Στοιχειώνουν ακόμη το δρομάκι δίπλα μας και την απέναντι γωνιά του πλανήτη
Σύμφωνα με τα στατιστικά, οι γυναίκες σήμερα κινδυνεύουν περισσότερο από βιασμό και ενδοοικογενειακή βία, παρά από τον πόλεμο, τον καρκίνο ή τα τροχαία ατυχήματα
ΤΑ Η.Ε. υπολογίζουν ότι, ένα κορίτσι που γεννήθηκε σήμερα, θα γίνει 81 ετών μέχρι να έχει τις ίδιες πιθανότητες με ένα αγόρι να γίνει CEO εταιρείας
Σήμερα είναι η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Μια ημέρα, κατά την οποία γιορτάζουμε τις νίκες των αγώνων του γυναικείου κινήματος αλλά, κυρίως, μια ημέρα για να εμπνευστούμε από αυτούς. Μια ημέρα για να κατανοήσουμε όλοι -γυναίκες και άντρες- ότι ο φεμινισμός έχει ακόμη ρόλο και λόγο στις σύγχρονες, ανεπτυγμένες κοινωνίες κι είναι ακόμη πιο απαραίτητος στις χώρες του τρίτου κόσμου. Γιατί οι ανισότητες στοιχειώνουν ακόμη το δρομάκι δίπλα μας και την απέναντι γωνιά του πλανήτη.
Στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, κρύβονται συχνά κάτω από το πέπλο του αναχρονισμού. Στις πιο ανεπτυγμένες χώρες, κρύβονται πίσω από τις νομοθεσίες που θεσπίστηκαν για να τις διορθώσουν. Είναι, όμως, εκεί. Αιμορραγούν από το σώμα της μικρής Αμάλ, που μόλις έχει υποστεί ακρωτηριασμό των γεννητικών της οργάνων, σε κάποιο σπίτι στη Σομαλία. Αντανακλώνται στο καθρεφτάκι του αυτοκινήτου, που δεν επιτρέπεται να οδηγήσει η Φατιμά στη Σαουδική Αραβία.
Αντηχούν στις κραυγές απελπισίας της Μίρα, που βιάζεται τώρα στην Ινδία και της Αμπιγκέιλ, που πέφτει θύμα ξυλοδαρμού στις ΗΠΑ. Είναι χαραγμένες στα δεσμά της Ρόους, που απήχθη στη Νιγηρία και στα σκισμένα βιβλία της Νουρ, από το Πακιστάν, που δεν την αφήνουν να πάει σχολείο. Ζουν μαζί με τον φόβο της Αντριάνας, θύμα τράφικινγκ, σε κάποιο σκοτεινό δωμάτιο στην Ευρώπη.
Είναι, ακόμη, γραμμένες, στην επιταγή που έλαβε τέλος του μήνα η Ελένη, το ποσό στην οποία είναι κατά 15,8% χαμηλότερο από τον αντίστοιχο μισθό ενός Κύπριου άντρα. Και το γεγονός πως ίσως δεν τις βλέπουμε, δεν σημαίνει πως δεν μας επηρεάζουν, ατομικά ως ανθρώπους και συλλογικά ως κοινωνίες.
Με τη γλώσσα των αριθμών
Κατά καιρούς, συντηρητικοί κύκλοι, καθοδηγούμενοι από πατριαρχικές αντιλήψεις ή ακόμη και συνάνθρωποί μας, παρασυρόμενοι από την ημιμάθεια ή την άγνοια, προσπαθούν να παρουσιάσουν τη μάχη για την ισότητα ως παρωχημένη. Οι αριθμοί, ωστόσο, τους διαψεύδουν. Χρειαζόμαστε, ακόμη, τη διεκδίκηση, γιατί υπάρχει δρόμος να διανύσουμε μέχρι να αποκτήσουν οι γυναίκες ίσα δικαιώματα. Μερικά από τα συγκλονιστικά δεδομένα που ισχύουν σήμερα είναι τα ακόλουθα:
· Μια στις τρεις γυναίκες παγκοσμίως πέφτει θύμα βιασμού ή ξυλοδαρμού κατά τη διάρκεια της ζωής της.
· Μια στις τέσσερις γυναίκες βιώνει ενδοοικογενειακή βία. Μάλιστα, μόνο σε 76 χώρες υπάρχει νομοθεσία σχετική με την ενδοιοικογενειακή βία και μόνο σε 57 από αυτές συμπεριλαμβάνεται η σεξουαλική βία.
· Οι γυναίκες σήμερα κινδυνεύουν περισσότερο από βιασμό και ενδοοικογενειακή βία, παρά από τον πόλεμο, τον καρκίνο ή τα τροχαία ατυχήματα.
· 130 εκατομμύρια γυναίκες, που βρίσκονται σήμερα εν ζωή, υπολογίζεται ότι έχουν υποστεί ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων.
· 15 εκατομμύρια μικρά κοριτσάκια εξαναγκάζονται κάθε χρόνο να παντρευτούν.
· Σε δέκα χώρες, οι γυναίκες είναι αναγκασμένες, διά νόμου, να υπακούν τους συζύγους τους.
