Δρα Βάσου Λυσσαρίδη
στο Συλλαλητήριο
στο οδόφραγμα του Λήδρα Πάλας,
Παρασκευή 24η Απριλίου 2009,
για την 5η επέτειο του Δημοψηφίσματος
και του «ΟΧΙ στο Σχέδιο Ανάν»
Στώμεν Καλώς.
Ο Πενταδάκτυλος δεν ανασηκώνει, αλλά γυρίζει την πλάτη
Περιφρονεί τη σκλαβιά και τους προσκυνημένους.
Ο Απόστολος Ανδρέας αιχμάλωτος βιώνει μια αλλιώτικη σταύρωση και αναμένει Ανάσταση.
Η Κερύνεια αλυσοδεμένη, οργισμένη μας διαμηνύει πως δεν τους έφερε η αγαπημένη θάλασσα της Κερύνειας.
Ο Μούσκος στον αφανισμένο τάφο απαιτεί τρισάγιο. Ο Μάτσης αναρωτιέται αν ξεχάστηκε το δικό του μολών λαβέ.
Στην Αίπεια οι πέτρες ουρλιάζουν στην αρχαία Ελληνική, Μητέρα της Κυπριακής.
Το συρματόπλεγμα διάτρητο πληγώνει πιο βαθιά από το αδιαπέραστο.
Ο Ρε Αλέξης διαμηνύει.
Τον τάφο μου μην αναζητάτε
Εγώ θέλω λεύτερη γη για να ταφώ.
Στα μαγειρεία ετοιμάζονται νεοανανικά σχέδια.
Με το ίδιο υλικό με ψευδεπίγραφα καρυκεύματα.
Κι εσύ λαέ βασανισμένε
Μην ξεχνάς τον Ωροπό.
Στα χέρια σου θα πάρεις την τύχη σου. Εσύ διαφεντεύεις τις προοπτικές.
Δεν υπάρχουν εν λευκώ εξουσιοδοτήσεις.
Αυτή τη γη την κρατάει σε στέρεη άγκυρα μια ιστορία χιλιάδων χρόνων, μια πανάρχαια γλώσσα που μιλιέται ακόμα με τα ώδε τα χαμαί, τα διπλά σύμφωνα και τα περισπώμενα.
Αυτή τη γη κανείς δεν θα μας την πάρει.
Μας πληγώνουν.
Μα το νιν ανταν να τρώει την γην,
τρώει την γην θαρκέται,
μα πάντα τζείνον τρώεται τζιαι τζείνον
καταλιέται.
Γιατί σαφής η μοίρα.
Η Ρωμιοσύνη εν να χαθεί
όντας ο κόσμος λείψει.
24 Απριλίου 2004. Τα σχέδια καλώς προετοιμασμένα. Με αξιοποίηση του αναξιόπιστου εκπροσώπου του ΟΗΕ του Ανάν για να δώσουν δικαιοφάνεια στις προτάσεις.
Με εκβιασμούς, πιέσεις, απειλές και εξαγορές στο μητροπολιτικό και στον κυπριακό χώρο.
Με Εφιάλτες έτοιμους και με αφελείς να συστρατρεύονται.
Κι εσύ λαέ, με το αλάθητο κριτήριο, παραμερίζοντας έντεχνες εποικοδομητικές ασάφειες, έθεσες τον δάκτυλον εις τον τύπον των ήλων και αντελήφθης του λόγου το αληθές.
Ανέτρεψες σχέδια, δολοπλοκίες και επιτήδειους δολοπλόκους. Και είπες Όχι. Ένα Όχι που ακούεται ακόμη και που το ακούει στον τάφο ο Πρόεδρος που με τόση συναισθηματική φόρτιση έδωσε αυτή την απάντηση, ο παρών απών Τάσσος Παπαδόπουλος.
Και το Όχι βαρυσήμαντο. Και ασφαλώς δεν είπες όχι σε επί μ΄ρους πρόνοιες, αλλά στη φιλοσοφία του σχεδίου. Όταν πλανητάρχες δια πυρός και σιδήρου επέβαλλαν απόψεις, σε κάθε λαό που δεν ανεχόταν την υποταγή, κάποιοι πληρεξούσιοι και εντολοδόχοι πιστοί υπηρέτες σε προειδοποιούσαν ότι το Όχι σου θα ήταν καταστροφικό, γιατί πλανητάρχες και σία δεν θα αποδεχόντουσαν από ένα λιλιπούτειο λαό αντίσταση στα σχέδια και τις επιδιώξεις τους.
Σου ΄παν.
Είσαι μικρός. Αν κάνεις ένα ακόμα βήμα
θα σε αφανίσουν.
Είπες. Αν δεν το κάνω θα
είμαι ακόμα πιο μικρός.
Και έφυγες από τα μαρμαρένια αλώνια με σημάδια πληγών, μα περήφανος, αγονάτιστος και έτοιμος να συνεχίσεις τη λογική άρνηση υπογραφής καταστροφικών σχεδίων. Και τώρα, ας μας μετρήσουν καλύτερα.
Και τότε οι ξένοι ήσαν βέβαιοι για το αποτέλεσμα. Και προσωπικά με προειδοποίησαν ότι εμμονή σε απόρριψη ισοδυναμούσε με δονκιχωτισμό.
Και πιστός στη δική σας εντολή, διερμηνεύοντας τις δικές σας αποφάσεις, έδωσα τη δική σας απάντηση.
Ότι όταν υπάρχουν ανεμόμυλοι επικίνδυνοι σαν κι αυτούς χρειαζόντουσαν Δόν Κιχώτες σαν κι εμάς για να τους ανατρέψουν.
Και ο λαός έσπασε τα ιδεολογικά σύνορα, αγνόησε προτροπές και απειλές και είπε Όχι σε ένα σχέδιο που στην ουσία θα τερμάτιζε τη νόμιμη του κρατική οντότητα και στη συνέχεια θα οδηγούσε σε εθνικό αφανισμό.
Το σχέδιο Ανάν ενταφιάσθηκε τον Απρίλη του 2004.
Και οι νεκροί δυνάμει λαϊκής απόφασης δεν αναστήνονται. Όμως κάποιοι προσπαθούν να τους αναβιώσουν ως βρικόλακες που και πάλιν μαίνονται και απειλούν.
Σχέδια βρικόλακες που πλαστογραφούν την ουσία του Κυπριακού. Παραμερίζουν την κατοχή και την ένοχη Τουρκία και προσπαθούν να προβάλουν το Κυπριακό ως διακοινοτική διαμάχη, προσφέροντας άλλοθι στην Τουρκία που κατηγορούμενη για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας καταφέρνει να εκλεγεί μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας, να είναι υποψήφια για ένταξη στην Ε.Ε. και να οδηγεί το θύμα στο εδώλιο του κατηγορούμενου. Εμείς όμως θα ανατρέψουμε την πλαστογραφία.
Ποια είναι η υφή του Κυπριακού. Εισβολή, κατοχή, εθνοκάθαρση, γενοκτονία, διχοτόμηση από τον Τουρκικό στρατό, εποικισμός και μία κατά συνέχεια παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Κυπριακού λαού.
Εδώ έπρεπε να επικεντρώνεται ο διάλογος με την Τουρκία ως αντίπαλη πλευρά όχι το έτερο θύμα του τουρκικού επεκτατισμού τους Τουρκοκύπριους.
Και οι δηλώσεις για λύση από τους Κυπρίους αποτελούν φενάκη. Ο Ταλάτ είναι πιστός γκαουλάϊτερ της Άγκυρας και όχι εκπρόσωπος των συμφερόντων των Τουρκοκυπρίων.
Στην προεκλογική περίοδο όλες οι πλευρές δεσμεύθηκαν ενώπιον του λαού για λύση που να διασφαλίζει την ενότητα του χώρου, του κράτους, των θεσμών, της οικονομίας, τις βασικές ελευθερίες, τα ανθρώπινα δικαιώματα και θα τερματίζει κηδεμονίες, εγγυήσεις και ξένη στρατιωτική παρουσία.
