Ο εγκέφαλος έχει, όμως, την ικανότητα να αλλάζει και να βελτιώνεται
Περίεργα πράγματα που επηρεάζουν τη μνήμη με καλούς και όχι τόσο καλούς τρόπους

Η έλλειψη ύπνου, ορισμένα φάρμακα, ακόμα και το στρες μπορούν να επηρεάσουν τη μνήμη. Ωστόσο, δήλωσε ο ειδικός Majid Fotuhi, ιδρυτής κέντρου εγκεφάλου στο Luterville, η μνήμη μπορεί να ενισχυθεί με απλές ισχυρές παρεμβάσεις. Ακολουθούν περίεργα πράγματα που επηρεάζουν τη μνήμη με καλούς και όχι τόσο καλούς τρόπους.

Δυσλειτουργία θυρεοειδούς
Όταν ο θυρεοειδής εμφανίζει δυσλειτουργία μπορεί να αισθάνεστε πολλή ζέστη, πολύ κρύο, άγχος, κατάθλιψη και δυσκολία με τη μνήμη.
Αν και ο θυρεοειδής δεν έχει συγκεκριμένο ρόλο στον εγκέφαλο η απώλεια μνήμης είναι κάτι που παρατηρείται όταν σταματά να δρα φυσιολογικά, δήλωσε ο Dr. Fotuhi. Ο ειδικός δήλωσε ότι άνθρωποι με υψηλά ή χαμηλά επίπεδα στον θυρεοειδή μπορεί να έχουν δυσκολία με τη μνήμη και τη συγκέντρωση.

Εξάψεις
Κάθε φορά που έχετε εξάψεις μπορεί ενδεχομένως να αισθάνεστε ότι έχετε «ομίχλη» στο κεφάλι. Όσο πιο πολλές εξάψεις έχει μια γυναίκα κατά την εμμηνόπαυση, τόσο χειρότερη είναι η ικανότητά της να θυμάται ονόματα και ιστορίες, δήλωσε ο Dr. Fotuhi. Ευτυχώς οι εξάψεις δεν βλάπτουν τον εγκέφαλο. Η μνήμη βελτιώνεται όταν υποχωρούν οι εξάψεις.
«Άλλα συμπτώματα σχετικά με την εμμηνόπαυση συμβάλλουν στην απώλεια μνήμης, όπως η αϋπνία και η άπνοια», δήλωσε ο Dr. Fotuhi.

Έλλειψη ύπνου
Ο Allen Towfigh, του New York Neurology & Sleep Medicine, δήλωσε ότι ενώ μέρος του εγκέφαλου ξεκουράζεται όταν κοιμόμαστε, άλλες περιοχές που αφορούν τη μνήμη και τη συναισθηματική ανταπόκριση γίνονται πιο ενεργές.

Ο ειδικός εξηγεί ότι άνθρωποι με έλλειψη ύπνου και διαταραχές ύπνου όχι μόνο υποφέρουν από βλάβη στη μνήμη αλλά και από κούραση, βλάβη στην προσοχή και μειωμένο χρόνο απόκρισης. Η συνήθης σύσταση για 8 ώρες ύπνο τη νύχτα δεν έχει απαραίτητα αποτέλεσμα σε όλους.
Αν ξυπνάτε κουρασμένοι και έχετε υπνηλία την ημέρα τότε μπορεί να χρειάζεστε περισσότερο ύπνο, δήλωσε ο Dr. Towfigh.

Άγχος και κατάθλιψη
Το να ανησυχείτε για κάποια παρουσίαση μπροστά στον πρόεδρο της εταιρείας σας μπορεί ενδεχομένως να βλάψει τη μνήμη σας, έδειξαν έρευνες.
Δεν καταλαβαίνουμε την ακριβή σχέση αλλά ισχυρές ενδείξεις δείχνουν ότι η κατάθλιψη, το άγχος και η διπολική νόσος διαταράσσουν το νευρικό κύκλωμα που εμπλέκεται στην εμφάνιση και ανάκληση αναμνήσεων, δήλωσε ο Dr. Towfigh. Η ένταση της απώλειας μνήμης συχνά αντικατοπτρίζει την ένταση των διαταραχών διάθεσης - η σοβαρή κατάθλιψη φέρνει σοβαρή απώλεια μνήμης. Οι παρατεταμένες περίοδοι καθημερινού στρες αυξάνουν τα επίπεδα κορτιζόλης στον εγκέφαλο, που οδηγεί τους νευρώνες να χάνουν συνάψεις με αποτέλεσμα να είναι πιο δύσκολο να δημιουργηθούν και να διατηρηθούν αναμνήσεις. Τα καλά νέα είναι ότι όταν η απώλεια μνήμης συνυπάρχει με διαταραχή μνήμης η απώλεια μνήμης συνήθως είναι- τουλάχιστον μερικώς- αναστρέψιμη. Καθώς βελτιώνεται η μνήμη συχνά βελτιώνεται και η απώλεια μνήμης, δήλωσε ο Dr. Towfigh.

