Ιστορική αναδρομή από το 1951 μέχρι το 2015
ΕΙΝΑΙ ο πρώτος «ανεπίσημος» τίτλος της χρονιάς. Το Σούπερ Καπ, ο αγώνας δηλαδή μεταξύ του πρωταθλητή και του κυπελλούχου, σηματοδοτεί την έναρξη της νέας περιόδου. Την ερχόμενη Τετάρτη θα συναντηθούν ο νταμπλούχος ΑΠΟΕΛ με τη φιναλίστ του Κυπέλλου ΑΕΛ, που έχει το δικαίωμα αυτό επειδή ο ΑΠΟΕΛ πήρε και τους δύο τίτλους.
Κάποτε ήταν η Ασπίδα της ΚΟΠ -αργότερα αφιερωμένη σε διάφορες προσωπικότητες του ποδοσφαίρου- κι έπειτα είχαμε τις τιμητικές της ΚΟΠ, μέχρι που μετονομάστηκε σε Σούπερ Καπ.
Η ιδέα ενός αγώνα ανάμεσα στον πρωταθλητή και τον κυπελλούχο, βεβαίως, δεν άρχισε στα γήπεδά μας. Την έχουν εισαγάγει η Άγγλοι που, αφού άλλαξαν πολλές φορές τους τίτλους των συμμετεχόντων, κατέληξαν το 1931 στη σημερινή του μορφή. Στην Κύπρο καθιερώθηκε το 1951 και ο τίτλος είχε ονομαστεί «Ασπίδα Πάκκου», προς τιμήν του αείμνηστου Χρυσόστομου Ιωαννίδη-Πάκκου, ποδοσφαιριστή του ΑΠΟΕΛ που πέθανε το 1950.
Ο πρώτος αγώνας
Ο πρώτος αγώνας έγινε στις 11 Νοεμβρίου 1951, στο παλιό ΓΣΠ μεταξύ της πρωταθλήτριας Τσεττίν Καγιά και του κυπελλούχου ΑΠΟΕΛ. Νικήτρια ήταν η τουρκοκυπριακή ομάδα με 5-2, ύστερα από ημίωρη παράταση, αφού στην κανονική διάρκεια το παιγνίδι έληξε ισόπαλο 2-2.
Ο ΑΠΟΕΛ άνοιξε το σκορ στο 21΄ με αυτογκόλ του Ντερβίς, για να ισοφαρίσει ο Ερόλ στο 39΄ (είχε αντικαταστήσει τον Τζεμάλ που τραυματίστηκε στο 3΄). Στο 42΄ τραυματίστηκε και αποχώρησε ο Διαντρής του ΑΠΟΕΛ, που μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, αλλά επανήλθε και μπήκε ξανά στο γήπεδο στο 70΄. Οι Τουρκοκύπριοι προηγήθηκαν στο 49΄ με τον Ερόλ και στο 81ο λεπτό ο ΑΠΟΕΛ ισοφάρισε με αυτογκόλ του Τεφτέραλη. Στην παράταση η αντίπαλος του ΑΠΟΕΛ ήταν καλύτερη, πέτυχε δύο τέρματα με τον Βετάτ και ένα με τον Ερόλ που έκανε χατ-τρικ.
ΑΠΟΕΛ: Λέλλος, Πιθκιάς, Γρηγοριάδης, Διαντρής (Νίκος), Ταλιάνος, Ανδρέας, Κώτσιος, Παπάς (Αναστασιάδης), Μίκης, Ζέτας, Τσίγκης.
Τσ. Καγιά: Ετές, Ντερβίς, Τεφτεράλης, Χουσεΐν, Βετάτ, Τζεμάλ, Σουάτ, Σελτζιούκ, Παρτάκ, Ντερβίς, Αλί.
