Μέγα σφάλμα από παιδαγωγική, εθνική και κοινωνική άποψη η απόφαση
Η συντήρηση και ο εξοπλισμός των Εκπαιδευτηρίων της Φανερωμένης παρέχεται από τη Σχολική Εφορεία της Λευκωσίας, το κτίριο όμως ανήκει στην εκκλησία της Φανερωμένης

«Εκάς οι βέβηλοι!»... Για τη φράση αυτή ο καθηγητής Γ. Μπαμπινιώτης γράφει στο Λεξικό του, ότι αυτή λέγεται και γράφεται «για περιπτώσεις στις οποίες διαμαρτύρεται ή αγανακτεί κανείς για την παρουσία ή την ελευθερία δράσεως που δίνεται σε ανθρώπους οι οποίοι προσβάλλουν, κατά τη γνώμη του, με τις πράξεις και τα έργα τους κάτι που θεωρείται ιερό, λ.χ. τέχνη, επιστήμη, θρησκεία κ.ά.». Κατά την άποψή μου η φράση αυτή ισχύει και για την περίπτωση των Εκπαιδευτηρίων της Φανερωμένης (Δημοτικού και Γυμνασίου), τα οποία για πολλές δεκαετίες στεγάζονται στο κτίριο όπου άλλοτε λειτουργούσε το ιστορικό «Παρθεναγωγείο της Φανερωμένης» και τα οποία, αφού τεχνηέντως τα τελευταία χρόνια οδηγήθηκαν στον μαρασμό, μπήκαν τώρα και σε τροχιά κλεισίματος, με καθορισμένη μάλιστα την ημερομηνία εκτελέσεως αυτού του ανοσιουργήματος, που είναι το τέλος του λήγοντος σχολικού έτους!

Αυτό που πρόκειται να γίνει με τα Εκπαιδευτήρια της Φανερωμένης είναι ένα ανίερο εγχείρημα, διότι δεν αφορά ένα εμπορικό κατάστημα, αλλά δύο Σχολεία της Λευκωσίας, τα οποία αποτελούν φυσιολογική εξέλιξη του «Παρθεναγωγείου Φανερωμένης», η ίδρυση του οποίου ανήκει στον φιλόμουσο Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Α΄ και η ανέγερση του κτιρίου επετεύχθη χάρη στη συνδρομή της εκκλησίας της Φανερωμένης. Πρόκειται λοιπόν για ένα ΄Ιδρυμα Εκκλησιαστικό, το οποίο αποτελεί προέκταση του Παγκυπρίου Γυμνασίου και του οποίου, όπως είναι γνωστό, η Ιδρυτική Πράξη φέρει την υπογραφή του εθνομάρτυρα Αρχιεπισκόπου Κυπριανού.

Είναι γι’ αυτό που θεωρώ ανίερο το σχέδιο του προσεχούς κλεισίματος του «Παρθεναγωγείου της Φανερωμένης», επειδή η ίδρυσή του είναι επίτευγμα της Εκκλησίας, κάτω από την κτητορική δικαιοδοσία και την πνευματική προστασία τής οποίας λειτουργούσε για τόσες δεκαετίες. Μπορεί η συντήρηση και ο εξοπλισμός των Εκπαιδευτηρίων της Φανερωμένης να παρέχεται από τη Σχολική Εφορεία της Λευκωσίας, το κτίριο όμως ανήκει στην εκκλησία της Φανερωμένης, γεγονός που επιβεβαιώνει η καταβολή σ’ αυτήν από τη Σχολική Εφορεία ενός πολύ μικρού - συμβολικού ενοικίου. Άρα εκείνη που έχει πρωτίστως λόγο για τη διαχείριση του κτιρίου των Εκπαιδευτηρίων είναι η Ενοριακή Επιτροπή της Φανερωμένης, η οποία και δεν θα πρέπει να παραμείνει απλός θεατής των όσων ερήμην της συμφωνήθηκαν και «λίαν προσεχώς» πρόκειται να συντελεστούν.

