Σήμανση αβγών και των συσκευασιών τους, και μέθοδοι εκτροφής σύμφωνα με τη Νομοθεσία
Παρ΄ όλον που οι συνθήκες εκτροφής των ορνίθων θεωρούνται σημαντικές για την παραγωγή αβγών ποιότητας, η σήμανση των αβγών και της συσκευασίας τους θεωρείται το ίδιο σημαντική, καθώς με την ορθή σήμανση εξασφαλίζεται η απαραίτητη πληροφόρηση του καταναλωτή, έτσι ώστε να είναι σε θέση να επιλέγει τα αβγά της αρεσκείας του.
Η παραγωγή, η ταξινόμηση, η σήμανση και η εμπορία των βρώσιμων αβγών γίνεται σύμφωνα με τον Νόμο 276(Ι)2004, που προνοεί για την εφαρμογή των προδιαγραφών για τις προαναφερθείσες δραστηριότητες. Ο Νόμος αυτός έχει ψηφιστεί από την Κυπριακή Βουλή και δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα για σκοπούς εφαρμογής των αντίστοιχων Ευρωπαϊκών Κανονισμών (του (ΕΚ) αριθ. 589/2008 και του 1234/2007) και των εκάστοτε τροποποιήσεων ή αντικαταστάσεών τους.
Σύμφωνα με τον Νόμο, το Τμήμα Γεωργίας, του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, έχει οριστεί ως η εντεταλμένη Υπηρεσία, η οποία έχει εξουσία και αρμοδιότητα να λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για τη διασφάλιση της εφαρμογής του στην Κυπριακή Δημοκρατία. Μέσα από την εφαρμογή του Νόμου, υλοποιείται ο στόχος και των Ευρωπαϊκών Κανονισμών για τη συνέχιση και την εύρυθμη λειτουργία της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς και, ιδίως, των Κανόνων Εμπορίας.
Ο καταναλωτής, σύμφωνα με την Εθνική και Κοινοτική Νομοθεσία, μπορεί να έχει στη διάθεσή του αβγά που παράγονται με τις ακόλουθες μεθόδους εκτροφής:
1. Κλωβοστοιχίας: Οι όρνιθες παραμένουν σε κλουβιά καθ΄ όλην τη διάρκεια της αβγοπαραγωγικής τους περιόδου.
2. Στρωμνής ή Αχυρώνα: Οι όρνιθες παραμένουν εντός των υποστατικών εκτροφής που πληρούν όλες τις ειδικές διατάξεις όσον αφορά τον εξοπλισμό σε κούρνιες, φωλιές, ποτίστρες και ταΐστρες, και με δάπεδο που καλύπτεται με στρωμνή.
3. Ελεύθερης βοσκής: Οι όρνιθες μπορούν να έχουν πρόσβαση σε καθορισμένους εξωτερικούς χώρους κατά τη διάρκεια της ημέρας. Οι εξωτερικοί αυτοί χώροι καλύπτονται στο μεγαλύτερο μέρος τους με βλάστηση. Στα υποστατικά που εκτρέφονται οι όρνιθες πρέπει να πληρούνται οι διατάξεις που προνοούνται για τα αβγά στρωμνής ή αχυρώνα, ενώ, επιπλέον, πρέπει να διαθέτουν καθορισμένες εξόδους για ελεύθερη πρόσβαση των ορνίθων στους εξωτερικούς χώρους.
4. Βιολογικής εκτροφής: Ισχύουν οι πρόνοιες των Κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 889/2008 και 543/2007 για τη βιολογική παραγωγή και επισήμανση βιολογικών προϊόντων.
Για τις συμβατικές μεθόδους εκτροφής είναι δυνατόν να παραχθούν αβγά από όρνιθες που εκτρέφονται με διαφοροποιημένο σιτηρέσιο π.χ.: Αυξημένο ποσοστό σιτηρού/ών στη χρησιμοποιούμενη ζωοτροφή. Επιπλέον, μπορούν να παραχθούν αβγά που έχουν αυξημένη συγκέντρωση σε ενώσεις που ανήκουν στην κατηγορία των ω-3 λιπαρών οξέων (σε όλες τις μεθόδους εκτροφής). Τα αβγά αυτά παράγονται από όρνιθες στις οποίες δίνεται σιτηρέσιο με αυξημένη συγκέντρωση σε τροφή πλούσια σε ω-3, μέρος των οποίων μεταφέρεται και στο αβγό. Τα αβγά που χαρακτηρίζονται ως ω-3 πρέπει να έχουν συγκέντρωση ω-3 ενώσεων πέραν ενός ορίου.
