ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΚΟΡΥΦΗΣ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ ΤΟΝ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟ

Χωρίς τη λήψη μέτρων, που αναμένεται ν' αποφασιστούν στη Σύνοδο Κορυφής του προσεχούς Δεκεμβρίου στο Παρίσι, η θερμοκρασία μέχρι το 2100 προβλέπεται να αυξηθεί κατά 4,5°C και όχι 2°C όπως είναι ο στόχος.

Οι κλιματικές αλλαγές καθιστούν τις ξηρασίες σε ορισμένες χώρες πιο έντονες και καταστρέφουν τη γεωργική παραγωγή και τα δάση, αλλά και την καθημερινή ζωή.

Οι χειμερινές καταιγίδες και τυφώνες έχουν καταστεί τώρα πιο συχνά φαινόμενα και πιο έντονα σε σχέση με οποιαδήποτε περίοδο κατά τις τελευταίες έξι δεκαετίες.

Η πρώτη Σύνοδος των Ηνωμένων Εθνών για τις κλιματικές αλλαγές διοργανώθηκε στο Ρίο της Βραζιλίας το 1992, κατά την οποία συμφωνήθηκε να συνομολογηθεί σχετική σύμβαση του ΟΗΕ για τις κλιματικές αλλαγές. Δεν καθορίστηκαν όμως νομικά δεσμευτικά όρια εκπομπών αερίων για οποιαδήποτε χώρα. Το 1997, όμως, στο Κιότο της Ιαπωνίας λήφθηκε απόφαση που ήταν νομικά δεσμευτική για τις χώρες που την υπέγραψαν (Πρωτόκολλο του Κιότο). Δυστυχώς, τη σύμβαση αυτή δεν την υιοθέτησαν η Κίνα και η Αμερική. Το 2009 οι πολιτικοί ηγέτες απ' όλον τον κόσμο και πάλι συγκεντρώθηκαν στην Κοπεγχάγη, αλλά δεν υπήρξε κατάληξη.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου 26 Νοεμβρίου με 7 Δεκεμβρίου 2012 συγκροτήθηκε στην Ντόχα του Κατάρ ακόμη μια διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τις κλιματικές αλλαγές, και αποφασίστηκε όπως το Πρωτόκολλο του Κιότο, που επρόκειτο να τερματιστεί στο τέλος του 2012, συνεχίσει μέχρι το 2020. Επίσης, συμφωνήθηκε όπως μέχρι το 2015 υπάρξει μια παγκόσμια κλιματική συμφωνία που αναμένεται να συμφωνηθεί στη Σύνοδο Κορυφής στο Παρίσι τον προσεχή Δεκέμβριο και που θα τεθεί σε εφαρμογή το 2020, με κύριο στόχο να διατηρηθεί η αύξηση της θερμοκρασίας πιο κάτω από 2οc σε σχέση με την προβιομηχανική περίοδο. Αναφέρεται ότι η μέση θερμοκρασία έχει ήδη αυξηθεί κατά 1οc και ότι χωρίς τη λήψη μέτρων που αναμένεται να αποφασιστούν στη Σύνοδο του Παρισιού η θερμοκρασία μέχρι το 2100 προβλέπεται να αυξηθεί κατά 4,5οc.

Η αποτυχία στην Κοπεγχάγη το 2009

Μετά την αποτυχία της διάσκεψης Κορυφής στην Κοπεγχάγη το 2009, οι χώρες έχουν τώρα αντιδράσει με αλλαγή της στρατηγικής όσον αφορά τις κλιματικές αλλαγές και συμφώνησαν ότι μέχρι τον Οκτώβριο 2015 όλες οι χώρες πρέπει να δηλώσουν τι σκοπεύουν να πράξουν για να μειώσουν τις εκπομπές αερίων που δημιουργήθηκαν από την καύση κάρβουνου, φυσικού αερίου και πετρελαίου. Έτσι, σύμφωνα με το πρόγραμμα της Αμερικής που ανακοινώθηκε τον περασμένο Αύγουστο (America's Clean Power Plan), υπάρχει δέσμευση να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από ηλεκτροπαραγωγούς σταθμούς κατά 870 εκ. τόνους μέχρι το 2030, μια μείωση που ισοδυναμεί σχεδόν στο 1/3 από το επίπεδο του 2005.