Παιδαγωγικό σφάλμα
Πέραν τούτου και το γεγονός ότι το κλείσιμο αφορά Εκπαιδευτήρια, είναι αφ’ εαυτού ανίερη πράξη, διότι πρόκειται για ένα χώρο όπου σμιλεύονται ψυχές και καλλιεργούνται τα ελληνοχριστιανικά ιδεώδη. Προβλήθηκε το επιχείρημα ότι τα παιδιά αυτά δεν θα μείνουν στους δρόμους, και ότι θα τύχουν της πρέπουσας αγωγής σε άλλα Εκπαιδευτήρια της πρωτεύουσας. Όμως αυτό το επιχείρημα είναι αναντίλεκτα σοφιστικό, επειδή παρακάμπτονται ή και αποσιωπώνται σημαντικά στοιχεία, που αφορούν τις ιδιάζουσες συνθήκες των μαθητών που φοιτούν στα Εκπαιδευτήρια αυτά, όπως είναι η οικογενειακή και η οικονομική τους κατάσταση, το κοινωνικό τους επίπεδο, η γλωσσική τους κατάρτιση κ.ά.

Μόνον όσοι εργάστηκαν ή εργάζονται στα Εκπαιδευτήρια της Φανερωμένης μπορούν να δώσουν ακριβή εικόνα των συνθηκών που επικρατούν σ’ αυτά. Είναι μεγάλο λοιπόν σφάλμα, από άποψη παιδαγωγική, εθνική και κοινωνική, η διάλυση της σχολικής τους εστίας και η μεταφορά τους σε άλλα Εκπαιδευτήρια, όταν, όπως είναι γνωστό, για τα παιδιά αυτά καθημερινή είναι η ενοριακή φροντίδα της εκκλησίας της Φανερωμένης. Ποιος άλλος θα τα κοιτάξει με τόση στοργή, όταν θα αποκοπούν οι δεσμοί τους με την εκκλησία της Φανερωμένης;

Η Αρχιτεκτονική Σχολή
Παρόμοιου χαρακτήρα είναι και το επιχείρημα ότι, με την εγκατάσταση της Αρχιτεκτονικής Σχολής στο κτίριο του «Παρθεναγωγείου της Φανερωμένης», θα αναβαθμιστεί η γύρω περιοχή, επειδή με αυτό, πέραν της υποτίμησης της νοημοσύνης, επιδιώκεται και πάλιν η παραπλάνηση του κοινού. Η εν λόγω Σχολή λειτουργεί τα τελευταία χρόνια στο τέρμα της οδού Λήδρας, χωρίς κανείς να γνωρίζει γι’ αυτήν και τη λειτουργία της, εκτός βεβαίως αυτών που εργάζονται ή φοιτούν σ’ αυτήν!

Πώς τώρα οι μέλλοντες αρχιτέκτονες με τη μεταστέγαση της Σχολής τους στο κτίριο των Εκπαιδευτηρίων της Φανερωμένης, θα συμβάλουν στην αναβάθμιση μιας περιοχής, η οποία τον τελευταίο καιρό κατέστη ήδη τόσο «αναβαθμισμένη», ώστε να δυσκολεύεται κανείς να διακινηθεί ή να βρει χώρο για στάθμευση του οχήματός του. Μόνον οι συντάκτες του ρηθέντος σχετικού κειμένου μπορούν να διευκρινίσουν, οι οποίοι, όμως, ίσως να μη γνωρίζουν και πού βρίσκεται η περιοχή αυτή.

Το θέμα του κλεισίματος των Εκπαιδευτηρίων της Φανερωμένης δεν είναι επιδίωξη των τελευταίων χρόνων. Είχε εγερθεί και παλαιότερα, προ τριακονταετίας, όταν «τύχη αγαθή» ήμουν τότε Διευθυντής του Γυμνασίου της Φανερωμένης, όπου υπηρέτησα την τριετία 1984 - 1987. Τότε κυκλοφορούσε έντονα η φήμη για την εκεί μεταστέγαση των Γραφείων του Δήμου της Λευκωσίας. Ενθυμούμαι δε, ότι οι μαθητές των δύο Εκπαιδευτηρίων της Φανερωμένης, συνεπικουρούμενοι από τους Συνδέσμους Γονέων και τους Συλλόγους των Καθηγητών και των Δασκάλων, οργάνωσαν πορεία προς την Πλατεία Ελευθερίας, όπου στεγάζονται τα κεντρικά Γραφεία του Δήμου, για να επιδώσουν ψήφισμα διαμαρτυρίας για το κλείσιμο των Σχολείων τους.

