Η χρήση της κάνναβης στην Κύπρο παραμένει σε ψηλά επίπεδα όπως ήταν πάντα, ενώ υπάρχει και έξαρση ψυχώσεων, λόγω της χρήσης αυτής, δήλωσε σήμερα στο Sigmalive ο επιστημονικός διευθυντής του ΚΕΝΘΕΑ (Κέντρου Ενημέρωσης για τα Ναρκωτικά και Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων), νευρολόγος ψυχίατρος Δρ Κυριάκος Βερεσιές. Μας πληροφόρησε σχετικά ότι «κατά τα τελευταία δύο χρόνια, παρατηρείται ένας τριπλασιασμός των εισδοχών ατόμων με πρόβλημα ουσιοεξάρτησης, στο ψυχιατρικό νοσοκομείο Αθαλάσσας, με την πλειοψηφία αυτών, να είναι χρήστες κάνναβης».

Από 32 αυξήθηκαν στους 105

Ο Δρ Βερεσιές, μας είπε συγκεκριμένα ότι το 2012 υπήρξαν 32 εισδοχές ατόμων με ψυχωτικά φαινόμενα που προήλθαν από κατάχρηση ουσιών στο νοσοκομείο Αθαλάσσας, ενώ φέτος αυξήθηκαν στους 105. Και πρόσθεσε: «Το θέμα είναι ότι για να εισαχθεί κάποιος στο νοσοκομείο Αθαλάσσας, χρειάζεται δικαστικό διάταγμα που εφαρμόζεται μετά από αίτημα των συγγενών πρώτου βαθμού. Είναι όπως καταλαβαίνετε, μια πολύ επίπονη διαδικασία για τους ανθρώπους του κοντινού περιβάλλοντος, να κάνουν αυτή την τελευταία ίσως προσπάθεια, για να αναγκάσουν κάποιον, όταν δεν μεταπείθεται, να κάνει μόνος του θεραπεία».
Ο Δρ Βερεσιές παραδέχτηκε ότι το ζήτημα αυτό «είναι αμφισβητούμενο και συζητείται πολύ, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι σε όλες τις κοινωνίες, 1% του πληθυσμού έχει προδιάθεση να αναπτύξει ψύχωση, σχιζοφρένεια…».
-Για οποιοδήποτε λόγο;
-Ναι…δεδομένου ότι η κάνναβη επηρεάζει τους ίδιους νευροδιαβιβαστές με αυτούς που προκαλούν τη ψύχωση, κάποια από τα άτομα αυτά είναι πολύ πιο ευάλωτα και θα την αναπτύξουν. Υπάρχουν άτομα που είναι ιδιαίτερα ευάλωτα προς την κάνναβη και οδηγούνται σε ψυχωσικά επεισόδια.

