Ο Γρηγόρης Ασσιώτης γιορτάζει σήμερα τα 79α γενέθλιά του - «Δεν είμαι ούτε άγιος ούτε και χαμένος», δηλώνει στη «Σ» ο χοροδιδάσκαλος, δίνοντας παραγγελιά για το πώς θέλει να είναι η κηδεία του
ΠΡΙΝ ΜΕ ΛΟΥΚΚΩΣΟΥΝ να με ντύσουν με βράκα, να πάρουν το φέρετρό μου στα χέρια μαθητές και μαθήτριές μου και να με πάρουν στο κοιμητήριο με βιολιά, λαούτα και τραγούδια και όχι κλάματα και νεκαλιά…
Το ίδιο χαρούμενα θέλει να γιορτάσει τα 79α γενέθλιά του, σήμερα Κυριακή, 4 Νοεμβρίου 2012, αλλά και τον θάνατό του που νιώθει πως θα συμβεί σύντομα, ο γνωστός χοροδιδάσκαλος και χορευτής κυπριακών παραδοσιακών χορών Γρηγόρης Ασσιώτης, πατέρας τεσσάρων γιων, δώδεκα εγγονιών και μιας δισέγγονης - κι αυτή είναι η τελευταία του επιθυμία, όπως την εξέφρασε με ανοικτή επιστολή του που έστειλε στις εφημερίδες και που είναι μια πρόσκληση στα γενέθλιά του.
«Είμαι ο Γρηγόρης Ασσιώτης και παρακαλώ τη σύνταξη της εφημερίδας σας να μου παραχωρήσει λίγο χώρο για να εκφράσω την τελευταία μου επιθυμία», αναφέρεται στην επιστολή και προστίθεται:
«Είμαι 79 χρονών, γέννημα στις 4 Νοεμβρίου 1933. Αισθάνομαι ότι φέτος θα γιορτάσω τα τελευταία μου γενέθλια και προσκαλώ όλους τους συγγενείς και φίλους μου, αλλά και τους μαθητές μου να με επισκεφθούν στο σπίτι μου στην οδό Δασουπόλεως 39, Στρόβολος, για να τους ξαναδώ και να με ξαναδούν.
»Τα τελευταία Χριστούγεννα είχα εγκεφαλικό επεισόδιο και παρέλυσα. Θέλω να πω στους επισκέπτες μου να μην φέρει κανένας τίποτε και θα κεράσω εγώ κούπες και ζιβανία. Θέλω ακόμα να πω ότι κανόνισα με τη διαχειριστική επιτροπή του συγκροτήματος του Πολιτιστικού Ομίλου Γρηγόρης Ασσιώτης τον τρόπο που θέλω να με θάψουν.
»Έχω στο νεκροταφείο Στροβόλου αγοράσει ένα οικογενειακό τάφο, όπου έθαψα τη γυναίκα μου Όλγα. Ο τάφος είναι διπλός και παρακαλώ να με βάλουν δίπλα της. Πριν με λουκκώσουν, να με ντύσουν με βράκα, να πάρουν το φέρετρό μου στα χέρια μαθητές και μαθήτριές μου και να με πάρουν στο κοιμητήριο με βιολιά, λαούτα και τραγούδια και όχι κλάματα και νεκαλιά.
Βάρτε κοπέλλες τες σαγιές τζιαι βράτζιες τα κοπέλια
Τζι ελάτε να με θάψετε με τραουδκιές και γέλια.
»Το αν έκανα κάτι για την Κύπρο ολόκληρη, ρωτάτε άλλους να σας πουν, δεν αξίζει εγώ να περιαυτολογώ. Σας περιμένω στο σπίτι μου, οποιαδήποτε ώρα, το Σάββατο 3 ή την Κυριακή, 4 Νοεμβρίου 2012».
«Αν βλέπω απ' εκεί πάνω…»
ΕΜΕΙΣ πήγαμε στο σπίτι του κ. Ασσιώτη την περασμένη Τετάρτη, μόλις πήραμε την επιστολή του και ό,τι μας είπε ήταν πραγματικά μέσα στο πνεύμα της. Μας υποδέχτηκε με φιλόξενη διάθεση (που την κάνει πιο σημαντική η αδυναμία του να περπατήσει, ακόμα και η βαρηκοΐα του) και μας επιβεβαίωσε διά ζώσης την πρόβλεψή του ότι «δεν θα φτάσει τα Χριστούγεννα γιατί αδυνάτισε τόσο, που δεν μπορεί να σηκώσει ούτε τα σεντόνια του». Όπως είπε χαρακτηριστικά, με σταθερή φωνή, «όταν βλέπεις την κωλοσυρμαθκιάν του φιδιού δεν είναι ανάγκη να δεις το φίδι». Πρόσθεσε ότι «ναι, θέλω να με πάρουν στην τελευταία μου κατοικία με τραγούδια και όχι με κλάματα - και αν μπορώ να βλέπω απ' εκεί πάνω, θα χαίρομαι».
«Αξιώθηκα να κάνω εκείνο που ήθελα»
ΤΟΥ ζητήσαμε να μας κάνει έναν απολογισμό της ζωής του. «Δεν είμαι ούτε άγιος, ούτε και χαμένος», μας είπε στοχαστικά. «Αισθάνομαι ότι έκανα ό,τι μπόρεσα και κάνω ακόμα ό,τι μπορώ. Δίδαξα χορό σε 7 χιλιάδες άτομα, δωρεάν, χωρίς να πάρω ούτε σεντ. Και σε νέους και σε μεγαλύτερους και σε δεξιούς και σε αριστερούς. Ανήκω και ψηφίζω Αριστερά, αλλά δεν είμαι μέλος.
Ο σύγαμπρός μου είναι δεξιός, πριν από πέντε λεπτά έφυγε απ’ εδώ… δεν κρατώ κακία του άλλου, επειδή είναι δεξιός - δικαίωμά του να είναι ό,τι θέλει. Είμαι χριστιανός, δεν είμαι άθεος, πάω στην εκκλησία όταν καταλάβω ότι την χρειάζομαι. Είναι καλό να πιστεύεις και ότι κάποιος σε παρακολουθεί από ψηλά… Είμαι ευχαριστημένος από τη ζωή μου γιατί αξιώθηκα πρώτα να κάνω εκείνο που ήθελα με τους κυπριακούς χορούς.
Το βιβλίο μου διδάσκεται στα δημοτικά και στα σχολεία μέσης εκπαίδευσης, αν και είμαι της τετάρτης δημοτικού… Ο κύρης μου είχε έξι κόρες και βγήκα από το σχολείο να γίνω μαραγκός, για να τους κάνω τα έπιπλα… και τα έκανα καλά. Κατέγραψα και έκανα ομοιόμορφους τους κυπριακούς χορούς, έβγαλα χορογραφίες δικής μου εμπνεύσεως όπως “η στάμνα”, “ο ανταρτοκλέφτικος” με βάση τη δράση της ΕΟΚΑ, “το κάλεσμα”, “τραβάτε με τζιαι ας κλαίω”. Θα ήμουν λοιπόν αχάριστος να μην είμαι ευχαριστημένος από τη ζωή μου.
Έχω εκτίμηση από όλους τους μαθητές μου, νομίζω έκανα κάτι καλό για την Κύπρο. Οι καλές τέχνες κάνουν ευαίσθητους ανθρώπους. Μου γυρίζει κλάμα όταν τα σκέφτομαι και λέω, ευχαριστώ θεέ μου που με προίκισες και μου έδωσες αυτό το ταλέντο να φέρω εις πέρας το έργο που ανέλαβα, να κάνω ομοιόμορφους και να διδάξω τους κυπριακούς χορούς σε τόσες χιλιάδες άτομα».
Ο πατέρας των κυπριακών χορών
Είπε σε χαιρετισμό του στις 26 Απριλίου 2006 ο μ. Υπουργός Παιδείας Πεύκιος Γεωργιάδης στην εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του Γρηγόρη Ασσιώτη «Κυπριακοί Χοροί»:
«H απόδοση τιμής σε ξεχωριστούς ανθρώπους του τόπου, οι οποίοι με το έργο τους συμβάλλουν στην ανάπτυξη του πολιτισμού μας, αποτελεί ένα οφειλόμενο χρέος τόσο της ίδιας της πολιτείας όσο και άλλων πολιτιστικών φορέων και οργανώσεων.
Ο Γρηγόρης Ασσιώτης δικαιολογημένα μπορεί να λεχθεί ότι θεωρείται ο πατέρας των κυπριακών παραδοσιακών χορών, όπως τους γνωρίζουμε σήμερα. Είναι ο άνθρωπος ο οποίος, σε ανύποπτο χρόνο, κατά την περίοδο 1952-1964, προσδιόρισε για πρώτη φορά και ανέλυσε τους κυπριακούς χορούς σε αριθμημένα ρυθμικά βήματα, ώστε να μπορούν να διδάσκονται με βάση γραπτές και συγκεκριμένες οδηγίες.
»Υπήρξε, επίσης, ένας από τους μεγαλύτερους χοροδιδάσκαλους και χορευτές των παραδοσιακών μας χορών. Το 1957 ίδρυσε το πρώτο χορευτικό συγκρότημα κυπριακών χορών, που είναι το συγκρότημα των Λαϊκών Οργανώσεων Άσσιας, το οποίο διευθύνει μέχρι σήμερα και έχει προς τιμήν του μετονομαστεί σε Χορευτικό Λαογραφικό Όμιλο "Γρηγόρης Ασσιώτης".
Η μεγάλη προσφορά του Γρηγόρη Ασσιώτη στην κυπριακή μουσική παράδοση και ιδιαίτερα στον τομέα των κυπριακών χορών καταγράφεται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του "Κυπριακοί χοροί, αντρικοί και γυναικείοι" (χορογραφίες και μουσική), το οποίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1962 και επανεκδόθηκε πρόσφατα (2004). Το βιβλίο αυτό αποτέλεσε σταθμό στη βιβλιογραφία της κυπριακής παραδοσιακής χορογραφίας, αφού για πρώτη φορά ο Ασσιώτης κατέγραψε και αποτύπωσε τα βήματα των κυπριακών χορών».