Ο τότε Δήμαρχος όμως δεν παρουσιάστηκε και η αντιπροσωπία τους έγινε δεκτή από τη σύζυγό του, η οποία και παρέλαβε το ψήφισμα. Διερωτώμαι τίνος είναι η ιδέα να κλείσουν τα Εκπαιδευτήρια της Φανερωμένης, με διαφορετικό κάθε φόρα τον λόγο που προβάλλεται γι’ αυτόν τον σκοπό.
΄
Ενέργεια που αντιστρατεύεται την ιστορία
Έστω κι αν με την ιδέα αυτή φαίνεται ότι ταυτίστηκε και ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος, γεγονός που δεν με εκπλήττει, γιατί πρόσφατη ήταν η σύστασή του για κλείσιμο και της Α΄ Τεχνικής Σχολής Λευκωσίας για να μεγαλώσει η έκταση της γης που θα δινόταν στους Καταρινούς, απέναντι από το Χίλτον, για την πραγματοποίηση εκείνου του πολύ διαφημισμένου project, το οποίο, όμως, τελικά κατέστη ανεκπλήρωτο.

Το μόνο που «επετεύχθη» από αυτή την υπόθεση ήταν η διάλυση του παρακείμενου στρατοπέδου! Θέλω να πιστεύω ότι πολλές και πολλαχόθεν θα είναι οι αντιδράσεις γι’ αυτό που επιχειρείται σε βάρος των Εκπαιδευτηρίων της Φανερωμένης, επειδή αποτελεί ενέργεια που αντιστρατεύεται την Ιστορία και το μέλλον αυτού του τόπου, αγνωμοσύνη προς τους κόπους τόσων εκπαιδευτικών, οι οποίοι ανάλωσαν τη ζωή τους για την πνευματική γαλουχία πολλών γενεών.

Η αγωγή ασκείται μόνο στην ηλικία των μαθητών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ στις πανεπιστημιακές Σχολές προάγεται η γνώση και καλλιεργείται η κριτική σκέψη. Αυτό που επιχειρείται με το κλείσιμο των Εκπαιδευτηρίων της Φανερωμένης, και το οποίο «οι αρμόδιοι» αποκάλεσαν «μεταστέγαση», επιχρυσώνοντας έτσι το χάπι, αποτελεί ακόμη και αθέμιτη εκμετάλλευση των κόπων και των δαπανών των ιδρυτών και των κτητόρων του αρχικού Εκπαιδευτηρίου. «Άλλοι κεκοπιάκασι και εις τον κόπον αυτών εισεληλύθασιν» (Ιωάν. 4, 38), μερικοί από τους οποίους βρίσκονται στα κέντρα εξουσίας και αποφάσεων.

Αναμένω λοιπόν ότι πολλοί θα συνταχθούν στην πανστρατιά για διάσωση του ιστορικού Παρθεναγωγείου της Φανερωμένης, το οποίο αποτελεί στολίδι για τη Λευκωσία, όχι μόνον ως νεοκλασικό κτίριο, αλλά και ως Εκπαιδευτήριο για τα παιδιά και τους εφήβους μας. Όσοι πιστοί για τη συμπόρευση με την ανίστοιχη «Κίνηση για Διάσωση του Παγκυπρίου Γυμνασίου» από κάθε επιβουλή «ορατών και αοράτων εχθρών».

ΑΝΔΡΕΑ Ν. ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Διδάκτορα Θεολογίας, πρ. Επιθεωρητού Μέσης Εκπαίδευσεως- e-mail: [email protected]