Η προκατάληψη και η Αθαλάσσα

-Πού οφείλεται η αύξηση των ψυχωσικών επεισοδίων;
-Οφείλεται στο γεγονός ότι κυκλοφορούν νέου είδους μεταλλαγμένα προϊόντα της κάνναβης όπως το haze, το skunk, το amnesia, τα οποία έχουν υπερβολικές ποσότητες της ψυχοδραστικής ουσίας, THC. Για παράδειγμα, ενώ το κανναούρι του μεσοπολέμου που αναδείχθηκε από τους ρεμπέτες της εποχής, περιείχε 3-8% THC, τώρα η κάνναβη που καταναλώνει η νεολαία, περιέχει 20-25% THC. Οπότε, αν ένα άτομο κάνει συνεχή χρήση που ουσιαστικά είναι κατάχρηση, τότε νομοτελειακά θα οδηγηθεί σε κάποια ψυχική διαταραχή, ανεξάρτητα αν αυτό ονομάζεται ψύχωση ή όχι. Μπορεί να είναι μια απλή κατάθλιψη, ένα υπερβολικό άγχος, αϋπνίες, μείωση των ενδιαφερόντων ή ένα άλλο ψυχικό φαινόμενο που δεν θα παρουσιαζόταν, αν δεν έκανε αυτή τη χρήση.
-Είναι ανησυχητικοί αυτοί οι αριθμοί κατά την άποψή σας;
-Αυτοί οι αριθμοί αναμένονται…παρόλο που σηκώνει συζήτηση το θέμα, αφού η αύξηση των αριθμών αυτών, αναδεικνύουν πιθανόν και τη μείωση της προκατάληψης προς το νοσοκομείο Αθαλάσσας. Δηλαδή ευκολότερα σήμερα, ζητείται βοήθεια από το ψυχιατρικό νοσοκομείο, που μπορεί να σημαίνει ότι εκτιμάται περισσότερο η δουλειά των συναδέλφων στο ψυχιατρείο και η προσφορά πιο ψηλού επιπέδου υπηρεσιών, αφού διαπιστώνεται ότι πραγματικά ωφελούνται οι ασθενείς. Ένας λόγος της αύξησης των αριθμών, οφείλεται φυσικά και στην αύξηση των προβλημάτων που υπάρχουν σήμερα.
-Των προβλημάτων που ο σύγχρονος πολίτης θεωρεί μεγάλα;
-Εξαρτάται και από την πλευρά που βλέπει κάποιος το πρόβλημα. Αν κάποιος διερωτηθεί, κατά πόσο έχουμε πρόβλημα ναρκωτικών στην Κύπρο και το δει με αριθμούς, θα το κρίνει ανάλογα. Αν το δει όμως από την άποψη ότι έχει ένα προβληματικό χρήστη στην οικογένειά του, ο οποίος ξοδεύει τα χρήματα για τις ουσίες, απειλεί συνεχώς, διαταράσσει την ηρεμία της οικογένειας και εμποδίζει τη λειτουργία της, τότε το πρόβλημα είναι τεράστιο.

Μια σύγκριση, πριν και μετά…

-Είπατε και ο ίδιος ότι το θέμα της κάνναβης σε σχέση με τα ψυχωτικά φαινόμενα, είναι αμφισβητούμενο. Κάποιοι, σας κάνουν και προσωπικές επιθέσεις ότι εκπροσωπείτε μια ψυχιατρική της εξουσίας…
-Τόσον εγώ όσο και το ΚΕΝΘΕΑ, είμαστε οι πρώτοι στην Κύπρο που έχουμε αγωνιστεί για την αποεγκληματοποίηση της κάνναβης και προσπαθούμε να παρουσιάσουμε τα πράγματα με την πραγματική τους μορφή. Η καθημερινή επαφή με χρήστες και με τα ψυχικά τους επακόλουθα, δίνει μια άλλου είδους εμπειρία που δεν μπορεί να την αμφισβητήσει κανένας. Εγώ δεν έχω δει κανέναν που κατανάλωνε κάνναβη στην Κύπρο και έγινε πιο όμορφος, πιο καλός ή πιο υγιής. Όλα τα άτομα που κάνουν χρήση, ας κάνουν σύγκριση -  αν μπορούν – με τον εαυτό τους πριν κάνουν χρήση και μετά…Αυτό καλύτερα να το κάνουν οι δικοί τους, οι οποίοι προσπαθούν να τους πείσουν να διακόψουν τη χρήση κάνναβης. Αν η χρήση κάνναβης ήταν κάτι καλό και θετικό, τότε όλοι όσοι αγαπούν και γνοιάζονται για τους χρήστες, θα τους προέτρεπαν να συνεχίσουν τη χρήση. Αλλά, κανένα αγαπητό πρόσωπο των χρηστών, δεν υποστηρίζει ότι δεν βλάπτει σε τίποτε η κάνναβη και δεν τους προτρέπει να συνεχίσουν τη χρήση. Γιατί αυτοί που τους αγαπούν, προσπαθούν συνεχώς να τους πείσουν να διακόψουν τη χρήση; Γιατί διαπιστώνουν ότι οι χρήστες έχουν αλλάξει σαν άνθρωποι, έχουν αλλάξει σε πολλά, που δεν υπήρχαν προηγουμένως.
-Οι ίδιοι οι χρήστες αντιλαμβάνονται ότι έχουν αλλάξει;
-Όχι, γιατί είναι μέσα στο πρόβλημα.

«Συμφωνώ με τους φίλους της κάνναβης!»

