Μετ’ εμποδίων και υπό τις διαμαρτυρόμενες φωνές διαφόρων πλευρών προχωρούν οι αλλαγές στον Συνεργατισμό. Οι φιλοδοξίες της Κυβέρνησης και της Διοίκησης μπορεί να χαρακτηρίστηκαν από την αρχή “υλοποιήσιμες”, ωστόσο, όπως όλα δείχνουν, καθόλου εύκολη δεν είναι η πορεία προς την αλλαγή.
Μεσούσης της καλοκαιρινής περιόδου, τέσσερα είναι τα βασικά μέτωπα που έχουν ανοίξει και ταλαιπωρούν τον Συνεργατισμό:
Πρώτον, η εισαγωγή του στο Χρηματιστήριο Αξιών, η οποία αντιμετωπίζει νομικά προβλήματα και αναμένεται να καθυστερήσει, καθώς περνάει μέσα από τη δέσμευση του Υπουργείου Οικονομικών για δωρεάν παραχώρηση μετοχών σε πελάτες και καταθέτες.
Δεύτερον, η σύναψη συνεργασίας με την ισπανική εταιρία Altamira Asset Management για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και ακινήτων, η οποία έχει σηκώσει θύελλα αντιδράσεων.
Τρίτον, η συγχώνευση των 18 Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων υπό τη στέγη της ΣΚΤ έχει ξεσηκώσει τόσο την κοινωνία όσο και την αντιπολίτευση, με πρόκληση κοινωνικού κόστους, αλλά και το ενδεχόμενο πρόκλησης κόστους εκροής κεφαλαίων να είναι υπολογίσιμο.
Τέταρτο, ανοιχτό παραμένει και το μέτωπο με τις συντεχνίες των εργαζομένων, καθώς ΣΕΚ, ΠΕΟ και ΠΑΣΥΔΥ προειδοποιούν με κλιμάκωση των απεργιακών μέτρων το φθινόπωρο, όταν και εκπνέει η προθεσμία του διαλόγου ανάμεσα στις δύο πλευρές για την εξεύρεση λύσεων.
Σημειώνεται ότι, για τα παραπάνω ζητήματα, ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών Γιώργος Περδίκης, απευθύνθηκε στον Πρόεδρο της Επιτροπής Οικονομικών της Βουλής, Αβέρωφ Νεοφύτου, ζητώντας έκτακτη συνεδρίαση, προκειμένου να συζητηθούν τα “σημεία και τέρατα” που συμβαίνουν -κατά την έκφρασή του- στον Συνεργατισμό, ο οποίος είναι κατά 99% κρατική περιουσία. Ωστόσο, η απάντηση ήταν αρνητική, με την αιτιολογία των καλοκαιρινών διακοπών, με αποτέλεσμα τα ζητήματα να παραπέμπονται προς συζήτηση για μετά το καλοκαίρι.
Το ΧΑΚ αργεί ακόμα
Ο στόχος για εισαγωγή του Συνεργατισμού στο ΧΑΚ, φαίνεται να είναι πιο μακριά από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, καθώς μετά την παραδοχή του Υπουργού Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη ότι κάποια νομικά κωλύματα θα καθυστερήσουν την υλοποίηση του σχεδίου, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ήρθε να προσθέσει άλλο ένα ανάχωμα στην πορεία.
Τα εν λόγω κωλύματα έχουν να κάνουν με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να παραχωρήσει το 25% των μετοχών της ΣΚΤ στους καταθέτες και πελάτες της τράπεζας, συνολικής αξίας περίπου €150 εκ. Σημειώνεται ότι, για να μπορέσει να πραγματοποιηθεί η εισαγωγή, θα πρέπει η τράπεζα να παραχωρήσει το 25% του μετοχικού της κεφαλαίου, όπως προνοεί ο κώδικας εταιρικής διακυβέρνησης. Η Πρόεδρος της Επιτροπής, Δήμητρα Καλογήρου, απέστειλε επιστολές προς το κράτος, το οποίο είναι ο μεγάλος μέτοχος του Συνεργατισμού, αλλά και προς την ίδια την τράπεζα, απαιτώντας σαφείς διευκρινίσεις για το πώς πρόκειται να γίνει η διαχείριση του ζητήματος της παραχώρησης δωρεάν μετοχών προς καταθέτες και πελάτες.
