Τριήμερο διεπιστημονικό συνέδριο πραγματοποιείται στο Πανεπιστήμιο Κύπρου
Το συνέδριο έχει ως στόχο να αναδείξει την ιστορική και πολιτισμική διαδρομή της Ηπείρου, μέσα από προσεγγίσεις της ιστορίας, της λογοτεχνίας και της παράδοσης


Το σημαντικό κομμάτι του ηπειρωτικού Ελληνισμού επιχειρεί να εξετάσει μέσα από ένα πολυδύναμο φακό το Νεοελληνικό Σπουδαστήριο Πετρώνδα, σε τριήμερο συνέδριο που διοργανώνει από σήμερα μέχρι και το Σάββατο. Πρόκειται για μια πρωτότυπη διεπιστημονική συνάντηση, που στόχο έχει να αναδείξει την ιστορική και πολιτισμική διαδρομή της Ηπείρου, μέσα από προσεγγίσεις της ιστορίας, της λογοτεχνίας και της παράδοσης.

Οι εργασίες θα πραγματοποιηθούν σήμερα (19:45) στην αίθουσα Καστελιώτισσα, ενώ αύριο (17:30) και μεθαύριο (17:00) θα συνεχιστούν στην αίθουσα Τελετών του Πανεπιστημίου Κύπρου στην Καλλιπόλεως και είναι όλες ανοιχτές στο κοινό. Στο συνέδριο συμμετέχουν λογοτέχνες (Ελένη Θεοχάρους, Βασίλης Γκουρογιάννης, Σωτήρης Δημητρίου, Γιάννης Καλπούζος), φιλόλογοι (Κώστας Χατζηαντωνίου, Παντελής Βουτουρής, Μαρίνος Πουργούρης), ιστορικοί (Πέτρος Παπαπολυβίου, Γιώργος Γεωργής) και νομικοί (Αχιλλέας Αιμιλιανίδης), ενώ το καλλιτεχνικό μέρος ανέλαβε ο Κύπριος μουσικοσυνθέτης Γιώργος Καλογήρου και το ηπειρωτικό παραδοσιακό συγκρότημα «Λαλητάδες».

Κοινές συνιστώσες
Κύπρος και Ήπειρος έχουν πολλά κοινά στοιχεία, όπως εξήγησε στη «Σημερινή» ο Μαρίνος Πουργούρης, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου και εκ των εισηγητών του συνεδρίου. «Και οι δύο περιοχές βρίσκονται στα ακρότατα όρια του Ελληνισμού, το ένα στο βόρειο, το άλλο στο ανατολικό», πρόσθεσε. Οι παραλληλισμοί ξεκινούν από τη γεωγραφία αλλά εκτείνονται σε πολλές πτυχές της σύγχρονης ιστορίας των δύο περιοχών. Υπάρχουν πολλές κοινές συνιστώσες, όπως ο βίαιος χωρισμός οικογενειών, ανέφερε ο Δρ Πουργούρης.

Στην Ήπειρο χωρίστηκαν οικογένειες, με κάποιες να παραμένουν στη Βόρεια Ήπειρο και κάποιες να βρίσκονται στην υπόλοιπη επικράτεια της Ηπείρου, όπως και στην Κύπρο το 1974, με κάποιες οικογένειες να παραμένουν εγκλωβισμένες στα κατεχόμενα και κάποιες να βρίσκονται στις ελεύθερες περιοχές, σημείωσε ο Επίκουρος Καθηγητής. Επιπλέον, η Βόρεια Ήπειρος, όπως και η Κύπρος μετά τον αγώνα της ΕΟΚΑ, έφτασε στο παρελθόν κοντά στην ενσωμάτωση με την υπόλοιπη Ελλάδα.