· Διεθνώς, μόνο το 24% των υψηλόβαθμων διοικητικών θέσεων καταλαμβάνονται από γυναίκες.
· Από το σύνολο των ωρών εργασίας παγκοσμίως, τα δύο τρίτα δουλεύονται από γυναίκες. Όμως, κερδίζουν μόνο το 10% του παγκόσμιου εισοδήματος.
· Μόνο το ένα πέμπτο όλων των βουλευτών του κόσμου είναι γυναίκες.
· Τα τελευταία 50 χρόνια, μόνο το 7,4% των χωρών είχαν, έστω μια φορά, γυναίκα επικεφαλής της κυβέρνησής τους.
· Το 70% των φτωχών ανθρώπων του πλανήτη είναι γυναίκες.
· Οι γυναίκες που πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω έμφυλης βίας, υπολογίζονται μεταξύ 1.5 και 3 εκατομμυρίων.
· Ετησίως πωλούνται για σκοπούς πορνείας 700 χιλιάδες ώς 4 εκατομμύρια γυναίκες.
· Τα δύο τρίτα των αναλφάβητων παγκοσμίως είναι γυναίκες. Περίπου 41 εκατομμύρια κορίτσια δεν έχουν αυτήν τη στιγμή πρόσβαση σε βασική εκπαίδευση.
Η θέση της Κύπρου
Σύμφωνα με το Global Gender Gap Report, του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, η Κύπρος ήταν το 2015, 95η από 142 χώρες, σε ό,τι αφορά την επίτευξη ισότητας. Στον τομέα της οικονομικής συμμετοχής και των ευκαιριών, η χώρα μας βρίσκεται στην 75η θέση παγκοσμίως, αν και βρίσκεται πολύ πιο χαμηλά, στην 103η θέση, σε ό,τι αφορά τις γυναίκες νομοθέτες, υψηλόβαθμους αξιωματούχους και διευθυντές. Αντιθέτως, η Κύπρος τα πάει αρκετά καλά στον τομέα της εκπαίδευσης και τις διάφορες υποκατηγορίες του, καθώς βρίσκεται στην 41η θέση και, βάσει της βαθμολογίας μας, έχουμε ισότητα. Αυτό ισχύει και για τον τομέα υγεία και επιβίωση, όπου η Κύπρος βρίσκεται στην 69η θέση. Σε ό,τι αφορά την πολιτική χειραφέτηση, όμως, η Κύπρος βρίσκεται στον πάτο των στατιστικών, καταλαμβάνοντας τη θέση 122. Σε επίπεδο βουλευτών βρισκόμαστε στην θέση 106η και σε επίπεδο υπουργών στη θέση 108η.
Σύμφωνα, δε, με τα στοιχεία του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που δημοσίευσε η «Σημερινή» τον περασμένο Νοέμβριο, για κάθε 100 ευρώ που αμείβεται ένας άνδρας κατά μέσο όρο, μία γυναίκα στην Κύπρο αμείβεται μόνο 83,6 ευρώ για την ίδια εργασία ή για εργασία ίσης αξίας. Αυτό σημαίνει πως κατά τη διάρκεια της ζωής της, μια γυναίκα στην Κύπρο αμείβεται περίπου 300.000 ευρώ λιγότερα από έναν άντρα. Επί της ουσίας, κατά μέσον όρο, οι γυναίκες χρειάζεται να δουλέψουν 43 ημέρες περισσότερες τον χρόνο, για να μπορέσουν να φτάσουν στα ίδια επίπεδα μισθού με έναν άντρα. Το χάσμα αμοιβών έχει άμεσο αντίκτυπο στη σύνταξη των γυναικών, με αποτέλεσμα μεγάλο ποσοστό γυναικών άνω των 65 να βρίσκονται στα όρια της φτώχιας.
Αγώνας και πίστη
Η ΙΣΤΟΡΙΑ έχει αποδείξει πως τα στατιστικά αλλάζουν. Πως οι αγώνες, όποια μορφή κι αν έχουν, κάποια στιγμή αποφέρουν αποτελέσματα. Φτάνει να μη χάνουμε την πίστη μας στην ισότητα. Τα Ηνωμένα Έθνη υπολογίζουν ότι ένα κορίτσι που γεννήθηκε σήμερα, θα γίνει 81 ετών μέχρι να έχει τις ίδιες πιθανότητες με ένα αγόρι να γίνει CEO εταιρείας και θα είναι 50 ετών, μέχρι να έχει ίσες πιθανότητες με ένα άντρα να κυβερνά μια χώρα. Όμως ένα κορίτσι που γεννήθηκε πριν από 100 χρόνια, περίμενε πολύ καιρό, μέχρι να αποκτήσει το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι. Έδωσε, όμως, τις μάχες του. Και τις κέρδισε. Καμία χώρα δεν έχει φτάσει στην απόλυτη ισότητα στον κόσμο σήμερα. Κι όσο αυτό δεν συμβαίνει, οι διεκδικήσεις παραμένουν σύγχρονες και τα μέτωπα ανοιχτά.
Στατιστικά: Independent, Womankind, Guardian, Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων