Η ιστορία και τα σπουδαία ντέρμπι της πόλης ανάμεσα σε ΕΠΑ και Πεζοπορικό

Μέχρι και πριν από μία εικοσαετία, η ποδοσφαιρική ζωή της Λάρνακας ήταν σαφώς διαφορετική. Στα 1994, Πεζοπορικός και ΕΠΑ ενοποιήθηκαν, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα οικονομικά προβλήματα, αλλά και για να φτιάξουν μία ισχυρή ομάδα. Προηγουμένως, για δεκαετίες οι δύο ομάδες συνυπήρχαν στην πόλη του Ζήνωνα και κάθε τους αναμέτρηση ξεσήκωνε τη Λάρνακα στο πόδι. Άλλες εποχές, τις οποίες η «Σ» με πολύ ψάξιμο στα αρχείο έρχεται να φέρει στο προσκήνιο. Το ντέρμπι της Λάρνακας λοιπόν.

Το ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Στα 1927, στις 4 Ιουνίου ιδρύεται ο Πεζοπορικός Όμιλος Λάρνακας, με πρώτο συμβούλιο τους Κλεάνθη Γεωργιάδη, Βία Δημητρίου, Ευάγγελο Γεωργιάδη, Γιώργο Κούτα, Γιώργο Καλλίδη, Νίκο Καλησπέρα και Ανδρέα Ευρυβιάδη. Έξι χρόνια μετά, ο ΠΟΛ συγχωνεύεται με το σωματείο ΑΜΟΛ κάτω από την ονομασία ΕΠΑ (Ένωση Πεζοπορικού ΑΜΟΛ. Ο Πεζοπορικός επανιδρύεται και λειτουργεί ξανά αυτόνομα το 1937, οπότε ουσιαστικά από τότε αρχίζει και η συνύπαρξη των δύο σωματείων.

Ο ΠΟΛ
Με χρώματα το πράσινο και το λευκό και έμβλημα την καμήλα, ο Πεζοπορικός ανέπτυξε εξαιρετική δράση στον χώρο του αθλητισμού και φυσικά του ποδοσφαίρου. Συμμετείχε σε 49 πρωταθλήματα, αναδείχτηκε δύο φορές πρωταθλητής (1954,1988), τερμάτισε 2ος οκτώ φορές. Πήρε ένα κύπελλο και έχασε σε εφτά τελικούς κυπέλλου. Στο πρωτάθλημα έδωσε 1062 αγώνες, κέρδισε του 433 και έχασε σε 299. Τα γκολ 1722-1327. Η ομάδα του Πεζοπορικού έκανε 7 παρουσίες στην Ευρώπη. Σε 14 αγώνες έφερε 4 ισοπαλίες και έχασε 10 φορές με συντελεστή τερμάτων 9-52.

Η ΕΠΑ
Η ΕΠΑ λειτούργησε, όπως είπαμε, για πέντε χρόνια ως η κοινή σκέπη του Πεζοπορικού και του ΑΜΟΛ. Η πρώτη Διοίκηση απετελείτο από τους Γ. Οικονομίδη, Μ. Καρεμφυλάκη, Γ. Βαλδασερίδη, Δ. Αντωνιάδη και Γ. Αχνιώτη. Με χρώματα το κίτρινο και το μαύρο, η ΕΠΑ μέτρησε 50 συμμετοχές στην 1η Κατηγορία. Έδωσε 1052 αγώνες, από τους οποίους κέρδισε τους 362, ενώ έχασε 414 φορές. Τα τέρματα 1570-1644. Η ΕΠΑ κέρδισε περισσότερυς τίτλους από τον Πεζοπορικό, αφού κατάφερε να κατακτήσει 3 πρωταθλήματα (1945, 1946, 1970), σήκωσε το τρόπαιο του κυπέλλου 5 φορές (1945, 1946, 1950, 1953, 1955) και πήρε μία ασπίδα (1955). Τερμάτισε δεύτερη 5 φορές, ήταν τρεις φορές φιναλίστ στο κύπελλο, ενώ τρεις φορές συμμετείχε στην Ευρώπη. Έχασε και τους 6 αγώνες, ενώ είχε συντελεστή τερμάτων 0-22.

ΤΑ ΝΤΕΡΜΠΙ
Οι δύο ομάδες της Λάρνακας αναμετρήθηκαν 93 φορές. Ο Πεζοπορικός πέτυχε 42 νίκες, η ΕΠΑ 26, ενώ 25 φορές είχαμε ισοπαλία. Στα τέρματα υπερείχε ο ΠΟΛ με 141-120. Ο πρώτες τους αναμετρήσεις καταγράφηκαν την περίοδο 38-39, με την ΕΠΑ να κερδίζει με 3-1 και 3-2. Τον επόμενο χρόνο ο Πεζοπορικός απάντησε με διπλή νίκη, 2-1 και 4-2. Από μία νίκη πέτυχαν οι δύο ομάδες στην τελευταία χρονιά πριν από την ενοποίηση (2-1 ο Πεζοπορικός και 2-0 η ΕΠΑ). Μόλις μία χρονιά δεν είχαμε γκολ στα ντέρμπι, την περίοδο 71-72. Η ΕΠΑ κατέγραψε τη μεγαλύτερη νίκη με το σκορ μαμούθ 11-2 τη περίοδο 44-45. Ο Πεζοπορικός έχει ως μεγαλύτερη νίκη του το 5-0 της χρονιάς 57-58, ενώ έχει και μερικές νίκες με τέσσερα γκολ διαφορά. Αρκετές φορές είχαμε και παιχνίδια γκραν γκινιόλ. Ο ΠΟΛ κέρδισε με 4-3 την περίοδο 49-50 και η ΕΠΑ με το ίδιο σκορ την περίοδο 92-93. Ελάχιστες η χρονιές που δεν είχαμε τα τοπικά ντέρμπι. Στα 1970-71 η ΕΠΑ συμμετείχε στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα, ενώ το 1989-90 είχε πέσει στη Β΄ Κατηγορία. Πρέπει να σημειώσουμε ότι την περίοδο 69-70 οι δύο ομάδες ισοβάθμησαν στην κορυφή, μαζί με την Ομόνοια. Η ΕΠΑ αναδείχτηκε πρωταθλήτρια στη διαφορά τερμάτων.

Ο ΤΕΛΙΚΟΣ ΚΥΠΕΛΛΟΥ
Μία και μόνο φορά ο τελικός κυπέλλου ήταν υπόθεση των δύο. Στα 1955 η ΕΠΑ κατάφερε να επικρατήσει με 2-1 του Πεζοπορικού, έχοντας σαν σκόρερ τους Τερζιάν στο 3΄ και Λουρουτζιάτη στο 60΄. Μείωσε στο 61΄ ο Άριστος. Οι δύο ομάδες αγωνίστηκαν με τους:

ΕΠΑ: Πύργος, Στέλιος, Τάκης, Μιχαλάκης, Τερζιάν, Πέρου, Θεόδωρος, Λουρουτζιάτης, Κοκής, Αλέξης, Σπύρος.

ΠΟΛ: Λάκης, Μιχαλάκης, Παναγής, Παπαδόπουλος, Μιλτής, Μυρίτσης, Άριστος, Γιάγκος, Λοϊζίδης, Τάκης, Νώνης.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΜΑΤΣ
Τον Μάρτιο του 1970, οι δύο ομάδες συμβιβάστηκαν στο 1-1. Ένας αγώνας που έγινε κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες με χιονόνερο και πολύ κρύο. Αυτό έγραψαν οι εφημερίδες της εποχής. Ο Χάρης άνοιξε το σκορ για τον ΠΟΛ στο 8΄, αλλά η ΕΠΑ ισοφάρισε με τον Προκόπη στο 51΄. ΠΟΛ: Παλμύρης, Παρίδης, Στέλιος, Κοκής, Καλλής, Ντίνος, Σταυρινός, Πιερής, Καραπίττας, Χάρης (Κουνίδης), Φιλιαστίδης. ΕΠΑ: Αλκιβιάδης, Κόλλας, Γιαννάκης, Χάρης, Κώστας, Μάριος, Τάσος, Προκόπης, Καλόγηρος, Λάκης, Λούης (Κωνσταντάς).

