«Το τραγούδι πρέπει να είναι και κοινωνικό φαινόμενο, πρέπει να μας συγκινεί, να μας κάνει καλύτερους ανθρώπους. Δεν μπορεί να μεταφράζεται μόνο σε εκτόνωση, αλκοόλ και χορό. Αν είναι μόνο αυτό, τότε κάτι δεν κάναμε σωστά, κάπου το χάσαμε το παιχνίδι...». Μια μεγάλη κυρία του ελληνικού τραγουδιού καταθέτει τη δική της άποψη για όλα όσα συμβαίνουν σήμερα στον κόσμο της μουσικής...

Ποια η σχέση σας με τον Γιάννη Κότσιρα, με τον οποίο συνεργάζεστε αυτήν τη χρονιά;
Είμαστε φίλοι περίπου δέκα χρόνια με τον Γιάννη και αυτό είναι πολύ πιο σημαντικό από το να είσαι μόνο συνεργάτης με έναν καλλιτέχνη. Αυτό που κάνει τη διαφορά είναι ότι μου αρέσει πάρα πολύ η πορεία του και ο τρόπος που έχει λειτουργήσει όλα αυτά τα χρόνια μέσα στο τραγούδι. Είναι ξεχωριστός και βεβαίως πάρα πολύ καλός τραγουδιστής.

Είστε παντρεμένη εδώ και χρόνια με τον Γιώργο Ανδρέου, ο οποίος ανήκει στο μουσικό χώρο. Πώς είναι να συνυπάρχεις με ένα σύντροφο ο οποίος ανήκει στον ίδιο χώρο με σένα;
Το να μπορείς να μιλάς μια κοινή γλώσσα με το σύντροφό σου και να κατανοεί την ιδιαιτερότητα της δουλειάς σου δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ούτε είναι εύκολο να είσαι συνέχεια εκτεθειμένος, αν δεν έχεις και κάποιους δικούς σου ανθρώπους να σε στηρίζουν. Νομίζω ότι αν δεν ήταν μουσικός, συνθέτης ο σύντροφός μου, ίσως και να μη με καταλάβαινε.

Πόσα χρόνια είστε μαζί;
Δεκαπέντε χρόνια!

Εκτός από τραγουδίστρια και σύζυγος, είστε και μητέρα ενός γιου. Μιλήστε μας για το ρόλο σας ως μητέρα.
Ο Αργύρης είναι 27 ετών.

Γίνατε μαμά σε πολύ μικρή ηλικία…
Με τον Αργύρη μεγαλώσαμε. Δεν είναι ό,τι πιο ωραίο, είναι αρκετά δύσκολο να γίνεσαι μαμά σε νεαρή ηλικία. Ο ρόλος μου ως μητέρα ήταν πολύ δύσκολος, ειδικά όταν το παιδί ήταν στην εφηβεία. Τώρα όμως που μεγάλωσε, νιώθω υπέροχα που έχω ένα γιο 27 χρόνων.

Ο Αργύρης ασχολείται με τη μουσική;
Του αρέσει η παραγωγή, η μουσική, γράφει μουσική, αλλά το ψάχνει ακόμη…

Η διασημότητα επηρεάζει την οικογενειακή σας ησυχία;
Όχι, καθόλου. Οι εποχές που υπήρχαν οι ντίβες δεν υπάρχουν πια. Ζω σαν κανονικός άνθρωπος. Δεν φοβάμαι τον κόσμο, αλλά ούτε και ο κόσμος με ενοχλεί. Ίσα-ίσα που όταν έρθει κάποιος να μου μιλήσει το χαίρομαι.

