Οι πραγματικές προθέσεις των Τούρκων σε σεμινάριο στρογγυλής τραπέζης στο Λονδίνο
Ερόλ Κεϊμάκ: Δεν επιδιώκουμε μια δημοκρατία, δεν επιδιώκουμε σταθερότητα, ή πολλά άλλα πράγματα που γνωρίζετε, επιδιώκουμε μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία

Σε σεμινάριο στρογγυλής τραπέζης, που έλαβε χώρα στις 8 Φεβρουαρίου 2017 σε χώρο της Βουλής των Λόρδων, διοργανωθέν από το Κέντρο Τουρκικών Σπουδών στο Λονδίνο, που ιδρύθηκε το 2011 και στο οποίο προήδρευσε… άνευ εκπλήξεως ο λόρδος Ντέιβιντ Χάνεϊ, υπήρξαν δύο ομιλητές.

Ο πρώην πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας Δρ Μιχάλης Ατταλίδης, εκ μέρους της ελληνοκυπριακής πλευράς, και ο Δρ. Erol Kaymak, καθηγητής στο λεγόμενο πανεπιστήμιο των κατεχομένων Ανατολικής Μεσογείου και όχι μόνον, εκ μέρους της τουρκοκυπριακής πλευράς. Θέμα: «Το Κυπριακό και οι συνομιλίες για επανένωση».

Ωμές και άνευ ενδοιασμών οι δηλώσεις του δρος Κεϊμάκ για το τι διαπραγματεύονται και τι επιδιώκουν οι Τουρκοκύπριοι με τις συνομιλίες μεταξύ της κυπριακής Κυβέρνησης και του εγκαθέτου της Άγκυρας Μουσταφά Ακιντζί. Στο σεμινάριο παρευρέθη και ο Ύπατος Αρμοστής της Κυπριακής Δημοκρατίας Ευριπίδης Ευρυβιάδης.

Επανερμηνεία του Πρωτοκόλλου 10 Ξεκίνησε, λοιπόν, ο κ. Κειμάκ λέγοντας:
«Τι επιδιώκουμε; Και θα πρέπει να είμαι πολύ προσεκτικός εδώ, γιατί επιδιώκουμε μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία. Η οποία είναι μια ομοσπονδία με διαμοιρασμό εξουσίας. Δεν επιδιώκουμε μια δημοκρατία, δεν επιδιώκουμε σταθερότητα, ή πολλά άλλα πράγματα που γνωρίζετε, επιδιώκουμε μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία.

Όμως, υπάρχουν συγκρουόμενες αξίες εδώ, κάποιες από αυτές λένε ότι το σύστημα πρέπει να είναι όσο δυνατόν γίνεται δημοκρατικό, ότι το σύστημα πρέπει να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, ακόμα περισσότερο, με την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, η λύση πρέπει να συμβαδίζει με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Για όλα αυτά υπάρχουν συγκρουόμενες αξίες, αλλά στο τέλος της ημέρας πρέπει να καταλάβουμε ότι η δομή των διαπραγματεύσεων είναι μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, και το πώς χειριζόμαστε το θέμα των περιουσιών και του εδαφικού. Το τι συζητείται σήμερα», είπε ο κ. Κειμάκ, «είναι παρόμοιο με το περιεχόμενο του Σχεδίου Ανάν, αλλά, λόγω του ότι η Κύπρος έγινε μέλος της ΕΕ από τότε και επειδή οι Ελληνοκύπριοι και η ΕΕ δεν έχουν το στομάχι να επαναδιαπραγματευθούν την ένταξη της Κύπρου, θα πρέπει να επανερμηνευθεί το Πρωτόκολλο 10, διότι η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία παραβιάζει τους νόμους της ΕΕ σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι Τουρκοκύπριοι φοβούνται ότι μπορούν οι Ελληνοκύπριοι να τους πάρουν στα δικαστήρια και να ανατρέψουν οποιεσδήποτε συμφωνίες.

Γι’ αυτό οι Τουρκοκύπριοι επιδιώκουν να προσαρμοστεί το πρωτόκολλο 10, ούτως ώστε να δίνει νομιμότητα στη διζωνική που σήμερα δεν έχει, δεν συμβαδίζει με τους νόμους της ΕΕ.

Το Σχέδιο Ανάν ήταν καλύτερο, γιατί ήταν ξεκάθαρο, ανέθετε το θέμα των περιουσιών στην επιτροπή περιουσιών. Σήμερα οι Ελληνοκύπριοι δεν θέλουν να πάνε στον ίδιο δρόμο και οι Τουρκοκύπριοι δεν θέλουν αβεβαιότητες. Θέλουν να ξέρουν ποιος είναι ο ιδιοκτήτης εδώ και τώρα των περιουσιών, ο χρήστης ή ο Ελληνοκύπριος. Οι χάρτες που δόθηκαν πρέπει να βγουν από εκεί που τους έκρυψαν και να συζητηθούν».

