Επιστολή με τις θέσεις της Τουρκίας για την ανατολική Μεσόγειο απέστειλε ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τους Υπουργούς Εξωτερικών της ΕΕ και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ, Φεντερίκα Μογκερίνι, σύμφωνα με το τουρκικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Ανατολού.
Στην επιστολή ο Τούρκος ΥΠΕΞ υποστηρίζει ότι οι δραστηριότητες γεώτρησης της Τουρκίας γίνονται εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας ενώ ισχυρίζεται ότι με βάση το διεθνές δίκαιο τα νησιά δεν έχουν πλήρη δικαιοδοσία για οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας.
Συγκεκριμένα το τουρκικό πρακτορείο αναφέρει ότι ο Τούρκος ΥΠΕΞ ενημέρωσε “σχετικά με τις δραστηριότητες γεώτρησης στην τουρκική υφαλοκρηπίδα στη Μεσόγειο”, αναφέροντας ότι “η στήριξη που προσφέρει η ΕΕ στην ‘ε/κ διοίκηση νοτίου Κύπρου’ δεν συνάδει με το διεθνές δίκαιο”.
Σύμφωνα με το Ανατολού, ο Τούρκος ΥΠΕΞ “εξηγεί στην επιστολή του λεπτομερώς την πολιτική και νομική στάση της Τουρκίας και τονίζει ότι οι δραστηριότητες γεώτρησης του Πορθητή γίνονται στην τουρκική υφαλοκρηπίδα”.
Στην επιστολή αναφέρεται ακόμη ότι η τουρκική κυβέρνηση αδειοδότησε το 2009 και το 2012 την τουρκική εταιρεία πετρελαίου (TPAO) για περιοχές που βρίσκονται 75 χλμ μακριά από την Κύπρο, συμπεριλαμβανομένου και του σημείου της γεώτρησης, ενώ υποστηρίζεται ότι η στήριξη της ΕΕ προς την ‘ε/κ διοίκηση νοτίου Κύπρου’ είναι ασύμβατη με το διεθνές δίκαιο.
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου υποστηρίζει ότι “με βάση το διεθνές δίκαιο τα νησιά δεν μπορούν να έχουν αυτόματα πλήρη δικαιοδοσία για οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας” και ότι “υπάρχουν ξεχωριστά χαρακτηριστικά τα οποία προσδιορίζουν σε ποιο σημείο μπορούν να έχουν δικαίωμα τα νησιά στην οριοθέτηση της ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας τους”.
Στην επιστολή του ο Τούρκος ΥΠΕΞ αναφέρει επίσης ότι η Τουρκία έχει ενημερώσει από το 2004 τα Ηνωμένα Έθνη για την θέση της σχετικά με την ανατολική Μεσόγειο, προσθέτοντας ότι “η Τουρκία δεν θα αποδεχθεί τον ισχυρισμό της ε/κ πλευράς για μονομερή ΑΟΖ”.
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου υποστήριξε ότι “είναι βασικό οι τρίτες πλευρές να μην γίνονται μέρος διαφωνιών για πεδία θαλάσσιων αρμοδιοτήτων τα οποία συγκρούονται” και ότι “οι τρίτες πλευρές δεν μπορούν σαν να είναι δικαστήρια να αποφασίζουν από πού περνούν τα όρια”, προσθέτοντας ότι “όταν υπάρχουν συγκρουόμενοι ισχυρισμοί, οι οριοθετήσεις μπορούν να επιλύονται ή με διμερείς συμφωνίες οι οποίες δεν πλήττουν τα δικαιώματα των τρίτων πλευρών ή δια της διεθνούς δικαιοσύνης”. Ο Τούρκος Υπουργός επέκρινε τη στάση της ΕΕ υποστηρίζοντας ότι είναι λάθος και αποτελεί μια καθαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου.
Στην επιστολή ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου αναφέρει επίσης ότι μια τελική λύση στη θαλάσσια περιοχή δυτικά της Κύπρου μόνο μετά την λύση του Κυπριακού μπορεί να υπάρξει, προσθέτοντας ότι έχει αναφέρει καθαρά στην κ. Μογκερίνι ότι αναμένουν πως η ΕΕ δεν θα πάρει θέση στο θέμα των θαλάσσιων αρμοδιοτήτων και θα διαδραματίσει ένα εποικοδομητικό ρόλο στην παρούσα κατάσταση που δεν υπάρχει περιεκτική λύση του Κυπριακού. Ο Τούρκος Υπουργός αναφέρει ότι με τον ίδιο τρόπο σε επιστολή του στον ομόλογό του των ΗΠΑ διαβίβασε την ενόχληση της Τουρκίας για τις δηλώσεις του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ υποστηρίζει ότι η Τουρκία ως η χώρα με την πιο μεγάλη ακτογραμμή στην ανατολική Μεσόγειο έχει νόμιμα δικαιώματα και ζωτικά συμφέροντα και επωφελείται από τα δικαιώματά της στην υφαλοκρηπίδα της με βάση το διεθνές δίκαιο.
Αναφέρει ακόμη ότι η Τουρκία όπως και στο παρελθόν, έτσι και τώρα, είναι έτοιμη να συμβάλει στην εξεύρεση λύσης με δίκαιο και ειρηνικό τρόπο σε όλα τα προβλήματα στην Μεσόγειο, προσθέτοντας ότι σε αυτό συμπεριλαμβάνεται και η οριοθέτηση με δίκαιο τρόπο των θαλάσσιων αρμοδιοτήτων με όλες τις χώρες που έχουν ίδιες ακτογραμμές και τις οποίες αναγνωρίζει η Τουρκία και διατηρεί διπλωματικές σχέσεις μαζί τους.
Στην ίδια επιστολή ο Τούρκος Υπουργός υποστηρίζει ότι “τα μονομερή βήματα των Ε/Κ ,με τα οποία καταπατούν τα δικαιώματα και συμφέροντα των Τ/Κ και την ίδια ώρα παραβιάζουν τα νόμιμα δικαιώματα της Τουρκίας στην υφαλοκρηπίδα της, θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια και σταθερότητα στην περιοχή”, υποστηρίζοντας ότι “οι Ε/Κ αγνοούν οι Τ/Κ είναι ισότιμοι ιδιοκτήτες του νησιού και έχουν δικαίωμα στις φυσικές πηγές τους”.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε ακόμη ότι στην περίπτωση "που οι Ε/κ δεν σταματήσουν τα μονομερή βήματα ή δεν συμπεριλάβουν τους Τ/Κ στους μηχανισμούς αποφάσεων", Τουρκία θα συνεχίσει να προσφέρει κάθε ενίσχυση στους Τ/Κ, προσθέτοντας ότι θα συνεχιστούν και οι σεισμικές έρευνες και δραστηριότητες γεώτρησης στα πεδία που η ‘τδβκ’ έχει αδειοδοτήσει την TPAO.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ καταλήγει αναφέροντας ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να κινείται με σωφροσύνη και καλή πρόθεση, αλλά δεν θα μείνει ούτε και θεατής στην παραβίαση τόσο των δικών της δικαιωμάτων πηγάζουν από το διεθνές δίκαιο όσο και των Τ/Κ. Απευθύνει επίσης έκκληση στις τρίτες πλευρές να τηρήσουν στάση σύνεσης και να διαδραματίσουν εποικοδομητικό ρόλο.
