Η μείωση των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων (ΜΕΧ) που θα έσωζε τη Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα (ΣΚΤ) ήταν ο υπέρτατος στόχος του οργανισμού, αλλά η κληρονομιά του Συνεργατισμού, το προφίλ του χαρτοφυλακίου, ο κρατικός του χαρακτήρας, σε συνδυασμό με το θεσμικό πλαίσιο, δεν του επέτρεψαν να πετύχει καλύτερα αποτελέσματα, δήλωσε ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Στρατηγικής της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας Γιάννης Σταυρινίδης.
 
«Όλα τα πυρομαχικά του Συνεργατισμού μπήκαν εκεί (στη μείωση ΜΕΧ), αλλά είχε το πιο κόκκινο από τα κόκκινα χαρτοφυλάκια, είχε χαρτοφυλάκιο λιανικής με μέσο δάνειο €115.000. Η ανώτερη διεύθυνση (διαχείρισης καθυστερήσεων) είχε 120.000 λογαριασμούς να αναδιαρθρώσει, είχε όλα τα σπίτια του κόσμου ως εξασφάλιση και είχε και κάποιους νόμους που δεν ήταν βοηθητικοί. Συνεπώς, ποια ήταν η στρατηγική στόχευση; Η οργανική αναδιάρθρωση. Δεν μπορούσε ούτε να τα πουλήσει ούτε να ανακτήσει μέσω εκποιήσεων, διότι κουβαλούσε μια κληρονομιά, τον κοινωνικό του χαρακτήρα», είπε ο κ. Σταυρινίδης καταθέτοντας σήμερα στην Ερευνητική Επιτροπή για την κατάρρευση του Συνεργατισμού.
 
Ο κ. Σταυρινίδης αναγνώρισε ότι θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερες εκποιήσεις, αλλά πρόσθεσε: «Δεν υπήρχε το πλαίσιο, ούτε επίσης υπήρχε και η διάθεση, γιατί υπήρχε και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα». Υπενθύμισε τις αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν όταν ανακοινώθηκε η συμφωνία με την Αλταμίρα, τις αντιδράσεις στις αποφάσεις για κλείσιμο καταστημάτων, αλλά ακόμα και για τη μετακίνηση υπαλλήλου. «Δεν είναι εύκολο, ήταν ένα πάρα πολύ δύσκολο περιβάλλον και το έκανε δυσκολότερο η κρατική στήριξη, και αυτή η κρατική στήριξη έπρεπε γρήγορα να φύγει από τη μέση», συμπλήρωσε.
 
Υπενθύμισε τις φήμες που ξεκίνησαν περί τα τέλη του 2017 που προκάλεσαν τις εκροές καταθέσεων και πρόσθεσε πως η προστασία των καταθετών, οι οποίοι εξασφαλίζονταν από ΜΕΧ, «ήταν ο υπέρτατος στόχος και νιώθω ιδιαίτερα περήφανος, διότι οι καταθέτες έχουν πάει ως καταθέτες στην Ελληνική Τράπεζα και όχι ως κάτι άλλο».
 
Σε αυτό το σημείο απάντησε ο κ. Χαραλάμπους, λέγοντας πως αν η ΣΚΤ κατάφερνε να εισπράξει τα ΜΕΧ, δεν θα χρειαζόταν το κράτος να «βάλει την πλάτη», εννοώντας τις εγγυήσεις και τα ομόλογα που εξέδωσε για στήριξη της συναλλαγής με την Ελληνική, έτσι ώστε οι καταθέτες να διατηρήσουν τα χρήματά τους.
 
Σε ερώτηση του Προέδρου της Επιτροπής Γεωργίου Αρέστη, για το τι θεωρεί ότι δεν πήγε καλά, ο κ. Σταυρινίδης αναγνώρισε πως η τράπεζα θα είχε καλύτερα αποτελέσματα, αν επιτυγχανόταν νωρίτερα η συγχώνευση των Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων, αφού έλυσε το πρόβλημα με «τα καπετανάτα». Σημείωσε, ωστόσο, ότι ο στόχος αυτός θεωρήθηκε ότι έπρεπε να αποφευχθεί, αφού ήταν το τιμωρητικό μέτρο σε περίπτωση που η τράπεζα έχανε ένα στόχο από τις δεσμεύσεις της στο σχέδιο αναδιάρθρωσης.
 
