Στις μέρες μας οι αρετές που κοσμούσαν την προσωπικότητα αντικαταστάθηκαν από τη διαφθορά που πνίγει στον δυσώδη βόθρο της τα πλεονεκτήματα της ψυχής...

Ο διχασμός δεν είναι το χειρότερο ελάττωμα των Ελλήνων. Υπάρχει κάτι εφιαλτικότερο που διακρίνει τους αδελφοφάδες Ρωμιούς. Θα εξαχθεί σαν συμπέρασμα από την επανάληψη παλαιότερης αναφοράς μου: Τον παλιό καιρό οι αρχαίοι πρόγονοί μας ποινικοποιούσαν διάφορες παρανομίες στη Βουλή. Φώναζε ένας το θέμα και πρότεινε νόμο: Όποιος κλέψει τον γείτονά του να φυλακίζεται στο Λαύριο, ανάλογα με τις συνέπειες της πράξης του. Νόμος; Νόμος! Ψήφιζαν διά βοής οι αντιπρόσωποι του λαού.

Όποιος βάλει φωτιά σε ξένο σπίτι, τόσα χρόνια στη φυλακή. Νόμος; Ναι! φώναζαν. Όποιος σκοτώσει να τιμωρείται με την εσχάτη των ποινών. Νόμος; Πριν ακουστεί η βοή των πεντακοσίων εγέρθηκε ένας γέρος. Όχι, φώναξε. Γιατί; Τον ρώτησαν. Δεν συμφωνείς με την εσχάτη των ποινών στον δολοφόνο; Κι ο γέρος απάντησε: Αν στον φονιά επιβάλουμε την εσχάτη των ποινών, ποια ποινή θα μείνει για τον αχάριστο; Πάγωσαν οι πολίτες. Διέκοψαν τη συνεδρία να συσκεφθούν. Και με την επανάληψη αποφάσισαν: Στον φονιά να επιβάλλεται η εσχάτη των ποινών.

Όσο για τον αχάριστο, δεν υπάρχει στους ανθρώπους τιμωρία να του επιβάλουν και τον παραδίνουμε στην τιμωρία των θεών… Οι πρόγονοί μας ήταν άτεγκτοι σε περιπτώσεις ηθικών εγκλημάτων. Θεωρούσαν την αγνωμοσύνη έγκλημα χειρότερο του αιματηρού! Στη συστηματική καθίζηση της ηθικής συνείδησης ημών των Νεοελλήνων, οι αντιλήψεις αλλοτριώθηκαν. Η ηθική πτώση παρασύρει και τις πεποιθήσεις που συγκροτούσαν την αξία του ανθρώπου. Στις μέρες μας οι αρετές που κοσμούσαν την προσωπικότητα αντικαταστάθηκαν από τη διαφθορά που πνίγει στον δυσώδη βόθρο της τα πλεονεκτήματα της ψυχής. Η συκοφαντία κατάντησε μέσο επιβολής. Ας διεισδύσουμε στο ζοφερό παρασκήνιο του καθ’ ημέραν βίου. Στο κοινωνικό, στο πολιτικό, στο επαγγελματικό παρασκήνιο.

Οργιάζει η οχετολογία. Ο πόλεμος εναντίον των αξίων είναι ανελέητος. Ο νόμος που κυριαρχεί είναι αδυσώπητος. «Αυτός αξίζει; Φάτε τον». Την οφειλόμενη εκτίμηση αντικατέστησε ο φθόνος. Την αναγνώριση η διαβολή. Το ηθικό χρέος η συκοφαντία. Η αλήθεια καρατομείται αμείλικτα. Δεν επιτρέπεται στη λογική να παραδεχτεί ότι η συκοφαντία λιώνει με τον συκοφάντη στον τάφο. Βέβαια, ο χρόνος αμαυρώνει τη μνήμη. Τιμωρεί τους διεφθαρμένους. Στιγματίζει στο διηνεκές τους παλιανθρώπους. Και η ιστορία φτύνει τη μνήμη τους. Την αχαριστία και τα παρεπόμενα αίσχη της τα καταδικάζει. Και τα βδελύγματα που παράγουν τη συκοφαντία τα εκθέτει στον αιώνα, ενώ τα θύματα τα ανυψώνει στην ακατάλυτη σφαίρα της δικαίωσης. Άπειρα τα παραδείγματα από τα ιστορικά δεδομένα. Ο στρατηγός Θεόκλητος Ρουσάκης (e.m. 29.12. ’13) υπενθυμίζει την κακοπάθεια προσωπικοτήτων που θυματοποιήθηκαν από δράστες εγκλημάτων καθοσιώσεως, αχάριστους και συκοφάντες, στη διαδρομή της ελληνικής ζωής.

Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος δολοφονήθηκε από πρώην συναγωνιστές του, αφού κατασπιλώθηκε ηθικά, σαν «προδότης» ( Μαρτυρία του οπλαρχηγού Τέρπου Παπαδόπουλου στη βιβλιοθήκη διπλωμάτη στο Παρίσι). Ο Καποδίστριας δολοφονήθηκε αφού κατασυκοφαντήθηκε σαν τύραννος. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος πέθανε αυτοεξόριστος στο Παρίσι σαν «προδότης εσχάτης προδοσίας» κι αφού ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών τον αναθεμάτισε στο Πεδίο του Άρεως!.. Ο γιος του Κολοκοτρώνη, ο Πάνος, δολοφονήθηκε και ο ίδιος ο Γέρος του Μωριά καταδικάστηκε σε θάνατο σαν «προδότης»! Ηρωικές μορφές που στήριξαν και οικονομικά την Επανάσταση του 1821 πέθαναν στην ψάθα, από φτώχια, όπως ο Σέκερης, ο χρηματοδότης της Φιλικής Εταιρείας, Ο Ανδρέας Λόντος αυτοκτόνησε, η Μαντώ Μαυρογένους έσβησε στα 44, οι Στροβολιώτες Νικόλαος, Θησέας και Κυπριανός «έδωσαν τα πάντα και απέθανον επί της ψάθης» (Γιάννη Σπανού, «Οι Κύπριοι Εθελοντές στους Εθνικούς Αγώνες», Ιωνικές Εκδόσες, Λευκωσία, 2008). Οι Υψηλάντηδες έφυγαν ξεχασμένοι πριν από τα σαράντα, ο Μιαούλης στα 68, πέθανε πάφτωχος, φυματικός, ο Κριεζώτης αυτοεξόριστος. Ο Μακρυγιάννης πέθανε στα 67 αφού γλίτωσε από θαύμα την εκτέλεση!

Πέρα, όμως, από τα πρόσφατα υπενθυμίζεται ότι: Πέθαναν στην εξορία ή από πείνα, ο μέγας μαθηματικός, ο Πυθαγόρας, στα 80 του χρόνια, ο Σωκράτης στη φυλακή από κώνειο στα 71, ο Πλάτων στα 80, ο Αισχύλος στα 69, ο Σοφοκλής στα 90 από πείνα, ο Ευριπίδης 74, ο Μιλτιάδης 65, στη φυλακή, ο Αριστείδης 72, από πείνα, ο Θεμιστοκλής 68, ο Φειδίας 66, στη φυλακή, ο Αναξαγόρας 72, ο Ηρόδοτος 59, ο Ικτίνος, ο Θουκυδίδης 64, ο Αριστοφάνης 61, από πείνα, ο Ισοκράτης 99. Ο Δημοσθένης 62, αυτοκτόνησε. Όσο για τον εμπνευστή και δημιουργό του μεγαλείου της Ακροπόλεως, τον Περικλή, πέθανε το 431 από την επιδημία, στην ατμόσφαιρα της κακογλωσσιάς και της αχαριστίας.

Να καταγράψουμε και τα δικά μας των τελευταίων χρόνων; Οι αγωνιστές Φειδίας Συμεωνίδης, Νίτσα Χατζηγεωργίου, πέθαναν σε εσχάτη ένδεια, λίγες μέρες πριν πεθάνουν από την πείνα, ενώ δολοφονήθηκαν οι αγωνιστές Ευριπίδης Νούρος, Νεοκλής Παναγιώτου,( 16 Αυγούστου 1961), Ανδρέας Παντελίδης (1.9.1962), Αριστοκλής Αυγουστή (3.6.1973). Κι άλλοι αγωνιστές της ελευθερίας συκοφαντήθηκαν, πείνασαν, καταδιώχθηκαν, μαρτύρησαν. Αλλ’ ας μην αναξέουμε άλλες πληγές σε ώρες δραματικές… Κι ας ευχηθούμε ο νέος Πρόεδρος να κλείσει την πύλη στους συκοφάντες και στους αχάριστους, για ν’ απαλλάξει τη μαρτυρική πατρίδα από την παλιανθρωπιά τους.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΠΑΝΟΣ