ΟΤΑΝ Ο KISSINGER ΔΕΧΘΗΚΕ ΝΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕΙ ΤΗ ΒΡΕΤΑΝΟ-ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΔΙΖΩΝΙΚΗ

«ΟΥΔΕΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ ΔΥΝΑΤΑΙ ΝΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΣΕΙ ΤΗΝ ΑΠΑΙΤΗΣΙΝ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΓΙΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ, Η ΟΠΟΙΑ ΟΥΧΙ ΜΟΝΟ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΝΘΡΩΠΟΣ, ΑΛΛΑ ΩΣΑΥΤΩΣ, ΘΑ ΕΠΕΦΕΡΕ ΑΛΛΑΓΗΝ ΤΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ…», ΜΑΚΑΡΙΟΣ, 2/10/1974

Στις 28 Φεβρουαρίου 1964 ο Τούρκος Υπ. Εξωτερικών, Feridun Cemal Erkin, διαμήνυσε στο Φόρεϊν Όφις ότι «η Τουρκία και οι Τουρκοκύπριοι είχαν μία πολιτική, μία απαίτηση, γεωγραφικό διαχωρισμό, και οποιαδήποτε υπόδειξη προς τους Τουρκοκύπριους και την Άγκυρα προς το αντίθετο ήταν σαν να τους καλούσαν να απαρνηθούν τον στόχο τους, που ήταν η γεωγραφική ομοσπονδία»

Επανεμφανίζονται διάφορα δημοσιεύματα με τον ιστορικά λανθασμένο και ατεκμηρίωτο ισχυρισμό ότι η απάνθρωπη, ρατσιστική δι-κοινοτική, δι-ζωνική ομοσπονδία ήταν ‘έμπνευση' τάχατες του Δρος Henry Kissinger. Η ΔΔΟ προϋπήρχε του Kissinger, και δεν την ‘εμπνεύστηκε’ αλλά την υιοθέτησε με βρετανική επιμονή στις 27 Αυγούστου 1974. Όταν το 1956/57 και το 1964 οι Βρετανοί και οι Τούρκοι αποφάσισαν τη ΔΔΟ, ο Kissinger δεν υπήρχε.

Στις 12/8/1974, ο Ραούφ Ντενκτάς στη Γενεύη ΙΙ απαίτησε από τον James Callaghan ΔΔΟ με 34% του εδάφους (όπως ακριβώς το 1964). Στις 13 Αυγούστου ο Callaghan ζήτησε από τους Γλ. Κληρίδη και Ρ. Ντενκτάς να υπογράψουν προσχέδιο με καθορισμένες ομόσπονδες γεωγραφικές περιοχές, αλλά ο Κληρίδης φοβόταν για τη ζωή του… .

Στις 27/8/1974, πριν από 43 χρόνια σαν σήμερα, κλιμάκιο αξιωματούχων του Φόρεϊν Όφις συναντήθηκε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ με τον Αμερικανό Υπ. Εξωτερικών Δρα Henry Kissinger. Ο James Callaghan (Βρετανός Υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας - πέθανε το 2005) ήθελε να κάνει σίγουρο ότι μπορούσε να βασιστεί στην υποστήριξή του στην απόφαση του Φόρεϊν Όφις 16/8/1974, για λύση ‘δι-περιφερειακής ομοσπονδίας’ (διζωνικής) όπως την είχαν αρχικά και για λίγες μόνο μέρες ονομάσει.

Η συνάντηση και το τηλεγράφημα

Στη συνάντηση έλαβαν μέρος από αμερικανικής πλευράς: Dr. Kissinger, Mr. Ingersoll, General Scowcroft, Mr. Eagleburger, Mr. Buffum, Mr. Kubisch, Mr Crawford, Mr. Stabler. Από βρετανικής: Sir John Killick, Mr. Sykes, Mr. Alexander, Mr.Cornish. «...Ο Sir John Killick είπε ότι ο Callaghan σκόπιμα διατηρούσε χαμηλούς τόνους όταν επενέβη ο Kissinger για να πει ότι το μεγαλύτερο διπλωματικό κατόρθωμα είχε ήδη επιτευχθεί με το να θεωρούν τον ίδιο ως τον κακό των διαπραγματεύσεων.

