ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΧΑΡΟΥΠΟΔΑΣΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΤΟΙΜΑΖΕΤΑΙ ΠΥΡΕΤΩΔΩΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Το μεγαλεπήβολο αυτό έργο αναμένεται να έχει πολλά κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη

Η βασική επιδίωξη του πολύπτυχου έργου είναι η δημιουργία μιας αλυσίδας, κατά την οποία θα παράγεται και θα μεταποιείται το χαρούπι, ενώ παράλληλα θα διεξάγεται επιστημονική έρευνα, με στόχο τη μέγιστη αξιοποίηση της πρώτης ύλης και την παρασκευή νέων προϊόντων

Το Πανεπιστήμιο Κύπρου προσανατολίζεται στην παραγωγή παιδικών τροφών που θα έχουν ως βάση το χαρούπι, για να διατεθούν με τη σειρά τους στην εγχώρια αλλά και την παγκόσμια αγορά

Ένα εμπνευσμένο και μεγαλόπνοο έργο, από τα πιο υποσχόμενα που δημιουργήθηκαν ποτέ στην Κύπρο, το οποίο συνδυάζει μεταξύ άλλων το παρελθόν και το μέλλον του τόπου, αναμένεται να ξεκινήσει να υλοποιείται εντός του 2016, ως μέρος του Πανεπιστημίου Κύπρου. Πρόκειται για το μεγαλύτερο φυσικό χαρουπόδασος του νησιού, το οποίο θα «φιλοξενήσει» πέραν των 40.000 χαρουπόδεντρων σε κρατική γη και αναμένεται να εκμισθωθεί λίαν συντόμως.

Το εν λόγω έργο, σύμφωνα με τις προβλέψεις του κρατικού πανεπιστημίου, ενδέχεται μεταξύ άλλων να προσελκύσει ξένους επενδυτές και να δημιουργήσει ευκαιρίες έρευνας και εργοδότησης, μιας και πέραν του χαρουπόδασους, το Πανεπιστήμιο Κύπρου θα δημιουργήσει και σχετικό κέντρο ερευνών με την ονομασία «Μαύρος Χρυσός», μέσω του οποίου θα πραγματοποιούνται οι έρευνες που θα αφορούν το χαρουποδάσος.

Ιδέα και σκοπός

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Πανεπιστημίου Κύπρου, η βασική ιδέα του έργου είναι ο συνδυασμός της παράδοσης και των πλεονεκτημάτων της Κύπρου με την επιστημονική γνώση, ώστε να παραχθεί και να μεταποιηθεί το χαρούπι σε νέες μορφές προϊόντων, τα οποία θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες αναπτυσσόμενων αγορών.

Η βασική επιδίωξη του πολύπτυχου αυτού έργου αποτελεί ουσιαστικά τη δημιουργία μιας αλυσίδας, κατά την οποία θα παράγεται και θα μεταποιείται το χαρούπι, ενώ παράλληλα θα διεξάγεται επιστημονική έρευνα, με στόχο τη μέγιστη αξιοποίηση της πρώτης ύλης και την παρασκευή νέων προϊόντων. Εξού και η δημιουργία του ερευνητικού κέντρου, στο οποίο θα υλοποιείται η έρευνα.

Απώτερος στόχος του έργου, όταν και εφόσον αυτό αποδώσει καρπούς, είναι η σύναψη συνεργασιών με πολυεθνικές και εθνικές εταιρείες, για τη δημιουργία υποδομών παραγωγής υψηλής τεχνολογίας, για την παρασκευή υφιστάμενων και συμβατικών προϊόντων, για τα οποία η ζήτηση της αγοράς είναι αυξανόμενη, όσο και για την παραγωγή νέων καινοτόμων προϊόντων, που θα βασίζονται σε επιστημονικές μελέτες.

Στόχος οι παιδικές τροφές

Το Πανεπιστήμιο Κύπρου προσανατολίζεται στην παραγωγή παιδικών τροφών που θα έχουν ως βάση το χαρούπι, για να διατεθούν με τη σειρά τους στην εγχώρια αλλά και την παγκόσμια αγορά. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα αγοράς που διεξήγαγε ειδική ομάδα που συστάθηκε από το Πανεπιστήμιο, αποδείχθηκε ότι το χαρούπι θα μπορούσε να είναι ένα σημαντικό προϊόν για τη βιομηχανία παιδικών τροφών. Σημειώνεται ότι ήδη μεγάλη πολυεθνική εταιρεία παρασκευής παιδικών τροφών βρίσκεται σε επαφή με το Πανεπιστήμιο Κύπρου για τη δημιουργία ενός εργοστασίου υψηλής τεχνολογίας, για παρασκευή παιδικών τροφών με βάση το χαρούπι, που θα διατίθεται για παιδιά που πάσχουν από παλινδρόμηση.

