ΤΟ 65% ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΤΗ ΘΕΩΡΟΥΝ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ

Έξι στους δέκα Κύπριους πιστεύουν ότι η διαφθορά ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την οικονομική κατάσταση του τόπου, ενώ θεωρούν ότι η κοινωνία μας προάγει το φαινόμενο. Αποτελεσματικά εργάζεται για την πάταξή της ο Γενικός Ελεγκτής

Η διαφθορά είναι ένα αυξανόμενο πρόβλημα, για το οποίο οι ευθύνες εντοπίζονται σε διάφορα επίπεδα, και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομική κατάσταση του τόπου. Αυτά είναι μερικά από τα σημαντικότερα συμπεράσματα της δημοσκόπησης που πραγματοποίησε το IMR/Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και παρουσιάζει σήμερα η «Σημερινή». Έξι στους δέκα πολίτες θεωρούν ότι ο κύριος παράγοντας για την ύπαρξη και αύξηση του φαινομένου είναι, πάντως, η ατιμωρησία, αν και το 55% δηλώνουν αισιόδοξοι ότι θα υπάρξουν εντός του 2016 καταδίκες για υποθέσεις διαφθοράς. Ως ο πιο διεφθαρμένος κρίνεται ο τραπεζικός τομέας, ακολουθούμενος από τα πολιτικά κόμματα και την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Ταυτότητα έρευνας

Γραφείο: IMR/Πανεπιστήμιο Λευκωσίας,
Ανάθεση: Εφημερίδα «Σημερινή»,
Ημερομηνία διεξαγωγής: 5-6 Απριλίου 2016,
Κάλυψη: Παγκύπρια - αστικές & αγροτικές περιοχές,
Χαρακτηριστικά δείγματος: Άνδρες και γυναίκες ηλικίας 18+,
Μέγεθος δείγματος: 500 άτομα,
Επιλογή δείγματος: Τυχαία στρωματοποιημένη δειγματοληψία,
Συλλογή στοιχείων: Τηλεφωνικές συνεντεύξεις με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου.

Η κρίση στην κορυφή

Η οικονομική κρίση θεωρείται το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα μας από περισσότερους από τους μισούς Κύπριους, ενώ εκλαμβάνεται ως πρόβλημα από οκτώ στους δέκα. Ακολουθεί η ανεργία, η οποία ανάγεται ως πιο σημαντική από τον έναν στους πέντε και από το 57% στο σύνολο προβλημάτων, και το Κυπριακό, που είναι το νούμερο ένα πρόβλημα για το 14% και χαρακτηρίζεται ως σημαντικό πρόβλημα από το 35%. Η διαφθορά δεν ιεραρχείται ως το σημαντικότερο πρόβλημα, παρά μόνον από το 7%, όμως το ένα τρίτο των πολιτών τη θεωρούν πρόβλημα. Πολύ λίγοι είναι οι πολίτες που ιεραρχούν ως τα σημαντικότερα προβλήματα την πολιτική ζωή του τόπου και την εγκληματικότητα.

Αύξηση στην προβολή

Επτά στους δέκα Κύπριους πιστεύουν ότι η διαφθορά τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί. Το ένα τέταρτο θεωρούν ότι παραμένει η ίδια και μόνο 4% ότι έχει μειωθεί. Στη συμπληρωματική ερώτηση κατά πόσον όντως πιστεύουν πως η διαφθορά αυξήθηκε, όμως, ή αν απλώς τώρα βλέπουν το φως της δημοσιότητας περισσότερες υποθέσεις από ό,τι στο παρελθόν, η θέση αυτή αναθεωρείται, καθώς το 71% δηλώνουν ότι τώρα τα φαινόμενα διαφθοράς καθίστανται πιο γνωστά, σε αντίθεση με το 29% που πιστεύουν ότι όντως υπάρχει αύξηση.

Να καταδικάζονται όλοι

Σε ό,τι αφορά τις καταδίκες για υποθέσεις διαφθοράς, το 55% παρουσιάζονται αισιόδοξοι ότι θα υπάρξουν εντός του 2016, ενώ το 45% εκτιμούν ότι δεν θα συμβεί κάτι τέτοιο. Πάντως, στην ερώτηση για το ποια πρέπει να είναι η προτεραιότητα της δικαιοσύνης, στις υποθέσεις δωροδοκίας/δωροληψίας, οι πολίτες είναι σαφείς, καθώς τέσσερεις στους πέντε πιστεύουν ότι θα πρέπει να καταδικάζονται όλοι εξίσου. Το 17% υποστηρίζουν ότι προτεραιότητα πρέπει να είναι να καταδικάζονται αυτοί που πήραν τις μίζες και 4% αυτοί που έδωσαν τις μίζες.

Η ευθύνη στην Κυβέρνηση

Η Κυβέρνηση φέρει ευθύνη σε μεγάλο βαθμό για αποτροπή και καταπολέμηση της διαφθοράς, σύμφωνα με επτά στους δέκα Κύπριους. Ακολουθούν τα πολιτικά κόμματα (63%) και ο Γενικός Ελεγκτής (53%). Περίπου στα ίδια επίπεδα προσδιορίζεται ο βαθμός ευθύνης της Αστυνομίας (46%), της Γενικής Εισαγγελίας (45%) και των Δικαστηρίων (42%), ενώ η μικρότερη ευθύνη αποδίδεται από τους πολίτες στους… εαυτούς τους, καθώς το 19% θεωρούν ότι δεν έχουν καμία ευθύνη για το ζήτημα, το 25% σε μικρό βαθμό, το 23% σε αρκετό και το 33% σε μεγάλο βαθμό.

