Με εξαίρεση την Ολίμπια Μιλάνο που διάγει περίοδο επιτυχιών, όλες οι μεγάλες (ιστορικά) ομάδες μπάσκετ της Ιταλίας ζουν περισσότερο με τις σπουδαίες αναμνήσεις

Για δεκαετίες το Καμπιονάτο, το ιταλικό πρωτάθλημα, ήταν το κορυφαίο της Ευρώπης. Ο πρώτος προορισμός για τους ξένους σούπερ σταρ, κυρίως στα χρόνια όπου ο αριθμός των αλλοδαπών ήταν περιορισμένος ανά την Ευρώπη. Σταδιακά, κι ειδικά από την περασμένη δεκαετία, η λάμψη μειώθηκε σημαντικά. Η Ισπανία και η Αγγλία πήραν τα πρωτεία, η Μπουντεσλίγκα, δε, κερδίζει -συνήθως στα σημεία- το Καμπιονάτο. Παρόμοια η εικόνα και στο μπάσκετ. Από τη δεκαετία του 1960, μέχρι και πριν από 20 χρόνια, το ιταλικό πρωτάθλημα ήταν νο1. Πολλές ομάδες κυριάρχησαν και στην Ευρώπη.

Οι κορυφαίοι Αμερικανοί έλεγαν «ναι» στην Ιταλία. Η πτώση ήταν, όμως, εμφανέστατη. Τα πρωταθλήματα Ελλάδας και Ισπανίας πέρασαν μπροστά. Η Ρωσία έγινε πιο καλός μπασκετικός προορισμός από την Ιταλία. Η τελευταία φορά (από τις 13 συνολικά, περισσότερες απ' όλες τις χώρες) που ομάδα της Ιταλίας στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης ήταν το 2001. Στο μπάσκετ, οι σπουδαίες ομάδες πέρασαν από διάφορες περιπέτειες. Από όσες μεγαλούργησαν ή εντυπωσίασαν, μόνο μία παραμένει σήμερα ισχυρή. Οι άλλες στέκουν απλά στην 1η Κατηγορία, άλλες παίζουν σε μικρότερες, άλλες βωλοδέρνουν.

Ομάδες των χορηγών

Στην Ιταλία, ανέκαθεν το μπάσκετ ήταν άμεσα συνδεδεμένο με τις χορηγίες. Μεγάλες ιταλικές και διεθνείς εταιρείες αναλάμβαναν ρόλο χορηγού και έπαιρναν συλλόγους κάτω από τη σκέπη τους. Αν εξαιρέσει κανείς το Μιλάνο και κάπως τη Ρώμη, το μπάσκετ άνθησε σε μικρότερες ή και σε πολύ μικρές πόλεις. Συνεπώς, η εξάρτηση από τους χορηγούς έπαιζε ρόλο στην επιτυχία, αλλά και στην πτώση των ομάδων. Μιλάνο, Ρώμη, Μπολόνια, Πεζάρο, Καντού, Βαρέζε, Τρεβίζο, Σιένα. Ονόματα πόλεων που σίγουρα έκαναν θραύση και στο ευρωπαϊκό μπάσκετ, αλλά που πέρασαν και από προβληματικές περιόδους. Σήμερα η Σάσαρι (πήρε πρωτάθλημα προπέρυσι), η Ρέτζιο Εμίλια και η Αβελίνο προσπαθούν να διατηρήσουν την παράδοση, εκπροσωπώντας μικρές πόλεις.

Με άρωμα Αρμάνι

Ο μεγάλος οίκος καλλυντικών και ειδών ένδυσης είναι ο χορηγός της μοναδικής ιστορικά μεγάλης ομάδας που κυριαρχεί και σήμερα στο ιταλικό μπάσκετ. Της Ολίμπια Μιλάνο με τους 27 τίτλους πρωταθλήματος και τις 6 ευρωπαϊκές κούπες. Θα τη θυμάστε υπό την ονομασία Simac, Τracer, Philips, όταν ήταν κραταιά δύναμη στα τέλη της δεκαετίας του ΄80, με τον σπουδαίο Αμερικανό Μπομπ Μάκαντου και τον Μάικ Ντ'Αντόνι. Πέρασε όμως και αυτή κρίση, αφού έκανε 18 χρόνια να πάρει πρωτάθλημα (1996-2014).

Την τελευταία δεκαετία επανήλθε και τα τρία τελευταία χρόνια είναι η 1η δύναμη, ειδικά μετά την πτώση της Σιένα. Της Μοντεπάσκι Σιένα, της τελευταίας χρονικά ομάδας που ξεπετάχτηκε από την επαρχία. Πήρε 6 πρωταθλήματα σε 11 χρόνια, έχασε άλλα δύο στα χαρτιά, πήγε τέσσερεις φορές στο φάιναλ φορ της Ευρωλίγκα, αλλά φαλίρισε και υποβιβάστηκε. Είναι σήμερα στη 2η κατηγορία.

Μικρές πόλεις, σπουδαίες ομάδες

Για τους παλαιότερους, ιταλικό μπάσκετ ίσον Βαρέζε. Στη δεκαετία του ΄60 και του ΄70, με μπροστάρη τον θρυλικό Ντίνο Μενεγκίν. Με κυριότερο χορηγό την Ignis (19 χρόνια), πήρε από το 1970 μέχρι το 1979 πέντε κύπελλα πρωταθλητριών και ήταν άλλες πέντε φιναλίστ. Η πτώση άρχισε στα μέσα των 80s. Έπεσε και στη 2η κατηγορία, κινδύνευσε με διάλυση.