Θυμήθηκε (ο SJK) ότι ο Joseph Sisco τούς είχε ζητήσει (στις 18 Ιουλίου 1974) αν υπήρχε κάποια λύση πακέτο για την Κύπρο, και του αρνήθηκαν, αλλά τώρα είχαν ξεκαθαρίσει τα πράγματα. Μια ρεαλιστική διευθέτηση θα είναι μια δι-περιφερειακή ομοσπονδία με ανταλλαγή πληθυσμών. Ο Δρ Kissinger συμφώνησε, αλλά το ερώτημα ήταν κατά πόσον το Ηνωμένο Βασίλειο, οι Ηνωμένες Πολιτείες ή οι Τούρκοι θα έπρεπε να είναι υπεύθυνοι για την επιβολή της.

Ο κ. Alexander είπε ίσως αν οι ίδιοι είχαν υιοθετήσει την περιφερειακή λύση νωρίς, o Γεώργιος Μαύρος να εγκατέλειπε τις διαπραγματεύσεις. Ο Kissinger πίστευε ότι δύο στις τρεις περιπτώσεις η προτεινόμενη βρετανική πρωτοβουλία θα αποτύγχανε, αμφέβαλλε αν θα την δεχόντουσαν οι ΄Ελληνες… Αρνήθηκε να αναλάβει ο ίδιος την προώθησή της γιατί δεν ήθελε την Αμερική να κατηγορηθεί για αποτυχία, αλλά τους έδωσε την υποστήριξή του.

Γράφει το τηλεγράφημα του SJK, 27/8/1974, προς Callaghan:

«1. Είδαμε τον Kissinger για μιάμιση ώρα σήμερα το πρωί και του θέσαμε την πρόταση στην παράγραφο 2 του τηλεγραφήματός σας.

2. Στο τέλος μιας πολύ χρήσιμης και ειλικρινούς συζήτησης, ο Kissinger συνόψισε τη θέση του ως εξής:

(Α) Συμφώνησε με την έννοια (πρόταση) να ξεκινήσει μια βρετανική μεσολαβητική προσπάθεια με αμερικανική υποστήριξη.

(Β) Συμφώνησε ότι η λύση που είχαμε υπόψη (μια δι-περιφερειακή ομοσπονδία, η διαπραγμάτευση της οποίας θα αρχίσει αφού προηγηθούν σημαντικές τουρκικές παραχωρήσεις) ήταν η μόνη ρεαλιστική.

(Γ) Συμφώνησε ότι η όποια μεσολαβητική προσπάθεια θα πρέπει να ξεκινήσει από την Άγκυρα.

(Δ) Οι ΗΠΑ θα είναι διατεθειμένες να χρησιμοποιήσουν όλο το βάρος της επιρροής τους πάνω στην Άγκυρα την κατάλληλη στιγμή, όμως θα είναι προσεκτικές να μην τη σπαταλήσουν την λανθασμένη ώρα…»

(O SJK υπηρετούσε ως Permanent Under-Secretary στο Φόρεϊν Όφις, πέθανε το 2004.)

Ο Callaghan όμως συνέχιζε να ανησυχεί, χαρακτηριστική η διαβεβαίωση Kissinger σε επιστολή του προς αυτόν 16/11/1974: «I want to assure you that we support the bi-zonal concept as being the only practicable arrangement…». (Θέλω να σε διαβεβαιώσω ότι υποστηρίζουμε την έννοια της δι-ζωνικής ως τη μόνη πρακτική διευθέτηση…).

Η προέλευση

Ξεκινώ με το ιστορικά τεκμηριωμένο άρθρο του Δρος Κλέαρχου Α. Κυριακίδη, επίκουρου καθηγητή στη Σχολή Νομικής του Πανεπιστημίου UCLan στην Κύπρο και συντονιστή του προγράμματος, αφιερωμένο στο Κράτος Δικαίου και τα Διδάγματα της Ιστορίας, που δημοσιεύθηκε στη Σημερινή στις 17/12/2016, «Η προέλευση της προτεινόμενης λύσης ΔΔΟ». Το άρθρο ξεκινά με τον Αριστοτέλη, ο οποίος στην Πολιτική εξηγεί πως για να αποκτήσεις την καλύτερη γνώση για κάτι είναι απαραίτητο να διερευνήσεις την προέλευσή της. http://www.sigmalive.com/simerini/politics/389050/i-proelefsi-tis-proteinomenis-lysis-ddo

Δύο ζώνες: Ιούνιος 1957

Τον Ιούνιο του 1957, και αφού οι Τούρκοι εξασφάλισαν τη διχοτόμηση και ξεχωριστή αυτοδιάθεση των Τούρκων της Κύπρου σε τελική λύση (προαναφερθέν άρθρο Δρος Κλέαρχου Α. Κυριακίδη), «υποστήριζαν ότι με κάποια συνεργασία με τους Ελληνο-κυπρίους θα μπορούσαν να υπάρξουν ΔΥΟ ΖΩΝΕΣ στην Κύπρο, μία κάτω από τουρκο-κυπριακή διοίκηση και μια άλλη κάτω από ελληνο-κυπριακή…». Πού υπήρχε ο Henry Kissinger τότε; Αυτός ορκίστηκε ΥΠΕΞ τον Σεπτέμβριο του 1973 και έπαιξε ρόλο στη διαμόρφωση της εξωτερικής αμερικανικής πολιτικής από το 1969 ως το 1977.

Φ.Ο., 3.1.1964 «Δύο συνιστώντα κράτη»

Καθώς ο Βρετανός Στρατηγός Young στη Λευκωσία τραβούσε την ‘Πράσινη Γραμμή’, το Φόρεϊν Όφις στις 3.1.1964 ξεκίνησε μελέτη: «Σχέδιο για την ανασύσταση της Κύπρου σε ένα ομοσπονδιακό κράτος», 9σελιδο Memorandum με αναφορές σε «Greek and Turkish constituent states». Στις 16/1/1964, στο Λονδίνο, ο Ντενκτάς ζήτησε γεωγραφική ομοσπονδία με ανταλλαγή πληθυσμών.

Στις 28 Φεβρουαρίου 1964, ο Τούρκος Υπ. Εξωτερικών Feridun Cemal Erkin διαμήνυσε στο Φόρεϊν Όφις ότι «η Τουρκία και οι Τουρκοκύπριοι είχαν μία πολιτική, μία απαίτηση, γεωγραφικό διαχωρισμό, και οποιαδήποτε υπόδειξη προς τους Τουρκοκύπριους και την Άγκυρα προς το αντίθετο ήταν σαν να τους καλούσαν να απαρνηθούν τον στόχο τους, που ήταν η γεωγραφική ομοσπονδία. Και υπενθύμισε στους Βρετανούς ότι πολλάκις στο παρελθόν τούς είχαν δώσει εμπιστευτικές διαβεβαιώσεις ότι συμφωνούσαν με τον στόχο της Ομοσπονδίας…» (Από το νέο βιβλίο της γράφουσας, που θα εκδοθεί σύντομα).

Τον Ιούνιο 1964, η τουρκική κοινοτική συνέλευση ζήτησε κράτος στη «Βόρεια Κύπρο» με διαχωριστική γραμμή από τη Γιάλα μέχρι την Αμμόχωστο με 37% του εδάφους της Κύπρου. Ο χάρτης αυτός δημοσιεύθηκε στο βιβλίο του μ. Εύδωρα Ιωαννίδη με το ψευδώνυμο Δώρος Άλαστος «Cyprus-What now?», το 1964. Ο συγγραφέας αναφέρει πως η διχοτόμηση και η ομοσπονδία με δύο χωριστά κράτη με το 38% του κυπριακού εδάφους να δοθεί στους Τούρκους, συζητείτο έντονα για οκτώ χρόνια στο Λονδίνο 1956-1964. Τα βρετανικά έγγραφα επιβεβαίωσαν τον Ε. Ιωαννίδη. Ποια η διαφορά άραγε μεταξύ του χάρτη του Εύδωρα Ιωαννίδη του 1964 και της γραμμής Αττίλα του 1974 μέχρι σήμερα; (Από τα βιβλία της γράφουσας).

