Οι ηγέτες δεν μπόρεσαν να βρουν κοινό έδαφος, αναφέρει ο Έσπεν Μπαρθ Έιντε

Ο Έσπεν Μπαρθ Έιντε ενημερώνει τον ΓΓ των ΗΕ για τα περαιτέρω βήματα, ενώ ενημέρωσε ήδη τους πρέσβεις των πέντε Μονίμων Μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας

ΝΕΑ ΣΥΜΒΙΒΑΣΤΙΚΗ Πρόταση Αναστασιάδη, η οποία επίσης απορρίφθηκε από τουρκικής πλευράς

«Μπλόκο» στην προσπάθεια αποφυγής αδιεξόδου στη διαπραγματευτική διαδικασία για το Κυπριακό έβαλε η Άγκυρα, αρνούμενη να στηρίξει τη γεφυρωτική παρέμβαση του Έσπεν Μπαρθ Έιντε για εξεύρεση κοινού εδάφους μεταξύ των δύο πλευρών.

Η άρνηση της τουρκικής ηγεσίας να δεχθεί τον ειδικό σύμβουλο του ΓΓ των ΗΕ και να συζητήσει μαζί του, επί τη βάσει της πρότασης του Προέδρου της Δημοκρατίας, την προοπτική διεξαγωγής μιας νέας Γενεύης, οδήγησε τον κ. Έιντε να κηρύξει τερματισμό της διπλωματίας τού πήγαινε-έλα, αφού δεν διαφαίνεται να υπάρχει πλέον κοινό έδαφος μεταξύ των δύο πλευρών.

Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες που μετέδωσαν χθες βράδυ οι «Τομές στα Γεγονότα» του ΣΙΓΜΑ, και τις οποίες επιβεβαίωσε στις δηλώσεις του ο ΠτΔ, στο κενό έπεσε και επακόλουθη προσπάθεια του κ. Έιντε να εξαντλήσει όλα τα περιθώρια, εξετάζοντας τη διαμορφωθείσα κατάσταση με τους ηγέτες, και κατόπιν να προβεί σε οιανδήποτε δήλωση (την ερχόμενη Δευτέρα), λόγω και πάλι της άρνησης του Μουσταφά Ακιντζί, ο οποίος προφανώς ενεργούσε σε πλήρη σύμπνοια με την Άγκυρα.

Δεν υπάρχει βάση

Δυστυχώς, παρά τις σοβαρές προσπάθειες για υπερπήδηση των διαφορών σε σχέση με τη μεθοδολογία για συνάντηση στη Γενεύη, οι ηγέτες δεν μπόρεσαν να βρουν κοινό έδαφος, ανέφερε σε γραπτή του δήλωση ο Έσπεν Μπαρθ Έιντε, σηματοδοτώντας, έτσι, το τέλος της διπλωματίας του πήγαινε-έλα.
«Χωρίς προοπτική για κοινό έδαφος, δεν υπάρχει βάση για συνέχιση της διπλωματίας τού πήγαινε - έλα», πρόσθεσε.

Ο κ. Έιντε σημείωσε περαιτέρω πως χθες το πρωί ενημέρωσε σχετικά τον Τ/κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη και πως στη συνέχεια ενημέρωσε τους Πρέσβεις των πέντε Μονίμων Μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας σε μια κοινή συνάντηση. «Θα ενημερώσω τώρα τον Γενικό Γραμματέα και θα ζητήσω τη συμβουλή του για το πώς θα προχωρήσουμε», επεσήμανε επιπρόσθετα.

Όπως αναφέρει στη δήλωσή του ο διπλωμάτης των ΗΕ, «κατά τη διάρκεια των τελευταίων εννέα ημερών, μετά τη συνάντηση της 17ης Μαΐου του Ελληνοκύπριου ηγέτη Νίκου Αναστασιάδη και του Τουρκοκύπριου ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, έχω εμπλακεί σε μια ενεργό διπλωματία τού πήγαινε έλα μεταξύ των δυο πλευρών, όπως ζητήθηκε από τους ηγέτες».

«Καθώς και οι δύο ηγέτες έχουν δημόσια εκφράσει την επιθυμία τους για επανασύγκληση της Διάσκεψης για την Κύπρο και για να υπάρξει ολοκλήρωση όλων των εκκρεμούντων θεμάτων στη Γενεύη, επικεντρωθήκαμε μόνο στο να υπάρξει συμφωνία επί της μεθοδολογίας, που αυτό μπορεί να επιτευχθεί», επισημαίνει.