Η λαϊκή εντολή δόθηκε πάνω σε αυτή τη βάση. Περαιτέρω ότι οι συνομιλίες θα άρχιζαν μόνο εφόσον είχε εξευρεθεί ένα αδρό πλαίσιο για λύση. Βρέθηκε; Το πρώτο κοινό ανακοινωθέν Χριστόφια – Ταλάτ δημιούργησε εύλογες ανησυχίες. Αδιανόητη η αποδοχή δύο κρατών, συνεταιρισμού, που η ανυπαρξία του επισημοποιήθηκε το 1964, εκ περιτροπής προεδρία νομιμοποίηση του εποικισμού, εκχώρηση του κατάλοιπου εξουσίας και συνομοσπονδιακή διάρθρωση με εκ περιτροπής χειρισμό θεμάτων, με ουσιαστική εξίσωση του 82 με το 18, με κατά καιρούς πρόεδρο εκ Τουρκίας να λύει αδιέξοδα, με τους έποικους να αποτελούν την πλειοψηφία στα κατεχόμενα και να καθορίζουν την Τ/Κ ηγεσία με συμφωνίες (κρατικές στην ουσία) μεταξύ ομοσπονδιακής κυβέρνησης και περιφερειών. Αυτές οι προτάσεις δεν ανταποκρίνονται προς τη λαϊκή εντολή.
Αδιανόητη η άποψη ότι αυτή πρέπει να είναι η βάση των συνομιλιών. Λαϊκή απαίτηση και εντολή είναι η αναίρεση κάθε παρέκκλισης και επάνοδος και εμμονή στις προεκλογικές δεσμεύσεις. Κάποιοι θεωρούν τη μάχη χαμένη και ότι πρέπει να συμπεριφερθούμε σαν ηττημένοι και να δεχθούμε τους όρους του κατακτητή.
Σου ΄παν. - Γιατί συνεχίζεις αφού η μάχη έχει χαθεί;
Είπες: - Αν δεν συνεχίσω δεν θα υπάρξει άλλη μάχη.
Και προσθέτω:
Αν αντικρίζεις την κατοχική σημαία
στον Πενταδάκτυλο
και δεν σε πνίγει η οργή
αν προσκυνάς τα φυλακισμένα
μνήματα
και γυρνάς στο σπιτικό με ήρεμη
συνείδηση
αν προσπερνάς
τον Μαχαιρά του Αυξεντίου
ως ένα απλό αξιοθέατο
αν νυχτοβραδιάζεις στο αλυσοδεμένο
λιμανάκι της Κερύνειας
παρέα με το δεσμοφύλακα
του κάστρου που φιλοξενεί
το αίμα μαρτύρων αιώνων
με την κατοχική
σημαία θεματοφύλακα της
πλαστογραφίας
αν έχεις διαγράψει τα αχνάρια
του Κανάρη από την
πονεμένη ακτή της Λαπήθου
αν έχεις ξεγράψει το πατρικό σου για μερικά
αργύρια
τότε όσο κι αν αγαπώ
όλους τους ανθρώπους
όσο κι αν συγχωρώ, εγκλήματα
και δειλίες
όσο κι αν αντικρίζω το βορρά
αδιόρθωτος
τότε ταπεινά σου λέω
δεν σε θέλω στην παρέα μου
εγώ θέλω τον τούρκο λεύτερο
σε λεύτερη Τουρκία
και λεύτερο το γέρο – Μίχαλο
σε λεύτερη πατρίδα
Ναι. Υπάρχουν αρνητικές εξελίξεις. Οι ΗΠΑ συνεχίζουν την ίδια πολιτική στην περιοχή με την Τουρκία ως υπέρτατο πληρεξουσιακό περιφερειάρχη. Η επίσκεψη Ομπάμα καταδεικνύει τη συνέχιση της ίδιας Αμερικανικής πολιτικής.
Και η Μ. Βρετανία ακολουθεί ή καλύτερα υποβάλλει αυτή τη γραμμή ενώ εμείς εμμέσως νομιμοποιούμε κυριαρχία επί εδαφών μας. Όμως υπάρχουν και θετικές εξελίξεις. Η Ε.Ε. αρχίζει να απορρίπτει αμερικανικές κηδεμονικές τάσεις ιδιαίτερα αναφορικά με την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. αναζητεί ανεξάρτητο ρόλο και αυτό οδηγεί στην αναζήτηση γέφυρας επικοινωνίας στη Μέση Ανατολή μέσω Κύπρου, ενώ η Τουρκία αποτελεί καθαρό πληρεξουσιακό παράγοντα των ΗΠΑ.
Επιβάλλεται μια διεκδικητική πολιτική και προσφυγή σε όλα τα διεθνή πολιτικά και νομικά βήματα.
Ασφαλώς είναι ανεπίτρεπτο να επιτραπεί η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας A la carte όταν αρνείται να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της.
