Ο Μάρξ έλεγε πως η ιστορία επαναλαμβάνεται, άλλοτε ως τραγωδία και άλλοτε ως φάρσα. Στην περίπτωση της Ουκρανίας όλοι ελπίζουν ότι οι εργώδεις διπλωματικές ενέργειες δεν θα αποτύχουν και έτσι δεν θα έχουμε μια ουκρανική τραγωδία. Όμως, όσα συμβαίνουν στη χώρα αυτή δεν συνιστούν φάρσα αλλά την εκδίπλωση ενός παιγνιδιού από τον Πρόεδρο Πούτιν, που επιβεβαιώνει τη διαχρονική εκτίμηση του Θουκυδίδη: Οι δυνατοί επιβάλλουν όσα τους επιτρέπει η δύναμή τους και οι αδύνατοι υποχωρούν εξαιτίας της αδυναμίας τους.
Μόνο που στην περίπτωση της Ουκρανίας δεν είναι μόνο το Κίεβο που υπέκυψε στην πίεση της Μόσχας, αλλά διακυβεύεται και το κύρος των ΗΠΑ και της Ε.Ε. Στην ουκρανική κρίση, τη χειρότερη και σοβαρότερη που η Ευρώπη αντιμετωπίζει μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού, ενυπάρχουν δύο κρίσιμες και χρήσιμες -για εξαγωγή συμπερασμάτων- πτυχές. Η πρώτη αφορά την παραβίαση και καταπάτηση της εθνικής κυριαρχίας και ανεξαρτησίας της Ουκρανίας από έναν ισχυρό γείτονα, τη Ρωσία.
Ας προσεχθούν οι ολοφυρμοί και η ασύλληπτη υποκρισία των ΗΠΑ και ευρωπαϊκών χωρών, ειδικά της Βρετανίας καθώς και του ΝΑΤΟ, που καταδικάζουν τη ρωσική εισβολή και κατάληψη της αυτόνομης περιοχής της Κριμαίας από Ρώσους στρατιώτες. Ας σημειωθεί, επίσης, το επιχείρημα του Προέδρου Πούτιν: Η Ρωσία ενδιαφέρεται για τους Ρώσους στην Ουκρανία και για τα εθνικά συμφέροντά της. Ταυτόχρονα η Μόσχα αναφέρθηκε σε ναζιστές και υπερεθνικιστές που απειλούν τους Ρωσόφωνους και τα συμφέροντά της.
Μήπως αυτά σας θυμίζουν κάποιαν άλλη χώρα, την Κύπρο, που υπέστη τουρκική εισβολή, με συνεχιζόμενη κατοχή, στο όνομα της σωτηρίας δήθεν των τάχα κινδυνευόντων Τ/κυπρίων; Μήπως σας θυμίζουν το δόγμα Νταβούτογλου πως, ακόμα και ένας Τούρκος να κατοικούσε στην Κύπρο, η Τουρκία οφείλει να ενδιαφέρεται για τη… διάσωσή του και για τα εθνικά συμφέροντά της; Βεβαίως, Ουκρανία και Κύπρος δεν είναι ταυτόσημες περιπτώσεις παραβίασης της εδαφικής ακεραιότητας και της ανεξαρτησίας τους. Όμως, οι εισβολείς επικαλούνται συχνά ίδια περίπου επιχειρήματα.
Η άλλη πτυχή της ουκρανικής κρίσης αφορά τη συνεχή αναμέτρηση Δύσης και Ανατολής, ΗΠΑ (και Ε.Ε.) και Ρωσίας. Βρισκόμαστε ενώπιον μιας αιφνίδιας έξαρσης ενός νέου Ψυχρού Πολέμου, τη φορά αυτή στην καρδιά της Ευρώπης. Με την κατάρρευση του κομμουνισμού, πριν από 25 χρόνια, η Δύση σημείωσε τη μεγαλύτερη νίκη της. Έκτοτε, με την ανάληψη της ηγεσίας της Ρωσίας από τον τσάρο Πούτιν, αναδύονται ξεκάθαροι οι αυτοκρατορικοί σχεδιασμοί του.
Εκδηλώσεις αυτού του Ψυχρού Πολέμου σημειώθηκαν σε διάφορα θέατρα: Αφγανιστάν, Ιράκ, Συρία, Λιβύη, Αίγυπτος, Αν. Μεσόγειος, τώρα η Ουκρανία. Ο Πούτιν εμφανώς θεώρησε την ανάμειξη ΗΠΑ-Ε.Ε. στη χώρα αυτή ως ευθεία διατάραξη των σφαιρών επιρροής και, κυρίως, ως αφόρητη πρόκληση σε μια περιοχή, την οποία η Μόσχα θεωρεί υπό τη δική της σχεδόν αποκλειστική επιρροή. Οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, η Βρετανία, η Γερμανία, η Ε.Ε. προειδοποίησαν τη Ρωσία με μέτρα, επιπτώσεις και κυρώσεις.
Είναι δηλώσεις χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα ή και επίπτωση, για έναν σημαντικό λόγο: Δύση και Ρωσία έχουν συμφέρον να εμποδίσουν έναν εμφύλιο πόλεμο στην Ουκρανία, και γι' ακόμα ένα λόγο: Αν η ουκρανική κρίση δεν ελεγχθεί τάχιστα και δεν εκτονωθεί προς όφελος πρώτα της χώρας, θα συνταράξει ολόκληρη την Ευρώπη και θα διαταράξει επικίνδυνα το άτυπο modus vivendi στις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας αλλά και Ε.Ε.-Ρωσίας.
Τα συμφέροντα εκατέρωθεν είναι τρομαχτικά για να αφεθεί μία κρίση να εκτραπεί σε ανεξέλεγκτη σύγκρουση. Ο Πούτιν φαίνεται να έχει προς το παρόν το απάνω χέρι αλλ’ ως άριστος στρατηγιστής δεν θα θελήσει να αγνοήσει ούτε και θα υποτιμήσει τους αντιπάλους του.