«Ο χρόνος τελείωσε» το καλοκαίρι του 2017
 
Ο κ. Σταυρινίδης υπεραμύνθηκε των ενεργειών της διεύθυνσης και της διοίκησης της ΣΚΤ για ανάκτηση των ΜΕΧ, αφού, όπως είπε, έδωσε όλα τα εφόδια, έβαλε συμβούλους και 'παρασυμβούλους', όπως είπε χαρακτηριστικά.
 
«Ο χρόνος τελείωσε, τα πράγματα άρχισαν να γίνονται δύσκολα το καλοκαίρι του 2017», είπε και συμπλήρωσε πως τότε έπρεπε να γίνουν με την ένδειξη του κατεπείγοντος, έπρεπε να πέσει το ύψος των ΜΕΧ, να κλείσει η συμφωνία με την Αλταμίρα και να βρεθούν επενδυτές.
 
Υπενθύμισε τη δήλωση του επικεφαλής της Διεύθυνσης Εποπτείας της Κεντρικής Τράπεζας Γιάγκου Δημητρίου το καλοκαίρι του 2017 στη Βουλή, ότι αν δεν γίνει η συμφωνία με την Αλταμίρα δεν θα υπάρχει αντικείμενο. «Οπότε, όλα έπρεπε να γίνουν χθες, εκεί καταλάβαμε ότι ο χρόνος είχε αρχίσει να συμπιέζεται πολύ», είπε, για να προσθέσει ότι λίγο μετά άρχισαν οι φήμες και οι εκροές, που έκαναν τα πράγματα πιο δύσκολα.
 
Ο SSΜ πρότεινε τον διαχωρισμό, μας κρατούσε από τον λαιμό
 
Παράλληλα, ο κ. Σταυρινίδης απάντησε στις επικρίσεις από τον Γενικό Ελεγκτή για τη δήλωση περί αξιοσημείωτου ενδιαφέροντος στη διαδικασία προσφορών για πώληση της ΣΚΤ, καταθέτοντας πως, όταν έκανε την εν λόγω δήλωση, είχε ενώπιόν του 16 εταιρείες, περιλαμβανομένων και μεγάλων τραπεζών, που υπέβαλαν εκδήλωση ενδιαφέροντος, από τις οποίες ο σύμβουλος Citigroup, τις οκτώ θεώρησε συμβατές και τις υπόλοιπες μη συμβατές.
 
Ερωτηθείς από τον κ. Χαραλάμπους γιατί «εξαφανίστηκαν» οι ενδιαφερόμενοι και η διαδικασία έμεινε με την Ελληνική, ο κ. Σταυρινίδης είπε πως με αφορμή ότι έπρεπε να εξυγιανθεί ο Συνεργατισμός, μπορούσαμε να πετύχουμε με ένα σμπάρο δύο τρυγόνια, δηλαδή εξυγίανση και αφαίρεση ενός μεγάλου μέρους των ΜΕΧ από το τραπεζικό σύστημα.
 
«Οπότε ,πρότειναν οι επόπτες μας, ο SSM, ένα εγχώριο τραπεζικό ίδρυμα να έπαιρνε τις εξυπηρετούμενες χορηγήσεις και μια κακή τράπεζα να έπαιρνε τις ΜΕΧ», είπε.
 
Σε ερώτηση γιατί αποσύρθηκαν οι άλλες ενδιαφερόμενες τράπεζες, ο κ. Σταυρινίδης είπε πως, όταν είδαν ότι η διαδικασία προνοούσε δύο επιλογές (απόκτηση είτε καλού είτε κακού μέρος), οι ενδιαφερόμενοι επικεντρώθηκαν στην απόκτηση των καλών εργασιών.
 
Απαντώντας σε ερώτηση του κ. Χαραλάμπους πώς καταλήξαμε «να σπάσουμε την ΣΚΤ σε κομματάκια», ο κ. Σταυρινίδης είπε πως ο σύμβουλος υπό την πίεση τού ότι η διαδικασία έπρεπε να πετύχει, έβαλε μια πολύ ανοικτή διαδικασία που επέτρεπε όλες τις επιλογές, προσθέτοντας πως «αν δεν πετύχαινε η διαδικασία, η τράπεζα θα έμπαινε σε περιπέτειες».
 
