Η Κερυνειώτισσα Έλλη Σταύρου μιλά στη «Σ»

Το σπίτι της Έλλης Σταύρου στο κέντρο της Κερύνειας στεγάζει για πολλά χρόνια τα γραφεία του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος του κ. Ταλάτ. Εδώ, σύμφωνα με πληροφορίες, διέμενε και ο ίδιος ο Τουρκοκύπριος ηγέτης πριν αποκτήσει ιδιόκτητη οικία κοντά στο ελληνικό κοιμητήριο της πόλης.

ΕΛΛΗ ΣΤΑΥΡΟΥ

Νιώθω ότι είμαι 16 χρονών. Με διατηρεί «νέα» η επιθυμία μου να δω την Κερύνεια ελεύθερη.

Η ανακοίνωση ότι οι συναντήσεις που θα έχουν με τον νέο χρόνο για συζήτηση του κυπριακού ο Πρόεδρος Χριστόφιας και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μεχμέτ Αλί Ταλάτ θα πραγματοποιούνται στις οικίες τους στη Λευκωσία και την Κερύνεια αντίστοιχα, αναστάτωσε ιδιαίτερα τη γνωστή Κερυνειώτισσα ακτιβίστρια του αντικατοχικού αγώνα, Έλλη Σταύρου. Μας είπε ότι στο σπίτι της, στην οδό Ελλάδος 82, στο κέντρο της Κερύνειας, διέμενε με την οικογένειά του για πολλά χρόνια μετά την εισβολή ο κ. Ταλάτ και στο ίδιο κτίριο στεγάζονται μέχρι σήμερα τα γραφεία του κόμματός του.

Το στρες του ξεσπιτωμού
Βέβαια ο Τουρκοκύπριος ηγέτης που κατάγεται από το χωριό Καζάφανι της Κερύνειας, θα υποδέχεται πιθανόν τον Πρόεδρο Χριστόφια στο ιδιόκτητο πια σπίτι που έκτισε πρόσφατα κοντά στο ελληνικό κοιμητήριο της Κερύνειας, «σε ένα κομμάτι χωράφι που ανήκε στη μητέρα του», σύμφωνα με την Έλλη Σταύρου. Όμως αυτό δεν παρηγορεί την κ. Σταύρου, που μέσα από τις συζητήσεις για τις… κατ’ οίκον συνομιλίες των δύο ηγετών, ξαναβιώνει το στρες του ξεσπιτωμού της το 1974 και την παράνομη χρήση του από Τούρκους σφετεριστές.
Σε συνομιλία που είχαμε χθες μαζί της στο κατάστημα κεντημάτων που διατηρεί στη Λαϊκή Γειτονιά στην παλιά Λευκωσία, η κ. Σταύρου μας περιέγραψε με νοσταλγία το δίπατο πετρόκτιστο με την «ωραία εσωτερική σκάλα με τα 28 σκαλιά που την ανέβαινες χωρίς να κουράζεσαι».

Αξιοθέατο για τους επισκέπτες
Η Έλλη Σταύρου ανέφερε ότι η οικογένεια αγόρασε την οικία της οδού Ελλάδος από τον παλιό βουλευτή Τίτο Φάνο περίπου 15 χρόνια πριν από την εισβολή. «Κάναμε κάποιες μετατροπές μέσα», πρόσθεσε, «αλλά διατηρήσαμε το αρχιτεκτονικό σχέδιο, γιατί ήταν ένα υπέροχο αρχοντικό με καμαρωτές πόρτες που τραβούσε τους τουρίστες και τους επισκέπτες σαν μαγνήτης. Αποτελείτο από 16 δωμάτια και η οικογένεια χρησιμοποιούσαμε τα μισά. Τα άλλα μισά τα ενοικιάζαμε όλο το χρόνο κυρίως σε Κύπριους καθηγητές, δασκάλους και άλλους. Μετά την προσφυγοποίησή μας μάθαμε ότι το κτίριο το πήρε το κόμμα του κ. Ταλάτ και σε αυτό έμενε για πολλά χρόνια ο ίδιος και η οικογένειά του. Μάλιστα πριν από λίγα χρόνια έστειλα μια φίλη μου Γερμανίδα και πήγε και το επισκέφθηκε και με ενημέρωσε ότι το σπίτι βρίσκεται σε καλή κατάσταση».