Τούρκοι και Βρετανοί

«Η ομοσπονδία επινοήθηκε το 1956 από τους Βρετανούς και τους Τούρκους για τη λύση της διχοτόμησης και όχι για την όποια επανένωση», Δρ. Γιάννου Χαραλαμπίδη, Σημερινή, 14/5/2017. Η θέση του Δρος Χαραλαμπίδη τεκμηριώνεται πλήρως με τα βρετανικά ιστορικά επίσημα έγγραφα. «Η πατρότητα της «Διζωνικής, Δικοινοτικής, Ομοσπονδίας» από το 1974, είναι τουρκική: Των Τούρκων εισβολέων κατακτητών και των Τ/κ συνεργατών τους.

Η πατρότητα των «Συνιστώντων Στέιτς» είναι, με τη σειρά της, επίσης βρετανική, με την προσωπική σφραγίδα του επίλεκτου του Φόρειν Όφεως λόρδου Χάνεϊ, στο περιώνυμο Σχέδιο Ανάν. Άπαντες, λοιπόν, οι όροι και οι έννοιες, (1) Συνεταιρισμός, (2) Διζωνική, (3) Δικοινοτική, (4) Ομοσπονδία (5) Συνιστώντα Στέιτς, επινοήθηκαν από τους Εγγλέζους και τους Τούρκους, προς εξυπηρέτηση των βρετανικών και τουρκικών στρατηγικών σχεδιασμών, εναντίον και εις βάρος του Ελληνισμού στην Κύπρο», Λάζαρος Μαύρος, 9/5/2009, «Σημερινή».

Και οι πέντε όροι τεκμηριώνονται με τα βρετανικά επίσημα έγγραφα (βλέπε πρώτες παρουσιάσεις βρετανικών εγγράφων στη «Σημερινή», 1989/90 και βιβλία της γράφουσας «Έτσι κατέστρεψαν την Κύπρο», «Conspiracy or Blunder?», «Top Secret», «Από την Ένωση στην Κατοχή», «Διζωνική Εκτέλεση της Κυπριακής Δημοκρατίας 1955-2011», καθώς και το προαναφερθέν άρθρο του Δρος Κλέαρχου Α. Κυριακίδη).

Διζωνικά ορόσημα

23/8/1974 - Βρετανός Υπ. Αρμοστής στη Λευκωσία: «Αν ο Κληρίδης εξασφάλιζε την υποστήριξη της Ελλάδας... θα μπορούσε να πουλήσει τη διζωνική ομοσπονδία στους Ελληνοκύπριους».

24/8/1974 - Ο Ρ. Ντενκτάς δηλώνει ότι η θέση του είναι μια δι-περιφερειακή ομόσπονδη δημοκρατία της Κύπρου.

11/9/1974 - Συνάντηση Αρχιεπισκόπου Μακαρίου/Callaghan στο Λονδίνο. Ο Μακάριος διαφωνεί με την επιδιωκόμενη από τον Callaghan γεωγραφική ομοσπονδία. Ο Callaghan ανένδοτος συμβουλεύει τον Μακάριο να διασώσει ό,τι μπορεί.

23/9/1974 - Η Τουρκία επιμένει σε δύο ζώνες και ο Callaghan ήθελε δέσμευση από τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο για λόγους ρεαλισμού. Ο Γ. Μαύρος δεν μπορούσε να δεχθεί σε εκείνη τη φάση τη διζωνική ομοσπονδία.

27/9/1974 - Το Λονδίνο ζητεί επειγόντως από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να επέμβει να συγκρατήσει τον Μακάριο πριν από την ομιλία του στα Ηνωμένα Έθνη. Όμως οι Αμερικανοί και ο Kissinger δεν επεμβαίνουν.

2/10/1974 - Μακάριος - «Ουδέν επιχείρημα δύναται να δικαιολογήσει την απαίτησιν της Τουρκίας για γεωγραφική ομοσπονδία, η οποία ουχί μόνο θα είναι απάνθρωπος, αλλά ωσαύτως, θα επέφερε αλλαγήν του χαρακτήρος της Κύπρου…».

