Η προπαγάνδα, την οποία υπέστη διαχρονικά ο κυπριακός λαός στο σύνολο του, μετά το πραξικόπημα, την εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή, έχει αποτυπωθεί στις συνειδήσεις των Κυπρίων, Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων, δημιουργώντας εξωπραγματικές εικόνες και εντυπώσεις, δηλητηριάζοντας τα αθώα μυαλουδάκια των παιδιών.

Ανήκω στη γενιά (25αρηδων-30ρηδων), που έζησε έντονα το μεταβατικό στάδιο του ανοίγματος των οδοφραγμάτων και την επανασύνδεση των ε/κ με τους τ/κ, υπό τη σκιά της συνεχιζόμενης κατοχής. Μια γενιά, η οποία έχει έντονες εμπειρίες και βιώματα, τόσο από την προ του ανοίγματος των οδοφραγμάτων εποχή, όσο και από την μετά του ανοίγματος εποχή.

Πρόσφατα είχα μια συζήτηση με μια φίλη τουρκοκύπρια, καθηγήτρια κοινωνικών και πολιτικών επιστημών, η οποία μου αφηγήθηκε μια ... περίεργη, ιστορία από τα παιδικά της χρόνια. Μια ιστορία που αποδεικνύει του λόγου το αληθές, αναφορικά με την προπαγάνδα και στις δύο κοινότητες.

Η εν λόγω τ/κ φίλη λοιπόν, μου εκμυστηρεύτηκε ότι ούσα σε τρυφερή ηλικία, αρκετά χρόνια πριν το άνοιγμα των οδοφραγμάτων και πριν οι ε/κ έλθουν σε επαφή με τους τ/κ, είχε την εντύπωση ότι «οι ελληνοκύπριοι έμοιαζαν με καλικάτζαρους, ήταν κατάμαυροι και είχαν ουρά και κέρατα» και πρόσθεσε ότι «την ίδια εντύπωση είχαν για τους ε/κ και πολλά άλλα παιδιά στα κατεχόμενα».

Αποκάλυψις ! Παρόμοια εντύπωση είχα κι εγώ για τους τουρκοκύπριους, μέχρι την τρυφερή ηλικία των 7 – 8 ετών, ωστόσο ντρεπόμουνα να το εκμυστηρευτώ, φοβούμενος ότι θα χαρακτηριστώ «παράφρονας». Μιλώντας όμως με αρκετό κόσμο, ελληνοκύπριους και τουρκοκύπριους, αντιλήφθηκα ότι, λίγο-πολύ, όλοι είχαμε, ως νεαροί, μια «περίεργη» αντίληψη για τους «άλλους στην απέναντι πλευρά».

Μια άλλη ιστορία, την οποία είμαι σε θέση να γνωρίζω, αναφέρει ότι ένας τουρκοκύπριος μαθητής, ερωτηθείς από τον δάσκαλο του σε σχολείο στα κατεχόμενα, αν γνωρίζει τις αναλογίες του πληθυσμού στην Κύπρο, απάντησε ότι «οι ελληνοκύπριοι αποτελούν την μεγάλη πλειοψηφία». Κληθείς, όμως, να πει πώς πρέπει να διαμοιραστεί ο φυσικός πλούτος, απάντησε «50%-50%». Ο συγκεκριμένος μαθητής, αν και είναι σε θέση να αντιληφθεί ότι οι ελληνοκύπριοι είναι περισσότεροι, εντούτοις, λόγω της τουρκικής προπαγάνδας αδυνατεί να καταλάβει ότι το «50-50%» αποτελεί λανθασμένη αξίωση, λανθασμένα μαθηματικά.

Η κατεύθυνση, την οποία ακολούθησε η εκπαίδευση στην Κύπρο μετά το 1974 (και στις δύο κοινότητες), προάγει σε κάποιο βαθμό το μίσος και δημιουργεί χάσμα και λανθασμένες εντυπώσεις στους νέους, ε/κ και τ/κ, για τους συμπατριώτες τους. Ως ένα βαθμό, αυτή η εξέλιξη ήταν αναμενόμενη.

Θυμάμαι όταν ήμουν μαθητής, τις ιστορίες της γιαγιάς και της πρό-γιαγιας μου περί «καλών Τούρκων» (τουρκοκύπριων) και «κακών Τούρκων» (κατακτητών).  Η προσέγγιση της αγράμματης γιαγιάς, αν και υπεραπλουστευμένη, ήταν η πιο "κοντινή" στην πραγματικότητα προσέγγιση.

Την κατάσταση της παιδείας, όπως έχει διαμορφωθεί επιχειρούν να αλλάξουν οι τουρκοκύπριοι δάσκαλοι στα κατεχόμενα, οι οποίοι τολμούν να φωνάξουν, να τονίσουν και να επισημάνουν ότι «δε θέλουμε εκπαίδευση εχθρική προς την ειρήνη», αναγνωρίζοντας τον αρνητικό ρόλο που διαδραμάτισε η εκπαίδευση στην εξελικτική πορεία της  κυπριακής συνείδησης, αναφορικά με την έχθρα μεταξύ των δύο κοινοτήτων.

Ως εκ τούτου, η παιδεία θα έπρεπε να έχει ως στόχο τον μετριασμό του μίσους και την προώθηση της ειρήνης  μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Κάτι το οποίο γνωρίζουν οι τ/κ δάσκαλοι.

ΥΣ: Η σημειολογία του «καλικάντζαρου» είναι δυνατή, διότι οι καλικάντζαροι, συμφωνα με το μύθο, κόβουν το δέντρο της γης και ως εκ τούτου η παρομοίωση είναι συνειρμική.

ΥΣ 1: Δεν αγνοώ το γεγονός ότι η Τουρκία έχει τους σχεδιασμούς της και τις επιδιώξεις της πάνω στο νησί, όμως αν χάσει το βασικό της "χαρτί", ήτοι τη διαχρονική εκμετάλλευση των τουρκοκυπρίων, τότε ίσως (με πάσα επιφύλαξη) να αλλάξουν τα δεδομένα. Κάτι τέτοιο θα επιτευχθεί με τη σωστή παιδεία, η οποία καλείται να γεφωρώσει το χάσμα.

Follow @AthanasiouTh

[email protected]