Η δε Κίνα έχει υποσχεθεί ότι οι εκπομπές αερίων της χώρας θα φθάσουν στο ανώτατο επίπεδο μέχρι το 2030, αν δεν είναι και νωρίτερα. Παράλληλα και η Ε.Ε. συμφώνησε ότι μέχρι το 2030 θα μειωθούν οι εκπομπές αεριών κατά 40% από το επίπεδο που επικρατούσε το 1990, ενώ η Βραζιλία έχει υποσχεθεί να μειώσει τις εκπομπές αεριών κατά 43% μέχρι το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα που επικρατούσαν το 2005.

Σύμφωνα με έρευνα που έγινε από τους Financial Times και με βάση τις υποσχέσεις που έχουν δοθεί από διάφορες χώρες για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, φαίνεται ότι οι προσφορές που έχουν δοθεί από την Αμερική και την Ε.Ε. είναι σχεδόν κατά τέσσερις φορές μεγαλύτερες από τις προσφορές της Κίνας και 1,5 φορά πιο ψηλές από εκείνες της Ιαπωνίας. Παράλληλα, και οι προσφορές της Αυστραλίας είναι μειωμένες σε σχέση με την Αμερική και την Ε.Ε. Αλλά σύμφωνα με μελέτες αναλυτών η προσφορά της Ρωσίας για τη μείωση της μόλυνσης του περιβάλλοντος είναι η πιο αδύναμη που προέρχεται από μεγάλες οικονομίες.

Οι χειμερινές καταιγίδες και τυφώνες έχουν καταστεί πιο συχνά φαινόμενα και πιο έντονα σε σχέση με οποιαδήποτε περίοδο κατά τις τελευταίες έξι δεκαετίες. Είναι σκόπιμο να αναφέρουμε τον ισχυρό τυφώνα που την περασμένη εβδομάδα σάρωσε περιοχές του Μεξικού και στη συνέχεια προχώρησε στο Τέξας και τη Λουιζιάνα, που οδήγησε στις δεύτερες μεγαλύτερες πλημμύρες που έχουν καταγραφεί στην περιοχή. Οι κλιματικές αλλαγές φαίνεται επίσης ότι καθιστούν τις ξηρασίες σε ορισμένες χώρες πιο έντονες και καταστρέφουν τη γεωργική παραγωγή, αλλά και την καθημερινή ζωή, ο Μετεωρολογικός Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών έχει αναφέρει ότι το 2014 σημειώθηκε η πιο υψηλή θερμοκρασία που καταγράφηκε ποτέ και ότι το 2015 και το 2016 θα παρουσιάσουν εξίσου υψηλές θερμοκρασίες, ενώ οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ήταν κατά 58% μεγαλύτερες το 2012 σε σχέση με το 1990.

Το φαινόμενο Εl Ninio συμβαίνει κάθε μερικά χρόνια, όταν υπερθερμαίνεται η θάλασσα στον Ανατολικό Ειρηνικό Ωκεανό, κάτι το οποίο οδηγεί σε μετακινήσεις των βροχοπτώσεων, της θερμοκρασίας και των ανέμων σε διάφορα μέρη του κόσμου. Αυτές οι αλλαγές συνήθως οδηγούν στην πιθανότητα μεγαλύτερης ξηρασίας σε μέρη της Αυστραλίας και της Νότιας Αφρικής και σε μεγαλύτερη πιθανότητα για πιο βροχερό καιρό στη Νότια Αμερική και την Ανατολική Αφρική του Ισημερινού.

