Γυναίκες που τόλμησαν, διεκδίκησαν και πέτυχαν σε ανδροκρατούμενους τομείς
Πήραν και αυτές στα χέρια τους το ταξί, το λεωφορείο, ακόμη και το αεροπλάνο. Άλλες, πιο «μερακλούδες», ανέλαβαν την τέχνη του καλού σουβλιτζή, ενώ άλλες, με ένα πηλοφόρι και μυστρί, έκτισαν ακόμη και σπίτια.
«Οι άνδρες στοιχημάτιζαν την ώρα που θα τα παρατούσαμε και θα γυρνούσαμε σπίτι μας»
«Γιατί όταν θέλουμε μπορούμε», είπαν, το πίστεψαν, και κατάφεραν να ξεπεράσουν ακόμη και τις δικές τους προσδοκίες. Κάνοντας την αρχή «ισότητα στα δύο φύλα» πράξη, ανέτρεψαν τα παραδοσιακά δεδομένα και στον τόπο μας, αφού κατάφεραν να διεκδικήσουν και να κερδίσουν, άξια, μια θέση εργασίας σε τομείς στους οποίους μέχρι πρόσφατα μόνο άνδρες έβλεπε κανείς.
Ο λόγος για τις γυναίκες που εδώ και λίγα χρόνια αποφάσισαν ότι τίποτα δεν είναι αδύνατο για το «ασθενές φύλο». Έτσι πήραν και αυτές στα χέρια τους το ταξί, το λεωφορείο, ακόμη και το αεροπλάνο. Άλλες πιο «μερακλούδες» ανέλαβαν την τέχνη του καλού σουβλιτζή ενώ άλλες, με ένα πηλοφόρι και μυστρί, έκτισαν ακόμη και σπίτια.
Γυναίκες εν δράσει
Γυρνώντας την πλάτη στα ταμπού και στις προκαταλήψεις που κρύβονταν πίσω από κάθε «ανδρικό» επάγγελμα, πολλές γυναίκες, είτε λόγω ανάγκης είτε λόγω πραγματικής τους αγάπης για τη συγκεκριμένη εργασία, προσπάθησαν και όχι μόνο κατάφεραν να κάνουν αυτό που ήθελαν, αλλά ξεχώρισαν ανάμεσα στους καλούς του είδους τους!
«Οι άνδρες στοιχημάτιζαν την ώρα που θα τα παρατούσαμε και θα γυρνούσαμε σπίτι μας», ανέφεραν υπερήφανες κάποιες από τις συμπατριώτισσές μας που διέψευσαν κάθε φήμη που ήθελε τη γυναίκα να είναι περιορισμένης και συγκεκριμένης ευθύνης!
Εμείς βγήκαμε και συναντήσαμε τέτοιες γυναίκες, οι οποίες μίλησαν στη «Σ» για τη δική τους επιλογή να εργαστούν σε κάποιο μέχρι πρόσφατα καθαρά «ανδρικό» επάγγελμα, αλλά και για τον αγώνα που έκαναν μέχρι να γίνουν αποδεκτές από την ευρύτερη κοινωνία.
Πτυχιούχος λογιστικής… στο ταξί
Στην αρχή ξεκίνησε να οδηγεί ταξί από πλάκα. «Απλά ήθελα να δοκιμάσω...», όπως μας ανέφερε η Γαλάτεια Βασιλείου, η οποία στην τελική όχι μόνο άφησε τη δουλειά της ως λογίστρια στην Αθήνα, αλλά εγκαταστάθηκε μόνιμα στην πατρίδα της την Κύπρο για να γίνει οδηγός ταξί.
«Η οδήγηση ήταν και είναι η αδυναμία μου…», όπως εξήγησε, «και να γυρνούσα το χρόνο πίσω, πάλι ταξιτζής θα γινόμουν», δήλωσε στη «Σ» η κ. Βασιλείου.
Εδώ και 10 χρόνια βρίσκεται πίσω από ένα τιμόνι για πολλές ώρες της ημέρας. Από παιδί τής άρεσε να οδηγεί. Σε ηλικία μόλις 13 ετών έμαθε από τον πατέρα της να οδηγεί αυτοκίνητο. Μόλις κατάφερε να αποκτήσει δίπλωμα οδήγησης, τότε ήταν που δεν τη σταματούσε κανείς.
«Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα οδηγώ ταξί. Όνειρό μου ήταν να γίνω μηχανικός αυτοκινήτου… όχι πως δεν μπορώ να το κάνω και τώρα, αφού επισκευάζω μόνη μου το αυτοκίνητό μου».