«Δυστυχώς, παρά τις σοβαρές προσπάθειες για υπερπήδηση των διαφορών σχετικά με τη μεθοδολογία για συνάντηση στη Γενεύη, οι ηγέτες δεν κατάφεραν να βρουν κοινό έδαφος. Χωρίς προοπτική για κοινό έδαφος, δεν υπάρχει βάση για συνέχιση της διπλωματίας του πήγαινε - έλα», κατέληξε ο κ. Έιντε.
Πάντως, τη Δευτέρα, με πρωτοβουλία του Νίκου Κοτζιά, ο κ. Έιντε θα βρεθεί στην Αθήνα, όπου θα έχουν συζητήσεις σε σχέση με το Κυπριακό.

Την ίδια ώρα η κυπριακή Κυβέρνηση αποδύεται σε μια προσπάθεια ενημέρωσης του διεθνούς παράγοντα για τις εξελίξεις. Στο πλαίσιο αυτό ο ΠτΔ θα έχει σήμερα συνάντηση με τους πρέσβεις των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, τα οποία θα ενημερώσει για τους λόγους που οδήγησαν στο αδιέξοδο, ενώ σε ενημέρωση των πρέσβεων των υπολοίπων μελών του ΣΑ θα προβεί ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος.

Λύπη εκφράζει ο Ν. Αναστασιάδης

Τη λύπη του για την απόφαση του Τουρκοκύπριου ηγέτη να μην αποδεχθεί την πρότασή του, αλλά και για την άρνηση για κοινή συνάντηση την προσεχή Δευτέρα, εξέφρασε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, με ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο twitter.

«Λυπάμαι για την απόφαση του Τ/κ ηγέτη να μην αποδεχθεί την Πρότασή μου, αλλά και την άρνηση για κοινή συνάντηση την προσεχή Δευτέρα», έγραψε συγκεκριμένα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.

Σε δεύτερο μήνυμά του, επίσης στο twitter, ο Πρόεδρος εκφράζει την ετοιμότητά του να συμμετάσχει σε Διάσκεψη για την Κύπρο στη Γενεύη, όχι όμως για λόγους εντυπώσεων, αλλά για ουσιαστική διαπραγμάτευση. «Είμαι έτοιμος να συμμετάσχω σε Διάσκεψη για την Κύπρο στη Γενεύη, όχι όμως για λόγους εντυπώσεων, αλλά για ουσιαστική διαπραγμάτευση», έγραψε συγκεκριμένα.

Από πλευράς του, ο Μ. Ακιντζί επιχείρησε να επιρρίψει τις ευθύνες για το αδιέξοδο στην ε/κ πλευρά.

Η επίσημη θέση του ΠτΔ - Νέα συμβιβαστική πρόταση

Λίγο αργότερα, εξεδόθη από την Προεδρία, η επίσημη τοποθέτηση του ΠτΔ, η οποία έχει ως ακολούθως:

«Είναι με ιδιαίτερη λύπη που πληροφορήθηκα από τον Ειδικό Σύμβουλο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, κ. Έσπεν Μπαρθ Έιντε, για την απόφαση του ηγέτη των Τουρκοκυπρίων να μην αποδεχθεί τη συμβιβαστική πρόταση ουσίας που υπέβαλα μέσω του ιδίου, αλλά και την άρνησή του να αποδεχθεί την πρόσκληση από μέρους του κ. Έιντε για κοινή συνάντηση την προσεχή Δευτέρα.

»Μια συνάντηση που στόχο θα είχε την ανασκόπηση της διαμορφωθείσας κατάστασης πραγμάτων προκειμένου να εξευρεθεί μια κοινά αποδεκτή προσέγγιση που θα μας οδηγούσε σε ουσιαστικά βήματα, όχι απλώς για επίτευξη προόδου αλλά και οριστικής εξεύρεσης συνολικής λύσης του κυπριακού προβλήματος.

»Μεγαλύτερη απογοήτευση μου προκαλεί το περιεχόμενο της ανακοίνωσης που εξέδωσε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης σε μια προσπάθεια επίρριψης ευθυνών στην ε/κ πλευρά, με το πρόσχημα πως τάχα τίθενται προϋποθέσεις στη μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί σε μια νέα Διάσκεψη στη Γενεύη.

»Προς αποκατάσταση της αλήθειας, θέλω να επισημάνω πως κατά την τελευταία συνάντηση της 17ης Μαΐου 2017, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, επικαλούμενος την έλλειψη προόδου, υπέβαλε την πρόταση όπως πραγματοποιηθεί μια νέα Διάσκεψη στη Γενεύη, κατά την οποία οι δύο πλευρές θα παρουσίαζαν τις κύριες επιδιώξεις τους προκειμένου να σημειωθεί πρόοδος μέσα από μια διαδικασία πάρε-δώσε.