Γλώσσα και ακάλυπτες ψυχές
Ένα άλλο επίπεδο στο οποίο μπορεί να γίνει παραλληλισμός μεταξύ Κύπρου και Ηπείρου είναι η τοπική διάλεκτος. «Η ελληνική διάλεκτος της Κύπρου, η ελληνική διάλεκτος της Ηπείρου, αναδεικνύονται μέσα από τη λογοτεχνία», ανέφερε ο Δρ Πουργούρης. Όπως εξήγησε, οι τρεις συγγραφείς που συμμετέχουν στο συνέδριο, χρησιμοποιούν τον διαλεκτικό λόγο στα έργα τους. «Ένας Κύπριος αναγνώστης μπορεί να δυσκολεύεται με τη διάλεκτο, όπως ενδεχομένως και ένας Αθηναίος, αλλά αυτή η δυσκολία έχει, ταυτόχρονα, και μιαν οικειότητα», σημείωσε χαρακτηριστικά. Οι τρεις συγγραφείς που θα φιλοξενηθούν στην Κύπρο αποτελούν σημαντικές προσωπικότητες της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας.

«Στο πρόγραμμα δώσαμε αρκετό χρόνο στους λογοτέχνες. Είναι πάρα πολύ σημαντικοί στη σύγχρονη λογοτεχνία και στα έργα τους καταγράφεται, μεταξύ άλλων, το δράμα, η ιστορία και οι παραδόσεις της Ηπείρου. Θα αφιερώσουμε μια ώρα στον καθένα και το κοινό θα έχει την ευκαιρία να συνομιλήσει μαζί τους», επεσήμανε ο Μαρίνος Πουργούρης.

Σημαντική όμως είναι και η πτυχή της Βόρειας Ηπείρου, η οποία θα αναλυθεί μέσα τόσο νομικά όσο και πολιτισμικά. «Υπάρχουν τόσες χιλιάδες ψυχές στην περιοχή που μένουν εντελώς ακάλυπτες. Είναι αφημένες στο έλεος της ιστορίας», σημείωσε ο Επίκουρος Καθηγητής. Η νομική προσέγγιση του Αχιλλέα Αιμιλιανίδη αλλά και πολλά από τα λογοτεχνικά έργα που θα παρουσιαστούν, πραγματεύονται το ζήτημα αυτό.

Οι εργασίες
Το συνέδριο θα ξεκινήσει τις εργασίες του σήμερα με χαιρετισμούς από τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητή Κωνσταντίνο Χριστοφίδη, τον Δημήτριο Σελήνη, εκ μέρους της Πρεσβείας της Ελλάδας, τον Διευθυντή του Νεοελληνικού Σπουδαστηρίου Πετρώνδα του Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητή Παντελή Βουτουρή, και τον Πρόεδρο της Ένωσης Βορειηπειρωτών Κύπρου «Ο Πύρρος», Αλέξανδρο Ζιούλη. Θα ακολουθήσει η εναρκτήρια ομιλία του Κώστα Χατζηαντωνίου, υπό τον τίτλο «Ηπειρώτες λογοτέχνες» και θα στη συνέχεια μουσικό καλωσόρισμα από τον μουσικοσυνθέτη Γιώργο Καλογήρου.

Αύριο το συνέδριο θα αρχίσει με ιστορική προσέγγιση, με την ομιλία του Πέτρου Παπαπολυβίου «Η Ήπειρος από την ίδρυση του ελληνικού κράτους μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο». Θα ακολουθήσει η εισήγηση του Αχιλλέα Αιμιλιανίδη «Ανθρώπινα δικαιώματα και Βόρειος Ήπειρος» και συζητήσεις με τους συγγραφείς Βασίλη Γκουρογιάννη (εισηγητής: Παντελής Βουτουρής) και Γιάννη Καλπούζο (εισηγητής: Γιώργος Γεωργής). Το Σάββατο το συνέδριο περιλαμβάνει λογοτεχνικές συζητήσεις, με την Ελένη Θεοχάρους (εισηγητής: Παντελής Βουτουρής), τον Σωτήρη Δημητρίου (εισηγητής: Μαρίνος Πουργούρης). Θα ακολουθήσει σύντομη εισήγηση για τη μουσική της Ηπείρου από τον Βασίλη Γκουρογιάννη και το συνέδριο θα ολοκληρωθεί με συναυλία του παραδοσιακού σχήματος «Λαλητάδες».