Η Γαλάτεια όχι μόνο λατρεύει αυτό που κάνει, αλλά κατάφερε να κερδίσει πολύ σύντομα την εμπιστοσύνη του επιβατικού κοινού και όχι μόνο: Για έξι ολόκληρα χρόνια υπήρξε συνοδός της κυβέρνησης. Η Ντόρα Μπακογιάννη, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και ο Κάρολος Παπούλιας είναι μόνο μερικά από τα ονόματα τα οποία μετέφερε και συνόδευε κατά τη διάρκεια παραμονής τους στο νησί μας.
Όσο για τη συμπεριφορά των υπόλοιπων συναδέλφων της, η ίδια υποστηρίζει ότι στην αρχή την κοιτούσαν περίεργα… «ίσως επειδή δεν ήξερα τους δρόμους της Λευκωσίας… γενικά δεν τους άρεσε να βλέπουν μια γυναίκα να επιβάλλεται. Από την άλλη, όμως, οι περισσότεροι πελάτες με προτιμούσαν για να μεταφέρω τα παιδιά τους γιατί η γυναίκα, όσο να 'ναι, προσφέρει ασφάλεια».
Με το κυνηγετικό στο χέρι
ΜΙΑ γυναίκα που λατρεύει το κυνήγι. Η Αγγέλα Λόρδου ξυπνά κάθε Τετάρτη και Κυριακή από τις 2:30 τα χαράματα, βάζει τη στολή της, φροντίζει το καλάθι με τα απαραίτητα σνακ (χαλλούμι, ντομάτα, ψωμί, ελιές), ετοιμάζει τους σκύλους της, παίρνει το όπλο και ανηφορίζει τα βουνά της Κύπρου, εκεί όπου ο σύζυγός της και γνωστός στους φίλους του κυνηγιού, Δημήτρης Λόρδος, της υποδεικνύει πού θα πετύχουν τα πιο ωραία θηράματα. Μπορεί να μην ασχολείται επαγγελματικά, όμως η κ. Λόρδου έκανε μιαν αγαπημένη της συνήθεια αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής της.
Τα πρώτα μαθήματά της τα πήρε από τον πατέρα της που ήταν επίσης κυνηγός. Πιο εντατικά, όμως, ασχολήθηκε όταν ο σύζυγός της Δημήτρης Λόρδος την προπονούσε στη σκοποβολή. Μάλιστα η κ. Λόρδου, ήταν η πρώτη Κυπρία που έκανε πρωταθλητισμό στη σκοποβολή για 6 χρόνια, εξασφαλίζοντας αρκετές διακρίσεις.
«Στην αρχή οι άνδρες της παρέας του κυνηγιού με έβλεπαν καχύποπτα. Ίσως να αναρωτιούνταν τι γυρεύω εγώ εκεί», όπως μας ανέφερε η κ. Λόρδου. Σήμερα, όμως, διατηρεί άψογες σχέσεις με όλους. Δεν θεωρεί επικίνδυνο το όπλο, σίγουρα όμως θα πρέπει να γνωρίζει κανείς πώς να το χειριστεί σωστά, όπως εξήγησε η κ. Λόρδου στη «Σ», θέλοντας να τονίσει ότι όλοι θα μπορούσαν να ασχοληθούν με αυτό που θέλουν πραγματικά. «Τι σημαίνει γυναίκα ή άνδρας; Ο καθένας μπορεί να κάνει αυτό που ονειρεύεται».
Προστασία από τα χέρια γυναίκας
ΔΟΥΛΕΙΑ της η προστασία φυσικών προσώπων και περιουσίας. Μια δουλειά-πρόκληση για τη Μαρία Στυλιανίδου, η οποία εδώ και οχτώ χρόνια εργάζεται ως φύλακας στην ιδιωτική εταιρεία G4s. Θυμάται, όταν πρωτοξεκίνησε τη δουλειά, οι γυναίκες ήταν ελάχιστες στο χώρο της προστασίας και φύλαξης. Αυτό, όμως, δεν την εμπόδισε από το να προσπαθήσει και να πετύχει το δικό της στόχο. Να μπει στην ομάδα προστασίας μιας μεγάλης εταιρείας και να μάθει όλα όσα αφορούν στην ασφάλεια.
«Για μένα ήταν μια πρόκληση. Δεν μετάνιωσα ποτέ που εντάχθηκα στην ομάδα»
Τα κριτήρια που πρέπει να έχει κάποιος για να συμμετέχει σε τέτοιου είδους εργασία, είναι η ευελιξία και η υπομονή.