Πολλοί καλλιτέχνες ονειρεύονται μια καριέρα στο εξωτερικό. Εσείς πώς το βλέπετε όλο αυτό; Σκέφτεστε κι εσείς ότι θα θέλατε μια καριέρα εκτός Ελλάδος;
Είναι αρκετά δύσκολο να γίνει αυτό, εξαιρετικά δύσκολο. Δεν σας κρύβω πως εγώ δεν θα ήθελα να το κάνω με τον τρόπο που κάποιοι το εννοούν. Εγώ θα ήθελα κάποιους καλλιτέχνες του εξωτερικού, τους οποίους θαυμάζω, να τους έφερνα εγώ στην Ελλάδα για να συνεργαστούμε. Δεν με ενδιαφέρει να γίνω διάσημη στο εξωτερικό, με ενδιαφέρει να κάνω πράγματα τα οποία θα μείνουν πίσω. Συνεργασίες με κάποιους νεότερους αλλά και παλαιότερους καλλιτέχνες, τους οποίους εκτιμώ. Αν το κατάφερνα αυτό, θα ήμουν πολύ ευτυχισμένη.

Μετακομίσατε το 1985 από τη Νάουσα της Ημαθίας στη Θεσσαλονίκη, για να παρακολουθήσετε μαθήματα κλασικού τραγουδιού. Τότε είχατε σκεφτεί ή ονειρευτεί ότι θα γινόσασταν διάσημη;
Δεν με ενδιέφερε, δεν κοιτούσα αυτό. Αγαπούσα το τραγούδι, ήταν ένα μέσο που με έκανε να εκφράζομαι, ένα μέσο που με έκανε καλύτερο άνθρωπο, αισθανόμουν πως όταν τραγουδούσα, γινόμουν καλύτερη. Αυτός ήταν ο στόχος μου. Δεν σκεφτόμουν ότι μπορώ να γίνω δημοφιλής. Ήθελα μόνο να μπορώ να τραγουδώ. Δεν ξέρω αν ακούγεται εγωιστικό αυτό. Ξέρετε, δεν τραγουδούσα αυτά που ήθελε ο κόσμος, με ενδιέφερε να τραγουδώ αυτά που ήθελα εγώ, με πολλή πίστη και πείσμα θα έλεγα. Αλλά ήμουν τυχερή επειδή βρέθηκαν κοντά μου άνθρωποι οι οποίοι επίσης αγαπούσαν αληθινά τη μουσική.

Με τι κριτήρια επιλέγετε τα τραγούδια σας;
Το κριτήριο είναι θέμα αισθητικής πια. Εγώ πιστεύω πάρα πολύ σ' αυτό. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι χωρίς την αισθητική τους δεν είναι τίποτα, δεν είναι ουσιαστικοί. Κυρίως η αισθητική και η εποχή, αλλά και πολλά άλλα παίζουν ρόλο στην επιλογή ενός τραγουδιού. Και φυσικά στο τραγούδι που θα επιλέξω, εκτός από τη μουσική, θα δω και το στίχο.

Ποια θα λέγατε ότι ήταν η πιο όμορφη συνεργασία σας μέχρι σήμερα και γιατί;
Πολλές και η καθεμία για ξεχωριστό λόγο. Καταρχάς η συνεργασία μου με τον Γιώργο Νταλάρα. Αυτή είναι μια σχέση η οποία δεν θα σβήσει ποτέ. Ήταν η πρώτη μου συνεργασία και ήταν με ένα σπουδαίο καλλιτέχνη, ο οποίος με αγάπησε, τον αγάπησα, μου χάρισε πολύ μεγάλο κομμάτι του κόσμου του, μου χάρισε ακόμη και το κοινό του... Είναι ένας άνθρωπος ο οποίος μου έχει δείξει και μου έχει μάθει πάρα πολλά. Συνεργαστήκαμε επί δέκα χρόνια πάρα πολύ στενά.

Υπάρχει ένα όνομα με το οποίο δεν συνεργαστήκατε, αλλά θα θέλατε να συνεργαστείτε;
Εννοείται. Ο Σταμάτης Κραουνάκης, ο Θάνος Μικρούτσικος, είναι πολλοί, δεν μου έρχονται άλλα ονόματα τώρα. Υπάρχουν και πολλοί καλλιτέχνες με τους οποίους θα ήθελα να τραγουδήσω, όπως είναι η Χαρούλα Αλεξίου, η Πρωτοψάλτη, η Αρβανιτάκη, η Γλυκερία...