Τα αβγά σφραγίζονται στο τσόφλι με τον κωδικό του παραγωγού, ο οποίος πρέπει να αναγράφεται ευκρινώς και ευανάγνωστα και να έχει ελάχιστο ύψος 2mm. Ο κωδικός παρέχει πληροφορίες για τη μέθοδο παραγωγής (1ο ψηφίο όπου 0: Βιολογικά,1: Ελεύθερης βοσκής, 2: Αχυρώνα ή Στρωμνής και 3: Κλωβοστοιχίας), τη Χώρα συσκευασίας (2ο και 3ο ψηφίο π.χ. για Κύπρο ο κωδικός CY), εάν είναι βρώσιμα τα αβγά (4ο ψηφίο, εδώ ο κωδικός είναι πάντα 4), την Επαρχία εγκατάστασης του Κέντρου συσκευασίας βρώσιμων αβγών (5ο ψηφίο όπου 1: Λευκωσία, 2: Κερύνεια, 3: Αμμόχωστος, 4: Λάρνακα, 5: Λεμεσός, 6: Πάφος), τον αύξοντα αριθμό του Κέντρου συσκευασίας (ψηφία 6 και 7), μια τελεία (ψηφίο 8) και τον κωδικό του παραγωγού (Ψηφίο 9 και 10). Τα φρέσκα αβγά (κατηγορίας Α) σημαίνονται, ταξινομούνται και συσκευάζονται εντός 10 ημερών από την ημερομηνία ωοτοκίας, ενώ τα εξαιρετικά φρέσκα εντός 4 ημερών.
Στην εξωτερική επιφάνεια των συσκευασιών των αβγών, που διατίθενται προς πώληση στους καταναλωτές, πρέπει να αναγράφονται ευκρινώς και ευανάγνωστα τα ακόλουθα:
(α) Ο κωδικός του Κέντρου συσκευασίας και η διευκρίνιση της έννοιάς του είτε στην εξωτερική ή στην εσωτερική επιφάνεια της συσκευασίας.
(β) Η κατηγορία ποιότητας: ''Κατηγορία Α'' ή το γράμμα ''Α'' σε συνδυασμό ή όχι με τη λέξη ''φρέσκα αβγά''.
(γ) Ο αριθμός των αβγών.
(δ) Η κατηγορία βάρους ως εξής:
(i) XL - πολύ μεγάλο: βάρος ίσο ή μεγαλύτερο των 73g
(ii) L - μεγάλο: βάρος ίσο ή μεγαλύτερο των 63g και μικρότερο των 73g
(iii) M - μεσαίο: βάρος ίσο ή μεγαλύτερο των 53g και μικρότερο των 63g
(iv) S - μικρό: βάρος μικρότερο των 53g.
(ε) Η ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας, η οποία ορίζεται σε 28 ημέρες κατ΄ ανώτατο όριο μετά την ωοτοκία για τα φρέσκα αβγά και σε 9 ημέρες για τα εξαιρετικά φρέσκα αβγά, η οποία αναγράφεται μετά από την ένδειξη ''Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από...''.
(στ) Οι ιδιαίτερες συνθήκες διατήρησης με ένδειξη η οποία να συνιστά στους καταναλωτές να διατηρούν τα αβγά με απλή ψύξη μετά την αγορά.
(ζ) Η ένδειξη της μεθόδου εκτροφής (Κλωβοστοιχίας, Στρωμνής, Ελεύθερης βοσκής, Βιολογικής Εκτροφής).
(η) Η τιμή.
(θ) Το όνομα ή την εταιρική επωνυμία του κέντρου συσκευασίας αβγών.
(ι) Η διεύθυνση του κέντρου συσκευασίας.
Οι συσκευασίες των αβγών κατηγορίας Β, τα οποία προορίζονται μόνο για τη βιομηχανία ειδών διατροφής και τον μη διατροφικό κλάδο, πρέπει να φέρουν στην εξωτερική επιφάνεια ευκρινώς και ευανάγνωστα τα ακόλουθα:
(α) Τον κωδικό του κέντρου συσκευασίας.
(β) Την κατηγορία ποιότητας: ''Κατηγορία Β'' ή το γράμμα ''Β''.
(γ) Την ημερομηνία συσκευασίας.
ΜΑΡΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
Λειτουργός Γεωργίας στο Tμήμα Γεωργίας