«Θα πρέπει να χειρίζεσαι πολύ σωστά τη γλώσσα του σώματος ώστε να ερμηνεύεις κάποιες συμπεριφορές και να αποτρέπεις ενδεχόμενες αρνητικές συνέπειες». Στα 8 χρόνια υπηρεσίας της, η κ. Στυλιανίδου δεν βρέθηκε αντιμέτωπη με επικίνδυνες αποστολές, σίγουρα όμως γνωρίζει τι πρέπει να κάνει σε περίπτωση κρίσης: «Πρώτος μου στόχος να ασφαλίσω την περιοχή, να καλέσω την αστυνομία και να παρέχω τις πρώτες βοήθειες σε περίπτωση που χρειαστεί».
Όσο για τη συμπεριφορά των συναδέλφων της, η ίδια δηλώνει ότι δεν είχε ποτέ αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα. Η συμμετοχή όλο και περισσότερων γυναικών σε σεμινάρια αυτοάμυνας αλλά και οι αιτήσεις που κάνουν οι γυναίκες σε τέτοιας φύσης εργασίες, δείχνουν ότι τα δεδομένα που ήθελαν τους γεροδεμένους άνδρες να προσφέρουν ασφάλεια σε χώρους και πρόσωπα έχουν αλλάξει. «Θα το πρότεινα ανεπιφύλακτα στις γυναίκες αυτό το επάγγελμα».
Σουβλιτζίνα με ρεκόρ Γκίνες
ΜΕ 15 σχεδόν μέτρα σεφταλιά η Δέσπω Βάσου, από τη Λεμεσό, κατάφερε να βάλει την Κύπρο στη λίστα όσων κατέκτησαν το παγκόσμιο ρεκόρ Γκίνες. Μια λαχταριστή δημιουργία από μια γυναίκα που κατάφερε να ξεχωρίσει εδώ και χρόνια στο δικό της χώρο, που δεν είναι άλλος από αυτόν του καλού ψήστη!
«Από τότε που γεννήθηκα μυρίζω τσίκνα», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά η κ. Βάσου, θέλοντας να δείξει ότι από τότε που θυμάται τον εαυτό της, ψήνει σουβλάκια έχοντας πρώτα δάσκαλο τον πατέρα της, που ήταν από τους πρώτους σουβλιτζήδες στη Λεμεσό. «Το σουβλάκι θέλει την τέχνη του, κι εγώ την έμαθα καλά τόσα χρόνια». Τι κι αν μπορούσε να ακολουθήσει όποιο επάγγελμα ήθελε, η κ. Βάσου, αφοσιωμένη στην τέχνη, όπως αποκαλεί η ίδια το επάγγελμά της, του καλού ψήστη, συνέχισε τη δουλειά του πατέρα της, ανοίγοντας τη δική της επιχείρηση. «Έχω πάνω από 20 χρόνια το μαγαζί και αν και η δουλειά είναι πολλή και δύσκολη, εντούτοις δεν μπορώ χωρίς αυτή».
Πόσο δύσκολο, όμως, είναι για μια γυναίκα να φέρνει βόλτα μια ολόκληρη επιχείρηση με φαγητά, τα οποία κατασκευάζει εξολοκλήρου μόνη της; «Ένα μόνο θα σου πω· 7 μέρες τη βδομάδα, από τις 8 το πρωί μέχρι τις 12 το βράδυ. Όσο για τις διακοπές, μόνο 3 μέρες τα Χριστούγεννα και 3 το Πάσχα. Αυτή, όμως, είναι η δουλειά, τι να κάνουμε;».
Η Δέσπω Βάσου δεν σκέφτηκε ποτέ τι θα πει ο κόσμος βλέποντας μια γυναίκα με τη χαρακτηριστική πετσέτα στον ώμο να γυρνά με ταχύτητα ρεκόρ τα σουβλάκια πάνω από τα κάρβουνα. «Το να προσφέρεις ωραίο φαγητό και να φύγουν οι πελάτες ευχαριστημένοι είναι η δικιά μου ικανοποίηση».
Το γιαπί, το πηλοφόρι…
ΕΙΝΑΙ η πρώτη Κυπρία οικοδόμος και ίσως και η μοναδική που για 17 ολόκληρα χρόνια γινόταν ένα με το τσιμέντο, τα τούβλα και τα κεραμίδια. Ο λόγος για την Αντωνία Αντωνίου από τη Λεμεσό, η οποία ξεκίνησε να εργάζεται στις οικοδομές όχι από κάποια οικονομική ανάγκη, αλλά από την αγάπη που είχε για το επάγγελμα!
