«Μετά την κατάρρευση των συνομιλιών στον Κραν Μοντανά, η Τουρκία δεν έχει άλλη επιλογή από το να δράσει μόνη της. Πρέπει να αγοράσει ένα τρυπάνι και να το στείλει εκεί όπου οι Ελληνοκύπριοι ανακάλυψαν φυσικό αέριο», δήλωσε σε συνέντευξή του στη «Χουριέτ ο πρώην Τούρκος πρέσβης και πρώην μέλος της Τουρκικής Επιτροπής Πυρηνικής Ενέργειας Μιχτάτ Ρεντέ, προσθέτοντας «Οι Ελληνοκύπριοι θα καταλάβουν τη σημασία του θέματος, μόνο με την επίδειξη ισχύος. Για να τους φέρουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, πρέπει να κάνουμε δική μας γεώτρηση και ο καλύτερος τρόπος να το πράξουμε, είναι να πάμε εκεί που βρήκαν το αέριο τους: στην Αφροδίτη».
«Οι Τουρκοκύπριοι έχουν ανακοινώσει τα δικά τους μπλοκ και έχουν εκχωρήσει άδεια στην Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου (TPAO). Ένα από τα μπλοκ, συμπίπτει με ένα ελληνοκυπριακό μπλοκ. Η TPAO έχει το δικαίωμα να ξεκινήσει τη γεώτρηση», είπε, προσθέτοντας «Η Αφροδίτη βρίσκεται στο οικόπεδο με αριθμό 12 και επικαλύπτει το οικόπεδο G των Τ/κ. Ο καλύτερος τρόπος για να τους διδάξουμε ένα μάθημα ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν να είναι μοναχικοί καβαλάρηδες και δεν μπορούν να συνεχίσουν να ενεργούν σαν να είναι οι μοναδικοί ιδιοκτήτες, είναι να αγοράσουμε ένα γεωτρύπανο και να το στείλουμε αμέσως εκεί».
«Δεν καταλαβαίνουν αλλιώς»
Ερωτηθείς αν αυτό ενδεχομένως προκαλέσει μια κρίση, απάντησε «Δεν καταλαβαίνουν αλλιώς. Αυτό που λέω είναι ότι [η τ/κ πλευρά] έχει ίσα δικαιώματα στην εξερεύνηση των πόρων του νησιού. Οι Τουρκοκύπριοι έχουν παραχωρήσει άδεια στην Τουρκία. Εάν έχεις τα χρήματα για να αγοράσεις τρυπάνι, αγοράστε το και στείλτε το, και όταν τρυπήσετε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, θα γίνεις παίκτης εκεί».
Σε αυτό το πλαίσιο, είπε πως δεν θα υπάρξει καμία στρατιωτική σύγκρουση, αλλά μια κρίση διαχειρίσιμη. «Κανείς δεν πρόκειται να στείλει το ναυτικό του για να βυθίσει οποιοδήποτε σκάφος που διεξάγει γεώτρηση», είπε.
Όσον αφορά την αντίδραση των Ε/κ, είπε «Θα το κάνουν μεγάλη ιστορία. Θα μαζέψουν τους πρωθυπουργούς της ΕΕ, θα στείλουν αντιπροσωπείες και θα το φέρουν ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Οι Τουρκοκύπριοι θα πουν: «Ως κυρίαρχο κράτος, έχω χορηγήσει την άδεια στην Τουρκία και έχω το δικαίωμα για έρευνες».
«Κάποιος πρέπει να προσπαθήσει να εξηγήσει στη διεθνή κοινότητα ότι έχουμε κάθε δικαίωμα για γεώτρηση. Η Τουρκία έχει επίσης το δικαίωμα για γεωτρήσεις στην υφαλοκρηπίδα της, η οποία και πάλι επικαλύπτεται με ένα από τα μπλοκ που δηλώνουν οι Ελληνοκύπριοι».
Παρασκήνιο με Αίγυπτο
Στην άκρως προκλητική του συνέντευξη, ο Τούρκος με το «βαρύ» βιογραφικό, αναφέρθηκε αρχικά στις συμφωνίες οριοθέτησης της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις γειτονικές χώρες τα προηγούμενα χρόνια, αποκαλύπτοντας το παρασκήνιο με την Αίγυπτο. «Όταν διαπραγματεύονταν με τους Αιγυπτίους, με κάποιο τρόπο ξεγέλασαν τους Αιγυπτίους και κατάφεραν να αποκτήσουν επιπλέον έκταση (ΑΟΖ). Οι Αιγύπτιοι έδωσαν περισσότερα από όσα έπρεπε: μια έκταση 11.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων - στο μέγεθος του Κατάρ. Όταν ανακαλύψαμε ότι οι Αιγύπτιοι ξεγελάστηκαν, τους προσεγγίσαμε και τους είπαμε ότι πρέπει να επαναδιαπραγματευθούν αυτή τη συμφωνία. Ξαφνιάστηκαν και είπαν ότι θα το εξετάσουν. Στη συνέχεια, με την επιδείνωση των διμερών σχέσεων, αγνόησαν τις συμβουλές μας και επικύρωσαν τη συμφωνία».
