Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας σε σχέση με τον συγκεκριμένο σκοπό, τον έλεγχο του ωραρίου και δυσανάλογη παρέμβαση στην ιδιωτική ζωή, αποτελούν τα δακτυλικά αποτυπώματα που αφήνουν εργαζόμενοι εισερχόμενοι στον χώρο εργασίας τους.

Αυτό αναφέρει σε απόφασή του το Διοικητικό Δικαστήριο η οποία επικυρώνει ουσιαστικά σχετική απόφαση του Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων ημερομηνίας 2/10/2012.

Η εν λόγω απόφαση επέβαλλε σε ιδιωτικό νοσηλευτήριο της πρωτεύουσας  διοικητική κύρωση της διακοπής της επεξεργασίας και καταστροφής των σχετικών δεδομένων με τη διακοπή της λειτουργίας του συστήματος δακτυλοσκόπησης και την καταστροφή των δεδομένων που αφορούσαν στα δακτυλικά αποτυπώματα των υπαλλήλων.

Νομική βάση της προσβληθείσας Απόφασης ήταν ότι το σύστημα δακτυλοσκόπησης που εγκατέστησαν οι αιτητές για το σκοπό ελέγχου της ώρας προσέλευσης και αποχώρησης των υπαλλήλων τους από το χώρο εργασίας τους πραγματοποιούσε συλλογή και επεξεργασία των δακτυλικών τους αποτυπωμάτων (βιομετρικά δεδομένα) καθ’ υπέρβαση της Αρχής της Αναλογικότητας, θεμελιώδους αρχής της νόμιμης επεξεργασίας (βλ. άρθρο 4 (1)(γ) του Νόμου).

Με βάση σωρεία εγγράφων Ευρωπαϊκών Αρχών και Οργανισμών και με βάση προηγούμενες Αποφάσεις όλων των απερχόμενων Επιτρόπων είχε κατ’ επανάληψη κριθεί ότι η συλλογή και επεξεργασία των δακτυλικών αποτυπωμάτων, που συνιστούν μοναδικά χαρακτηριστικά του ανθρώπινου σώματος, αποτελούσε επέμβαση στη σωματική ακεραιότητα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια του ατόμου με αποτέλεσμα την επέμβαση στην ιδιωτική του ζωή.

Ως εκ τούτου είχε κριθεί ως υπερβολική σε συνάφεια με τον συγκεκριμένο επιδιωκόμενο σκοπό, τον έλεγχο του ωραρίου του προσωπικού λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη ότι συναφή συστήματα χρησιμοποιούνται σε εγκαταστάσεις υψίστης ασφαλείας και στο πλαίσιο και για τους σκοπούς της αντεγκληματικής πολιτικής της Αστυνομίας.

Το Δικαστήριο αποφάσισε να απορρίψει την προσφυγή των αιτητών αφού έκρινε ότι δεν έθεσαν οποιοδήποτε ισχυρισμό που να δημιουργεί αμφιβολίες ως προς την ορθότητα και το εύλογο της κρίσης του Επιτρόπου, αφού το βασικό τους επιχείρημα ήταν η ελλειπής ενημέρωση αναφορικά με τις προδιαγραφές και τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος.

Κατέληξε, ότι η λειτουργία του ίδιου του συστήματος παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας σε σχέση με τον συγκεκριμένο σκοπό, τον έλεγχο του ωραρίου, και συνιστά δυσανάλογη παρέμβαση στην ιδιωτική ζωή.

Τι ισχύει για τα βιομετρικά δεδομένα

Η Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα εφιστά την προσοχή των υπευθύνων επεξεργασίας που σκοπεύουν να εγκαταστήσουν συστήματα συλλογής και επεξεργασίας βιομετρικών δεδομένων,  π.χ δακτυλικών αποτυπωμάτων, για σκοπούς ελέγχου της πρόσβασης στις εγκαταστάσεις τους (εταιρείες, επαγγελματικά υποστατικά, κ.α) και/ή ελέγχου της ώρας προσέλευσης και αποχώρησης των εργαζομένων από το χώρο εργασίας τους στα ακόλουθα:

1. Η συλλογή και επεξεργασία βιομετρικών δεδομένων εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Προστασία του Ατόμου) Νόμου του 2001 και επομένως δεν είναι ανεξέλεγκτη.

2. Η επεξεργασία βιομετρικών δεδομένων, χρησιμοποιείται κυρίως για σκοπούς επαλήθευσης και αναγνώρισης της ταυτότητας των προσώπων στο πλαίσιο της αντεγκληματικής πολιτικής των διωκτικών αρχών.

3. Η συλλογή και επεξεργασία των δακτυλικών αποτυπωμάτων που συνιστούν μοναδικά χαρακτηριστικά του ανθρώπινου σώματος και της ακεραιότητας του ανθρώπου αποτελεί επέμβαση στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, στην προσωπικότητα, και περαιτέρω στην ιδιωτική ζωή του ατόμου. Σύμφωνα με το άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), το δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής συνεπάγεται και το δικαίωμα σεβασμού του ανθρώπινου σώματος.

4. Η αρχή της αναλογικότητας, που προβλέπει ότι τα δεδομένα που συλλέγονται και τυγχάνουν επεξεργασίας πρέπει να είναι συναφή, κατάλληλα και όχι περισσότερα από ότι κάθε φορά απαιτείται ενόψει του σκοπού της επεξεργασίας, επιβάλλει όπως, ο υπεύθυνος επεξεργασίας για σκοπούς ελέγχου της πρόσβασης σε εγκαταστάσεις και/ή της ώρας προσέλευσής και αποχώρησής των εργαζομένων από το χώρο εργασίας τους επιλέγει άλλα λιγότερο παρεμβατικά για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια μέσα.

5. Η λειτουργία συστημάτων συλλογής και επεξεργασίας βιομετρικών δεδομένων είναι θεμιτή και νόμιμη κατά κύριο λόγο μόνο στις περιπτώσεις εγκαταστάσεων υψίστης ασφάλειας π.χ στρατιωτικές εγκαταστάσεις ή χώρους όπου φυλάττονται απόρρητα αρχεία.

6. Η επεξεργασία δακτυλικών αποτυπωμάτων και η αποθήκευσή τους σε βάσεις δεδομένων εμπερικλείει κινδύνους για επαναχρησιμοποίησή τους από τρίτους για επιδίωξή δικών τους σκοπών ασυμβίβαστων με τον αρχικό σκοπό.

7. Ακόμη και στην περίπτωση όπου ο υπεύθυνος επεξεργασίας έχει εξασφαλίσει τη συγκατάθεση των προσώπων τα βιομετρικά δεδομένα των οποίων θα τύχουν επεξεργασίας, η συγκατάθεση αυτή δεν αίρει την παρανομία και σε καμία περίπτωση δεν την νομιμοποιεί.