Τον Οκτώβριο του 1972, οι δύο ομάδες πάλεψαν για τη νίκη, αλλά κόλλησαν στο 0-0. Εκείνη την ημέρα κόπηκαν 2350 εισιτήρια και οι εισπράξεις ανήλθαν στις 643 λίρες. Οι συνθέσεις: ΕΠΑ: Αλκιβιάδης, Κόλλας, Α. Παναγιώτου, Λούης, Χ. Κατζηλιέρης, Κωνσταντάς (Γ. Αλεξάνδρου), Λ. Θεοδώρου, Μάριος, Κουμής, Κλείτος (Νεοφυτίδης), Κανίκλης. ΠΟΛ: Παλμύρης, Ιακώβου, Στέλιος, Καλλής, Φιλίππου, Ντάφι, Μίλερ. Παπαδόπουλος, Κουννίδης (Σέργης), Μελής, Χάρης.

Ένα χρόνο μετά και πάλι τον Οκτώβριο, το ντέρμπι κρίθηκε από τα πρώτα λεπτά. Ο Πεζοπορικός μπήκε δυνατά και στα 10 λεπτά προηγήθηκε με 2-0. Ο Λοΐζου στο 6΄ και ο Σταύρος Παπαδόπουλος τέσσερα λεπτά αργότερα, διαμόρφωσαν νωρίς το τελικό σκορ. ΠΟΛ: Κυριακίδης, Ιακώβου, Καλλής, Κ. Αλεξάνδρου, Παστελλίδης, Ντάφι, Στ. Παπαδόπουλος (Κουννίδης), Λεωνίδας, Θ. Αλεξάνδρου, Μελής, Χάρης: ΕΠΑ: Αλκιβιάδης, Χάρης, Κολλάς, Κουμής (Τουμάζος), Κλείτος, Τζορτζ, Λάκης, Μάριος, Π. Βασιλείου, Καλόγηρος, Τζίβας.

Τέλος στα 1976, ο Πεζοπορικός κέρδισε και τους δύο αγώνες με 1-0. Στον πρώτο γύρο σκόραρε ο Κασπάρης και στο 2ο ο Λεωνίδας. Οι δύο ομάδες χρησιμοποίησαν τους: Αλκιβιάδη, Γεωργίου, Κουμή, Λεμέσιο, Νάχλη, Σπύρου, Καρσερά, Χαμπή, Σκάγια, Πρέντζα, Γαβαλά, Θεοδωρίδη, Κυριάκου, Νίκανδρο, Χ. Κατζηλιέρη, Τζίβα, Σάββα, Π. Αναστασίου (ΕΠΑ) και Κυριακίδη, Αντωνίου, Α. Παστελλίδη, Χρ. Παστελλίδη, Φιλίππου, Κωνσταντίνου, Κουννίδη, Λάμπρου, Κασπάρη, Λεωνίδα, Αθ, Αλεξάνδρου, Μυλωνά, Μπράουν, Δαμιανού.

ΕΘΝΙΚΗ ΔΡΑΣΗ
Στη δεκαετία του '50, μέλη και αθλητές των δύο σωματείων είχαν ενεργό συμμετοχή στον αγώνα κατά των Άγγλων. Ο ήρωας της ΕΟΚΑ Μιχαλάκης Παρίδης, που έπεσε στη Βάβλα το 1958, ήταν δραστήριο μέλος του ΠΟΛ. Μέλος του ήταν επίσης ο αγωνιστής Χριστόδουλος Χριστοδούλου, που έχασε τη ζωή του στη μάχη της Αλαμινού. Πολλά άλλα μέλη του ΠΟΛ συνελήφθησαν και κλείστηκαν στα κρατητήρια των Άγγλων. Μέλη της ΕΠΑ, όπως οι Πετράκης, Κυπριανού, Σωφρόνης, Στρουθίδης, Χρ. Φτωχόπουλος, Στέλιου, Χριστοδούλου και Βασιλείου, θυσιάστηκαν για την ελευθερία.