Η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης είναι πράξη πολιτικής ανδρείας και πολιτικού θάρρους, υπογραμμίζει ο αναπληρωτής πρόεδρος του ΔΗΣΥ, καταγγέλλοντας τον Πρόεδρο Χριστόφια ότι, με τη στάση του, έχει απαξιώσει τον ανώτατο πολιτειακό θεσμό.

Οι πολιτικές ευθύνες του Προέδρου της Δημοκρατίας για την τραγωδία στο Μαρί είναι αναπαλλοτρίωτες, τονίζει ο κ. Αβέρωφ Νεοφύτου, υποστηρίζοντας ότι ο Δ. Χριστόφιας παρουσιάζει την εικόνα ενός κυβερνήτη που δεν γνωρίζει τι συμβαίνει στο κράτος που κυβερνά. Θεωρεί, παράλληλα, τις αιτιάσεις του ενώπιον της Επιτροπής Πολυβίου ως μην αντέχουσες ακόμη και στην κοινή λογική, ενώ χαρακτηρίζει ως έκφραση πολιτικής ανεντιμότητας τις επιθέσεις του ΑΚΕΛ και της «Χαραυγής» εναντίον του Ν. Αναστασιάδη. Μιλά, παράλληλα, για τις επικείμενες δημοτικές εκλογές και την κρίση στην οικονομία, ενώ πλέκει το εγκώμιο του Νικόλα Παπαδόπουλου, για τη στάση του στα θέματα της οικονομίας.

-Θεωρείτε ότι η κρισιμότητα των περιστάσεων -κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας, σοβαρές εξελίξεις στο ενεργειακό, διαχείριση οικονομικής κρίσης, τριμερής του Οκτωβρίου για το Κυπριακό, Δημοτικές- καθιστούν πολιτικά ρεαλιστικό το αίτημα για παραίτηση του Προέδρου της Δημοκρατίας;

-Θα επαναλάβω. Η πολιτική ευθύνη δεν αποδίδεται, αλλά αναλαμβάνεται.

Η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης είναι πράξη πολιτικής ανδρείας και πολιτικού θάρρους, αλλά και ένδειξη της ωριμότητας του πολιτικού συστήματος σε μια δημοκρατική χώρα. Βιώσαμε το τελευταίο διάστημα μια περαιτέρω δραματική απαξίωση του ανώτατου πολιτειακού θεσμού. Όταν ένας Πρόεδρος σε μια δημοκρατική χώρα παρουσιάζεται σε ερευνητική επιτροπή, και μόνον η παρουσία του αυτή, αποτελεί στίγμα για το θεσμό του Προέδρου.

Πέραν της διαχείρισης του ζητήματος της πυρίτιδας για δυόμισι χρόνια, η διαχείριση της κατάστασης μετά την έκρηξη είναι απαράδεκτη. Ακούσαμε επανειλημμένως τον ηγέτη του κράτους να λέει «δεν ήξερα, δεν γνώριζα, δεν έχω ευθύνη», «δεν με ενημέρωναν οι υπουργοί μου», τον είδαμε να επιρρίπτει ευθύνες σε υπαλλήλους, σε στρατιωτικούς, σε υπουργούς τους οποίους εκείνος διόρισε, αλλά ο ίδιος θεωρεί ότι έπραξε το καθήκον του ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Επιχειρήματα που δεν στέκουν

Ακούσαμε επιχειρήματα που δεν στέκουν ούτε στην κοινή λογική. Έδωσα οδηγίες, υποστήριξε ο Πρόεδρος, στον κ. Παντελίδη για να προχωρήσει σε καταστροφή του φορτίου, κι εκείνος ποτέ δεν μου έδωσε… Μα κάθε Τετάρτη συνέρχεται το Υπουργικό Συμβούλιο. Πέραν των κατ’ ιδίαν επαφών που έχεις και που οφείλεις να έχεις, κ. Χριστόφια, με τους υπουργούς σου, κάθε Τετάρτη τους βλέπεις.