»Ταυτόχρονα, αξίωσε όπως ανασταλούν οι ενεργειακοί σχεδιασμοί της Κυπριακής Δημοκρατίας.

»Συναισθανόμενος την κρισιμότητα των στιγμών και με μοναδικό στόχο να αποτρέψω ένα διαφαινόμενο αδιέξοδο, αφού απέρριψα την αξίωση για αναστολή των ενεργειακών σχεδιασμών και ταυτόχρονα απόλυτα συνεπής με όσα από κοινού συμφωνήθηκαν τη 12η Ιανουαρίου στη Γενεύη και την 1η Φεβρουαρίου στην Κύπρο, κατέθεσα τη γνωστή μου πρόταση για μετάβαση αμέσως στη Γενεύη για διαπραγμάτευση κατά τρόπο που να μπορεί να επιφέρει απτά αποτελέσματα.

»Κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων του κ. Έιντε στη βάση της πρότασής μου και προς υποβοήθηση επίτευξης της αναγκαίας σύγκλισης, αφού η αρχική μου πρόταση απορρίφθηκε από τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, υπέβαλα γραπτώς νέα συμβιβαστική πρόταση ουσίας, η οποία προνοούσε τα εξής:

»- Η Διάσκεψη για την Κύπρο θα συγκαλείτο σύμφωνα με τα συμφωνηθέντα του Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου. Σκοπός της Διάσκεψης θα είναι να φθάσουμε σε συνολική διευθέτηση του Κεφαλαίου της Ασφάλειας ή/και να επιτευχθεί επαρκής πρόοδος («εντός ακτίνας συμφωνίας»). Προς αποφυγή των όποιων ασαφειών ή διαφωνιών, η πρότασή μου προνοούσε πως η πρόοδος θα εκρίνετο στη βάση συγκεκριμένων και αμοιβαία συμφωνημένων κριτηρίων.

»- Μια τέτοια εξέλιξη θα άνοιγε τον δρόμο για αποτελεσματική αντιμετώπιση του κεφαλαίου των εδαφικών αναπροσαρμογών και στη συνέχεια να ακολουθούσε εξαντλητική συζήτηση και για όσο χρόνο απαιτηθεί επί των εκκρεμούντων ζητημάτων στα άλλα τέσσερα Κεφάλαια με στόχο την επίτευξη συνολικής διευθέτησης.

»Δυστυχώς, και η νέα μου πρόταση απορρίφθηκε από την τουρκική πλευρά ασυζητητί, ενώ, επαναλαμβάνω, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης απέρριψε πρόσκληση του Ειδικού Συμβούλου για κοινή συνάντησή μας την προσεχή Δευτέρα, την οποία εγώ αποδέχθηκα αμέσως.

»Με εκπλήττει, επίσης, η αναφορά του Τουρκοκύπριου ηγέτη για τη διασταυρούμενη διαπραγμάτευση όλων των Κεφαλαίων, από την ώρα που ο ίδιος όλο αυτό το διάστημα αρνείτο επιμόνως να εμπλακεί στον οποιοδήποτε διασταυρούμενο διάλογο που σχετιζόταν με το Εδαφικό (με εξαίρεση την ανταλλαγή Χαρτών στη Γενεύη εντός συμφωνημένου πλαισίου), με το πρόσχημα ενδεχόμενων διαρροών των όσων συζητούντο.

»Παράλληλα, στο Κεφάλαιο της Ασφάλειας και Εγγυήσεων, προέβαλλε τον ισχυρισμό πως ουσιαστική διαπραγμάτευση θα πρέπει να αφεθεί στο τέλος της διαδικασίας, γιατί εμπλέκοντο και οι εγγυήτριες δυνάμεις.

»Συνεπώς, εκείνος που απέφευγε εν την ουσία τη μεθοδολογία της 11ης Φεβρουαρίου 2014 δεν είναι άλλος, και είναι με λύπη που το εκφράζω, παρά ο Τουρκοκύπριος ηγέτης. Χωρίς να αναφερθώ στις υπαναχωρήσεις της τουρκικής πλευράς από συγκεκριμένες συγκλίσεις, τη δίμηνη αναίτια αποχώρηση από το διάλογο και τις προϋποθέσεις που έθεσε για πρώτη φορά στη Γενεύη η τουρκική πλευρά.

