Δικλείδες καθιστούν απαγορευμένη την κλωστική κάνναβη, ενώ νομιμοποιήθηκε

Έγινε την Τετάρτη η δημόσια διαβούλευση στο Τμήμα Γεωργίας, για το προσχέδιο νομοσχεδίου για παραγωγή και εμπορία της βιομηχανικής κάνναβης στην Κύπρο

ΑΝΕΠΙΤΡΕΠΤΕΣ πρόνοιες που θα καταστήσουν «απαγορευτική» τη νομιμοποίηση της κλωστικής κάνναβης, βλέπουν στο νομοσχέδιο αγρότες και φίλοι της κάνναβης

Έσπασε το ταμπού της κάνναβης, όπως το αποκάλεσε σε ανύποπτο χρόνο ο βουλευτής και Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών Γιώργος Περδίκης, με τη δημόσια διαβούλευση της περασμένης Τετάρτης (4.2.2015) στο Τμήμα Γεωργίας, στη Λευκωσία, για το προσχέδιο νομοσχεδίου για την παραγωγή και εμπορία της κλωστικής, βιομηχανικής κάνναβης στην Κύπρο, που ετοίμασε το Τμήμα Γεωργίας με άλλες κρατικές υπηρεσίες, περιλαμβανομένων του Υπουργείου Υγείας, του Γενικού Χημείου και της Υπηρεσίας Καταπολέμησης Ναρκωτικών (ΥΚΑΝ).

Αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης, το νομοσχέδιο θα προωθηθεί για έγκριση στο Υπουργικό Συμβούλιο και στη συνέχεια θα κατατεθεί στη Βουλή. Σε αυτή την πρώτη δημόσια συζήτηση του θέματος, παρέστησαν αρμόδιοι κρατικών υπηρεσιών, εκπρόσωποι αγροτικών οργανώσεων, του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών και άλλοι ενδιαφερόμενοι. Αρκετοί από αυτούς παρατήρησαν ότι οι ασφαλιστικές δικλείδες, που προνοούνται στο προσχέδιο, καθιστούν ουσιαστικά απαγορευμένη την κλωστική κάνναβη, τώρα που επιτέλους νομιμοποιήθηκε!

Η πρόνοια του προσχεδίου που επικρίθηκε ιδιαίτερα, αφορά την υποχρέωση του προσώπου, που ζητά άδεια παραγωγού, να υποβάλει ταυτόχρονα και βεβαίωση για Λευκό Ποινικό Μητρώο. Ο παρευρισκόμενος εκπρόσωπος της ΥΚΑΝ αποκάλυψε ότι η πρόνοια αυτή προέκυψε από εισήγηση της Υπηρεσίας και προεξόφλησε ότι η ΥΚΑΝ θα επιμείνει σε συμπερίληψή της στον επικείμενο νόμο.

Η συγγένεια με την… κακόφημη αδελφή

Υπήρξε μακρύς και δύσβατος ο δρόμος που διανύθηκε μέχρι το κράτος ν’ αναγνωρίσει την αναγκαιότητα γεωργικής και βιομηχανικής αξιοποίησης του φυτού της κλωστικής κάνναβης (σε πρώτο στάδιο, αφού νομοτελειακά θα ακολουθήσει αξιοποίηση για ιατρικούς σκοπούς) και να προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση και άρση της απαγόρευσής της, όπως προνοεί η κοινοτική νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αδικαιολόγητη προκατάληψη που περιβάλλει το θέμα, λόγω της βοτανικής συγγένειας του συγκεκριμένου φυτού κάνναβης με την παράνομη, απαγορευμένη και βέβαια… κακόφημη «αδελφή» της, την ινδική κάνναβη, κρατούσε μακριά, την τελευταία δεκαετία, τους αρμόδιους του κυπριακού κράτους, αλλά και όλα τα κόμματα, που δεν τολμούσαν να το αγγίξουν και προσποιούνταν ότι είναι ένα θέμα που… δεν υπάρχει!

Αυτή η στρουθοκαμηλική πολιτική, που ως ένα βαθμό εξακολουθεί να ασκείται μέχρι σήμερα, αγνοούσε βέβαια τις φωνές αγροτών και οργανωμένων φίλων της κάνναβης που ακούγονταν το τελευταίο διάστημα προς την κατεύθυνση νομιμοποίησης της κλωστικής κάνναβης, μέχρι που παρενέβη δυναμικά το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών και έριξε πάνω στο ζήτημα, με ανακοινώσεις, σχόλια και οργάνωση δημόσιων συζητήσεων και συνεδρίων, τους προβολείς της δημοσιότητας.