Η κούρσα της εμπιστοσύνης

Της μεγαλύτερης εμπιστοσύνης, πάντως, σε ό,τι αφορά την καταπολέμηση της διαφθοράς, χαίρει ο Γενικός Ελεγκτής, τον οποίο το 34% των πολιτών εμπιστεύονται σε μεγάλο βαθμό, το 32% σε αρκετό, το 21% σε μικρό και μόνο το 13% καθόλου. Σε ό,τι αφορά τη Γενική Εισαγγελία, μεγάλη εμπιστοσύνη δείχνουν το 14% και 12% εμπιστεύονται σε μεγάλο βαθμό τα Δικαστήρια και 10% τους πολίτες. Δύο στους πέντε Κύπριους δεν έχουν καθόλου εμπιστοσύνη στην Κυβέρνηση, ενώ το 63% δεν εκτιμούν ότι μπορούν καταπολεμήσουν τη διαφθορά τα πολιτικά κόμματα.

Χρειάζονται ειδικοί

Οκτώ στους δέκα Κύπριους πιστεύουν ότι για την αποτελεσματική καταπολέμηση της διαφθοράς χρειάζεται η δημιουργία ενός εξειδικευμένου σώματος, κάτι που δεν έχει γίνει. Αντίθετη γνώμη έχουν το 21%.

Κατάθεση… διαφθοράς

Ο τραπεζικός τομέας είναι που κρίνεται, πάντως, από τους πολίτες, ως ο πιο διεφθαρμένος, καθώς το 74% θεωρούν ότι έχει πρόβλημα διαφθοράς σε μεγάλο βαθμό, ακολουθούμενος από τα πολιτικά κόμματα με 71%. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, στην οποία έχουμε δει πολλά σκάνδαλα, τοποθετείται στην τρίτη θέση, με το 68% των Κυπρίων να πιστεύουν ότι είναι διεφθαρμένη σε μεγάλο βαθμό. Έξι στους δέκα πολίτες θεωρούν ότι είναι διεφθαρμένα σε μεγάλο βαθμό το σύστημα υγείας και η Κυβέρνηση. Σε ό,τι αφορά τον δημόσιο τομέα, μεγάλη διαφθορά εκτιμούν ότι υπάρχει οι πολίτες σε επίπεδο 48%. Μικρό βαθμό ή καθόλου διαφθορά εντοπίζουν το 37% στα Δικαστήρια και το 36% στον ιδιωτικό τομέα.

Κρίση συνεπεία διαφθοράς

Οι Κύπριοι φαίνεται να πιστεύουν ότι η διαφθορά είναι τόσο μεγάλη, που ευθύνεται για την οικονομική κατάσταση του τόπου. Τη θέση αυτή υιοθετούν το 66%, που πιστεύουν ότι ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό. Το 31% θεωρούν ότι ευθύνεται σε αρκετό βαθμό και μόνο το 3% δεν της αποδίδουν μερίδιο ευθύνης.

Δεν τιμωρούνται

Η ατιμωρησία θεωρείται από το 65% των πολιτών ως ο κύριος παράγοντας που ευθύνεται για την ύπαρξη ή την αύξηση του φαινομένου της διαφθοράς. Ως δεύτερος παράγοντας ιεραρχείται η μη λήψη μέτρων από πλευράς του κράτους, σε επίπεδο 35%. Ακολουθεί η αναξιοκρατία στη δημόσια υπηρεσία (27%), η αποδοχή της από τους πολίτες (26%) και η συγκάλυψη (3%).

Τη… γουστάρουμε

Αν και οι ερωτηθέντες σε προηγούμενες ερωτήσεις δεν απέδιδαν το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για τη διαφθορά στους πολίτες, έξι στους δέκα πιστεύουν ότι η κοινωνία μας προάγει το φαινόμενο της διαφθοράς σε μεγάλο βαθμό. Το 35% θεωρούν ότι το κάνουμε σε αρκετό βαθμό, ενώ μόνο το 5% διαφωνούν με αυτή τη θέση.

Αποτελεσματικός ο Οδυσσέας

Ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης εργάζεται αποτελεσματικά για την πάταξη της διαφθοράς, κατά την άποψη του 73% των Κυπρίων. Τρεις τους πέντε υιοθετούν την ίδια θέση και για τον Γενικό Εισαγγελέα Κώστα Κληρίδη. Το 93% των πολιτών θεωρούν ότι το ρουσφέτι αποτελεί φαινόμενο διαφθοράς και το 75% πιστεύουν ότι συντείνει στο φαινόμενο της αποχής. Έξι στους δέκα Κύπριους δηλώνουν ότι οι αντιπαραθέσεις ανάμεσα στους θεσμούς αυξάνουν τα επίπεδα διαφθοράς και πως η διαφθορά θα μειωθεί αν αυξηθεί ο κοινοβουλευτικός έλεγχος. Σε ό,τι αφορά τον δημόσιο τομέα, το 88% εκτιμούν πως η διαφθορά που παρουσιάζεται εκφυλίζει τη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού.

Πόθεν έσχες για περιορισμό

Οι μισοί πολίτες πιστεύουν ότι η δημοσιοποίηση του πόθεν έσχες κρατικών αξιωματούχων θα βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό στον περιορισμό των φαινομένων διαφθοράς στο μέλλον. Το 24% θεωρούν ότι θα την περιορίσει σε αρκετό βαθμό, το 15% σε μικρό βαθμό και ένας στους δέκα καθόλου.