Για δυόμισι χρόνια έκανες Υπουργικό Συμβούλιο με ανοικτό αυτό το ζήτημα, χρειαζόταν να πεις του Παντελίδη, για να πει του Μάρκου και του Παπακώστα να καταστρέψουν το φορτίο; Γιατί δεν το είπες απευθείας στους υπουργούς σου; Δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά. Μετά, τι είπε; Έδωσα οδηγίες να καταστραφεί το φορτίο, αλλά να γίνει και μια συνεννόηση με τη Συρία και το Ιράν. Μα δεν δήλωσε ο Γενικός Εισαγγελέας στο ΚΥΠΕ, ότι έκανε γνωμοδότηση, πως, από τη στιγμή που κατασχέθηκε το φορτίο, ανήκει στην Κυπριακή Δημοκρατία και μπορεί να το κάνει ό,τι θέλει;

Όλα αυτά από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Αλλά, να μην υπεισέλθω στα περισσότερο πεζά. «Δεν ήξερα ότι το Βασιλικό γειτνιάζει με το Μαρί», δικαιολογήθηκε. Αφού δεν ξέρεις τίποτε, αφού δεν ξέρεις τι γίνεται στο κράτος που κυβερνάς, δεν κάνεις για Πρόεδρος, και μάλιστα μιας ημικατεχόμενης χώρας. Και λέει, «φταίει το σύστημα…». Μα, φταίει το σύστημα, γιατί επέλεξες υπουργούς οι οποίοι, κατά τη δική σου ομολογία, έχουν ευθύνη και τσακώνονται μεταξύ τους;

Δεν είναι τυχαίον ότι, όσοι παρουσιάζονται ενώπιον της Μονομελούς Επιτροπής, έχουν επιχειρήματα για να μιλήσουν μόνο για τις ευθύνες των άλλων, αλλά όχι τις δικές τους. Αλλά, αυτόν το δρόμο τον έδειξε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Καταλήγω λοιπόν… Συνταγματικά, ο Δ. Χριστόφιας είναι Πρόεδρος, πολιτικά, είναι έκπτωτος. Ένα από τα χαρακτηριστικά των εκάστοτε Προέδρων είναι να βγαίνουν στο λαό, να μιλούν με το λαό. Τώρα, έχουμε έναν Πρόεδρο που δεν μπορεί να κινηθεί, ούτε να μιλήσει με το λαό...

Είναι ζήτημα πολιτικής ηθικής

-Αρχικώς, εκφράσατε επιφυλάξεις για τη Μονομελή Διερευνητική Επιτροπή της τραγωδίας στο Μαρί. Σήμερα, εξακολουθείτε να τηρείτε την ίδια στάση έναντί της;

-Το καθετί κρίνεται εκ του αποτελέσματός του. Η 30ή Σεπτεμβρίου δεν είναι μακριά. Απ' εκεί και πέρα, είπα ότι το ζήτημα των πολιτικών ευθυνών δεν αφορά μόνον την Επιτροπή Πολυβίου. Αφορά και στα πολιτικά πρόσωπα, είναι ζήτημα πολιτικής ευθύνης και πολιτικής ηθικής.

-Το ΑΚΕΛ σας έχει καλέσει επανειλημμένως να τοποθετηθείτε, ως προς το κατά πόσο θα αποδεχθείτε το πόρισμα Πολυβίου, όποιο κι αν είναι αυτό. Γιατί δεν το πράττετε;

-Θα αντιστρέψω το επιχείρημα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε ότι θα σεβαστούν το πόρισμα, και είπε ακόμη, την ημέρα του διαγγέλματος, αλλά και την επομένη, ότι, εάν αποδοθούν πολιτικές ευθύνες, θα τις αναλάβει. Αφού δήλωσε στην Επιτροπή ότι, επειδή οι υπουργοί του είχαν πολιτική ευθύνη, τους έπαυσε. Και πρόσθεσε ότι, με βάση το δικό του κώδικα πολιτικής ηθικής, θα περιμένει τον κ. Πολυβίου να του πει αν έχει ή όχι ευθύνες. Και, εάν του πει ότι έχει, θα τις αναλάβει. Δηλαδή, για μένα, θα παραιτηθεί. Άρα, λοιπόν, αντιστρέφω το ερώτημα, και υποβάλλω ότι θα πρέπει να ξεκαθαρίσει πριν από τις 30 του μηνός ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας: Ισχύουν αυτά που δήλωσε την ημέρα του διαγγέλματος;

Χωρίς συμμάχους το κυβερνών κόμμα

-Ας έρθουμε στο θέμα των δημοτικών εκλογών. Τις θεωρείτε πρόκριμα για τις Προεδρικές;

-Παλαιότερα, λαμβάνονταν αποφάσεις σε επίπεδο κορυφής για τη βάση. Σήμερα, όλα τα κόμματα ανεξαίρετα έχουμε συνειδητοποιήσει, ότι το θέμα των δημοτικών εκλογών δεν είναι υπόθεση κομματικού παζαρέματος σε επίπεδο ηγεσιών, αλλά οι αποφάσεις καθορίζονται από τη βάση. Έχουν, ωστόσο, πάντοτε ένα πολιτικό μήνυμα. Στις προηγούμενες δημοτικές εκλογές έγινε, σε επίπεδο ηγεσιών, μια τριμερής συνεργασία, μεταξύ του ΑΚΕΛ, του ΔΗΚΟ και της ΕΔΕΚ, σχήμα το οποίο επαναλήφθηκε και στις Προεδρικές του 2008, αφού τα κόμματα της τριμερούς αποτέλεσαν τις κύριες πολιτικές δυνάμεις που εξέλεξαν τον Δ. Χριστόφια στην Προεδρία.