Το Βέτο είναι το όπλο των μικρών χωρών για προάσπιση των εθνικών συμφερόντων τους.
Στο κουρδικό ίσως δεν υπάρχει σύμπτωση θεωρήσεων μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας. Όμως συν Αθηνά και χείρα κίνει. Οι σχέσεις μας με την περιοχή πρέπει να αναβαθμισθούν ιδιαίτερα με τις παραδοσιακές φιλικές Αραβικές χώρες. Πρέπει να αναβαθμίσουμε τις σχέσεις μας με τη Ρωσία και άλλες εν δυνάμει συμμαχικές χώρες (Κίνα, Γαλλία, Αυστρία) και η Ελλάδα να εμμείνει στην υλοποίηση άλλων ενεργειακών οδών που τώρα μονοπωλούνται σχεδόν από την Τουρκία.
Μπορεί το αριθμητικό ισοζύγιο να είναι αρνητικό. Όμως η αξιοποίηση των εμπλεκομένων συμφερόντων θα αναβαθμίσει τη γεωστρατηγική μας σημασία. Περαιτέρω. Σε κάθε αναμέτρηση υπάρχει μια σημαντική διάσταση. Η αποφασιστικότητα ενός λαού να υπερασπίσει τα δικαιώματά του.
Τα μολών λαβέ οδήγησαν αγωνιστές στο θάνατο και έθνη στην αθανασία. Το μολών λαβέ του Αυξεντίου γέννησε την Κυπριακή Δημοκρατία. Το δικό σας μολών λαβέ θα διασφαλίσει τη δικαίωση..
Σήμερα δεν χρειαζόμαστε ολοκαυτώματα. Αλλά σταθερή αντίσταση σε πιέσεις, εκβιασμούς και εξαγορές. Και αυτή είναι το ίδιο σημαντική. Οι πολιτικές Θερμοπύλες είναι εξ ίσου ηρωικές.
Ναι. Η ενότητα αποτελεί κλειδί στην επιτυχία. Όμως η ενότητα στηρίζεται στην κοινότητα στόχων.
Και ο λαός είναι έτοιμος να στηρίζει, χωρίς υπολογισμό θυσιών, ενότητα που βασίζεται στις προεκλογικές υποσχέσεις. Σιωπή όταν υπάρχουν παρεκκλίσεις ισοδυναμεί με συνενοχή.
Και η κριτική δεν έχει στόχο να τσιμεντώσει τυχόν σφάλματα, αλλά να τα ανατρέψει. Θέλουμε μια Ευρωπαϊκή Κύπρο για όλους. Ελληνοκύπριους, Τουρκοκύπριους, Μαρωνίτες, Αρμένιους, Λατίνους σε μια ειρηνική συμπόρευση προόδου και ευημερίας.
Θέλουμε μια πολυπολιτισμική Κύπρο. Αυτό σημαίνει περηφάνια για την εθνική ταυτότητα όλων.
Ναι. Είμαστε περήφανοι για την καταγωγή μας και θέλουμε το ίδιο για τους Τουρκοκύπριους.
Θέλουμε επαναπροσέγγιση. Αλλά η επαναπροσέγγιση δεν σημαίνει ούτε διαγραφή εγκλημάτων ούτε πλαστογραφία της ιστορίας, ούτε της υφής του Κυπριακού.
Επαναπροσέγγιση σε κοινή πορεία ενάντια σε ξένες κηδεμονίες, ξένους στρατούς και ενάντια στην επιβολή ενός πολυκηδεμονευόμενου συνομοσπονδιακού μεταποικιοκρατικού μορφώματος.
Επειγόμεθα για λύση. Όχι για διάλυση. Έντεχνα επισείουν τον κίνδυνο διχοτόμησης που είναι υπαρκτός. Όμως τα υπό εκκόλαψη νεο – ανανικά σχέδια ισοδυναμούν με διχοτόμηση και τουρκική επικυριαρχία στις τώρα ελεύθερες περιοχές που τελικά θα οδηγήσει με τον εποικισμό σε αλεξανδρετοποίηση .
Ο θάνατος είναι μεγαλύτερη καταδίκη από τον ακρωτηριασμό. Όμως με σωστή διεκδικητική πολιτική μπορούμε να αποφύγουμε και τον ακρωτηριασμό. Και αυτό θα πράξουμε.