»Εις απάντηση των όσων άλλων ισχυρίζεται ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, η δική μου θέση παραμένει σταθερά αποφασιστική. Εάν όντως η τουρκοκυπριακή πλευρά, και ειδικότερα η Τουρκία, επιθυμούν, όπως διακηρύττουν, τη λύση του κυπριακού προβλήματος, είμαι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να συμμετάσχω σε μια Διάσκεψη για την Κύπρο στη Γενεύη, όχι όμως για λόγους εντυπώσεων ή αναζήτησης προσχημάτων για επίρριψη ευθυνών, αλλά για μια ουσιαστική και αποτελεσματική διαπραγμάτευση που θα μας οδηγήσει σε αποτελέσματα αμέσως και θα ανοίξει τον δρόμο για συνολική επίλυση του κυπριακού προβλήματος το συντομότερο δυνατόν»

Δεν είναι ακόμη αδιέξοδο

Ωστόσο, η Κυβέρνηση, διά του Εκπροσώπου της Νίκου Χριστοδουλίδη, διεμήνυσε πως η διαδικασία δεν έχει οδηγηθεί ακόμη σε αδιέξοδο, συστήνοντας υπομονή, ώστε να ενημερωθεί πρώτα ο ΓΓ των ΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.

Η προσπάθεια δεν έχει οδηγηθεί σε αδιέξοδο, δήλωσε o κυβερνητικός εκπρόσωπος, καθώς θα πρέπει πρώτα να ενημερωθεί ο ΓΓ του ΟΗΕ. Πρόσθεσε πως ο κ. Έιντε εργαζόταν στη βάση της πρότασης του Προέδρου Αναστασιάδη. Μια πρόταση, διευκρίνισε, η οποία γινόταν αποδεκτή από τα μόνιμα μέλη του Σ.Α του ΟΗΕ, ως εκείνη η πρόταση, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε θετικό αποτέλεσμα, «αν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη επιθυμούσαν μια τέτοια εξέλιξη».

Αναφερόμενος στο παρασκήνιο που προηγήθηκε ο κ. Χριστοδουλίδης επεσήμανε ότι, όπως διαφαίνεται, για να μην πραγματοποιήσει ταξίδι ο κ. Έιντε στην Τουρκία, ενδεχομένως θα υπήρξαν εκ μέρους της Άγκυρας διαφορετικές προσεγγίσεις «και να μην υπήρξε ετοιμότητα για να προχωρήσουμε σε ένα θετικό αποτέλεσμα», επιβεβαιώνοντας με αυτόν τον τρόπο ότι η Τουρκία έκλεισε την πόρτα στην προσπάθεια των ΗΕ.

Ο Εκπρόσωπος δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να μεταφέρθηκε στον κ. Έιντε μέσω του Τ/κ ηγέτη, μήνυμα της Άγκυρας που να μην επιτρέπει τη συνέχιση τού πήγαινε - έλα.

Άμεση επικοινωνία με Τσίπρα

Ο Πρόεδρος, μετά τις δηλώσεις του κ. Έιντε, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, εν αναμονή πιο συγκεκριμένων αντιδράσεων και για αξιολόγηση της κατάστασης. «Καλό θα ήταν να μην προτρέχουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Χριστοδουλίδης, σημειώνοντας επιπρόσθετα ότι ο Νίκος Αναστασιάδης θα επιχειρήσει να συνομιλήσει με τον Ειδικό Σύμβουλο του ΓΓ του ΟΗΕ. Δεν απέκλεισε, μάλιστα, το ενδεχόμενο και σύγκλησης του Εθνικού Συμβουλίου στο αμέσως επόμενο διάστημα.

Πρωινή συνάντηση Έιντε - Ακιντζί

Σε πρωινή συνάντηση, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, στο πλαίσιο της οποίας ο Έσπεν Μπαρθ Έιντε ενημέρωσε τον Τουρκοκύπριο ηγέτη για την τελευταία απόφαση του Προέδρου Αναστασιάδη, αναφέρεται η «Κίπρις Πόστασι».

Σύμφωνα με την ηλεκτρονική ιστοσελίδα, η συνάντηση έγινε στις 10 το πρωί, και ο κ. Έιντε είπε στον Μ. Ακιντζί ότι η ε/κ πλευρά επιμένει στη θέση της για τη Διάσκεψη στη Γενεύη. Ο κ. Ακιντζί απάντησε, σύμφωνα με το δημοσίευμα, ότι δεν αποδέχονται τις εν λόγω προϋποθέσεις.