-Αντιστρέφω την ερώτηση: Γιατί τόσα πολλά άτομα και ομάδες προσπαθούν να «αποδαιμονοποιήσουν» το ιερό φυτό όπως το αποκαλούν;
-Για πολλούς λόγους. Η απαγόρευση της κάνναβης δεν έγινε για να βοηθήσει τους χρήστες. Έγινε για πολιτικούς, οικονομικούς και διοικητικούς σκοπούς – για εφαρμογή εξουσίας, πάνω σε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
-Μα αυτή είναι η βασική ιδέα των φίλων της κάνναβης!
-Είναι και δική μου ιδέα! Οι άνθρωποι αυτοί θεωρούν ότι δεν μπορεί κανένας να τους απαγορεύσει τη χρήση οποιασδήποτε ουσίας που τους αλλάζει τη διάθεση και τους κάνει να νιώθουν καλά. Θεωρούν ότι αγωνίζονται εναντίον μιας μορφής εξουσίας. Κι εγώ συμφωνώ μαζί τους σε αυτό το κομμάτι. Από χρόνια λέω ότι εμείς στην Κύπρο, γεννηθήκαμε μέσα στην απαγόρευση, όχι γιατί το απαιτούσαν οι ανάγκες του τόπου το 1954, αλλά γιατί σε άλλες χώρες βολεύονταν με την εφαρμογή νόμων που θα προωθούσαν άλλου είδους προϊόντα, ανταγωνιστικά της κάνναβης – όπως π. χ. το νάϊλον. (Με την ανακάλυψη του νάϊλον στις ΗΠΑ, άρχισε ο πόλεμος κατά της κάνναβης από την οποία φτιάχνονταν χιλιάδες προϊόντα). Αυτή είναι η πρώτη σωστή δικαιολογία για την αντίσταση των χρηστών. Όμως όταν κάποιος μπει στη χρήση, αποκτά μια δική του ιδεολογία, ταυτίζεται με πολλούς άλλους και αγωνίζεται να κάνει δικαίωμά του αυτό που τον κάνει να νιώθει καλά. Εγώ λέω ότι είναι πράγματι δικαίωμα του καθενός, να πάρει ό,τι θέλει. Πιστεύω ότι κάποια μέρα οι ουσίες αυτές θα απελευθερωθούν σε όλες τις χώρες. Στο κάτω κάτω, αν κάποιος θέλει να βλάψει τον εαυτό του, μπορεί να πέσει από ένα βράχο, να πάρει δηλητήριο, να τρέχει ιλιγγιωδώς με το όχημά του, ή να κάνει χρήση αυτών των ουσιών.

Άλλο η εξουσιαστική, άλλο η ιατρική πτυχή…

-Είπατε ότι είστε υπέρ της αποεγκληματοποίησης της χρήσης κάνναβης;
-Ναι. Και σημαίνει ότι κανένας χρήστης κάνναβης, δεν πρέπει να πηγαίνει φυλακή. Για χρόνια ως ΚΕΝΘΕΑ, κάνουμε αγώνα για εφαρμογή του νόμου του 1992, που για 22 χρόνια είναι ανενεργός λόγω συμφερόντων που εξυπηρετούνται με αυτό τον τρόπο. Κι αυτό σημαίνει ότι άλλο είναι η εξουσιαστική πτυχή του θέματος και άλλο η ιατρική. Αυτές είναι δύο διαφορετικές πραγματικότητες, που οδηγούν όμως σε ένα πράγμα: Ότι τα άτομα που κάνουν χρήση κάνναβης, κάποια στιγμή θα έχουν κάποιου είδους ψυχολογικά προβλήματα. Γιατί ναι, υπάρχει έντονη ψυχολογική εξάρτηση και οφείλεται στην προβλεπόμενη ικανοποίηση. Εγώ όταν δεν είμαι καλά, έχω ως προβλεπόμενη ικανοποίηση μου, το φαγητό. Όταν στο μυαλό κάποιου που δεν νιώθει καλά, έρχεται πρώτα η κάνναβη, τότε σημαίνει ότι είναι πλέον εξαρτημένος. Όπως είμαι κι εγώ εξαρτημένος από το φαγητό…