδύονται ευκολότερα «έτοιμες αφηγήσεις» (δεν χρειάζεται να πω περισσότερα, πλην του ότι άκουσα για παράδειγμα κάποιους να χαίρονται, που σκοτώθηκε ένα 5χρονο στα κατεχόμενα, επειδή «είναι εχθρός μας»).

 

Σε αυτή την προσπάθεια «ανατροπής του παραδοσιακού κλίματος» επιδίδεται, μεταξύ άλλων, ο Νίκος Αναστασιάδης και το θετικό είναι ότι αντιλαμβάνεται πλέον τη ζημιά, η οποία -με τη συμβολή του- προκλήθηκε στους ανθρώπους τις τελευταίες δεκαετίες.

 

Εκφράζεται συχνά η θέση ότι το επικοινωνιακό πλαίσιο δεν έχει καμιά θέση στην προσπάθεια επίλυσης του κυπριακού. Πρόκειται, κατά τη γνώμη μου, για μια εξαιρετικά λανθασμένη θέση, αφού η «επικοινωνία» και στις δύο κοινότητες, υπό οποιαδήποτε έννοια (αν δεν σας αρέσει ο όρος «προπαγάνδα») διαδραμάτισε τεράστιο και βαρυσήμαντο ρόλο στη συντήρηση του απαράδεκτου στάτους κβο στο νησί. 

 

ΥΓ 1 Εκείνο, το οποίο με προβληματίζει είναι ότι επιχειρείται "βίαιη προσαρμογή" σε νέα, πιο υγιή δεδομένα και συνήθως, η "βίαιη προσαρμογή" προκαλεί βίαιη αντίδραση. 

 

ΥΓ 2 "Εμπόδιο" στη διαδικασία. Όχι το "μοναδικό εμπόδιο" και σίγουρα ούτε το κυριότερο, αλλά παρόλα αυτά βασικό. Είναι δεδομένο ότι -για να λέμε και τα αυτονόητα πλέον- το κυριότερο εμπόδιο είναι η Τουρκία.