Οι γυναίκες που ξεχώρισαν για τις δικές τους πρωτιές

Η καθεμία με τον δικό της τρόπο, έδωσε την ευκαιρία στο γυναικείο φύλο να διεκδικήσει ακόμη περισσότερα δικαιώματα, αξιώματα και κοινωνική καταξίωση.

Για τις σύγχρονες Κύπριες, τα ονόματά τους πρέπει να αποτελούν πυξίδα και η πορεία του οδοιπορικού τους διδακτική για τις επόμενες γενιές

Τα δικαιώματα των γυναικών κατακτιούνται μέσα από αγώνες, και αν και το ωραίο φύλο έχει ταυτιστεί με την αδυναμία και την υποσκέλιση από το «ισχυρό φύλο», ωστόσο η ιστορία της Κύπρου έχει αναδείξει σπουδαίες γυναίκες, πρωτοπόρες, οι οποίες, παρά τις προκαταλήψεις και τα κοινωνικά ταμπού της εποχής, άνοιξαν το δρόμο για νέες κατακτήσεις, και έδωσαν ένα μήνυμα αποφασιστικότητας για ενδυνάμωση της προσπάθειας για έμπρακτη εφαρμογή της ισότητας. Πρόκειται για πρωτοπόρες γυναίκες, οι οποίες απέδειξαν ότι η Κύπρια γυναίκα είναι έξυπνη και ικανή να αναμετρηθεί με τον άντρα.

Η σύγχρονη γυναίκα οφείλει πολλά σε αυτές τις γυναίκες, αφού η θέση της γυναίκας στην απασχόληση έχει βελτιωθεί, και γενικότερα η Κύπρος στον τομέα της αγοράς εργασίας χαρακτηρίζεται από ψηλά ποσοστά απασχόλησης και συμμετοχής του εργατικού δυναμικού και οι σχετικοί δείκτες είναι καλύτεροι των αντίστοιχων του μέσου όρου της ΕΕ. Άλλωστε, στις μέρες μας, όλο και περισσότερες γυναίκες αναλαμβάνουν ηγετικούς ρόλους στη δημόσια, πολιτική και οικονομική ζωή του τόπου μας. Οι Κύπριες γυναίκες, τις οποίες παρουσιάζουμε σήμερα στην εφημερίδα μας, αποτελούν πυξίδα για τις σύγχρονες γυναίκες ώστε να εξαλειφθούν τα ελλείμματα ισότητας τα οποία αμαυρώνουν μια ευρωπαϊκή χώρα, όπως η Κύπρος.

ΠΟΛΥΞΕΝΗ ΛΟΪΖΙΑΣ
Η…εθνική φεμινίστρια
Η ΕΘΝΙΚΗ παιδαγωγός και λογοτέχνιδα Πολυξένη Λοϊζιάς δίκαια θεωρείται ως η πρώτη Κυπρία φεμινίστρια που συνέβαλε σημαντικά και πρωτοποριακά στη γυναικεία χειραφέτηση στην Κύπρο. Ανάμεσα σε άλλα σπουδαία έργα της, ίδρυσε το 1897 το πρώτο γυναικείο σωματείο της Κύπρου, αυτό της «Ενώσεως των Ελληνίδων», το πρώτο γυναικείο γυμναστήριο «Το Παλλάδιον» και εισήγαγε τη γυναικεία άθληση στα σχολεία.

ΜΑΡΙΑ ΡΟΥΣΟΥ
Διεκδικεί δύο πρωτιές
Πρώτη γυναίκα γιατρός της Κύπρου ήταν η Μαρία Ρούσου από τη Λεμεσό, σύζυγος του Ηρακλή Μιχαηλίδη. Γεννήθηκε το 1902 και πέθανε το 1955. Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, κάτι πρωτόγνωρο για τα δεδομένα της Κύπρου της εποχής εκείνης και άσκησε το 1927 την ιατρική στην πόλη της. Ίδρυσε, ακόμη προήδρευσε τον πρώτο Σύνδεσμο Επιστημόνων Γυναικών Λεμεσού, (άλλη μια πρωτιά).

ΛΟΥΚΙΑ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ
Το γυναικείο πινέλο…
Η Λουκία Νικολαΐδου (1909-1994) είναι η πρώτη γυναίκα που σπούδασε ζωγραφική και μάλιστα στην περίφημη Μποζάρ του Παρισιού. Ωστόσο, η πρώτη Κύπρια που διοργάνωσε έκθεση ζωγραφική ήταν η Ελπινίκη (Κική) Σώζου το 1898, κατοχυρώνοντας τον τίτλο την πρώτης Κύπριας η οποία πρωτοπόρησε στο χώρο της τέχνης.

ΜΟΝΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Το άσπρο άλογο από την Κύπρο»
Γυναίκα, δημιουργός κι ακτιβίστρια, η Μόνικα Βασιλείου σπούδασε θέατρο στην τότε Σοβιετική Ένωση και στο Παρίσι κι έγινε η πρώτη γυναίκα σκηνοθέτις κι ηθοποιός στην Κύπρο. Από τις πιο σημαντικές ερμηνείες της, ο ρόλος της χήρας στο ντοκιμαντέρ του BBC «Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται». Πρωτοπόρος στην τέχνη και τη ζωή, ήταν η πρώτη ηθοποιός που εμφανίστηκε γυμνή σε ελληνικό θέατρο, στο ρόλο της λέδης Τσάτερλι. Η ομορφιά της έμεινε παροιμιώδης σε όσους τη γνώρισαν στα νιάτα της. Στη Ρωσία οι συνάδελφοί της την αποκαλούσαν «το άσπρο άλογο από την Κύπρο».

ΔΟΜΝΙΣΑ ΛΑΝΙΤΟΥ-ΚΑΒΟΥΝΙΔΗ
Θρύλος στον αθλητισμό
Το όνομά της αποτελεί θρύλο για κλασικό αθλητισμό. Η Δομνίτσα Λανίτου - Καβουνίδη, έφυγε από τη ζωή στα 97 της χρόνια, πριν από λίγες ημέρες, στις 20 Ιουνίου. Ήταν η σπουδαιότερη αθλήτρια στίβου προπολεμικά όχι μόνο της Κύπρου, αλλά και της Ελλάδας και η πρώτη Ελληνίδα που συμμετείχε σε Ολυμπιακούς Αγώνες, το 1936 στο Βερολίνο. Γεννήθηκε στη Λεμεσό, κόρη του αγωνιστή Νικολάου Λανίτη και της Σαπφούς Κολακίδη. Υπήρξε πρωταθλήτρια Ελλάδος για πολλά χρόνια στα 60μ.,100μ., 80μ. εμπόδια, μήκος και ύψος.

ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΤΣΕΛΛΗ
Μοναδική στη Βουλή
Η Ειρήνη Κατσελλή, γεννήθηκε το 1938 και είναι η πρώτη Κύπρια βουλευτής της Κύπρου στην επαρχία Κερύνειας. Το 1978 εντάσσεται και εργάζεται στο Δημοκρατικό Κόμμα, για την ενεργό συμμετοχή γυναικών στο Κόμμα, που αποτέλεσαν στη συνέχεια τη ΓΟΔΗΚ και στην Επαρχιακή Επιτροπή του ΔΗΚΟ Κερύνειας, όπου κατείχε τη θέση του Γραμματέα (1980-1996). Η ενεργός ανάμειξή της στην πολιτική τη φέρνει και στη Βουλή να εκπροσωπεί την κατεχόμενη επαρχία της, την Κερύνεια, για 15 χρόνια ως Βουλευτής (1981-1996).

ΜΑΡΟΥΛΑ ΒΙΟΛΑΡΗ-ΙΑΚΩΒΙΔΟΥ
Η πρώτη θηλυκή πένα…
Η Μαρούλα Βιολάρη - Ιακωβίδου είναι η πρώτη Κύπρια δημοσιογράφος. Έζησε από κοντά τη σύγχρονη κυπριακή ιστορία και την έχει καταγράψει όχι μόνο με
τη δημοσιογραφική της πένα, αλλά και μέσα από βιβλία λογοτεχνίας και ποίησης. Άρχισε την καριέρα της το 1955. Μετά τη βράβευσή της με το «Σεβέρειο Βραβείο» κατά την αποφοίτησή της από το Παγκύπριο Γυμνάσιο την προσέλαβαν ο διευθυντής της εφημερίδας «Έθνος» Βίας Μαρκίδης και ο διευθύνων σύμβουλος Ζήνων Σεβέρης.

ΣΤΕΛΛΑ ΣΟΥΛΙΩΤΗ
Διεκδικεί τρεις πρωτιές
Η Στέλλα Σουλιώτη γίνεται η πρώτη γυναίκα Υπουργός στην Κύπρο επί Μακαρίου το 1960. Υπηρέτησε ως Υπουργός Δικαιοσύνης και μετά τα γεγονότα του 1963 ταυτόχρονα και ως Υπουργός Υγείας μέχρι το 1970.
Μετά από δέκα χρόνια επιτυχούς Υπουργικής θητείας, η κ. Σουλιώτη προχωρεί σε άλλη μια πρωτιά. Αυτή τη φορά γίνεται η πρώτη Επίτροπος Νομοθεσίας. Σε ηλικία 64 ετών και ενώ ήταν έτοιμη να αφυπηρετήσει της προτάθηκε από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Σπύρο Κυπριανού, η θέση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας. Αφού αντιστάθηκε για έξι ολόκληρους μήνες, τελικά υποχώρησε και διορίστηκε και πάλι ως η πρώτη γυναίκα Γενικός Εισαγγελέας της Κύπρου, υπηρετώντας στη θέση αυτή μέχρι το 1988.