Φάρμακα
Πολλά συνταγογραφούμενα φάρμακα μπορούν να σας κάνουν να ξεχνάτε. Αγχολυτικά απομονώνουν την περιοχή του εγκεφάλου που μετακινεί γεγονότα από τη βραχυπρόθεσμη στη μακροπρόθεσμη μνήμη.
Τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά έχουν παρόμοια επίδραση. Φάρμακα για την καρδιά, όπως οι στατίνες, έχουν επίσης συνδεθεί με προβλήματα μνήμης, όπως και φάρμακα κατά της ακράτειας, υπνωτικά καθώς και αντισταμινικά.
Μη σταματάτε να λαμβάνετε τα φάρμακα αλλά μιλήστε με τον γιατρό σας αν πιστεύετε ότι κάποιο φάρμακο μπορεί να εμπλέκεται με τη μνήμη σας.

Κάπνισμα
Αν ακόμα καπνίζετε, αυτό μπορεί ενδεχομένως να εξηγεί τα κενά μνήμης. Το κάπνισμα βλάπτει τον εγκέφαλο εμποδίζοντας τη ροή αίματος, δήλωσε ο Dr. Towfigh. Έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Archives of General Psychiatry», που αφορά στοιχεία περισσότερων των 7.000 αντρών και γυναικών, ανακάλυψε πιο γρήγορη εξασθένηση της εγκεφαλικής λειτουργίας με την ηλικία σε σχέση με όσους δεν κάπνιζαν ποτέ.
Επιπλέον το κάπνισμα προάγει τη συσσώρευση φυσιολογικών πρωτεϊνών που εμποδίζουν την ικανότητα επεξεργασίας πληροφοριών.

Διατροφή με υψηλά λιπαρά
Τα χάμπουργκερ και οι τηγανητές πατάτες αυξάνουν το βάρος μας και είναι βαριά για την καρδιά. Επίσης μπορεί ενδεχομένως να συνδέονται με προβλήματα μνήμης. Έρευνα αποκάλυψε ότι οι έφηβοι ποντικοί είχαν φτωχότερες ικανότητες μάθησης και μνήμης μετά από γεύματα με υψηλά λιπαρά για 8 εβδομάδες, ενώ άλλη σε μεσήλικες ποντικούς ανακάλυψε ότι ο ιππόκαμπος μπορεί ενδεχομένως να είναι ιδιαίτερα ευάλωτος στην επίδραση της διατροφής με υψηλά λιπαρά.

Χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να διαπιστωθεί με σιγουριά αν η διατροφή με υψηλά λιπαρά επηρεάζει τη μνήμη του ανθρώπου αλλά γνωρίζουμε ότι η πυκνή σε θερμίδες διατροφή προάγει τον διαβήτη τύπου 2, την υπέρταση και την καρδιαγγειακή νόσο, που μπορούν να βλάψουν τον εγκέφαλό μας, δήλωσε ο Dr. Towfigh.

Στρες
Μια επείγουσα κατάσταση μπορεί να καταστήσει δύσκολο να θυμηθούμε κάτι τόσο απλό όσο η διεύθυνση του σπιτιού μας.
Έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε ποντικούς και δημοσιεύεται στο περιοδικό «Neurons» δείχνει ότι οι ορμόνες του στρες επηρεάζουν μια περιοχή του εγκεφάλου που ελέγχει την εργασιακή μνήμη.
Ερευνητές ανακάλυψαν ότι επαναλαμβανόμενο στρες μείωσε τους υποδοχείς στην περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με τις διαδικασίες σκέψης.

Αν και η έρευνα αφορούσε ζώα, ο ανθρώπινος εγκέφαλος εργάζεται με παρόμοιο τρόπο, εξηγεί ο Dr. Towfigh. Επαναλαμβανόμενο ή χρόνιο στρες μπορεί να είναι επιβλαβές. Η τακτική έκθεση σε γλυκοκορτικοειδή επίσης οδηγεί τους νευρώνες να μειώσουν τους υποδοχείς καθιστώντας τους λιγότερο ικανούς να ανταποκριθούν σε νευροχημικά στοιχεία.
Η ανεύρεση τρόπων ανακούφισης του στρες μπορεί να βοηθήσει.