16/10/1974 - Οι Τούρκοι απαιτούν από τον Κληρίδη δημόσια αποδοχή της αρχής μιας δι-περιφερειακής ομοσπονδίας (διζωνικής).

9/11/1974 - Ο Γλ. Κληρίδης υποστηρίζει την τουρκική απαίτηση για γεωγραφική ομοσπονδία σε ομιλία στην Αργώ στη Λευκωσία και εξασφαλίζει τα συγχαρητήρια και θαυμασμό του James Callaghan.

15/11/1974 - Εζεκίας Παπαΐωάννου και Ανδρέας Φάντης (Γ.Γ. και βοηθός Γ.Γ. του ΑΚΕΛ) πάνε Λονδίνο μέσω βρετανικών βάσεων καθ' υπόδειξιν του Γλ. Κληρίδη, επειδή αμφότεροι υποστήριζαν τις απόψεις του για λύση. Αμφότεροι παρέδωσαν στον Μακάριο υπόμνημα 9 σελίδων της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ που καλούσε τον Μακάριο να προβεί σε δήλωση προς την τουρκοκυπριακή πλευρά ότι δέχεται να συζητήσει τη γεωγραφική ομοσπονδία.

20/11/1974 - Γλ. Κληρίδης προς Αμερικανό Τζόζεφ Σίσκο: «Μόνο η διζωνική θα αρκούσε για τους Τούρκους» .Το Λονδίνο ζητεί ξανά επιβεβαιώσεις από Κίσινγκερ για διζωνική ομοσπονδία.

23/11/1974 - Ο Τούρκος νέος ΥΠΕΞ Melih Esenbel διαβεβαιώνει τον Αμερικανό Πρέσβη στην Άγκυρα Macomber ότι δεν επρόκειτο να διαφοροποιηθούν από τον στόχο της δι-περιφερειακής (Δ.Δ.) Ομοσπονδίας.

30/11 - 1/12/1974 - Σύσκεψη στην Αθήνα - Ο Κ. Καραμανλής είπε ότι όσον αφορούσε τους Άγγλους «αυτοί είναι οι κυρίως υπεύθυνοι. Διότι αυτοί ενεθάρρυναν και το πραξικόπημα των συνταγματαρχών και τας διαθέσεις των Τούρκων…». Βιβλίο Σάββα Παύλου, η «Άλλη Κατάθεση»1991.

10/12/1974 - Ο Ντενκτάς δηλώνει ότι η διζωνική ομοσπονδία παραμένει ο στόχος.

12/12/1974 - Η Τουρκία επιδιώκει διζωνικό σύστημα με κάποιες αναπροσαρμογές. Οι Βρετανοί απαιτούν όπως ο Μακάριος εξουσιοδοτήσει τον Κληρίδη να μπορεί να αποφασίζει μόνος του.

Μάρτιος 1975 - Το Economist δημοσιεύει άρθρο με χάρτη για δύο «component parts», ότι οι Τούρκοι θέλουν μια πολύ χαλαρή ομοσπονδία με σύστημα δύο ζωνών.

17/6/1975 - Ο Βρετανός ΄Υπ. Αρμοστής γράφει ότι για αρκετό καιρό πιέζει Ντενκτάς, Κληρίδη και Αρχιεπίσκοπο να δεχθούν προκαταρκτική αποδοχή της διζωνικής ομοσπονδίας.

Παραθέτω ακόμα ένα ιστορικό άρθρο του Δρος Κλέαρχου Α. Κυριακίδη, όπου χαρακτηριστικά αναφέρει: «Σε αυτό το δράμα ο κ. Callaghan ήταν ο ‘καβαλάρης’ του ‘αλόγου’ που ονομάζεται Dr Kissinger, και όχι το αντίστροφο». «Οι Συνήγοροι του Τουρκικού Δόγματος της Διαίρεσης: Οι Βρετανοί και οι ‘Πέντε Πυλώνες της Διχοτόμησης’», Agora Dialogue, 28 Απριλίου 2017.

ΦΑΝΟΥΛΑ ΑΡΓΥΡΟΥ
Ερευνήτρια/δημοσιογράφος για «Σημερινή», 27.8.2017