Σχέδιο αναβάθμισης των κατεχομένων
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι Ε/κ έχουν επιδείξει ξανά την απροθυμία τους να συνεργαστούν με τους Τουρκοκύπριους και θεωρούν ότι ο χρόνος είναι με το μέρος τους. «Θα συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις για ανακούφιση των πιέσεων από τα Ηνωμένα Έθνη και άλλους παίκτες. Η προσέγγισή τους δεν είναι προσανατολισμένη στα αποτελέσματα, είναι προσανατολισμένη στις διαδικασίες. Αν είσαι προσανατολισμένος στη διαδικασία, συνεχίζεις τις διαπραγματεύσεις, δεν ενδιαφέρεσαι στο να προσφέρεις τίποτα, αλλά περιμένεις από τους άλλους να προχωρήσουν σε παραχωρήσεις». Πρέπει, συνέχισε, να δράσουμε μόνοι μας τώρα.
«Η τουρκοκυπριακή πλευρά θα πρέπει να ενδυναμωθεί οικονομικά. Η Τουρκία πρέπει να οικοδομήσει τις απαραίτητες υποδομές για βιώσιμη ανάπτυξη. Και τότε πρέπει να εργαστούμε σκληρά για να έχουμε στενούς φίλους για να αναγνωρίσουμε τους Τουρκοκύπριους. Πρέπει να εργαστούμε σκληρά για να γνωστοποιήσουμε τη θέση μας στη διεθνή κοινότητα. Θα πρέπει επίσης να γνωστοποιήσουμε σε μη κρατικούς φορείς, όπως δεξαμενές σκέψης, πανεπιστήμια, εταιρείες κ.λπ., ότι υπάρχει ένα ανεξάρτητο κράτος, στο οποίο λειτουργούν δημοκρατικοί θεσμοί».
«Πρέπει να παρουσιάσουμε το νησί καλύτερα και στους Τούρκους (της Τουρκίας). Δεν το γνωρίζουν, καθώς δεν ταξιδεύουν στο νησί. Πρέπει να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους μας να περνούν περισσότερα Σαββατοκύριακα εκεί. Γιατί, για παράδειγμα, δεν έχουμε ταχύτερα θαλάσσια ταξίδια από τις τουρκικές πόλεις της Μεσογείου στο νησί; Η οικονομική ενδυνάμωση θα ενισχύσει την αυτοπεποίθηση των Τουρκοκυπρίων. Είναι απογοητευμένοι. Στο νησί υπάρχουν αυτό που ονομάζουμε κυβερνητικά οργανωμένες μη κυβερνητικές οργανώσεις, που έχουν περιορισμένα ενδιαφέροντα και μικρούς στόχους. Ξοδεύουν χρήματα και χρόνο για να εκμεταλλευτούν την κατάσταση και να πείσουν τους Τ/κ ότι υπάρχει μια επιλογή και αυτή είναι η ένταξη στην ΕΕ, πράγμα που θα συμβεί μόνο εάν οι Τούρκοι δώσουν παραχωρήσεις».
«Να στριμώξουμε τους Ε/κ»
Ερωτηθείς αν πρέπει να μπει τέλος στη διαπραγμάτευση, είπε πως σε τακτικό επίπεδο δεν πρέπει ποτέ να λες ότι τελείωσες τη διαδικασία. «Θα πρέπει να ρίξεις το φταίξιμο στην άλλη πλευρά, λέγοντας ότι δεν ενδιαφέρονται για τη διαδικασία. Είναι προς το συμφέρον μας να φτάσουμε σε μια διευθέτηση. Αλλά αν δεν στριμώξεις τους Ελληνοκύπριους, δεν θα δείξουν ενδιαφέρον για τις διαπραγματεύσεις», δήλωσε χαρακτηριστικά.
«Πρέπει να πούμε ότι οι Ελληνοκύπριοι δεν ενδιαφέρονται για λύση και παράλληλα να εργαστούμε για να ενισχύσουμε οικονομικά την τουρκική πλευρά αναβαθμίζοντάς την. Πρέπει να παρουσιάσουμε το βόρειο τμήμα ως μια πολύ καλοφτιαγμένη οντότητα που λειτουργεί με δημοκρατικά μέσα, έχει μια φιλελεύθερη οικονομία και είναι ένας φανταστικός τουριστικός προορισμός και για τους ανθρώπους που θα ήθελαν να αγοράσουν ακίνητα.
«Πρέπει να ξεκινήσουμε μια εκστρατεία και να πούμε στους Τουρκοκύπριους ότι δεν υπάρχει μέλλον για αυτούς και η μόνη λύση είναι να συνεργαστούν με την Τουρκία», κατέληξε μεταξύ άλλων.