Η συγκεκριμένη παρέμβαση ήρθε μετά τις αναφορές του Γενικού Εισαγγελέα Κώστα Κληρίδη προς τον Γενικό Ελεγκτή Οδυσσέα Μιχαηλίδη, στις οποίες υπογραμμίζεται ότι η σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου προσκρούει σε δύο νόμους: στον περί αναδιάρθρωσης χρηματοοικονομικών οργανισμών και στον περί λογιστικής και δημοσιονομικής διαχείρισης νόμο. Εκείνο που αναμένεται, είναι η έκδοση του σχετικού ενημερωτικού δελτίου, στο οποίο θα καταγράφονται από πλευράς επιτροπής όλα τα ρίσκα που θα προκύψουν από την εφαρμογή της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, με στόχο τη διαφάνεια.
Σε σχετική παρέμβαση δι' επιστολής είχε προχωρήσει, εξάλλου, και ο Έφορος Κρατικών Ενισχύσεων, ο οποίος κάλεσε το Υπουργικό Συμβούλιο να ανακαλέσει την απόφασή του, κάνοντας λόγο για “καταχρηστική εφαρμογή ενίσχυσης”, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε προσφυγή της Κομισιόν εναντίον του κράτους μέλους στο ευρωπαϊκό δικαστήριο.
Πάντως, η τράπεζα, όπως αναφέρουν πηγές από τη Διοίκηση, προχωράει κανονικά με τις διαδικασίες, ανεξάρτητα με τα νομικά κωλύματα που παρουσιάζονται, ώστε η ίδια να είναι έτοιμη σε περίπτωση που αυτά ξεπεραστούν, αλλά και προκειμένου το φταίξιμο να μην πέσει επάνω της, αν τα πράγματα καθυστερήσουν σε βαθμό που θα υπάρξει κόστος κι επιπτώσεις.
Δεν άρεσε η συμφωνία με την Altamira
Φουρτούνες έφερε στη Διοίκηση και η συμφωνία με την ισπανική εταιρία Altamira Asset Management για τη δημιουργία ειδικής πλατφόρμας, η οποία θα διαχειρίζεται τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τα ακίνητα που περνούν στην κυριότητα της τράπεζας. Με κινητοποίησή τους έξω από τα γραφεία της ΣΚΤ, το Κίνημα Ενάντια στις Εκποιήσεις, πολιτικά κόμματα και άλλοι φορείς διαμαρτυρήθηκαν εντόνως για τη σύναψη της συμφωνίας, ενώ στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε συνάντηση ανάμεσα στους εκπροσώπους των φορέων με τη Διοίκηση του Συνεργατισμού.
Ωστόσο, οι διαμαρτυρόμενοι δεν έμειναν ικανοποιημένοι. Η εκπρόσωπος του Κινήματος, Ευαγγελία Μωυσέως, δήλωσε ότι δεν έχουν μείνει ικανοποιημένοι από τις εξηγήσεις που τους δόθηκαν για την κάθοδο της Altamira στην Κύπρο, προσθέτοντας ότι ζήτησαν, αλλά δεν έλαβαν τη συμφωνία που έχει συναφθεί. Ανέφερε ότι η Διοίκηση τούς ξεκαθάρισε πως μέσα στη συμφωνία δεν έχει αφαιρεθεί η πρώτη κατοικία και πρόσθεσε ότι θα ζητήσουν εκ νέου συνάντηση πριν από το τέλος του Αυγούστου για να συζητήσουν εκ νέου το ζήτημα, αναφέροντας ότι από την πλευρά του, το Κίνημα, θα καταθέσει προτάσεις.
“Κυβέρνηση, Βουλή και όλα τα κόμματα πρέπει να αλλάξουν πολλά από τη νομοθεσία και να καταλάβουν ότι πρέπει να προστατευτεί ο πολίτης, η πρώτη κατοικία, η μικρομεσαία επαγγελματική στέγη και τα αγροτικά τεμάχια και όχι οι τράπεζες, γιατί σε αυτή την κατάσταση μάς έφερε η τραπεζική κρίση”, δήλωσε.