Ο θεσμός συνεχίστηκε μέχρι το 1968 (ΑΕΛ-ΑΠΟΕΛ 2-1). Για τα επόμενα 11 χρόνια η ΚΟΠ καθιέρωσε τις τιμητικές της Ομοσπονδίας, που εγίνοντο μια εβδομάδα πριν την έναρξη του πρωταθλήματος. Συνήθως ήταν αγώνες μεταξύ των ομάδων της ίδιας πόλης και οι εισπράξεις κατέληγαν στα ταμεία της ΚΟΠ.
Ο θεσμός επανήλθε το 1979 με την ονομασία «Ασπίδα Νίκου Στυλιανάκη» (διετέλεσε Πρόεδρος της ΚΟΠ μεταξύ 1936-1968). Από το 1989 μετονομάστηκε σε «Ασπίδα της ΚΟΠ» και στις μέρες μας επικράτησε η ονομασία Σούπερ Καπ.
Πρώτη η Ομόνοια
Ο φετινός αγώνας του Σούπερ Καπ είναι ο 47ος του θεσμού. Η Ομόνοια είναι η πρώτη ομάδα σε κατακτήσεις, αφού πήρε 16 φορές τον τίτλο σε 20 παρουσίες.
Ακολουθούν ο ΑΠΟΕΛ με 13 (σε 23 παρουσίες), η Ανόρθωση με 6 (12), η ΑΕΛ με 3 (6), η Τσεττίν Καγιά με 3 (3). Από έναν τίτλο έχουν οι Απόλλωνας (σε 12 συμμετοχές), ΕΠΑ (2), Ερμής (1), Ολυμπιακός (1) και Σαλαμίνα (1).
Δεν πήραν τρόπαιο οι Πεζοπορικός, Ένωση και ΑΕΚ που μετρούν δύο συμμετοχές και ο ΑΠΟΠ/Κινύρας έχοντας μια συμμετοχή.
Συνολικά πήραν μέρος στον τελικό 14 ομάδες. Τρεις φορές ο τίτλος κρίθηκε στα πέναλτι. Το 2010 (Ομόνοια-Απόλλωνας 3-2), το 2005 (Ομόνοια-Ανόρθωση 5-4) και το 1995 (Ανόρθωση-ΑΠΟΕΛ 5-4). Το 1962 η Ανόρθωση πήρε το τρόπαιο χωρίς αγώνα.
Το πιο μεγάλο σκορ ήταν το 1986 όταν ο ΑΠΟΕΛ κέρδισε τον Απόλλωνα 6-5. Άλλα μεγάλα σκορ χρονολογικά ήταν: 1951: Τσ. Καγιά-ΑΠΟΕΛ 5-2, 1954: Τσ. Καγιά-ΠΟΛ 6-2, 1993: ΑΠΟΕΛ-Ομόνοια 4-3, 2002: ΑΠΟΕΛ-Ανόρθωση 6-3, 2004: ΑΠΟΕΛ-ΑΕΚ 5-4. 2012: Ομόνοια-ΑΕΛ 5-3.
Τον τελευταίο τίτλο πήρε πέρυσι ο Ερμής, στην πρώτη συμμετοχή του στον θεσμό, ως φιναλίστ κυπέλλου, αφού ο ΑΠΟΕΛ έκανε το νταμπλ. Ο Ερμής κέρδισε 2-1 τον ΑΠΟΕΛ στο «Αντώνης Παπαδόπουλος» σ’ ένα δραματικό παιγνίδι. Πριν συμπληρωθεί το πρώτο λεπτό ο Μπελούσο έδωσε προβάδισμα στον Ερμή. Στο 92΄ ο Ζάρκοβιτς ισοφάρισε με αυτογκόλ, όμως ο αγώνας δεν τελείωσε. Ο Ταραλίδης στο 96΄ με ασύλληπτη εκτέλεση φάουλ έκανε το 2-1 και χάρισε τον τίτλο στον Ερμή.