Οι ξένοι γνωρίζουν ότι για να γίνουν δεκτά σχέδια εθνοκτόνα πρέπει να υποσκάψουν το αίσθημα εθνικής ταυτότητας. Η προσπάθεια είναι σαφής. Κάθε αναφορά σε ελληνικότητα χαρακτηρίζεται ως σοβινισμός. Όμως η εθνική ταυτότητα δεν είναι επιλογή. Είναι αυτονόητη. Και σε πολυεθνικές κρατικές οντότητες δεν υπονομεύεται η εθνική ταυτότητα της μειοψηφίας, αλλά ασφαλώς όχι και της πλειοψηφίας. Δεν θα ανεχθούμε πλαστογράφηση της ιστορίας της οποίας φρουροί είναι οι Αυξεντίου οι Μάτσηδες, οι Παλληκαρίδηδες.
Και η ελληνική φιλοσοφική θεώρηση είναι αναγνώριση και αλληλεγγύη προς κάθε λαό.
Θα επαναλάβω στίχους από το ποίημα για την Ελλάδα.
Ελλάδα των Αρκαδίων και της
Αλαμάνας
του κρυφού σχολιού μα και
της ανοιχτής αντίστασης
οι αναλύμπιοι άρχοντες
μου διαμυνούν πως
αν σε πω μάνα Ελλάδα
με μαύρο χρώμα θα
με βάψουν αναχρονιστή κι
Εθνικιστή,
Ελλάδα που με δίδαξες
αληθινά να αγαπώ και τον Ανδρεα
τον Αράμ και του
γειτονικού χωριού τον
φίλο τον Ομέρη
εγώ Ελλάδα μου δεν
σε κρατάω μητριά
και τώρα στο στερνό
το μονοπάτι
μάνα Ελλάδα θα σε πω
κι όταν ακόμα
κάποιοι νεοέλληνες εδώ κι εκεί
μου γύρισαν την πλάτη
Και ας μη συγχύζουν την αναγκαία εκπαιδευτική μεταρρύθμιση με την κακόγουστη προσπάθεια επαναγραφής της ιστορίας με στενά αλλότρια ελατήρια.
Συναγωνίστριες και συναγωνιστές.
Στώμεν καλώς.
Όλοι εμείς εδώ, με τα αγκάθια του συρματοπλέγματος να πληγώνουν τις σάρκες μας, χωρίς μισαλλοδοξία, δηλώνουμε προς κάθε κατεύθυνση πως χωρίς υπολογισμό θυσίας θα υπερασπίσουμε την επιβίωση μας σε ολόκληρη την Κυπριακή επικράτεια από τον Απ. Ανδρέα, την Κερύνεια, του Μόρφου ως την Πάφο και το δικαίωμα όλων των Κυπρίων (Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμενίων και Λατίνων) να είναι περήφανοι πολίτες της συνολικής κυπριακής επικράτειας.
Θα υπερασπίσουμε για όλους αυτό το δικαίωμα.
Στον Πενταδάκτυλο στασίασε ένας νεκρός
Δεν τον χωρούσε ο Άδης
Μα τα σύνορα φρουρούσαν Κέρβεροι
Και Πραιτωριανοί
Ξέφυγε μα δεν έφυγε
Απόμεινε μισοστρατίς στον
Ανύπαρκτο χώρο
Κι από τότε παράμεινε
Ανύπαρκτος στην υπαρκτή
Αδιέξοδη στράτα.
Ζητείται λύτης
Και λύτης ο λαός
Που γκρεμίζει αλυσίδες
Και Πραιτωριανούς
Και κάνει τη ζωή, ζωή
Και την ελευθερία, ελευθερία.
Και εμείς δεν θα εξαντληθούμε σε εκκλήσεις προς τον Πενταδάκτυλο τον άψυχο ψυχωμένο βράχο. Εμείς θα δανείσουμε χέρια και δόντια και ψυχή στον αιωνόβιο αδούλωτο γίγαντα.
Αυτά τα χώματα είναι δικά μας
Και δικά τους
Και κανείς δεν θα μας τα πάρει
Ο αγώνας θα έχει μόνο
Μια κατάληξη.
Λεύτερη Κύπρος για όλους.
Σε αυτό τον αγώνα θάμαστε στρατευμένοι ζωντανοί ή νεκροί.
Όσοι πιστοί.