Ο βουλευτής και Πρόεδρος του Κινήματος, Γιώργος Περδίκης, είναι ο πρώτος πολιτικός που άνοιξε τον δημόσιο διάλογο για την κάνναβη, με γραπτές ερωτήσεις του από το 2013 προς τους Υπουργούς Υγείας και Γεωργίας, κατά πόσο είναι δυνατή η ελεγχόμενη καλλιέργεια της κλωστικής κάνναβης για βιομηχανικούς και ιατρικούς σκοπούς. Περαιτέρω, το Κίνημα Οικολόγων διοργάνωσε τον Δεκέμβριο του 2013 και τον Ιανουάριο του 2014 δύο πολύ σημαντικά συνέδρια στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, για τις εναλλακτικές χρήσεις της κάνναβης στη βιομηχανία και την ιατρική.

Αυτός ο ανοικτός διάλογος αναζωπύρωσε τη συζήτηση για το θέμα της χρήσης της ινδικής κάνναβης, που είναι η δημοφιλέστερη ουσία για «ψυχαγωγικούς» σκοπούς στην Κύπρο, αλλά και στον κόσμο. Ο Γιώργος Περδίκης ενέγραψε το θέμα «Η χρήση της κάνναβης για ιατρικούς σκοπούς», που συζητήθηκε τον Φεβρουάριο του 2014, στην Επιτροπή Υγείας της Βουλής.

«Το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών θεωρεί ότι με τη χρήση της βιομηχανικής και ιατρικής κάνναβης ανοίγεται ένας καινούργιος τομέας της γεωργίας και βιομηχανίας, ο οποίος μπορεί να αναπτυχθεί και να επιφέρει πολλά έσοδα στο κράτος», αναφέρει το Κίνημα σε ανακοίνωση, με αφορμή τη δημόσια διαβούλευση της περασμένης Τετάρτης. «Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η χρήση της κάνναβης στην ιατρική. Ήδη σε πολλές χώρες στην Ευρώπη και την Αμερική, χρησιμοποιούνται φάρμακα με βασικό συστατικό την κάνναβη.

Το Κίνημα έχει ξεκινήσει εκστρατεία προώθησης της αξιοποίησης της κάνναβης στην ιατρική, στη γεωργία και στη βιομηχανία και για τον λόγο αυτό έχει ετοιμάσει το προσχέδιο του νομοσχεδίου για την παραγωγή και εμπορία της βιομηχανικής κάνναβης στην Κύπρο. Το Κίνημα θεωρεί ότι είναι καιρός να καταρρίψουμε τα ταμπού και να μπούμε σε μια καινούργια εποχή. Τα παραδείγματα των άλλων χωρών, οι οποίες έχουν αναπτύξει με επιτυχία αυτήν τη μορφή βιομηχανίας, μας δείχνουν τον δρόμο».

Κάνουμε σήμερα το πρώτο βήμα

Το προσχέδιο για την καλλιέργεια και εμπορία της κλωστικής κάνναβης παρουσιάστηκε από τους λειτουργούς του Τμήματος Γεωργίας, Μάκη Αντωνιάδη και Κλεάνθη Συκά. «Κάνουμε σήμερα το πρώτο βήμα με τη δημόσια διαβούλευση για να ακούσουμε απόψεις και εισηγήσεις από εσάς, ώστε να μπορέσουμε να το βελτιώσουμε ακόμα περισσότερο και στη συνέχεια να τύχει επεξεργασίας», ανέφερε ο Μάκης Αντωνιάδης.

Ο Κλεάνθης Συκάς επεσήμανε ότι «το νομοσχέδιο αφορά τη βιομηχανική ή κλωστική κάνναβη και όχι τη φαρμακευτική ή ιατρική κάνναβη, που είναι στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Υγείας, ούτε την κάνναβη για ψυχαγωγικούς σκοπούς, που έχουν περιεκτικότητα πάνω από 0,2% σε THC». Είπε ότι, σύμφωνα με το προσχέδιο, «βιομηχανική κάνναβη» σημαίνει ολόκληρα φυτά ή μέρη «φυτού ακατέργαστα ή κατεργασμένα, του είδους Cannabis sativa, που η περιεκτικότητά τους σε τετραϋδροκανναβινόλη (THC) δεν υπερβαίνει το 0,2%, και τους σπόρους που προέρχονται από ποικιλία της βιομηχανικής κάνναβης με περιεκτικότητα σε τετραϋδροκανναβινόλη (THC), που δεν υπερβαίνει το 0,2%».