-Άρα, τότε, λειτούργησαν ως πρόκριμα οι δημοτικές εκλογές;

-Επρόκειτο για την αποτύπωση της πραγματικότητας… Σήμερα, από την Κυβέρνηση έχουν αποχωρήσει οι δύο πόλοι, ΕΔΕΚ και ΔΗΚΟ, ενώ οι Οικολόγοι που στήριξαν Δ. Χριστόφια, απέσυραν τη στήριξή τους, οπότε διαμορφώνεται ένα πολιτικό σκηνικό, όπου ο Πρόεδρος Χριστόφιας και το ΑΚΕΛ έμειναν χωρίς συμμάχους, σε όλα τα μεγάλα ζητήματα, ακόμα και σε αυτά της τοπικής αυτοδιοίκησης.

-Αν και είναι πρόωρο να λεχθεί οτιδήποτε, ο ΔΗΣΥ, ως το μεγαλύτερο κοινοβουλευτικό κόμμα, θα διεκδικήσει την Προεδρία με δικό του υποψήφιο;

-Ο ΔΗΣΥ είναι η πρώτη πολιτική δύναμη. Είναι σ’ αυτό το κόμμα που, κατά κύριο λόγο, εναποθέτει η κοινωνία τις ελπίδες και τις προσδοκίες της για έξοδο από τα σημερινά αδιέξοδα που έχει επισωρεύσει η διακυβέρνηση Χριστόφια. Δεν είναι, ωστόσο, η ώρα για τις προεδρικές εκλογές του 2013.

Ανέντιμες οι επιθέσεις εναντίον του Νίκου Αναστασιάδη

-Κατηγορείστε από το ΑΚΕΛ ότι ολόκληρη η στρατηγική του ΔΗΣΥ είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες των Προεδρικών Εκλογών. Τι απαντάτε;

-Θεωρώ ότι το ΑΚΕΛ και το Προεδρικό αδικούν, σε προσωπικό επίπεδο, τον ηγέτη της παράταξης…

-Αναφέρεστε μήπως και σε κάποια πρόσφατα δημοσιεύματα της «Χαραυγής» εναντίον του Ν. Αναστασιάδη;

-Κοιτάξτε… Ο Ν. Αναστασιάδης, με σοβαρό πολιτικό κόστος εντός της παράταξης της οποίας ηγείται, για δύο σχεδόν ολόκληρα χρόνια, έδωσε πίστωση χρόνου στη διακυβέρνηση του Δ. Χριστόφια. Ο Δ. Χριστόφιας, για τουλάχιστον δύο ολόκληρα χρόνια, συγκυβερνούσε με το ΑΚΕΛ, το ΔΗΚΟ, την ΕΔΕΚ, είχε τη στήριξη των Οικολόγων, ενώ ο Συναγερμός, χάριν των εθνικών ζητημάτων, του πρόσφερε πίστωση χρόνου, αλλά και στήριξη ακόμα. Άρα, είχε μαζί του τα πολιτικά κόμματα που τον ανέδειξαν στην κυβέρνηση, αλλά και την αντιπολίτευση, με προσωπικό πολιτικό κόστος του ηγέτη της, να στηρίζει προσπάθειες και πρωτοβουλίες. Είναι πολιτικά ανέντιμο να διαγράφονται όλα αυτά, με μία μονοκοντυλιά, εκ μέρους του ΑΚΕΛ και να προσπαθούν σήμερα να χτυπήσουν τον Ν. Αναστασιάδη κάτω από τη μέση.

-Θεωρείτε ότι οι τελευταίες επιθέσεις του εκφραστικού οργάνου του ΑΚΕΛ έχουν στόχο τις Προεδρικές του 2013;

- Κατανοούμε την προσπάθεια του ΑΚΕΛ… Δεν είναι υποτιμητικό, αλλά τα δοκτοράτα του είναι στην προπαγάνδα. Επιχειρούν να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη από τα μεγάλα προβλήματα, τις ευθύνες και την αγανάκτηση της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτών προς το πρόσωπο του Προέδρου Χριστόφια.