Τελικά, κυρία Τσαλιγοπούλου, τι είναι έντεχνο και τι εμπορικό τραγούδι; Υπάρχουν όντως αυτά τα δύο διαφορετικά είδη;
Το εμπορικό δηλαδή δεν είναι έντεχνο; Το «Χίλιες Σιωπές» είναι ένα έντεχνο τραγούδι, είναι όμως και ένα πολύ εμπορικό τραγούδι. Δεν μπορούμε να πούμε «έντεχνο» και «εμπορικό», διότι υπάρχουν εμπορικά που είναι και θαυμάσια τραγούδια και υπάρχουν και έντεχνα που είναι τσιχλόφουσκες. Το «έντεχνο» έχει μείνει από τη φοβερή εποχή του Χατζηδάκι, του Θεοδωράκη, του Ξαρχάκου, του Μαρκόπουλου και πάει λέγοντας. Όλο αυτό έχει αλλάξει πια. Για μένα υπάρχει το καλό τραγούδι και το κακό τραγούδι. Το τραγούδι που γεννιέται για να μείνει (όπως έχουν μείνει όλα αυτά τα σπουδαία τραγούδια των δημιουργών που ανέφερα) και αυτό που είναι μόνο διασκεδαστικό και η τύχη του είναι να ξεχαστεί μετά από λίγο καιρό. Έχουμε τις πίστες, τις live παραστάσεις που γίνονται για τη διασκέδαση του κόσμου και δεν είναι κακό αυτό. Αλλά το τραγούδι δεν μπορεί να είναι μόνο αυτό. Δεν μπορεί να το φοράς σαν ένα πρόχειρο μπλουζάκι και να το πετάς μετά.

Η πιο καλή συμβουλή που σας έχουν δώσει ποια ήταν;
Το λέει και ο Πορτοκάλογλου σ' ένα τραγούδι, «από φόβο χάσαμε». Έχουμε δικαίωμα να χάνουμε, αλλά όχι από φόβο.

Ένας άλλος στίχος από δικό σας τραγούδι λέει «μα είναι εντάξει μαζί μου, του δίνω την ψυχή μου…». Μπορούμε να δώσουμε την ψυχή μας σ' έναν άλλο άνθρωπο;
Μα νομίζω κυρίως την ψυχή μας δίνουμε!

Εσείς έχετε δώσει την ψυχή σας;
Βεβαίως! Μέσα σ' αυτό που λέμε «αγάπη», αυτό που κυρίως δίνεις είναι την ψυχή σου, την αλήθεια σου.

Δεν είναι επικίνδυνο αυτό;
Όχι, καθόλου. Όταν μπορείς και το αποδεχθείς, είσαι ήρεμος.

Κάνετε όνειρα για το μέλλον;
Τα όνειρα μού δίνουν ελπίδα και με κάνουν να νιώθω ζωντανή και δημιουργική. Τα όνειρα όμως αλλάζουν χρόνο με το χρόνο. Βλέπεις κάτι φωτεινό, αλλά όσο το πλησιάζεις, αυτό αλλάζει. Μετά από είκοσι χρόνια στο τραγούδι είναι πολύ σημαντικό να εξακολουθείς να βλέπεις μπροστά σου «το κάτι φωτεινό». Να συνεχίζεις να ονειρεύεσαι…

ΖΩΔΙΟ: Κριός
ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Irvin Yalom
ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ: Καβάφης, Ελύτης, Ρίτσος
ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ: Αστυπάλαια (κοντά στην Αμοργό)
ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΚΟΥΖΙΝΑ: Ελληνική
ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΤΟΠΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ: Θησείο
ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΤΑΙΝΙΑ: Old Boy (κορεάτικη ταινία)
ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΑΣΧΟΛΙΑ: Μαγειρική
ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΑΝΑΜΝΗΣΗ: «Πολύ πίσω στη Νάουσα, στην ταβέρνα του πατέρα μου, με φίλους και συγγενείς και ζουρνάδες με χορό και τραγούδι»