Flashback: Ανατροπές σε ντέρμπι αιωνίων
Σπουδαία παιγνίδια είχαμε στο Σούπερ Καπ, συνήθως όταν αντίπαλοι ήταν οι δύο «αιώνιοι» της πρωτεύουσας. Στις 26/9/1984 ο ΑΠΟΕΛ κέρδισε 3-2, παρ' όλο που έχανε 0-2 στο ημίχρονο (Κάντηλος, Σαββίδης). Δύο τέρματα πέτυχε ο Ίαν Μουρς και ένα ο Γ. Ιωάννου στο 90΄.
ΑΠΟΕΛ: Σταύρου, Κ. Παντζιαράς, Κ. Μιαμηλιώτης, Π. Χ’’Θωμάς, Ν. Παντζιαράς, Κάσσιτι, Αθ. Στυλιανού (49΄ Ιωαννίδης), Π. Μαραγκός, Μουρς, Γ. Ιωάννου, Μ. Χαραλάμπους (39' Κλεάνθους). Ομόνοια: Χαρίτου, Ιακώβου (81' Μακρής), Πατίκης, Κλέιτος, Γκρέκορι (62΄ Γρηγορίου), Τσίκκος, Κάντηλος, Φίλιππος, Τζεβίζοφ, Σαββίδης, Κανάρης.
ΕΝΑ άλλο σπουδαίο ντέρμπι αιωνίων είχαμε το 1993. Η τότε πρωταθλήτρια Ομόνοια κέρδιζε μέχρι το 80΄ με 3-1, με σκόρερ τους Ξιούρουππα, Κιζιλασβίλι και Μαλέκκο. Εκεί που οι φίλοι της Ομόνοιας ετοιμάζονταν να πανηγυρίσουν ο ΑΠΟΕΛ έκανε την ολική ανατροπή κερδίζοντας 4-3 μέσα σε 13 λεπτά (με τις καθυστερήσεις). Δύο τέρματα πέτυχε ο Γουίλι, κι από ένα οι Σωτηρίου, Χατζηλούκας (πέτυχε το νικητήριο).
· Η ομάδα που είχε τις περισσότερες κατακτήσεις εσυνηθίζετο να παίρνει το τρόπαιο στο… σπίτι της. Η «Ασπίδα Πάκκου» περιήλθε στην Τσεττίν Καγιά, αφού μέχρι το 1968 είχε τις περισσότερες κατακτήσεις (τρεις).
Η «Ασπίδα Στυλιανάκη» πήγε στην Ομόνοια (εφτά κατακτήσεις). Η πρώτη δεκαετία (1989-99) της «Ασπίδας ΚΟΠ» ανήκε στον ΑΠΟΕΛ, ενώ η δεύτερη (1999-2009) πήγε σε Ανόρθωση, Ομόνοια και ΑΠΟΕΛ (από τρεις).
· Να θυμηθούμε και τις τελευταίες τιμητικές συναντήσεις της ΚΟΠ πριν το 1974:
· Διγενής-ΑΕΜ Μόρφου 1-0 (Ηλ. Εξαδάκτυλος)
· ΑΠΟΠ-Ευαγόρας 3-1 (Σ. Στυλιανού (2), Πασπαλλής / Π. Γεωργίου (πεν.).
· Ν. Σαλαμίνα-Παραλίμνι 2-3 (Θεοφάνους, Μωυσής / Αντωνάκης Κουρρής, Α. Κωνσταντίνου).
· Αλκή-ΠΟΛ 1-1 (Δ. Παναγιώτου / Χάρης)
· ΕΠΑ-Ανόρθωση 2-1 (Π. Βασιλείου, Καλόγηρος / Φτωχόπουλος)
· ΑΕΛ-Απόλλων 2-2 (Πατούνας, Σταύρος / Πελεντρίτης, Γ. Δημητρίου)
· Ομόνοια-Ολυμπιακός 1-0 (αυτ. Κορομίας).