Αντίδραση κομμάτων

Άμεσες ήταν οι αντιδράσεις πολιτικών κομμάτων και προσώπων στις εξελίξεις.

«Δυστυχώς, έγινε αυτό που προειδοποιήσαμε ότι θα γίνει. Να σοβαρευτούμε και να προλάβουμε τα χειρότερα», έγραψε στον προσωπικό του λογαριασμό στο twitter ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού, σχολιάζοντας τις εξελίξεις σε σχέση με τις συνομιλίες για λύση του Κυπριακού.

Σε δική του ανάρτηση ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ, Νίκος Τορναρίτης, έγραψε: «Κρίμα ... #Cyprus @AnastasiadesCY @MustafaAkinci_1
2:20 PM - 26 May 2017».

Τέρμα στις σπασμωδικές κινήσεις

Σε ανακοίνωσή της η Συμμαχία Πολιτών επισημαίνει ότι οι εξελίξεις είναι τέτοιες που δεν επιτρέπεται να συνεχίσει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης να χειρίζεται με αυτοσχεδιασμούς και σπασμωδικές κινήσεις το εθνικό μας θέμα.

«Απογοήτευση, αλλά και ανησυχία μάς προκαλεί η ανακοίνωση του κ. Έιντε, ότι δεν βρέθηκε κοινό έδαφος μεταξύ των δυο ηγετών. Όπως εξαρχής είχαμε επισημάνει, η πρόταση του Προέδρου Αναστασιάδη ήταν μεν προς την ορθή κατεύθυνση, αλλά δυστυχώς έγινε πολύ αργά», αναφέρει η Συμμαχία, για να προσθέσει: «Επείγει σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου για διαχείριση του αδιεξόδου, ώστε να αποφύγουμε τα νέα τετελεσμένα που η Τουρκία σχεδιάζει για το Κυπριακό, τώρα που δυστυχώς το έδαφος είναι πρόσφορο. Ταυτόχρονα, στο Εθνικό θα πρέπει να αναλυθούν με σοβαρότητα οι απειλές της Τουρκίας για την κυπριακή ΑΟΖ, ώστε να είμαστε σε θέση να αντιδράσουμε προληπτικά».

Π. Μυλωνάς: Να στηριχθεί ο ΠτΔ

Εν τω μεταξύ, σε τοποθέτησή του ο άρτι ανεξαρτητοποιηθείς βουλευτής, Παύλος Μυλωνάς, κάλεσε όλες τις πολιτικές δυνάμεις να στηρίξουν, σ’ αυτήν την κρίσιμη ώρα, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την προσπάθειά του, παρά τις όποιες ενστάσεις τους. Ο Πρόεδρος ενήργησε ορθά, επισήμανε ο κ. Μυλωνάς, αναφέροντας πως, παρά τις τεράστιες διαφορές που τον χωρίζουν με την προσέγγισή του στο Κυπριακό, θα αποστείλει την ερχόμενη Δευτέρα, ως βουλευτής του κυπριακού κοινοβουλίου, επιστολή προς τους κ. Γιούνκερ και Τουσκ αλλά και σε άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ, διά της οποίας θα εκφράζει τη στήριξή του προς τον ΠτΔ και θα καταγγέλλει την τουρκική στάση ως υπαίτια του αδιεξόδου. Εξέφρασε, μάλιστα, την πεποίθηση, πως παρά το γεγονός ότι έχουμε υπεισέλθει σε προεκλογική περίοδο, οι πολιτικές δυνάμεις μπορούν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων, επιδεικνύοντας, πάρα τις διαφορές τους, πνεύμα ενότητας στο εσωτερικό μέτωπο.

«Μια νέα Γενεύη, είναι δεδομένη»

Εξάλλου, την εκτίμηση ότι η πραγματοποίηση μιας νέας διάσκεψης στη Γενεύη για το Κυπριακό είναι δεδομένη με τον ένα ή άλλο τρόπο, εξέφρασε, νωρίτερα η Πρόεδρος του Κινήματος Αλληλεγγύη Ελένη Θεοχάρους, σημειώνοντας πως αυτό θα γίνει, γιατί πλησιάζει η κίνηση εκβιασμού της Άγκυρας, λόγω της επερχόμενης έναρξης των γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ.

Η κ. Θεοχάρους είπε πως οι διαδικασίες για την επικείμενη Γενεύη είναι προς το θεαθήναι, σημειώνοντας πως η διάσκεψη της Γενεύης θα γίνει με τον άλφα ή βήτα τρόπο και για την Αλληλεγγύη δεν έχει καμία σημασία η διαδικασία που θα ακολουθηθεί.