Οι υποσχέσεις δεν είναι ικανοποιητικές…

Στην προσπάθεια του Προέδρου της Αμερικής, κ. Μπαράκ Ομπάμα, να δώσει ώθηση στην επιτυχία της διάσκεψης στο Παρίσι, ζήτησε από τις εταιρείες να δώσουν υποσχέσεις για τη λήψη περισσότερων μέτρων για τις κλιματικές αλλαγές. Η ανταπόκριση ήταν αρκετά ενθαρρυντική, αφού όπως ανακοινώθηκε από το Γραφείο του Προέδρου Ομπάμα, 81 εταιρείες έχουν υποσχεθεί να πάρουν μέτρα για τη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα. Μεταξύ των εταιρειών αυτών περιλαμβάνονται μεγάλες εταιρείες, όπως είναι η Johnson & Johnson, Procter & Gamble, Nike και Ikea.

Ο Πρόεδρος Ομπάμα ελπίζει ότι η στήριξη από εταιρείες με συνολικά κεφάλαια αγοράς πάνω από $5 τρις θα αυξήσουν τις πιθανότητες οι πολιτικοί ηγέτες από σχεδόν 200 χώρες να καταλήξουν σε συμφωνία στο Παρίσι τον προσεχή Δεκέμβριο. Με το να καταστήσει το θέμα της αντιμετώπισης των κλιματικών αλλαγών ως ένα θέμα προτεραιότητας, ο κ. Ομπάμα έχει επαινεθεί από περιβαλλοντικές οργανώσεις, ακόμη και από τον Πάπα Φραγκίσκο. Αλλά έχει επικριθεί από τους Ρεπουμπλικάνους που έχουν δηλώσει ότι οι προσπάθειές του είναι αντισυνταγματικές και ότι δημιουργούν τον κίνδυνο να υποβαθμίσουν την ανταγωνιστικότητα της Αμερικής.

Επίσης, ο Ρώσος δισεκατομμυριούχος, κ. Oleg Deripaska, πρόεδρος μεγάλης ρωσικής εταιρείας παραγωγής αλουμινίου, ανέφερε ότι οι υποσχέσεις που έχουν δοθεί μέχρι σήμερα φαίνεται να μην είναι ικανοποιητικές για να σταματήσουν την παγκόσμια θερμοκρασία να φθάσει σε δυνητικά επικίνδυνα επίπεδα. Τόνισε δε ότι όπως προχωρούν οι προετοιμασίες για τη Σύνοδο του Παρισιού είναι δυνατόν να οδηγήσουν στον κίνδυνο μερικές χώρες να πράξουν περισσότερα από άλλες, κάτι το οποίο θα δημιουργήσει ανταγωνιστικά προβλήματα για ορισμένες επιχειρήσεις.

Όταν ο κ. Deripaska ερωτήθηκε κατά πόσον οι χώρες πρέπει να μην υπογράψουν τη συμφωνία του Παρισιού, εκτός εάν η Ινδία και η Κίνα επιδείξουν ενδιαφέρον να πράξουν περισσότερα, απάντησε θετικά και τόνισε ότι και η Ινδονήσια είναι σημαντική όπως και άλλες χώρες όπως είναι η Αμερική. Ο κ. Deripaska δήλωσε επίσης ότι η βιομηχανία είναι έτοιμη να υποστηρίξει ένα παγκόσμιο σχέδιο για την αντιμετώπιση κλιματικών αλλαγών αν είναι δίκαιο για όλες τις χώρες.

ΜΑΡΙΑ Α. ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ
[email protected].
Διοικητικός Σύμβουλος,
KPMG, Λογιστικές, Ελεγκτικές, Φορολογικές και Συμβουλευτικές Υπηρεσίες
(Οι απόψεις και γνώμες που διατυπώνονται στο παρόν είναι αυτές του συγγραφέα
και δεν εκπροσωπούν κατ’ ανάγκην τις απόψεις και γνώμες της
KPMG International ή Οίκων Μελών της KPMG).