Ο διαλογισμός έχει διπλάσιο όφελος μειώνοντας το στρες και βοηθώντας στη βελτίωση της μνήμης, σύμφωνα με έρευνα από το University of California, στη Santa Barbara. Φοιτητές που έκαναν 8 διαλογισμούς των 45 λεπτών σε διάστημα 2 εβδομάδων αυξήσαν το σκορ τους σε εξέταση και είχαν βελτίωση σε εξετάσεις εργασιακής μνήμης.

Ιοί
Ο έρπης μπορεί ενδεχομένως να εμπλέκεται με τη μνήμη σας, σύμφωνα με έρευνα του 2013 που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Neurology».
Ερευνητές ανακάλυψαν ότι άνθρωποι που εκτέθηκαν σε πολλούς ιούς, όπως του έρπητος, στη διάρκεια της ζωής τους, ήταν περισσότερο πιθανό να έχουν προβλήματα μνήμης σε σχέση με όσους εκτέθηκαν σε λιγότερα μικρόβια.

Σε 1.600 συμμετέχοντες, όσοι είχαν μεγαλύτερο «βάρος» όσον αφορά τη λοίμωξη είχαν 25% αύξηση του κινδύνου για χαμηλή επίδοση σε νοητική εξέταση. Αν και δεν υπάρχει εμβόλιο για τον έρπητα, ο παιδικός εμβολιασμός έναντι άλλων ιών θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη προβλημάτων μελλοντικά, υποδεικνύουν οι ερευνητές.

Επιπλέον, η τακτική άσκηση μπορεί ενδεχομένως επίσης να βοηθήσει. Οι γιατροί πιστεύουν ότι οι επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις μπορεί ενδεχομένως να βλάπτουν τα αγγεία, καθώς ένα υψηλό «βάρος» όσον αφορά τη λοίμωξη επίσης συνδέεται με μεγαλύτερο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιακή προσβολή.

Πράσινο τσάι
Χημικές ουσίες που βρίσκονται στο πράσινο τσάι μπορούν ενδεχομένως να βοηθήσουν στη βελτίωση της μνήμης, σύμφωνα με έρευνα του University of Basel. Αρκετές ουσίες στο τσάι αυξάνουν τη νευρογένεση στον ιππόκαμπο, την περιοχή του εγκεφάλου που χρησιμοποιείται για τη βραχυπρόθεσμη μνήμη και την εκμάθηση νέων πραγμάτων, δήλωσε ο Dr. Fotuhi. Ο ειδικός συνιστά να συνδυάζετε το πράσινο τσάι με άλλες υγιεινές συνήθειες, όπως η άσκηση, για μεγαλύτερη βελτίωση μνήμης.

Άσκηση
Η τακτική άσκηση βοηθά επίσης να διατηρούνται οι αναμνήσεις. Η άσκηση βελτιώνει τη διάθεση και τον ύπνο, όπως και τη νόηση και τη μνήμη, δήλωσε ο Dr. Towfigh. Έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε ζώα και δημοσιεύεται στο περιοδικό «Brain, Behavior and Immunity», έδειξε ότι η καθημερινή άσκηση αυξάνει την ανάπτυξη των νευρώνων μετά από 12 εβδομάδες τρεξίματος. Ο Dr. Fotuhi συνιστά 45 λεπτά αερόβιας άσκησης 4 ημέρες την εβδομάδα για καλύτερη ενίσχυση της μνήμης.

Έλλειψη βιταμίνης B12
Οι χορτοφάγοι βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο για έλλειψη βιταμίνης Β12, που διατηρεί τα νευρικά κύτταρα και τα αιμοσφαίρια του οργανισμού υγιή και βοηθά στην παραγωγή του DNA. Αυτό συμβαίνει επειδή η B12 υπάρχει φυσικά μόνο σε ζωικές τροφές. Κρέας, πουλερικά, αβγά και γαλακτοκομικά.

Εκτός από την κούραση, την έλλειψη όρεξης, τη δυσκοιλιότητα και την απώλεια βάρους, η έλλειψη σε βιταμίνη B12 μπορεί επίσης να οδηγήσει και σε προβλήματα μνήμης.
Αν αισθάνεστε ότι η δίαιτά σας χωρίς κρέας μπορεί να επηρεάζει τη μνήμη σας, ο γιατρός σας μπορεί να σας υποβάλει σε εξέταση αίματος που θα καθορίζει αν θα πρέπει να λάβετε συμπλήρωμα.
Δεν αντιμετωπίζουν μόνο οι χορτοφάγοι κίνδυνο έλλειψης βιταμίνης Β12. Οι έγκυοι, οι ηλικιωμένοι και όσοι έχουν αναιμία ή γαστρεντερικές διαταραχές μπορεί να χρειαστούν συμπληρώματα.