Τα χρέη των Τ/κ και οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας
«Ένα άλλο θέμα», είπε, «είναι τα χρέη των Τουρκοκυπρίων, η "ΤΔΒΚ" έχει πολλά χρέη σε δάνεια που είναι δεσμευτικά για το συνιστών κράτος και αυτά είναι θέματα υπό συζήτηση».

Για τη Συνθήκη Εγγυήσεως, επεσήμανε ότι οι Τουρκοκύπριοι την θεωρούν ισχύουσα, η Τουρκία λέγει ήταν νόμιμο να επέμβει, οι Ελληνοκύπριοι τη θεωρούν παράνομη, και ίσως να χρειάζονται επιπρόσθετα πρωτόκολλα, αντί να ακυρωθεί. «Η Τουρκία δεν εφάρμοσε το Ευρωπαϊκό Πρωτόκολλο της Άγκυρας», πρόσθεσε, «αλλά η ΕΕ δεν έχει τρόπους να το επιβάλει στην Τουρκία και ίσως οι σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας στο μέλλον να καταρρεύσουν πλήρως».

Ολοκλήρωσε, λέγοντας ότι οι Τουρκοκύπριοι δεν γνωρίζουν ποιο θα είναι το σχέδιο Β, ενώ ανέφερε ότι θεωρεί ναυάγιο τις διαπραγματεύσεις, δεν βλέπει ουσιαστικά λύση εντός του χρόνου με προεκλογικές περιόδους να πλησιάζουν και πιστεύει ότι τώρα είναι η ώρα της λύσης, αλλιώς οι Τουρκοκύπριοι θα πάρουν τον δρόμο τους.

Οι δηλώσεις του δρος Κεϊμάκ εδώ: https://soundcloud.com/ceftus
Ο καθηγητής Κεϊμάκ είναι ιδρυτικό μέλος του κόμματος (Halkin Partisi) που ηγείται ο καθηγητής Kudret Ozersay. Σύμφωνα με το βιογραφικό, που ανήρτησαν οι διοργανωτές, αυτός συνεργάστηκε για εκθέσεις με την ειρηνευτική δύναμη, με το ΠΡΙΟ Νορβηγίας και άλλους οργανισμούς, και διετέλεσε σύμβουλος του Τουρκοκύπριου ηγέτη Ντερβίς Έρογλου, δούλεψε στενά με τη διαπραγματευτική ομάδα των Τουρκοκυπρίων μεταξύ 2010 και 2015, και ήταν μέλος των τεχνικών επιτροπών το 2004 που δούλεψαν με τα Ηνωμένα Έθνη για την ολοκλήρωση του σχεδίου Ανάν.

Ατού ο Χάνεϊ στον αγωγό μέσω Τουρκίας
Ο λόρδος Χάνεϊ επικαλέστηκε ότι σήμερα υπάρχουν καλύτερες προοπτικές επιτυχίας από το 2004, καθώς οι ηγέτες αμφοτέρων των πλευρών είναι διατεθειμένοι να βρουν λύση με ένα πάρε - δώσε. Δεν ήταν έτσι προηγουμένως. Επεσήμανε ότι η οικονομική διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών σμίκρυνε, λόγω της κρίσης του ευρώ και ότι με την ανεύρεση των θαλάσσιων κοιτασμάτων κοντά στη νήσο, αμφότερες οι πλευρές θα έχουν την ευκαιρία να κερδοσκοπήσουν εμπορικά, με αγωγό μέσω Τουρκίας, σε μια ενωμένη Κύπρο. Εμφανίστηκε αισιόδοξος για λύση που θα εγγυάται την ασφάλεια και των δύο πλευρών.

Προβλήματα σε όλα τα κεφάλαια
Ο δρ Ατταλίδης είπε ότι παραμένουν να κλείσουν όλα τα 6 κεφάλαια, και ότι θέματα όπως η συμμετοχή στην ομόσπονδη εκτελεστική εξουσία και η εκ περιτροπής προεδρία έχουν προκαλέσει προβλήματα, όπως και το περιουσιακό και τα δικαιώματα, ειδικά το δικαίωμα των προσφύγων να επιστρέψουν στις περιουσίες τους.

Για την παρουσία του τουρκικού στρατού, ανέφερε ότι πρέπει να βρεθούν εναλλακτικές διευθετήσεις, για να φύγει το μεγαλύτερο μέρος του, αλλά διασφαλίζοντας την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων… Είναι αισιόδοξος, όμως, παραμένει το ερώτημα κατά πόσον η εκ περιτροπής προεδρία θα γίνει δεκτή από την ελληνοκυπριακή πλευρά και κατά πόσον τα τουρκικά στρατεύματα πράγματι θα αποχωρήσουν.

ΦΑΝΟΥΛΑ ΑΡΓΥΡΟΥ
Ερευνήτρια/δημοσιογράφος