Ιδανική τροφή

Είναι τοις πάσι γνωστό ότι τα χαρούπια αποτελούν μιαν απίστευτα πλούσια πηγή τροφής, ενώ είναι ίσως το ιδανικό «τρόφιμο επιβίωσης», δεδομένου ότι διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν απαιτεί ιδιαίτερες συνθήκες αποθήκευσης και μπορεί να καταναλωθεί χωρίς προετοιμασίες. Σύμφωνα με τους διαιτολόγους, ο καρπός του χαρουπιού είναι ιδιαίτερα επωφελής για την υγεία, μιας και περιέχει μαγνήσιο, σίδηρο, φώσφορο, κάλιο, πυρίτιο, καθώς και βιταμίνες Α, Β1, Β2, D. Εκτός αυτών, είναι πλούσιο σε ασβέστιο, αφού περιέχει τριπλάσια ποσότητα ασβεστίου ανά 100 mg, συγκριτικά με το γάλα. Παράλληλα, περιέχει σημαντικές ποσότητες φωσφόρου και άφθονο κάλιο, ενώ είναι πλούσιο σε πολλά άλλα μέταλλα, εξού και θεωρείται ιδανική τροφή για τα μικρά παιδιά.

Παράλληλα, επειδή είναι πλούσιο σε περιεκτικότητα ινών, το χαρούπι βοηθάει στη σωστή λειτουργία του εντέρου και καταπραΰνει το στομάχι. Έχει αντιοξιδωτικές ιδιότητες, χάρη στη μεγάλη περιεκτικότητά του σε φυτικές ίνες, πολυφαινόλες και τανίνες και έχει αντικαρκινική δράση.

Οι φάσεις του έργου

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Πανεπιστημίου Κύπρου, το έργο θα χωρίζεται σε τρεις κύριες φάσεις και αναμένεται να ολοκληρωθεί σε δέκα περίπου χρόνια.

Φάση Ι: Ετοιμασία και φύτευση χαρουπόδασους

Η Φάση αυτή, η οποία αναμένεται να διαρκέσει δύο χρόνια, θα περιλαμβάνει τα στάδια προετοιμασίας και φύτευσης των χαρουπόδεντρων. Συγκεκριμένα, κατά τη φάση αυτή, αναμένεται να:

• ολοκληρωθούν οι διαδικασίες εξασφάλισης της γης από το κράτος, οι οποίες βρίσκονται ήδη υπό εξέλιξη, μιας και -όπως σημειώνεται- η ανταπόκριση του Υπουργείου Εσωτερικών και του Κτηματολογίου στο θέμα αυτό ήταν άμεση και θετική.

• ολοκληρωθούν οι διαδικασίες εξασφάλισης αρχικής χρηματοδότησης, οι οποίες βρίσκονται ήδη υπό εξέλιξη.

• παραχθούν 40.000 σπορόφυτα, από το Τμήμα Δασών, τα οποία έχουν ήδη φυτευθεί, και αναμένεται να μεταφυτευθούν τον Οκτώβριο του 2016 και να εμβολιαστούν τον Μάρτιο του 2017, στη γη που θα παραχωρηθεί από το κράτος.

Φάση ΙΙ: Επιστημονική Μελέτη Προϊόντος, Έρευνα Αγοράς και Συμφωνίες Συνεργασίας

Κατά τη Φάση αυτή (1ο - 6ο έτος), αναμένεται να διεκπεραιωθούν τα ακόλουθα στάδια του έργου:

• Επιστημονική Έρευνα/ Μελέτη για την παρασκευή νέων προϊόντων από χαρούπι, αλλά και έρευνα τόσο της τοπικής όσο και της διεθνούς αγοράς για πιθανές συνεργασίες.

• Λήψη αποφάσεων ως προς τα πρώτα προϊόντα που θα παραχθούν.

• Λήψη αποφάσεων και σύναψη συμφωνιών συνεργασίας με εταιρείες.