«Γιατί ήδη μάς κρατούσαν από τον λαιμό, ο SSM, δεν ήταν μια κανονική διαδικασία», συνέχισε.
 
Εξάλλου, για τις ενέργειες που έπρεπε να γίνουν για ένταξη στη χρηματιστηριακή αγορά, ο κ. Σταυρινίδης είπε πως η ΣΚΤ έκανε όλες τις ενέργειες για να πάρει τις απαιτούμενες εγκρίσεις, πήρε έγκριση από Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και Χρηματιστήριο για το 1ο ενημερωτικό δελτίο, αλλά το δεύτερο αποσύρθηκε, όταν ηγέρθη θέμα για τη νομική βάση της παραχώρησης δωρεάν μετοχών. Η επιλογή αυτή, είπε, έγινε προκειμένου να επιτευχθούν οι απαιτήσεις για ένταξη στην Κύρια Αγορά του ΧΑΚ, δηλαδή διασπορά του 25%, και να υπάρχουν πέραν των 300 προσώπων που να διακρατούν άνω του 5% των μετοχών.
 
Είναι κουμπάρος μου ο ΥΠΟΙΚ
 
Ερωτηθείς για τις αναφορές του τέως Γενικού Διευθυντή της ΣΚΤ Μάριου Κληρίδη για διασυνδέσεις του με τον Υπουργό Οικονομικών, ο κ. Σταυρινίδης είπε πως ο ίδιος συνδέεται μαζί του εδώ και πολλά χρόνια. «Είναι κουμπάρος μου μού βάφτισε τον γιο μου», είπε.
 
Είπε, ακόμη, πως όταν ο ίδιος είχε εκφράσει πρόθεση για αίτηση εργοδότησής του στη ΣΚΤ, ο Χάρης Γεωργιάδης «ήταν αρκετά επιφυλακτικός, λέγοντας μου ότι πρόκειται για μια τράπεζα που ήταν σε μεταβατικό στάδιο και μου είπε να το σκεφτώ πολύ σοβαρά και καλά». Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, είπε πως ο Υπουργός είχε βαφτίσει τον γιο του το 2009.
 
Απαντώντας σε ερώτηση του κ. Αρέστη αν είχε τη στήριξη του Προέδρου και μετέπειτα Γενικού Διευθυντή της ΣΚΤ, Νικόλα Χατζηγιάννη, είπε πως απλώς τον είχε γνωρίσει «σε μια κοινή παρέα». Σε άλλο σημείο ανέφερε ότι είχε πληροφορηθεί ότι ο ΥΠΟΙΚ και ο κ. Χατζηγιάννης ήταν απόφοιτοι του ίδιου σχολείου, αλλά σε διαφορετικές χρονιές.
 
Τα εταιρικά δάνεια και οι προτεραιότητες
 
Οι κ. Γεωργίου και Χαραλάμπους ήταν επικριτικοί, διότι δόθηκε προτεραιότητα σε αλλαγές όπως η είσοδος στην εταιρική τραπεζική και το τμήμα διεθνών τραπεζικών εργασιών, αντί να επικεντρώνονται στη μείωση των ΜΕΧ.
 
Απαντώντας, ο κ. Σταυρινίδης είπε πως η είσοδος στον τομέα του εταιρικού δανεισμού ήταν επιλογή του Μάριου Κληρίδη, ως ενός τομέα που βρισκόταν σε απομόχλευση. Αυτό, εξήγησε, θα βοηθούσε στη μείωση του ποσοστού των ΜΕΧ μέσω της αύξησης της παροχής νέων δανείων (οι ΜΕΧ είναι ποσοστό των συνολικών δανείων). Είπε, επίσης, πως υπήρχε και πίεση από τον Ευρωπαίο επόπτη για νέα δάνεια.
 
Τέλος, ο κ. Σταυρινίδης ανέφερε ότι ο ίδιος αποχωρεί από τη ΣΚΤ, αφού επέλεξε το σχέδιο εθελούσιας εξόδου.
 
Πηγή: ΚΥΠΕ