«Ψάξτε το θέμα για να ξεφοβηθείτε»

Σχολιάζοντας την πρόνοια του νομοσχεδίου για παρουσίαση Λευκού Ποινικού Μητρώου από τους επίδοξους παραγωγούς της βιομηχανικής κάνναβης, παρευρισκόμενος στη συζήτηση, τη χαρακτήρισε «ρατσιστική» και παρατήρησε: «Μπορεί κάποιος να καταδικάστηκε σε φυλάκιση, ακόμα και για χρήση ναρκωτικών, να εξέτισε την ποινή του και να μετανόησε - γιατί να τον εμποδίσουμε να προχωρήσει στην καλλιέργεια της βιομηχανικής κάνναβης;».

Ένας άλλος σχολίασε ότι «από την όλη συζήτηση, μου δημιουργείται η εντύπωση ότι πρόκειται για την καλλιέργεια ενός ισχυρού ναρκωτικού και όχι απλά ενός γεωργικού προϊόντος για βιομηχανικούς σκοπούς. Από τη στιγμή που αυτές οι ποικιλίες κάνναβης δεν μπορούν να αποδώσουν φυτά με περιεκτικότητα πάνω από 0,2% σε THC, προς τι αυτές οι απαγορεύσεις;». Ένας τρίτος ανέφερε, μεταξύ άλλων: «Όσο ψάχνετε το θέμα της κάνναβης, τόσο θα ξεφοβηθείτε.

Ούτε εγώ θέλω τα μικρά παιδιά να καπνίζουν κάνναβη και είμαι εναντίον των ναρκωτικών και υπέρ της ΥΚΑΝ, στην προσπάθειά της να εξαλείψει τα ναρκωτικά. Αλλά παρακαλώ, αν θέλετε να βοηθήσουμε όλοι, μελετάτε το θέμα. Εγώ ασχολούμαι με τα χρηματοοικονομικά και διαπιστώνω πόσες νέες εταιρείες στην Αμερική ασχολούνται με το θέμα αυτό και πόση ζήτηση υπάρχει σε όλο τον κόσμο για το προϊόν αυτό. Αν τα υπουργεία συμπαρασταθούν στους γεωργούς, τότε θα πετύχει η προσπάθεια. Αλλά αν ο νόμος είναι γεμάτος απαγορεύσεις και ασφαλιστικές δικλείδες, δεν θα πετύχει η προσπάθεια».

Αντιναρκωτικό: Ναι στον εκσυγχρονισμό

Τις απόψεις του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου Κύπρου, που είναι ο κρατικός φορέας διαχείρισης του ζητήματος των εξαρτησιογόνων ουσιών, εξέφρασε ο ψυχολόγος-κοινωνιολόγος Στέλιος Σεργίδης, Υπαστυνόμος και εκπρόσωπος Τύπου της Υπηρεσίας Καταπολέμησης Ναρκωτικών, που (τον Νοέμβριο του 2013), μας έγραψε:

«Μέχρι σήμερα η κλωστική (βιομηχανική) κάνναβη δεν μπορεί να καλλιεργηθεί στην Κύπρο, λόγω της βοτανικής της συγγένειας με την cannabis sativa, η οποία, σύμφωνα με τον Περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Νόμο, είναι απαγορευμένη. Ωστόσο, η περιεκτικότητα της κλωστικής κάνναβης σε THC (τετραϋδροκανναβινόλη), την ψυχοτρόπο ναρκωτική ουσία, είναι μικρότερη από 0,2%, γεγονός που αποτρέπει τη χρήση της για ψυχαγωγικούς-ευφορικούς σκοπούς.

»Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι κανονισμοί ρυθμίζουν την εισαγωγή σπόρων κάνναβης για καλλιέργεια και τρόπους ελέγχου της καλλιέργειας, ζητώντας παράλληλα από τα κράτη-μέλη να εγκαθιδρύσουν μηχανισμούς ελέγχου και αδειοδότησης. Το Αντιναρκωτικό Συμβούλιο, σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς, μελετά το θέμα αυτό, στο πλαίσιο εκσυγχρονισμού του Περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Νόμου, διαδικασία η οποία βασίζεται στην κοινοτική νομοθεσία, στην επιστημονικά τεκμηριωμένη γνώση, σε συνάρτηση με τα κυπριακά ερευνητικά δεδομένα και τους υφιστάμενους θεσμούς, υποδομές και πόρους».

Θετική η τοποθέτηση ΚΕΝΘΕΑ

Με δήλωσή του στη «Σ», ο νευρολόγος-ψυχίατρος Δρ Κυριάκος Βερεσιές, Επιστημονικός Διευθυντής του ΚΕΝΘΕΑ, επιβεβαίωσε ότι η οργάνωση τοποθετείται θετικά στην προοπτική παραγωγής και καλλιέργειας βιομηχανικής κάνναβης «για ένα συγκεκριμένο σκοπό και αφού εξασφαλιστεί ότι η περιεκτικότητα σε THC, δεν θα είναι πάνω από 0,2%, όπως προβλέπουν οι κανονισμοί.

Πιστεύουμε πάντως ότι η βιομηχανική κάνναβη μπορεί τώρα να λύσει και πολλά προβλήματα της οικονομίας, γιατί το φυτό αυτό είναι πολύ ανθεκτικό, δεν χρειάζεται λιπάσματα ή εντομοκτόνα, μπορεί εύκολα να δώσει παραγωγή και έχει ζήτηση στην παγκόσμια αγορά. Που σημαίνει ότι μπορεί κάποιος να μπορεί να τη διαθέτει και στην Κύπρο και στο εξωτερικό για ανάλογη επεξεργασία.

Μπορούμε να πούμε ότι με αυτό μπαίνει μια διόρθωση στην απόφαση για απαγόρευση όλων των ειδών της κάνναβης, που λήφθηκε το 1945 από τις ΗΠΑ. Έκτοτε υποχρεώθηκαν όλες οι χώρες του κόσμου να προχωρήσουν επίσης στην απαγόρευση αυτή, χάριν του αγώνα εναντίον των ναρκωτικών, που αποδείχτηκε σήμερα ότι απέτυχε. Στην Κύπρο η απαγόρευση έγινε το 1954, επί αποικιοκρατίας».

Οι «Φίλοι της κάνναβης» θέλουν ν’ ακουστούν

Είπε στη διάρκεια της συζήτησης ο Πέτρος Ευδόκας, μέλος του σωματείου «Φίλοι της κάνναβης: «Το κράτος μας παρανομεί σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού για δέκα χρόνια απέκρυψε από τους γεωργούς ότι η κλωστική κάνναβη είναι νόμιμη - και αναγκαστήκατε τώρα εσείς να τρέχετε να ετοιμάσετε το νομοσχέδιο, γιατί άρχισαν οι πολίτες να διαμαρτύρονται. Σας εισηγούμαστε να είστε πιο ανεκτικοί, ν’ ακούτε ακόμα και τις εντάσεις και τα παράπονα του κόσμου και να συνεργαστείτε μαζί μας.

Οι διάφορες οργανώσεις φίλων της κάνναβης και οι αγρότες πρέπει να εισακούονται σε τέτοιες διαδικασίες. Όπως βλέπετε, υπάρχει πιο πολλή γνώση ανάμεσα στους φίλους της κάνναβης, από τη γνώση που υπάρχει μέσα στα υπουργεία για το θέμα αυτό. Εκ μέρους του σωματείου μας, θα σας υποβάλουμε γραπτώς τις προτάσεις μας, γιατί υπάρχουν ανεπίτρεπτα πράγματα μέσα στο προσχέδιο - όπως π.χ. η καταστροφή του προϊόντος, αν υπάρχει παρατυπία στα πιστοποιητικά, χωρίς να είναι παράνομο το προϊόν. Θέλουμε μαζί σας μια συνάντηση για να συνεργαστούμε για το θέμα».

Εξάλλου σε σημείωμά του προς τη «Σ», ο Πέτρος Ευδόκας επισημαίνει ότι «φαίνεται πως έχουν συνθέσει αυτό το προσχέδιο νόμου, με σκοπό να καταστραφεί η δυνατότητα αξιοποίησης της κλωστικής κάνναβης. Το σωματείο μας είναι μια από τις λιγοστές φωνές που εκφράζουν την κοινότητα φίλων της Κάνναβης. Υπάρχουν και άλλες οργανώσεις στην Κύπρο που είναι ενδιαφερόμενα μέρη και γνωρίζω πολύ καλά ότι ούτε αυτές προσκλήθηκαν ή ενημερώθηκαν.

