Ο Μύθος των Τζιτζικιών - Πλάτωνος Φαίδρος
«μουσικὴν ποίει καὶ ἐργάζου». Φαίδων [60e].

Έτι και έτι ο τέττιξ. Σαν να ξεγελάστηκα ότι άκουσα τα πρώτα τζιτζίκια το πρωί; Μάλλον μίλησε το όνειρο θερινής νυκτός.

Πάντως, καθώς διαβάζω τον Φαίδρο, ιδού και τα τζιτζίκια του!
Υπάρχουν εκείνοι που δηλώνουν ότι ο Φαίδρος του Πλάτωνα είναι το ωραιότερο ερωτικό ποίημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
καὶ ἐμοὶ οὕτω τὸ ἐνύπνιον ὅπερ ἔπραττον τοῦτο ἐπικελεύειν,
μουσικὴν ποιεῖν, ὡς φιλοσοφίας μὲν οὔσης μεγίστης μουσικῆς,
ἐμοῦ δὲ τοῦτο πράττοντος
(«έτσι και μένα, το όνειρο με παρακινούσε προς αυτό, το οποίο
ακριβώς έπραττα, να συνθέτω μουσική, επειδή η φιλοσοφία
είναι η μέγιστη μουσική, και εγώ με αυτήν καταγινόμουν»

Ο λόγος περί έρωτος, περί ποίησης και της θείας εμπνεύσεως, ή 'ενθουσιασμού', της ρητορικής και της φιλοσοφίας. Κάτω από ένα πλατάνι, στις όχθες του Ιλισσού - ο μόνος διάλογος που βρίσκει τον Σωκράτη έξω από την Αθήνα, στην φύση, να ακροάται τις θείες φωνές της.
(...) Για να αναχαιτίσει ο Σωκράτης την επερχόμενη νύστα και αργίαν της διανοίας του συνομιλητή του [Φαίδρου], μέσα στην ενοχλητική πια ζέστη του θέρους, του προσφέρει ως «αναψυκτικό» αλλά και ως θεϊκή επιταγή τον μύθο των τζιτζικιών, πείθοντας τον ότι, μιμούμενοι τα τζιτζίκια, επιτελούμε έργο που βρίσκεται κάτω από την προστασία των μουσών. [259b-259d].

Λένε δηλαδή ότι τα τζιτζίκια ήταν -ένα καιρό- άνθρωποι, από εκείνους που έζησαν πριν γεννηθούν οι Μούσες· αργότερα όταν γεννήθηκαν οι Μούσες και ακούστηκε για πρώτη φορά στον κόσμο το τραγούδι, μερικοί από τους παλιοκαιρίσιους εκείνους τόσο πολύ συναπάρθηκαν από το αναγάλλιασμα, που βάλθηκαν να τραγουδούν και αδιαφόρησαν για φαγητό και πιοτό, ώστε πέθαναν χωρίς να το καταλάβουνε ότι σωνότανε η ζωή τους.

΄Ασιτοι και άποτοι.
Πέθαναν και μετά φάνηκε στο κόσμο η ράτσα των τζιτζικιών - δικό τους βλάστημα - και οι Μούσες τους δώσανε αυτή τη χάρη: να μην έχουν στη ζωή τους ανάγκη από τροφή, αλλά να τραγουδούν από τη στιγμή που γεννήθηκαν χωρίς να τρων και να πίνουν ως την ώρα του θανάτου τους· τότε πάνε και βρίσκουν τις Μούσες και τους φέρνουν τα νέα: ποιος από τους ανθρώπους που ζουν στον κόσμο μας τις δοξάζει και ποιαν ξεχωριστά από τις εννιά.
Με όσα τους τους λένε, η Τερψιχόρη δείχνει μεγαλύτερη αγάπη σ΄ εκείνους που τη δοξάζουν με το χορό τους, η Ερατώ σ΄ όσους την δοξάζουν με τους έρωτές τους και οι υπόλοιπες το ίδιο, ανάλογα με τη λατρεία που στην καθεμιά τους προσφέρουμε.

Τέλος, στην πρωτότοκη, την Καλλιόπη, και στην Ουρανία, την δεύτερη έρχονται και τους λένε τα ονόματα εκείνων που περνούν τη ζωή τους δοσμένοι στη φιλοσοφία και δοξάζουν τη μουσική τέχνη, που βρίσκεται κάτω από την ιδιαίτερη προστασία τους· και τότε αυτές, καθώς έχουν να κάνουν περισσότερο απ΄ τις άλλες Μούσες με στοχασμούς πάνω σ΄ ότι συμβαίνει στα ουράνια, πάνω στα θεϊκά και τα ανθρώπινα, αφήνουν ν΄ ακουστεί η πιο αρμονική μελωδία…