«Να δω την Κερύνεια ελεύθερη»
Η Έλλη Σταύρου είναι 83 χρονών αλλά διατηρεί ακμαίες τις πνευματικές της δυνάμεις. Έχασε το σύζυγό της Νίκο Σταύρου πριν από αρκετά χρόνια. Έχει τέσσερα παιδιά, τον Ανδρέα, τη Μαίρη, την Αιμιλία και τον Ντίνο, δεκατρία εγγόνια και πέντε δισέγγονα. «Νιώθω ότι είμαι 16 χρονών», μας είπε, «γιατί με διατηρεί 'νέα' η αγάπη που έχω για την πατρίδα μου, η επιθυμία μου να δω την Κερύνεια ελεύθερη. Όχι, δεν πήγα στην Κερύνεια μετά που άνοιξαν τα οδοφράγματα, δεν μπορώ να βεβηλώσω την ψυχή μου πηγαίνοντας εκεί υπό τις παρούσες συνθήκες».

Το εξοχικό του Ταλάτ στα Λιβερά
Εξοχικό σπίτι στο κατεχόμενο χωριό Λιβερά, σε γη που ανήκει στην οικογένεια του πρόσφυγα Γιώργου Ματθαίου, φέρεται να απέκτησε πρόσφατα ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μεχμέτ Αλί Ταλάτ. Το επιβεβαίωσε στη «Σ» ο 70χρονος Γιώργος Ματθαίου, συνταξιούχος καθηγητής Φιλολογίας, που διαμένει στο πρώην τουρκοκυπριακό χωριό Πλατανίσκια της επαρχίας Λεμεσού. «Ναι, ο κ. Ταλάτ έχει εξοχικό σε δική μου περιουσία στο χωριό μου Λιβερά, σε απόσταση 25 μιλίων από την Κερύνεια, κοντά στον Κορμακίτη», μας είπε. «Πρόκειται για τεμάχιο 181 σκαλών από το οποίο είναι δικές μας οι 40 σκάλες. Στο τεμάχιο έκτισε καμιά εκατοστή σπίτια ο νυν Τουρκοκύπριος δήμαρχος της κατεχόμενης Λευκωσίας Τζεμάλ Μπουλουτογλουλαρί και του έχω κινήσει αγωγή, πριν από ενάμιση χρόνο, η οποία εκκρεμεί στα κυπριακά δικαστήρια. Η αγωγή μου στηρίζεται σε στοιχεία ότι ο κ. Μπουλουτογλουλαρί έκτισε τα σπίτια αυτά, τα πουλεί και μάλιστα τα διαφημίζει. Θα κινούσα αγωγή και εναντίον του Ταλάτ, αλλά δεν έχω στοιχεία ότι το σπίτι που πήρε είναι στο όνομά του. Πάντως ο αδελφός μου Τάκης Ματθαίου συνάντησε τον Ταλάτ με τη γυναίκα του δύο φορές στα Λιβερά. Ο Ταλάτ τούς είπε ότι είχε δήθεν πάει εκεί, για επίσκεψη. Έχω να πω ότι έστω κι αν πέρασαν τριάντα πέντε χρόνια από την εισβολή και κατοχή, δεν αλλοιώνεται η ιδιοκτησία. Ας κάνουν οποιαδήποτε λύση θέλουν, η ιδιοκτησία δεν αλλοιώνεται. Πρέπει να πω ότι μαζί με τα υπόλοιπα πέντε αδέλφια μου κάναμε οικογενειακή προσφυγή στο ΕΔΑΔ για το σφετερισμό της περιουσίας μας στα Λιβερά. Επίσης έχω άλλη προσφυγή εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας με την οποία διεκδικώ τις εκταρικές επιδοτήσεις που δίνει στους γεωργούς στις ελεύθερες περιοχές. Οι προσφυγές στα δικαστήρια είναι ίσως ο μόνος τρόπος για να βρούμε το δίκιο μας σ’ αυτό τον τόπο».
Να σημειώσουμε ότι η οικογένεια Ματθαίου έχει στα Λιβερά μια τεράστια κτηματική περιουσία διόμισι χιλιάδων σκαλών, με πολλά τεμάχια παραθαλάσσια, αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ. Μας είπε ότι οι Τούρκοι έκτισαν σπίτια σε άλλο ένα τεμάχιο της οικογενειακής περιουσίας, όπου αγόρασε σπίτι και ένας από τους γιους του Ντενκτάς. Ο Γιώργος Ματθαίου έχει τέσσερα παιδιά και τρία εγγόνια.