Αφενός το άνομο και αντισυνταγματικό καθεστώς παρανομίας που έχει επιβληθεί στους Φίλους της κάνναβης στην Κύπρο αποσιωπά και τρομοκρατεί τον κόσμο και δεν αφήνει τους πλείστους να εκφραστούν για το θέμα. Αφετέρου, εμφανίζονται τώρα και οι διάφοροι πολιτικοί και κομματικοί "παράγοντες", που φροντίζουν να κρατήσουν τις οργανώσεις και αντιπροσώπους μας μακριά από αυτές τις διαβουλεύσεις. Είναι δημοκρατική ή έννομη αυτή η διαδικασία;».

Υποχρεώσεις, απαγορεύσεις και τιμωρίες

Μερικές από τις βασικές πρόνοιες του νομοσχεδίου είναι οι εξής:

*Μετά τη σπορά ο αδειούχος παραγωγός υποβάλλει στην αρμόδια Αρχή πλήρη στοιχεία και όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για την αναγνώριση των αγροτεμαχίων, τα οποία είναι σπαρμένα με βιομηχανική κάνναβη. Υποβολή στοιχείων σχετικά με τις χρησιμοποιηθείσες ποσότητες σπόρων (kg ανά δεκάριο). Επιτρέπεται η χρήση μόνο πιστοποιημένων σπόρων προς σπορά.

*Σπόροι κάνναβης του κωδικού ΣΟ 1207 99 91 εκτός των προοριζόμενων για σπορά εισάγονται ή τίθενται προς εμπορία μόνο από εγκεκριμένους εισαγωγείς, σύμφωνα με τον παρόντα νόμο. Σπόροι που δεν προορίζονται για σπορά διατίθενται προς εμπορία, νοούμενου ότι αποδεικνύεται πως δεν δύναται να χρησιμοποιηθούν για σπορά λόγω ειδικής μεταχείρισης που έχουν υποστεί.

*Σε περίπτωση εισαγωγής από τρίτη χώρα ή στην περίπτωση διακίνησης θα πρέπει να προσκομίζουν στην αρμόδια Αρχή τα κατάλληλα στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι πρόκειται για ποικιλία βιομηχανικής κάνναβης. Θα καθορίζεται υπεύθυνο πρόσωπο διαχείρισης της βιομηχανικής κάνναβης.

*Το πρόσωπο που αιτείται άδειας, συμφώνα με το εδάφιο (2) του άρθρου 4, θα πρέπει να υποβάλει ταυτόχρονα και βεβαίωση για Λευκό Ποινικό Μητρώο. Σε περίπτωση νομικού προσώπου, θα πρέπει να καθορίζεται υπεύθυνο πρόσωπο για τις πρόνοιες του παρόντος Νόμου με τους ίδιους όρους.

*Οποιοδήποτε πρόσωπο παράγει, πωλεί ή εκθέτει προς πώληση ή διαθέτει δωρεάν ή επεξεργάζεται ή κατέχει βιομηχανική κάνναβη, γνωρίζοντας ότι δεν πληροί τις διατάξεις του παρόντος νόμου, ή παρεμποδίζει οποιοδήποτε επιθεωρητή ή πρόσωπο που ενεργεί εκ μέρους της αρμόδιας Αρχής στην εκτέλεση των καθηκόντων του, ή παράγει ή επεξεργάζεται ή εμπορεύεται βιομηχανική κάνναβη ή των προϊόντων της χωρίς άδεια, ή διευκολύνει τρίτο πρόσωπο στην παραβίαση των διατάξεων του Νόμου, ή αποκρύπτει, καταστρέφει, παραποιεί οποιοδήποτε βιβλίο ή έγγραφο ή μητρώο, ή παραβαίνει ή παραλείπει να συμμορφωθεί με οποιαδήποτε διάταξη του παρόντος Νόμου, είναι ένοχο αδικήματος και υπόκειται, σε περίπτωση καταδίκης του, σε χρηματική ποινή όχι μεγαλύτερη των πενήντα χιλιάδων ευρώ ή σε φυλάκιση, η οποία δεν υπερβαίνει τα δύο χρόνια, ή/και στις δύο αυτές ποινές ή, σε περίπτωση δεύτερης ή μεταγενέστερης καταδίκης, σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις 100 χιλιάδες ευρώ ή σε πέντε χρόνια φυλάκιση ή/και στις δύο ποινές.

Το δε εκδικάζον δικαστήριο δύναται, επιπρόσθετα με οποιαδήποτε ποινή, να διατάξει τη δήμευση ή καταστροφή με έξοδα του καλλιεργητή ή προμηθευτή της βιομηχανικής κάνναβης, σε σχέση με την οποία έχει ασκηθεί η ποινική δίωξη».