• Λήψη και υλοποίηση αποφάσεων για παράπλευρες δραστηριότητες, όπως δημιουργία επισκέψιμου χώρου (π.χ. θεματικό πάρκο, εκπαιδευτικό μουσείο φύσης κ.λπ.)

Φάση ΙΙΙ: Πλήρης παραγωγή - Πώληση Προϊόντος - Αξιολόγηση και Πιθανή Επέκταση του Έργου

Κατά τη Φάση αυτή (7ο - 10ο έτος), αναμένεται η ολοκλήρωση υλοποίησης του έργου, αφού από το 8ο έτος αναμένεται πια πλήρης παραγωγή και έναρξη πώλησης και μεταποίησης του προϊόντος στις εταιρείες με τις οποίες θα έχουν συναφθεί συμφωνίες. Κατά το 10ο έτος, τα αποτελέσματα του έργου θα αξιολογηθούν και θα ληφθούν αποφάσεις για πιθανή επέκταση του έργου. Ως βασικότερα ορόσημα του έργου θεωρούνται τα ακόλουθα:

- 2ο έτος - Ολοκλήρωση φύτευσης των σπορόφυτων στην έκταση γης που θα παραχωρηθεί από το κράτος.

- 4ο έτος - Ολοκλήρωση διαδικασίας λήψης αποφάσεων που αφορούν στην επιλογή των προϊόντων που θα παρασκευαστούν από το χαρούπι και στη σύναψη συμφωνιών με τοπικές και διεθνείς εταιρείες και βιομηχανίες.

- 7ο έτος - Ολοκλήρωση των πρώτων εγκαταστάσεων μεταποίησης.

- 8ο έτος - Πλήρης παραγωγή και μεταποίηση των πρώτων προϊόντων.

Πολλά τα οφέλη

Παράλληλα, αξιοσημείωτο είναι πάντως το γεγονός ότι το μεγαλεπήβολο έργο που ετοιμάζεται θα έχει σημαντικά θετικά αποτελέσματα τόσο στο περιβάλλον όσο και στην κοινωνία ευρύτερα. Από περιβαλλοντικής άποψης, οι χαρουπιές αποτελούν μία πολύτιμη πηγή για την αναδάσωση των υποβαθμισμένων ζωνών, όπου η διάβρωση και η ερημοποίηση θεωρούνται απειλή, καθώς και πολύτιμη πηγή για την αναδάσωση, έτσι ώστε να παρεμποδιστούν διαδικασίες διάβρωσης σε περιθωριακά εδάφη. Οι χαρουπιές είναι ανθεκτικές στη φωτιά και τα άνθη τους είναι καλή πηγή νέκταρος για προσέλκυση μελισσών σε μικτές φυτεύσεις. Με τη φύτευση χαρουπόδεντρων προστατεύεται η χλωρίδα και διαφυλάσσεται η βιοποικιλότητα, αφού φυτά όπως η χαρουπιά τείνουν να εξαφανιστούν από την Ευρώπη.

Όσον αφορά στα κοινωνικά οφέλη του έργου, αυτά αφορούν κυρίως στη στήριξη της τοπικής βιομηχανίας τροφίμων (μέσω της δημιουργίας εργαστηρίου χημείας τροφίμων), στην αξιοποίηση επιστημονικών αποτελεσμάτων από ιδιώτες στην Κύπρο, στη στήριξη βιολογικής κτηνοτροφίας (με την προμήθεια βιολογικών ζωοτροφών), στην προαγωγή υγιεινής διατροφής, την προαγωγή οικολογικής συνείδησης (θεματικό πάρκο και εκπαιδευτικό μουσείο, προστασία της χλωρίδας της Κύπρου) και έσοδα προς το Πανεπιστήμιο Κύπρου και τους συνεργαζόμενους οργανισμούς, για αξιοποίηση κυρίως στην έρευνα.

Σημαντικός πυλώνας του έργου αποτελεί αναμφισβήτητα και η δημιουργία δεκάδων θέσεων εργασίας, αφού για το όλο έργο αναμένεται να εξαγγελθεί αριθμός θέσεων εργασίας που αφορούν στην καλλιέργεια και συγκομιδή του χαρουπιού, στην επιστημονική ανάλυση και έρευνα, αλλά και στην κάλυψη διοικητικών και οικονομικών θεμάτων.