Μπορεί να φαίνεται περίεργο στους περισσότερους, ακόμη και σήμερα, όμως ακόμη πιο περίεργο μέχρι και αστείο το θεωρούσαν όσοι το άκουγαν τότε που η κ. Αντωνίου έκανε τα πρώτα της βήματα με το μυστρί.
«Θυμάμαι, όταν αποφασίσαμε με το σύζυγό μου τότε να ασχοληθούμε με τις οικοδομές, πόσο δύσπιστοι ήταν όλοι γύρω μου. Μάλιστα το 1997 πήγα στο Γραφείο Εργασίας για να γραφτώ στα μαθήματα που προσέφερε η Αρχή Βιομηχανικής Κατάρτισης. Ο υπεύθυνος εκεί, μόλις με είδε, μου είπε ότι δεν υπάρχουν γυναικεία επαγγέλματα για να συμπληρώσω αίτηση.
Όταν του εξήγησα ότι ενδιαφέρομαι για τις οικοδομές και τα κτίσματα, γέλασε και μου είπε αποκλείεται».
Η κ. Αντωνίου, όμως, κατάφερε να τους πείσει για το πραγματικό της ενδιαφέρον και αφού συμπλήρωσε τη σειρά μαθημάτων και πρακτικής, ξεκίνησε το κτίσιμο.
Βέβαια η δουλειά δεν ήταν καθόλου εύκολη για την κ. Αντωνίου, όπως μας εξήγησε, όμως την ευχαριστούσε πολύ. «Σήμερα είναι πιο εύκολο να γίνει κάποια γυναίκα οικοδόμος παρά τότε που ξεκίνησα εγώ. Τα βάρη τότε ήταν πιο πολλά. Τότε σήκωνα 50 κιλά τσιμέντο και ξεκινούσα τη μηχανή με τη μανέλα».
Αν τη ρωτήσει κανείς, γιατί δεν επέλεξε κάποια δουλειά πιο ανάλαφρη από σωματικά βάρη, η απάντησή της φανερώνει σιγουριά: «Θα σας πω μόνο ότι, όταν γέννησα με καισαρική το πρώτο μου παιδί, μετά από 20 μέρες έτρεξα στις οικοδομές. Τόσο ήταν το πάθος μου για τη δουλειά μου».
Η δουλειά της μπορεί να μην ήταν εύκολη, όμως ακόμη πιο δύσκολη την έκανε το περιβάλλον γύρω της. «Οι συνάδελφοι με υποτιμούσαν. Ακόμη και όταν εργάστηκα αργότερα σε κάποιες άλλες εργοληπτικές εταιρείες, δεν μου έδιναν την ευκαιρία να δουλέψω στις οικοδομές, αλλά μόνο ως εργάτρια», όπως μας είπε με παράπονο η κ. Αντωνίου. Το χειρότερο, όμως, ήταν όταν κανείς δεν πίστευε πως ήταν οικοδόμος. «Ακόμη και οι δάσκαλοι που ρωτούσαν τα παιδιά μου για το επάγγελμα των γονιών τους, δεν πίστευαν στ' αφτιά τους»
Καμιά «γροθιά», όμως, δεν ήταν δυνατή ώστε να τη σταματήσει από αυτό που έκανε. Μάλιστα την ενθάρρυναν πολλές γυναίκες που της έδιναν συγχαρητήρια για την επιλογή της, λέγοντάς της ότι τις κάνει υπερήφανες.
Σήμερα η κ. Αντωνίου δεν μπορεί να εργαστεί στις οικοδομές λόγω κάποιων προβλημάτων υγείας. Όμως δεν σταμάτησε ποτέ να ενημερώνεται για τις νέες εξελίξεις στο συγκεκριμένο τομέα και να εφαρμόζει καθετί καινούριο στο δικό της σπίτι.
Πίσω από τιμόνι λεωφορείου
ΠΡΙΝ από έναν χρόνο περίπου η Κωνσταντίνα Κυπριανού πήρε μιαν απόφαση που λίγες θα μπορούσαν να πάρουν. Αποφάσισε να γίνει οδηγός. Όχι οποιουδήποτε μεταφορικού μέσου, αλλά οδηγός αστικού λεωφορείου. Δεν ήταν η ανάγκη που την οδήγησε εκεί αλλά η αγάπη της για την οδήγηση και την επικοινωνία με τον κόσμο. Για την ίδια η ευκαιρία εργοδότησής της στον ΟΣΕΛ ήταν μια πρόκληση στην οποία δεν μπορούσε να αντισταθεί. «Είναι δύσκολο επάγγελμα και πρέπει να σου αρέσει για να το κάνεις. Δεν μπορεί ο οποιοσδήποτε να γίνει οδηγός λεωφορείου».