Νωρίτερα, με ανακοίνωσή του, το Κίνημα ανέφερε ότι η συμφωνία των δύο πλευρών είναι “καταστροφική” και “θα πρέπει να ανατραπεί”, ζητώντας άμεση ανάκληση της απόφασης και καλώντας τη Βουλή να συγκληθεί εκτάκτως, προκειμένου “να παρέμβει και να ανατρέψει το ξεπούλημα των περιουσιών και τη διάλυση του Συνεργατισμού”.
Προχωράει με προτάσεις και στόχους
Παρόλα αυτά, φαίνεται ότι η εταιρία έχει μπει δυναμικά στο παιγνίδι, θέτοντας φιλόδοξους στόχους και χαράσσοντας στρατηγική για την επίτευξή τους. Οι κύριοι στόχοι είναι η σημαντική μείωση στα προβληματικά δάνεια μέχρι το 2026 σε 27% από 59,91 το 2018, η διάθεση ακινήτων που περνούν στην κυριότητα του Συνεργατισμού έναντι χρεών, ύψους €1,8 δισ. μέχρι το 2026, καθώς και διαγραφές δανείων με τη μέθοδο των αναδιαρθρώσεων και εισπράξεων μέχρι το 2022 σε περίπου €2 δισ. Έτσι, η εταιρία θα προχωρήσει σε μια σειρά στοχευμένων κινήσεων, οι οποίες είναι:
- Αλλαγή κουλτούρας στη διαχείριση των ΜΕΔ και μετάβαση σε πιο αποτελεσματικές οργανωτικές δομές.
- Συνεργασία και συνέργειες με εξωτερικούς φορείς, όπως δικηγορικά γραφεία και εισπρακτικές εταιρίες.
- “Ευέλικτες” διευθετήσεις προκειμένου να επιταχυνθούν οι αναδιαρθρώσεις.
- Τμηματοποίηση χαρτοφυλακίου και χάραξη εξατομικευμένων στρατηγικών εξυγίανσης, ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε πελάτη.
- Κίνητρα για προσέλκυση επενδυτών στην αγορά ακινήτων, αλλά και σε επενδυτικά πακέτα ΜΕΔ.
- Εκπαίδευση του προσωπικού και ενίσχυση των δυνατοτήτων του.
- Νέες τεχνολογίες για καλύτερα αποτελέσματα στη διαχείριση ακινήτων.
Δυσαρέσκεια από το λουκέτο σε 90 καταστήματα
Εκτός εξίσωσης φαίνεται ότι είχε βγει αρχικά το κοινωνικό κόστος της συγχώνευσης και του κλεισίματος 90 καταστημάτων σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές της Κύπρου. Το οικονομικό κόστος, προφανώς και ήταν υπολογίσιμο για να οδηγήσει τη Διοίκηση σε μια τέτοια κίνηση, ωστόσο οι συνέπειες από το κλείσιμο των καταστημάτων βαραίνουν κυρίως τους ώμους των ηλικιωμένων πελατών, των οποίων η βασική συναλλαγή αποτελεί η είσπραξη της σύνταξης. Έτσι, οι πελάτες θα έπρεπε να διανύουν μεγάλες αποστάσεις προκειμένου να βρουν κατάστημα να εξυπηρετηθούν, την ώρα που μέχρι σήμερα, απλώς, θα έπρεπε να περπατήσουν μέχρι την πλατεία του χωριού.
Ο Διευθυντής Στρατηγικής και Επικοινωνίας της ΣΚΤ Γιάννος Σταυρινίδης, απαντώντας στις ανησυχίες, δήλωσε ότι “δεν ήρθε η νέα Διοίκηση του Συνεργατισμού και αποφάσισε να ξεριζώσει τον Συνεργατισμό από τις ρίζες του. Βρισκόμαστε ενώπιον μίας δύσκολης κατάστασης την οποία δεν προκαλέσαμε και θέλουμε να διαχειριστούμε”, προσθέτοντας ότι “ίσως να ήταν ιδανικό να είχαμε όλα αυτά τα καταστήματα στις κοινότητες, αλλά θα πρέπει να διατηρηθεί ο Συνεργατισμός σε αυτό τον τόπο έπειτα από 100 τόσα χρόνια ζωής”.