Δεν αρκούν οι αλλαγές προσώπων

-Ας έρθουμε στο άλλο μεγάλο κεφάλαιο της επικαιρότητας. Πώς αξιολογείτε τους χειρισμούς του νέου υπουργού Οικονομίας; Θεωρείτε ότι κινούνται προς την ορθή κατεύθυνση;

- Να διευκρινίσω κάτι. Η πολιτική πρέπει να φύγει από τη σφαίρα των ανθρώπινων σχέσεων και να λειτουργήσει στη σφαίρα των πολιτικών σχέσεων. Δεν κάνεις πολιτική με βάση τις δημόσιες σχέσεις, ούτε τοποθετείσαι πολιτικά με βάση τις ανθρώπινες σχέσεις. Από την πρώτη ημέρα που ανέλαβε, επισήμανα τη φιλική μου σχέση με τον Κ. Καζαμία, επισήμανα, ωστόσο, επιπρόσθετα, ότι δεν αρκεί να αλλάζουν πρόσωπα, αλλά να αλλάζουν πολιτικές.

Δεν δίστασα να σημειώσω με θετικό τρόπο, μιαν αλλαγή της νοοτροπίας στα θέματα της οικονομίας. Και σήμερα δηλώνω ότι δεν είναι αρκετή η αλλαγή νοοτροπίας, ούτε είναι αρκετό ότι άλλαξε το πρόσωπο του υπουργού Οικονομικών. Δεν είναι αρκετό ότι άλλαξαν ο τρόπος έκφρασης και ο τόνος της έκφρασης. Δυστυχώς, διαπιστώνω πως άλλαξαν τα πρόσωπα, παραμένουν όμως οι ίδιες πολιτικές. Ενώ δηλώνεται ότι τα προβλήματα της κυπριακής οικονομίας είναι διαρθρωτικού χαρακτήρα, για το θέμα της ΑΤΑ ποια είναι η πρόταση του Υπουργείου Οικονομικών προς τις Συντεχνίες; Όχι επί της ουσίας του διαρθρωτικού προβλήματος.

Οι Οίκοι Αξιολόγησης και οι Αγορές δεν αξιολογούν πόσο καλός άνθρωπος είναι ο εκάστοτε υπουργός Οικονομικών, αλλά αξιολογούν τις αποφάσεις. Ποια ήταν η απόφαση; Η αναστολή της καταβολής της αύξησης της ΑΤΑ του Γενάρη του 2012 και για ένα μόνο εξάμηνο, και καταβολή του ποσοστού αυτού το Γενάρη του 2014. Ε, αυτή η απόφαση, δεν είναι απόφαση που μπορεί να αξιολογηθεί θετικά από οποιονδήποτε Οίκο Αξιολόγησης.

ΤΟ ΑΚΕΛ ΦΕΡΕΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Η οικονομία είναι όπως την ανίατη ασθένεια…

-Ποια είναι η δική σας εκτίμηση για την πορεία της κυπριακής οικονομίας;

-Κοιτάξτε. Είναι γεγονός ότι τα προβλήματα δημιουργήθηκαν διαχρονικά. Δεν είναι όμως δικαιολογία το ότι, επειδή είναι διαχρονικά, δεν πρέπει να τα επιλύσουμε, και εννοώ αυτή την Κυβέρνηση. Όταν λένε ότι τα δημιούργησαν όλοι, τη μεγαλύτερη ευθύνη τη φέρει το ΑΚΕΛ, γιατί από το 1960, έως το 2011, με εξαίρεση τη δεκαετία 1993-2003, οπότε δεν είχε ρυθμιστικό ρόλο, συμμετέσχε ή στήριζε όλες τις κυβερνήσεις.

Το 1960 εναντιώθηκαν, αλλά μετά συμβιβάστηκαν κάτω από το ράσο του Μακαρίου. Τον Σπ. Κυπριανού δύο φορές τον ανέβασαν στην εξουσία και οι ίδιοι τον κατέβασαν, όπως επίσης τον Γ. Βασιλείου και τον Τ. Παπαδόπουλο. Όχι τώρα ν’ ακούμε ότι τα δημιούργησαν άλλοι και θα τα επιλύσει το ΑΚΕΛ. Θα λύσουν και τα δικά τους, κι έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης.

-Πώς κρίνετε τη στάση και το ρόλο των συντεχνιών εν μέσω οικονομικής κρίσης;

-Μπορεί οι συνδικαλιστές να θεωρούν και να πιστεύουν ότι η μάχη που δίνουν για διατήρηση των κεκτημένων είναι προς όφελος των εργαζομένων. Θέλω, όμως, να κάνω μιαν αναδρομή και να σας υπενθυμίσω την τοποθέτησή μου, κατά την ψήφιση των προϋπολογισμών πριν από δύο χρόνια, για πάγωμα των απολαβών και μείωση των απολαβών των υψηλόμισθων κρατικών αξιωματούχων.

Ο πόλεμος που δεχθήκαμε, με τον Νικόλα Παπαδόπουλο, από τους συνδικαλιστές, ήταν απίστευτος. Πρέπει, όμως, να καταλάβουμε ότι η οικονομία είναι όπως την ανίατη ασθένεια. Όσο καθυστερεί η διάγνωση, τόσο πιο δύσκολη η θεραπεία και τόσο λιγότερες οι πιθανότητες διάσωσης. Δυστυχώς, η Κυβέρνηση καθυστέρησε. Όταν ο υποφαινόμενος μιλούσε για την ανάγκη λήψης μέτρων, από το τέλος του 2008, ο Πρόεδρος Χριστόφιας έλεγε ότι η οικονομία είναι αλώβητη και υπεδείκνυε να σταματήσει ο κινδυνολόγος Αβέρωφ να κινδυνολογεί, και μαζί του συστοιχίστηκαν απόλυτα και οι Συντεχνίες.

Άρα, αν θέλουμε να δούμε το καλό και των εργαζομένων και της οικονομίας, πρέπει να πετύχουμε την οικονομική εξυγίανση. Από την άλλη, πρέπει να πληρώσουν και οι έχοντες και κατέχοντες. Εδώ που φτάσαμε, με τις ακατάσχετες αιμορραγίες, δεν είναι αρκετό να τις ανακόψεις, αλλά χρειάζεται να δώσεις και αίμα στον ασθενή. Να γίνει και πάταξη της φοροδιαφυγής. Αλλά, ερωτώ: Ποιοι είναι οι αρμόδιοι για πάταξη της φοροδιαφυγής; Δεν είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι, τους οποίους εκπροσωπεί ο κ. Χατζηπέτρου;

Είναι ο πιο αξιόπιστος συνομιλητής στους προβληματισμούς μου…

Δεν αποκλείω, με τον Νικόλα Παπαδόπουλο, και θα χαρώ αν συμβεί αυτό, να βρεθούμε και στους κοινούς αγώνες, στο ίδιο μετερίζι, για το καλό του τόπου

-Επειδή κάνατε αναφορά στον κ. Ν. Παπαδόπουλο, είναι γεγονός ότι έχετε ταύτιση απόψεων όσον αφορά τα μέτρα εξυγίανσης της οικονομίας. Ωστόσο, ερχόμενοι σε αντιπαράθεση με τις Συντεχνίες, αναλαμβάνετε μια προσωπική ευθύνη και ενδεχομένως ένα προσωπικό κόστος. Θα ήθελα να σας ρωτήσω: Αυτή η σχέση και η σύμπλευση που αναπτύσσετε με τον κ. Παπαδόπουλο, μέχρι πού μπορεί να οδηγήσει; Και εννοώ τις σχέσεις ανάμεσα στο ΔΗΣΥ και στο ΔΗΚΟ…

-Για μένα ο Ν. Παπαδόπουλος είναι ο πιο αξιόπιστος συνομιλητής στους προβληματισμούς μου για την οικονομία του τόπου. Λέω, λοιπόν, μπράβο στον Νικόλα Παπαδόπουλο. Ένας άνθρωπος που δεν είναι οικονομικής κατεύθυνσης, αλλά η αντίληψη και η επάρκεια που δείχνει στα θέματα της οικονομίας είναι, για μένα, πρωτόγνωρα. Και του το οφείλω να το πω δημόσια. Απ' εκεί και πέρα, διευκρινίζω ότι, στα θέματα της οικονομίας, κινούμαστε σε κάποιες αρχές με κοινή βάση, και δεν γίνονται συνεννοήσεις, όπως θέλουν να παρουσιάζουν κάποιοι.

Όπως συμβαίνει και με ανθρώπους από διαφορετικούς χώρους - να αναφέρω τον Γ. Βασιλείου, τον Χρ. Πισσαρίδη, τον Μ. Σαρρή, κ.ά. Θέλω, λοιπόν, να το ξεκαθαρίσω. Είναι υποχρέωσή μου να αποδώσω τον οφειλόμενο έπαινο σε έναν άνθρωπο που βρέθηκε σε πολιτειακές θέσεις μόλις πριν από πέντε χρόνια. Δεν αποκλείω, με τον Νικόλα Παπαδόπουλο -και θα χαρώ αν συμβεί αυτό- να βρεθούμε και στους κοινούς αγώνες, στο ίδιο μετερίζι, για το καλό του τόπου.