Εδώ και έναν χρόνο η Κωνσταντίνα Κυπριανού μεταφέρει το επιβατικό κοινό μέσα στη Λευκωσία. Τους παραλαμβάνει από τη στάση, τους χαιρετά και ακούει το κάθε είδους σχόλιο, είτε θετικό είτε αρνητικό: «Αυτή είναι γυναίκα, πρέπει να προσέχουμε», λένε στην αρχή πολλοί επιβάτες, όπως μας εκμυστηρεύτηκε η κ. Κυπριανού. «Αλλάζουν γνώμη όταν με δουν πώς οδηγώ και πώς συμπεριφέρομαι μαζί τους αλλά και στο δρόμο. Το γεγονός ότι είμαι γένους θηλυκού δεν έχει καμία σχέση με το επάγγελμα που κάνω», δήλωσε χαρακτηριστικά η κ. Κυπριανού. «Σίγουρα ακούω και ευχάριστα σχόλια, τύπου ‘είναι ωραία να έχει και κοπέλες οδηγούς’», συμπλήρωσε, επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι δεν αντιμετώπισε κανένα πρόβλημα με τους άνδρες συναδέλφους της.
Θηλυκοί αιθέρες!
«ΑΠΟ μικρή μού άρεσαν τα αεροπλάνα, γι' αυτό και έγινα αεροσυνοδός. Μετά πήρα την απόφαση να γίνω πιλότος», δήλωσε η Καϊλίνα Ριαλά, η οποία κατάφερε να κάνει το όνειρο ζωής της πραγματικότητα.
Η εκπαίδευσή της για ν' αποκτήσει την άδεια πιλότου δεν ήταν τόσο δύσκολη για την ίδια, αφού ήξερε καλά ότι αυτός ήταν ο δικός της προορισμός: «Οι δυσκολίες που αντιμετώπισα ήταν περισσότερο οικονομικής φύσεως». Η κ. Ριαλά είναι επαγγελματίας· μεταφέρει τους ταξιδιώτες από τη μια χώρα στην άλλη, εδώ και τρία χρόνια.
Πήρε την απόφαση να ακολουθήσει ένα ιδιαίτερο επάγγελμα που όχι μόνο λίγοι το επιλέγουν στον τόπο μας, αλλά και οι περισσότεροι στο χώρο είναι γένους αρσενικού. Ήταν, όμως, εύκολο να το δεχτεί το γύρω περιβάλλον;
«Οι αντιδράσεις από την οικογένεια και το φιλικό περιβάλλον ήταν πολύ θετικές και ενθαρρυντικές και με έχουν στηρίξει πολύ κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής μου. Ακόμα και τώρα στον χώρο εργασίας μου η αντιμετώπιση που έχω και εγώ και οι άλλες γυναίκες συνάδελφοι είναι η ίδια με την αντιμετώπιση που έχει ένας άνδρας συνάδελφος και δεν υπάρχει καμία διάκριση».
Όσο για τους επιβάτες, σύμφωνα με την κ. Ριαλά, κάθε φορά που συνειδητοποιούν ότι μια γυναίκα θα πιλοτάρει το αεροσκάφος, εκπλήσσονται: «Ο κόσμος δεν έχει συνηθίσει ακόμη να βλέπει μια γυναίκα μέσα στο πιλοτήριο. Κάποιες φορές εκφράζουν θαυμασμό και κάποιες άλλες δυσπιστία. Το σίγουρο είναι ότι το γεγονός αυτό σχολιάζεται μεταξύ των επιβατών».
Ένα ξεχωριστό επάγγελμα που όμως κρύβει τις δικές του ιδιαιτερότητες και όχι δυσκολίες, όπως μας λέει η νεαρή πιλότος: «Το ωράριο εργασίας, η συνεχής μελέτη, η εκπαίδευση κάθε 6 μήνες για ανανέωση της πτητικής μας άδειας, η αντιμετώπιση των δύσκολων καιρικών συνθηκών. Κάθε μέρα και κάθε πτήση έχει τις ιδιαιτερότητές της, όμως αυτή είναι και η ομορφιά του επαγγέλματος».