Έκανε μία απίστευτη επιστροφή κατακτώντας το πρωτάθλημα του 1999. Σήμερα είναι στην 1η κατηγορία και το παλεύει. Η Βαρέζε έδειξε τον δρόμο και άλλες ομάδες, από πολύ μικρές πόλεις, ακολούθησαν και είχαν επιτεύγματα. Η Καντού (Forst και Gabetti οι χορηγοί της εποχής) ήταν αυτή που ξεχώρισε. Μπορεί να μην πήρε πολλά πρωταθλήματα (τρία), αλλά ήταν κυρίαρχη στα τότε Κύπελλα Κυπελλούχων και Κόρατς (κατέκτησε συνολικά 8 κούπες). Το 1994 έκανε καλή πορεία στην Ευρωλίγκα, αλλά πάτωσε στο πρωτάθλημα και έπεσε.

Επανήλθε δύο χρόνια μετά. Είναι σταθερά στην 1η κατηγορία, αλλά πέραν της 2ης θέσης το 2011 δεν έχει να δείξει κάτι. Στις αρχές της δεκαετίας του ΄80 ανέβηκε η Scavolini Πεζάρο. Για μία ντουζίνα χρόνια ήταν από τις κορυφαίες ομάδες σε Ιταλία και Ευρώπη. Αν και ο χορηγός της τη στήριξε για 40 χρόνια, μετά το 1995 μείωσε δραστικά τα ποσά. Έπεσε κατηγορία, ανέβηκε ξανά, σήμερα είναι εκεί, με το κλασικό της όνομα, Βικτόρια Λιμπέρτας. Στα 1981 η Benetton αποφάσισε να ρίξει λεφτά και στο μπάσκετ και στη μικρή πόλη Τρεβίζο.

Παρ' όλο που τα πρώτα χρόνια δεν έφεραν επιτυχίες, η επιστροφή της ομάδας στην 1η κατηγορία το 1987 σηματοδότησε τη χρυσή εποχή των 13 εγχώριων τίτλων και των δυο ευρωπαϊκών. Η πτώση ξεκίνησε μετά το 2005. Το 2011 η Benetton απέσυρε τη χορηγία της και η ομάδα υφίσταται πλέον, έχοντας μόνο τμήματα υποδομής. Η πόλη εκπροσωπείται πάντως στη 2η κατηγορία από την Ουνιβέρσο. Υπάρχουν κι άλλες ομάδες από μικρές πόλεις που έκαναν καλές πορείες , όπως η Καζέρτα με χορηγό την Phonola και σταρ τον Βραζιλιάνο σούπερ σκόρερ Όσκαρ Σμιτ, κι αργότερα η Stefanel Tριέστε με τον μοναδικό Ντέγιαν Μποντιρόγκα. Η Καζέρτα είναι σήμερα στην 1η κατηγορία, η Τριέστε στη 2η.

Στη Μπολόνια

Κnorr, Backler, Kinder. Οι βασικότεροι χορηγοί της Μπολόνια (της Virtus), των 15 πρωταθλημάτων και των 2 τίτλων Ευρωλίγκας. Μεγάλη ομάδα, σπουδαία, ειδικά στην Ευρώπη, στις αρχές του αιώνα μας. Το 2001 ήταν πρωταθλήτρια Ευρώπης. Αλλά, δύο χρόνια μετά έπεσε στη 2η κατηγορία, λόγω οικονομικών προβλημάτων. Ανέβηκε άμεσα, αλλά ποτέ δεν επανήλθε. Πού είναι σήμερα; Πάλι στη 2η κατηγορία, αφού έπεσε πέρυσι. Στα μέσα της δεκαετίας των 90s ξεπετάχτηκε και η 2η ομάδα της πόλης. Η Fortiduto, που στα χρόνια της ακμής της είχε χορηγούς τις εταιρείες Teamsystem και Skipper, κατάφερε να πάρει δύο πρωταθλήματα και να παίξει σε τελικό Ευρωλίγκας. Όλα αυτά από το 1997 μέχρι το 2005. Η συνέχεια διαφορετική. Φαλίρισε, παραλίγο να διαγραφεί από την Ομοσπονδία το 2013, αλλά την κράτησαν ζωντανή οι οπαδοί της. Ξεκίνησε ξανά από την 4η κατηγορία και είναι τώρα στη 2η.

Η πρωτευουσιάνα

H Ρόμα, με χορηγό την τράπεζα της πόλης (Βanco di Roma), κατέκτησε το μοναδικό της πρωτάθλημα το 1983 και, έναν χρόνο μετά, στέφτηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης. Πήρε και δύο Κύπελλα Κόρατς. Αλλά, από το 1992 είναι χωρίς τίτλο και, το κυριότερο, έπεσε πέρυσι στη 2η κατηγορία.

ΟΙ ΙΤΑΛΙΚΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ

ΕΥΡΩΛΙΓΚΑ-ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΡΙΩΝ 13
ΚΥΠΕΛΛΟΥΧΩΝ-ΣΑΠΟΡΤΑ 15
ΚΟΡΑΤΣ 13
FIBA EUROCHALLENGE 2

ΛΕΖΑΝΤΕΣ
ΜΙΛΑΝΟ: Ο Ντ'Αντόνι και ο Μάκαντου μεγαλούργησαν με τη Μιλάνο στα τέλη της δεκαετίας του ΄80.
ΒΑΡΕΖΕ: Η θρυλική Βαρέζε του Μενεγκίν (νο11) στα μέσα της δεκαετίας του ΄70.
ΜΠΟΛΟΝΙΑ: Η Kinder Mπολόνια -με Τζινόμπιλι, Γιάριτς- κατέκτησε την Ευρωλίγκα το 2001.