Εν τέλει, η λύση που βρέθηκε, έστω και προσωρινή, είναι εκείνη της μίσθωσης λεωφορείων με συγκεκριμένα δρομολόγια για την εξυπηρέτηση των πελατών. Το μέτρο θα καλύψει όλες τις επαρχίες τις Κύπρου, πλην της Αμμοχώστου, η οποία δεν διαθέτει ορεινές περιοχές, με τους πελάτες να εξυπηρετούνται κάθε 3η και 17η εργάσιμη ημέρα. Ωστόσο, το μέτρο παραμένει προσωρινό, με τη Διοίκηση να εξετάζει την επαναφορά του θεσμού των κινητών τραπεζικών μονάδων που είχε δοκιμάσει στο παρελθόν το Συνεργατικό Ταμιευτήριο Λευκωσίας.
Έντονες, πάντως, είναι και οι αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, οι οποίες ρίχνουν το βάρος στο κοινωνικό κόστος που έρχεται, τονίζοντας την απόσταση που υπάρχει ανάμεσα σε αυτόν τον σχεδιασμό και στις δεσμεύσεις για κοινωνική ενίσχυση. Παρά τις διευκολύνσεις που αποφάσισε ο Συνεργατισμός, το ΑΚΕΛ κάνει λόγο για ανασφάλεια και τεράστια πίεση στους ανθρώπους που αδυνατούν να πληρώσουν τα δάνειά τους, την ώρα που το μέτρο υπονομεύει τα θεμέλια της ίδιας της τράπεζας, ενώ το ΔΗΚΟ επισημαίνει τα δυσεπίλυτα προβλήματα που θα προκύψουν σε μεγάλο αριθμό πελατών που κατοικούν και εργάζονται στις αγροτικές περιοχές, μακριά από τα αστικά κέντρα και ιδιαίτερα στους συνταξιούχους. Ταυτόχρονα, η ΕΔΕΚ χαρακτηρίζει οξύμωρο το κλείσιμο των 90 υποκαταστημάτων του Συνεργατισμού, την ώρα μάλιστα που η Κυβέρνηση εξαγγέλλει προγράμματα στήριξης των πολιτών.
Ζητούμενο και η εργασιακή ειρήνη
Τέλος, ένα επιπλέον αγκάθι αποτελούν τα απεργιακά μέτρα των υπαλλήλων του Συνεργατισμού και μάλιστα σε μια περίοδο έντονων πιέσεων από διάφορες πλευρές. Η διοίκηση έχει να διαχειριστεί τον διάλογο με τις συντεχνίες, οι οποίες βρίσκονται σε κατάσταση απεργιακών μέτρων, με τον διάλογο να έχει ορίζοντα τα μέσα του φθινοπώρου. Οι συντεχνίες δηλώνουν ότι βρίσκονται σε στάση επαγρύπνησης αναφορικά με την προσωρινή συμφωνία ορισμένης διάρκειας που συνομολογήθηκε με τη Διοίκηση για την περίοδο 2014-2018, με τους εργαζομένους να επιδιώκουν συμφωνία σε ό,τι αφορά τη διαφορά που προέκυψε με την εργοδοτική πλευρά. Ωστόσο, αν κάτι τέτοιο δεν καταστεί εφικτό, προειδοποιούν με κλιμάκωση των απεργιακών μέτρων.
Σημειώνεται ότι στις 11 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε 24ωρη απεργία των μελών των συντεχνιών ΠΕΟ, ΣΕΚ και ΠΑΣΥΔΥ, ενώ στις 20 Ιουλίου αποφασίστηκε η αναστολή της κλιμάκωσης των απεργιακών μέτρων, μετά την παρέμβαση της Διεύθυνσης του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων, η οποία κάλεσε τα δύο μέρη να προσέλθουν σε ουσιαστικό διάλογο, με στόχο την κατάληξη σε συμφωνία μέχρι τις 15 Οκτωβρίου.
