Σε αυτό το βιβλίο ο Χαράλαμπος Χαραλαμπίδης αναλύει σε βάθος το μυστικό του υπέροχου Αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-59. Αρκετά στοιχεία βγαίνουν στο φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά. Ο συγγραφέας, από τον καιρό που ήταν μαθητής, φύλαγε αποκόμματα εφημερίδων και άλλα πολλά γραπτά κείμενα, που αφορούσαν την ΕΟΚΑ. Ως δημοσιογράφος, ασχολήθηκε αρκετά με το έπος του 1955-59.
Πέρα απ' όλα αυτά, ο Χαράλαμπος είχε και έχει μέσα του το άσβεστο όραμα της δικαίωσης του κυπριακού Ελληνισμού. Παραμένει πιστός στις επάλξεις της πατρίδας και κάνει ό,τι μπορεί για να διαδίδει το πνεύμα εκείνο που μας ανέβασε ψηλά στο μετερίζι του χρέους και της αντίστασης.
Γι’ αυτό και η αφιέρωσή του: «Στους Ήρωες του έπους της ΕΟΚΑ, τους Αγωνιστές που έφυγαν με το όραμα της Ένωσης και τους επιζώντες αγωνιστές, που παραμένουν πιστοί στον όρκο τους». Αυτά τα λόγια αντανακλούν το μέγεθος και το μεγαλείο μιας ιδέας που φωλιάζει μέσα στην ψυχή κάθε πατριώτη.
Το βιβλίο αυτό έρχεται σε μια εποχή άγονη και αβέβαιη. Μα η ιστορία μένει εκεί όπως τη γη που δεν έχει κρικέλια για να την πάρουν και να φύγουν, κατά τον Γιώργο Σεφέρη. Μένει εκεί, για να βγει κάποτε στο φως και να φωτίσει την πραγματική αλήθεια.
Ο Αρχηγός Διγενής
Μια συνοπτική αναφορά γίνεται για τον θρυλικό Διγενή, όπου ο συγγραφέας με την προσωπική γνωριμία που είχε μαζί του, άντλησε πλούσιο υλικό και έμαθε πολλά.
Γράφει στην εισαγωγή του: «Πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία εξασφάλισα από τον αείμνηστο Αρχηγό, ο οποίος με παρέπεμπε για συμπληρωματικές πληροφορίες στα “Απομνημονεύματά” του, το “Χρονικό Αγώνος ΕΟΚΑ”, καθώς και στ’ αποσπάσματα του Ημερολογίου του, που είχαν δημοσιεύσει οι Βρετανοί κατά τη διάρκεια του Αγώνα.
Ακόμη, με συμβούλευε να συναντήσω, για τους σκοπούς των ερευνών μου, τους αδελφούς Σάββα και Σωκράτη Λοϊζίδη, τον γιατρό Ιωάννη Ιωαννίδη, τον Ανδρέα Αζίνα, τον Νικόλα Αζίνα, τον Παπασταύρο Παπαγαθαγγέλου και άλλους».
Η Χλώρακα γράφει Ιστορία
Το 1954, το πλοιάριο «Σειρήν» αποβιβάζει τον θρυλικό Διγενή για να ηγηθεί και να δημιουργήσει την Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών, ώστε να πολεμήσουν ενάντια στη Βρετανική Αυτοκρατορία. Ο μικρός όρμος λεγόταν Αλυκή στο χωριό Χλώρακα της Πάφου.
Στις 25 Ιανουαρίου 1955, στον ορμίσκο «Ροδαφίνια», οι Άγγλοι, μετά από προδοσία, συλλαμβάνουν το πλοιάριο «Άγιος Γεώργιος», που μετέφερε οπλισμό για τις ανάγκες της ΕΟΚΑ. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι η προπαρασκευή του Αγώνα δεν ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση, αν ληφθεί υπόψη ότι οι Άγγλοι κτένιζαν ολόκληρο το νησί μας για να καταστείλουν κάθε προσπάθεια ξεσηκωμού των Ελλήνων της Κύπρου.
«Πολλοί, ακόμα και σήμερα», σημειώνει στη σελίδα 27, «60 χρόνια μετά την έναρξη του επικού εκείνου αγώνα του κυπριακού Ελληνισμού, που λάμπρυνε την ένδοξη ιστορία του ευλογημένου μας έθνους, ίσως να διερωτώνται γιατί στις ακτές της Χλώρακας και όχι σε άλλη παράλια περιοχή, προσορμίστηκαν τα πλοιάρια “Σειρήν” και “Άγιος Γεώργιος”, για να μεταφέρουν οπλισμό και τον ίδιο τον Αρχηγό του Αγώνα.
Σίγουρα υπήρχε κάποιος λόγος και μάλιστα καθοριστικός. Κι αυτός δεν ήταν άλλος από τη μύηση του Χλωρακιώτη Ανδρέα Χαράλαμπου Αζίνα, στο μεγάλο μυστικό του Αγώνα, που θα άρχιζε, μόλις ακόμα η σύλληψη της ιδέας για την οργάνωσή του ήταν σε εμβρυώδη κατάσταση.
Ο Ανδρέας Αζίνας, φίλος των αδελφών Σάββα και Σωκράτη Λοϊζίδη, του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στην αρχή και αργότερα στενός συνεργάτης του Διγενή, είχε τη μεγάλη τύχη και τιμή να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στον Απελευθερωτικό Αγώνα, ευθύς μόλις είχε ληφθεί η πρώτη απόφαση για τη διεξαγωγή του. Και σ’ αυτόν είχε αναθέσει ο Διγενής να διερευνήσει και να εντοπίσει κατάλληλες ακτές, για την προσόρμιση ιστιοφόρων, καθώς και χώρους για την απόκρυψη και φύλαξη οπλισμού».
Ο Ναύαρχος Αλέξανδρος Σακελλαρίου
Ο συγγραφέας παραθέτει έναν μεγάλο κατάλογο ονομάτων, που συμμετείχαν και έδρασαν στην προετοιμασία του Αγώνα της ΕΟΚΑ. Οι συνεντεύξεις που πήρε από άτομα που συμμετείχαν, αλλά και συγγενείς απ’ αυτούς, όπως επίσης γνωστούς και άγνωστους ανθρώπους, αφανείς ήρωες, φωτίζουν σημαντικά γεγονότα της εποχής εκείνης. Ανάμεσα απ’ όλους, ο Ελλαδίτης ναύαρχος Αλέξανδρος Σακελλαρίου.
Γράφει ο Χαράλαμπος στη σελίδα 350: «Μια άλλη εξέχουσα αγωνιστική, στρατιωτική και πολιτική προσωπικότητα, που είχε αγκαλιάσει από την πρώτη στιγμή τον απελευθερωτικό αγώνα της Κύπρου, ήταν ο ένδοξος Ναύαρχος Αλέξανδρος Σακελλαρίου. Ήταν ο ιθύνων νους όλων των επιχειρήσεων μεταφοράς οπλισμού από την Ελλάδα στην Κύπρο και της μυστικής καθόδου του Αρχηγού Διγενή.
Ήταν ένας πραγματικός θαλασσόλυκος, άρτια καταρτισμένος αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού, που είχε γράψει τη δική του ιστορία με τα κατορθώματα και την πλούσια προσφορά του στους αγώνες του ένδοξου ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, από το 1912 μέχρι το 1945 (...) Ο Αγώνας των αλύτρωτων αδελφών του της Κύπρου έγινε για τον Ναύαρχο Σακελλαρίου και δικός του αγώνας».
Εθνική προσφορά
Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια εθνική προσφορά και ένα εργαλείο ιστορικής γνώσης. Οι αναφορές τόπων, ονομάτων, περιοχών κ.λπ είναι λεπτομερείς. Οι πρωταγωνιστές αλλά και οι υπόλοιποι άγνωστοι έδωσαν ό,τι μπορούσαν για να φέρουν τη Ροδαυγή της Λευτεριάς, σ’ έναν τόπο πανάρχαια ελληνικό. Ο Χαράλαμπος Χαραλαμπίδης ρυμουλκεί τα πρώτα καράβια του Αγώνα στο λιμάνι της Ιστορίας.
Όσα χρόνια κι αν πέρασαν από τότε, το μουσείο της μνήμης έρχεται να δικαιώσει γνωστούς και άγνωστους. Όλοι αυτοί που πρόσφεραν, δεν ζήτησαν ποτέ κανένα αντάλλαγμα. Μονάχα εξαργύρωναν λίγα ψίχουλα ελπίδας για εκείνο το όνειρο της Ένωσης της Κύπρου με τη μάνα Ελλάδα. Κι αυτό το όνειρο ήταν η δύναμή τους.
Σ’ ευχαριστώ, Χαράλαμπε, για το βιβλίο που μου χάρισες με την ακόλουθη αφιέρωση: «Στον φίλτατο Σοφοκλή Κωνσταντίνου, τον λόγιο, τον πατριώτη και γνήσιο Έλληνα. Με εκτίμηση Χαράλαμπος Χαραλαμπίδης. Κακοπετριά, 11 Μαΐου 2016».